←عدم منافات عصمت موهبتی با اختيار
| خط ۶۲: | خط ۶۲: | ||
[[خدای متعال]] مى‌فرمايد: {{متن قرآن|وَ لَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَوَ إِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ}}؛ <ref>«و قطعا به تو و كسانى كه پيش از تو بودند وحى شده است اگر شرک ورزى حتما كرده‌ات تباه و مسلما از زيانكاران خواهى شد». سوره زمر، آیه ۶۵.</ref>. خطاب در آيه به [[رسول]] اكرم{{صل}} و ساير انبيا به نهى از [[شرک]] و انذارشان به حبط شدن عمل و جزو زيانكاران شدن آنها خطابى است حقيقى و تهديد و انذارى است واقعى. چون غرض اين [[سوره]] اشاره به اين حقيقت است كه [[رسول خدا]]{{صل}} هم [[مأمور]] به ايمان آوردن و به هر تكليفى كه [[دعوت]] مى‌كند انجام دهند، خودش هم بايد انجام دهد و صرف اينكه انبيا، [[معصوم]] به [[عصمت]] الهى هستند و با داشتن آن ديگر ممكن نيست معصيت از ايشان سر بزند، باعث نمى‌شود كه تكليف از ايشان ساقط باشد و توجه تكليف به ايشان صحيح نباشد چون اگر اين‌طور بود ديگر عصمت در حقشان تصور نمى‌شد. همچنان‌كه در [[حق]] جمادات و گياهان تصور ندارد پس معصوم به كسى گفته مى‌شود كه بتواند [[گناه]] كند ولى نكند. | [[خدای متعال]] مى‌فرمايد: {{متن قرآن|وَ لَقَدْ أُوحِيَ إِلَيْكَوَ إِلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكَ لَئِنْ أَشْرَكْتَ لَيَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ}}؛ <ref>«و قطعا به تو و كسانى كه پيش از تو بودند وحى شده است اگر شرک ورزى حتما كرده‌ات تباه و مسلما از زيانكاران خواهى شد». سوره زمر، آیه ۶۵.</ref>. خطاب در آيه به [[رسول]] اكرم{{صل}} و ساير انبيا به نهى از [[شرک]] و انذارشان به حبط شدن عمل و جزو زيانكاران شدن آنها خطابى است حقيقى و تهديد و انذارى است واقعى. چون غرض اين [[سوره]] اشاره به اين حقيقت است كه [[رسول خدا]]{{صل}} هم [[مأمور]] به ايمان آوردن و به هر تكليفى كه [[دعوت]] مى‌كند انجام دهند، خودش هم بايد انجام دهد و صرف اينكه انبيا، [[معصوم]] به [[عصمت]] الهى هستند و با داشتن آن ديگر ممكن نيست معصيت از ايشان سر بزند، باعث نمى‌شود كه تكليف از ايشان ساقط باشد و توجه تكليف به ايشان صحيح نباشد چون اگر اين‌طور بود ديگر عصمت در حقشان تصور نمى‌شد. همچنان‌كه در [[حق]] جمادات و گياهان تصور ندارد پس معصوم به كسى گفته مى‌شود كه بتواند [[گناه]] كند ولى نكند. | ||
علاوه بر اين، عصمت ـ كه عبارت است از قوه‌اى كه با داشتن آن صدور معصيت ممتنع مى‌شود ـ خود از [[شئون]] [[علم]] است و اين منافات با داشتن اختيار ندارد چون اختيار از شئون [[مقام عمل]] است و معنايش اين است كه صدور فعل از جوارح و اعضا صحيح باشد و هم ترک فعل. و معلوم است كه علم قطعى به [[مفسده]] گناه كه مانع از صدور آن گناه از دارنده آن علم باشد منافات با اينكه دارنده آن علم مختار باشد ندارد. مثلاً، كسى كه علم قطعى دارد به اينكه در اثر خوردن فلان سم مى‌ميرد، چنين عملى مانع قطعى او از خوردن سم است. ولى لازمه اين منع اين نيست كه خوردن سم از او محال باشد بلكه باز هم صدور و عدم صدور اين عمل از اعضا و جوارح او صحيح است هم مى‌تواند بخورد و هم مى‌تواند اجتناب كند. در نتيجه پس باز هم صحيح است كه به او بگوييم از خوردن سم اجتناب كن. <ref>سيد محمّدحسين طباطبائى، الميزان، ج ۱۷، ص۲۹۰ـ۲۹۱. | علاوه بر اين، عصمت ـ كه عبارت است از قوه‌اى كه با داشتن آن صدور معصيت ممتنع مى‌شود ـ خود از [[شئون]] [[علم]] است و اين منافات با داشتن اختيار ندارد چون اختيار از شئون [[مقام عمل]] است و معنايش اين است كه صدور فعل از جوارح و اعضا صحيح باشد و هم ترک فعل. و معلوم است كه علم قطعى به [[مفسده]] گناه كه مانع از صدور آن گناه از دارنده آن علم باشد منافات با اينكه دارنده آن علم مختار باشد ندارد. مثلاً، كسى كه علم قطعى دارد به اينكه در اثر خوردن فلان سم مى‌ميرد، چنين عملى مانع قطعى او از خوردن سم است. ولى لازمه اين منع اين نيست كه خوردن سم از او محال باشد بلكه باز هم صدور و عدم صدور اين عمل از اعضا و جوارح او صحيح است هم مى‌تواند بخورد و هم مى‌تواند اجتناب كند. در نتيجه پس باز هم صحيح است كه به او بگوييم از خوردن سم اجتناب كن. <ref>سيد محمّدحسين طباطبائى، الميزان، ج ۱۷، ص۲۹۰ـ۲۹۱.</ref>.<ref>موهبت عصمت از منظر آیات، محمد ناصری، نشریه معرفت، ش149، ص6.</ref>. | ||
== پرسش مستقیم == | == پرسش مستقیم == | ||