|
|
(۱۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) |
خط ۱: |
خط ۱: |
| | {{مدخل مرتبط |
| | | موضوع مرتبط = دولتهای عرب جاهلی |
| | | عنوان مدخل = |
| | | مداخل مرتبط = |
| | | پرسش مرتبط = |
| | }} |
|
| |
|
| {{نبوت}}
| | == مقدمه == |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| | "[[دولت]] معین" اولین [[دولت]] در [[یمن]] است که اخبارش به دست ما رسیده است. اصل این کلمه، "معان" (چشمه) است که بعدها به صورت معین نوشته شد<ref>فلیپ حتی، تاریخ عرب، ج۱، ص۶۹.</ref>. این [[دولت]] که همعصر با هخامنشیان در [[ایران]] به شمار میآید، از حدود سال ۲۵۰۰ ق.م و تا سال ۱۲۰۰ ق.م به اوج [[قدرت]] خود رسیده است. از کتیبههای موجود در شمال وادیالقری، [[صفا]]، [[حوران]] و... چنین بر میآید که سرزمین [[دولت]] معین، علاوه بر قسمت اعظم [[عربستان]] جنوبی، عُلی و [[مدین]]، شمال [[حجاز]]، [[حوران]] در [[شام]] و کرانههای [[فرات]] را نیز شامل میشده است<ref>عمر فروخ، تاریخ الجاهلیه، ص۶۳.</ref>. |
| : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخههای بحث '''[[دولتهای عرب جاهلی]]''' است. "'''دولت معین'''" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[دولت معین در حدیث]] | [[دولت معین در نهج البلاغه]]| [[دولت معین در تاریخ اسلامی]]</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[دولت معین (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
| |
|
| |
|
| ==مقدمه==
| | [[دولت]] معین را باید دولتی تجاری دانست؛ از این رو بیشتر مناطق تحت امرش را مناطق تجاری تشکیل میداد <ref>عمر فروخ، تاریخ الجاهلیه، ص۶۳.</ref>. این [[دولت]] بر شالوده [[دینی]] استقرار یافت؛ اما رفته رفته از بنیادهای دینیاش فاصله گرفته، راه ملکداری را پیش گرفت<ref>فلیپ حتی، تاریخ عرب، ج۱، ص۶۷.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[دولتهای عرب جاهلی ۱ (مقاله)|دولتهای عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۶۳-۳۶۴.</ref> |
| *"[[دولت]] معین" اولین [[دولت]] در [[یمن]] است که اخبارش به دست ما رسیده است. اصل این کلمه، "معان" (چشمه) است که بعدها به صورت معین نوشته شد<ref>فلیپ حتی، تاریخ عرب، ج۱، ص۶۹.</ref>. این [[دولت]] که همعصر با هخامنشیان در [[ایران]] به شمار میآید، از حدود سال ۲۵۰۰ ق.م و تا سال ۱۲۰۰ ق.م به اوج [[قدرت]] خود رسیده است. از کتیبههای موجود در شمال وادیالقری، [[صفا]]، [[حوران]] و... چنین بر میآید که سرزمین [[دولت]] معین، علاوه بر قسمت اعظم [[عربستان]] جنوبی، عُلی و [[مدین]]، شمال [[حجاز]]، [[حوران]] در [[شام]] و کرانههای [[فرات]] را نیز شامل میشده است<ref>عمر فروخ، تاریخ الجاهلیه، ص۶۳.</ref>.
| | |
| *[[دولت]] معین را باید دولتی تجاری دانست؛ از این رو بیشتر مناطق تحت امرش را مناطق تجاری تشکیل میداد <ref>عمر فروخ، تاریخ الجاهلیه، ص۶۳.</ref>. این [[دولت]] بر شالوده [[دینی]] استقرار یافت؛ اما رفته رفته از بنیادهای دینیاش فاصله گرفته، راه ملکداری را پیش گرفت<ref>فلیپ حتی، تاریخ عرب، ج۱، ص۶۷.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[دولتهای عرب جاهلی ۱ (مقاله)|دولتهای عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۶۳-۳۶۴.</ref>.
| | === نوع [[حکومت]] معین === |
| ===نوع [[حکومت]] معین=== | | در معین هر شهری، [[حکومتی]] کوچک با هیئت [[دینی]] و مجلس مشورتی خاص خود را داشت و از سوی<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۰۸- ۱۰۹.</ref> [[پادشاه]]، در امورشان دخالتی نمیشد. [[پادشاه]] به عنوان "کبیر"، تنها در مسائل [[سیاسی]] مهم و مملکتی، دخالت میکرد. [[احکام حکومتی]] نیز با [[مشورت]] [[رجال]] [[دینی]] و [[سیاسی]] و بزرگان [[قبایل]] صادر میشد<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۰۸- ۱۰۹.</ref>. |
| *در معین هر شهری، [[حکومتی]] کوچک با هیئت [[دینی]] و مجلس مشورتی خاص خود را داشت و از سوی<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۰۸- ۱۰۹.</ref> [[پادشاه]]، در امورشان دخالتی نمیشد. [[پادشاه]] به عنوان "کبیر"، تنها در مسائل [[سیاسی]] مهم و مملکتی، دخالت میکرد. [[احکام حکومتی]] نیز با [[مشورت]] [[رجال]] [[دینی]] و [[سیاسی]] و بزرگان [[قبایل]] صادر میشد<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۰۸- ۱۰۹.</ref>.
| | |
| *اولین [[پادشاه]] معین – با توجه به اطلاعات به دست آمده - "الیفع وقه" بوده که نامش بر کتیبههای [[شهر]] "براقش" و "نشن" ذکر شده است. همچنین در این کتیبهها آمده است که [[مردم]] به [[معبد]] "الیفع وقه" هدایا و نذورات تقدیم میکردند<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۸۳.</ref>. [[ملوک]] معین، خود را به القابی مشابه [[القاب]] [[ملوک]] [[روم]] و [[ایران]] ملقب میساختند. "یتع" ([[مخلص]] و [[صدوق]])، "دیام" (عالی)، "نبط" (درخشنده)، "[[وتر]]" (متعالی) و... از جمله القابی بودند که شتهان معین برای خود در نظر میگرفتند<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۰۴.</ref>.
| | اولین [[پادشاه]] معین – با توجه به اطلاعات به دست آمده - "الیفع وقه" بوده که نامش بر کتیبههای [[شهر]] "براقش" و "نشن" ذکر شده است. همچنین در این کتیبهها آمده است که [[مردم]] به [[معبد]] "الیفع وقه" هدایا و نذورات تقدیم میکردند<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۸۳.</ref>. [[ملوک]] معین، خود را به القابی مشابه [[القاب]] [[ملوک]] [[روم]] و [[ایران]] ملقب میساختند. "یتع" ([[مخلص]] و [[صدوق]])، "دیام" (عالی)، "نبط" (درخشنده)، "[[وتر]]" (متعالی) و... از جمله القابی بودند که شتهان معین برای خود در نظر میگرفتند<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۰۴.</ref>. |
| *از شهرهای مهم آنها "قرن" را میتوان نام برد که پایتخت [[حکام]] معینی نیز بود. معین، حزم، یثل، نشن، کمنه و... از دیگر شهرهای مهم [[دولت]] معین به شمار میآمدند<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۱۸.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[دولتهای عرب جاهلی ۱ (مقاله)|دولتهای عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۶۴.</ref>.
| | |
| ===[[امور دینی]]=== | | از شهرهای مهم آنها "قرن" را میتوان نام برد که پایتخت [[حکام]] معینی نیز بود. معین، حزم، یثل، نشن، کمنه و... از دیگر شهرهای مهم [[دولت]] معین به شمار میآمدند<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۱۸.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[دولتهای عرب جاهلی ۱ (مقاله)|دولتهای عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۶۴.</ref> |
| *در قلمرو سرزمین معین، هر شهری معبدی داشت و هر [[معبد]] برای الههای خاص بود. معبدها [[شکوه]] خاصی داشتند و زمینهای زیادی متعلق به آنان بود و نذور فراوانی به آنها اهدا میشد<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۱۳.</ref>.
| | |
| *در کتیبههای بر جا مانده از سلسله معین، به تعدای از الهههایشان اشاره شده است. الهههایی همچون "[[ود]]"، "مثل عثتر" و "نکرح". [[عبادت]] "[[ود]]" که [[الهه]] "ماه" به شمار میآمد تا [[ظهور اسلام]] نیز مرسوم بود<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۸۱-۸۷.</ref>. این اسم در [[آیه]] {{متن قرآن|وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا}}<ref>«و گفتند: هیچ گاه از خدایان خویش دست برندارید و هرگز از ودّ و سواع و یغوث و یعوق و نسر، دست نکشید» سوره نوح، آیه ۲۳.</ref> آمده است.
| | === [[امور دینی]] === |
| *از نمادهای [[تمدن]] این [[دولت]] میتوان به ضرب سکه اشاره کرد. سکهای به نام "درهم" که [[حقوق]] کارمندان و [[کارگران]] و دیگر اقشار [[جامعه]] را با آن پرداخت میکردند<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۱۲.</ref>.
| | در قلمرو سرزمین معین، هر شهری معبدی داشت و هر [[معبد]] برای الههای خاص بود. معبدها شکوه خاصی داشتند و زمینهای زیادی متعلق به آنان بود و نذور فراوانی به آنها اهدا میشد<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۱۳.</ref>. |
| *روزگار [[ضعف]] [[دولت]] معین، با [[استقلال]] حکومتهای شهری تابع [[دولت]] همراه بود: مهمترین این دولتشهرها، [[ملوک]] "کمنه" است. [[اسامی]] تعدادی از این [[ملوک]] در کتیبهها آمده است<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۰۷.</ref>. این [[دولت]]، ابتدای [[قرن اول]] قبل از میلاد، رو به [[ضعف]] نهاد و سرانجام به دست سبئیها از پای در آمد<ref>عمر فروخ، تاریخ الجاهلیه، ص۶۳.</ref><ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[دولتهای عرب جاهلی ۱ (مقاله)|دولتهای عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۶۴-۳۶۵.</ref>.
| | |
| | در کتیبههای بر جا مانده از سلسله معین، به تعدای از الهههایشان اشاره شده است. الهههایی همچون "[[ود]]"، "مثل عثتر" و "نکرح". [[عبادت]] "[[ود]]" که [[الهه]] "ماه" به شمار میآمد تا [[ظهور اسلام]] نیز مرسوم بود<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۸۱-۸۷.</ref>. این اسم در [[آیه]] {{متن قرآن|وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا}}<ref>«و گفتند: هیچ گاه از خدایان خویش دست برندارید و هرگز از ودّ و سواع و یغوث و یعوق و نسر، دست نکشید» سوره نوح، آیه ۲۳.</ref> آمده است. |
| | |
| | از نمادهای [[تمدن]] این [[دولت]] میتوان به ضرب سکه اشاره کرد. سکهای به نام "درهم" که [[حقوق]] کارمندان و [[کارگران]] و دیگر اقشار [[جامعه]] را با آن پرداخت میکردند<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۱۲.</ref>. |
| | |
| | روزگار [[ضعف]] [[دولت]] معین، با [[استقلال]] حکومتهای شهری تابع [[دولت]] همراه بود: مهمترین این دولتشهرها، [[ملوک]] "کمنه" است. [[اسامی]] تعدادی از این [[ملوک]] در کتیبهها آمده است<ref>جواد علی، المفصل فی تاریخ العرب، ج۲، ص۱۰۷.</ref>. این [[دولت]]، ابتدای [[قرن اول]] قبل از میلاد، رو به [[ضعف]] نهاد و سرانجام به دست سبئیها از پای در آمد<ref>عمر فروخ، تاریخ الجاهلیه، ص۶۳.</ref>.<ref>[[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[دولتهای عرب جاهلی ۱ (مقاله)|دولتهای عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۱، ص۳۶۴-۳۶۵.</ref> |
|
| |
|
| == جستارهای وابسته == | | == جستارهای وابسته == |
| | {{مدخل وابسته}} |
| | * [[دولتهای عرب جاهلی]] |
| | {{پایان مدخل وابسته}} |
|
| |
|
| ==منابع== | | == منابع == |
| * [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[دولتهای عرب جاهلی ۱ (مقاله)|دولتهای عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']]
| | {{منابع}} |
| | # [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[سید علی اکبر حسینی ایمنی|حسینی ایمنی، سید علی اکبر]]، [[دولتهای عرب جاهلی ۱ (مقاله)|دولتهای عرب جاهلی]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱ (کتاب)|'''فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۱''']] |
| | {{پایان منابع}} |
|
| |
|
| ==پانویس== | | == پانویس == |
| {{یادآوری پانویس}} | | {{پانویس}} |
| {{پانویس2}}
| |
|
| |
|
| [[رده:مدخل]]
| |
| [[رده:حکومتهای عصر جاهلیت]] | | [[رده:حکومتهای عصر جاهلیت]] |