ضرورت وجود امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{علم معصوم}}
{{مدخل مرتبط
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = امام مهدی]]''' و '''[[ضرورت وجود امام| عنوان مدخل  = ضرورت وجود امام مهدی| مداخل مرتبط = [[ضرورت وجود امام مهدی در قرآن]] - [[ضرورت وجود امام مهدی در حدیث]] - [[ضرورت وجود امام مهدی در تاریخ اسلامی]] - [[ضرورت وجود امام مهدی در کلام اسلامی]]| پرسش مرتبط  = ضرورت وجود امام مهدی (پرسش)}}
| موضوع مرتبط = وجود امام مهدی
| عنوان مدخل  =  
| مداخل مرتبط =  
| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
}}


==مقدمه==
== مقدمه ==
*[[پیروان]] همۀ [[ادیان]] معتقدند در عصری سرشار از [[بیدادگری]] و [[تباهی]]، [[منجی موعود]] [[ظهور]] می‌کند و [[جهان]] را به [[صلاح]] می‌آورد. [[مسلمانان]] نیز از همان آغاز به [[ظهور منجی]] [[جهان]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} [[معتقد]] بوده‌ و [[احادیث]] بسیاری مربوط به ایشان از [[شیعه]] و [[سنی]] [[نقل]] شده است<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۶۳.</ref>.
[[پیروان]] همۀ [[ادیان]] معتقدند در عصری سرشار از [[بیدادگری]] و [[تباهی]]، منجی موعود [[ظهور]] می‌کند و [[جهان]] را به [[صلاح]] می‌آورد. [[مسلمانان]] نیز از همان آغاز به ظهور منجی [[جهان]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} [[معتقد]] بوده‌ و [[احادیث]] بسیاری مربوط به ایشان از [[شیعه]] و [[سنی]] [[نقل]] شده است.
*[[دانشمندان]] [[امامیه]] [[ضرورت وجود امام]] زمان {{ع}} را همانند [[ضرورت نبوت]] می‌دانند تا [[جامعۀ انسانی]] بی معلم و مربی نشود و [[کتاب خدا]] و [[سنت پیامبر]] {{صل}} بی [[مفسر]] نمانَد، چراکه اگر [[زمین]] از [[حجت خدا]] بی نصیب گردد، وصول [[فیض الهی]] به زمینیان پایان می‌پذیرد و هر چه در [[زمین]] است از میان می‌رود. [[امام زمان]] {{ع}} با داشتن [[مقام]] [[ولایت باطنی]] و [[وساطت فیض]]، [[صاحب]] [[شب قدر]] در روزگار ما است که [[فرشتگان]] در شب قدرِ هر سال بر [[قلب]] [[مبارک]] آن جناب نازل می‌شوند و تقدیرات یکساله را نزد وی می‌آورند<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۶۴-۶۵.</ref>.


==[[ضرورت عقلی وجود امام مهدی]]==
دانشمندان [[امامیه]] [[ضرورت وجود امام]] زمان {{ع}} را همانند [[ضرورت نبوت]] می‌دانند تا [[جامعۀ انسانی]] بی معلم و مربی نشود و [[کتاب خدا]] و [[سنت پیامبر]] {{صل}} بی [[مفسر]] نمانَد، چراکه اگر [[زمین]] از [[حجت خدا]] بی نصیب گردد، وصول [[فیض الهی]] به زمینیان پایان می‌پذیرد و هر چه در [[زمین]] است از میان می‌رود. [[امام زمان]] {{ع}} با داشتن مقام ولایت باطنی و [[وساطت فیض]]، [[صاحب]] [[شب قدر]] در روزگار ما است که [[فرشتگان]] در شب قدرِ هر سال بر [[قلب]] [[مبارک]] آن جناب نازل می‌شوند و تقدیرات یکساله را نزد وی می‌آورند<ref>ر.ک: [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۶۳-۶۵.</ref>.
*از نظرگاه [[فلسفی]]، [[جهان]] بر مبنای دو اصل [[حکمت]] و [[عدل]] برپاست و آفرینندۀ [[جهان]]، [[حکیم]] و [[عادل]] است. بر منبای اصل [[حکمت]]، [[عبث]] و [[بیهودگی]] در [[آفرینش جهان]] و [[انسان]] راه ندارد و بر مبنای اصل [[عدل]]، همان‌گونه که [[آفرینش جهان]] باید بر اساس [[عدل]] باشد، زمینۀ [[برپایی عدل]] در [[جامعۀ بشر]] نیز باید فراهم شود و ازآنجا که [[بشر]] از [[اختیار]] و [[اراده]] برخوردار است باید وسائل و مقدماتی که [[بشر]] برای [[برپایی عدل]] در [[زندگی]] خود بدان [[نیازمند]] است از سوی [[خدای متعال]] برای وی فراهم گردد.
*در مورد [[سرنوشت]] [[جامعۀ بشر]]، اصل [[حکمت]] اقتضا دارد که این [[جامعه]]، سرنوشتی [[پاک]] و [[زیبا]] و خوب و سراسر [[فضیلت]] و [[نیکی]] باشد وگرنه سؤالی که [[قرآن کریم]] -از زبان [[ملائکه]] که جلوه‌های [[عقل]] کاملند- دربارۀ [[آفرینش انسان]] مطرح کرده است، بی‌پاسخ خواهد ماند. آنجا که پرسیدند: {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: می‌خواهم جانشینی در زمین بگمارم، گفتند: آیا کسی را در آن می‌گماری که در آن تباهی می‌کند و خون‌ها می‌ریزد در حالی که ما تو را با سپاس، به پاکی می‌ستاییم  و تو را پاک می‌شمریم  فرمود: من چیزی می‌دانم که شما نمی‌دانید» سوره بقره، آیه ۳۰.</ref>.
*پاسخ این سؤال [[عقلی]] که به وسیله مظاهر [[عقل]] [[جهان آفرینش]]، پیش از [[آفرینش انسان]] مطرح شد، همان [[سرنوشت]] [[زیبا]] و سراسر [[فضیلت]] و [[نیکی]] [[جامعۀ بشر]] است که در جملۀ {{متن قرآن|إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ}} نهفته است.
*نقش [[آفرینش]] زدن به دشت پر از خار و خاشاک و درنده و کشنده [[جامعۀ بشر]]، آن هنگام صورتی عقل‌پسند و حکیمانه می‌یابد که سرانجام به باغ فضیلتی تبدیل گردد که سراسرش [[نیکی]] و [[پاکی]] و خرّمی و [[صفا]] و [[عدل]] و [[تقوی]] باشد. و اصل [[عدل]] نیز اقتضا می‌کند بشریتی که خواهان [[عدل و داد]] و [[فضیلت]] است از امکانات لازم برای [[برقراری عدل]] و [[فضیلت]] برخوردار شود و با توجه به اینکه [[انسان]] از یکسو، در معرض [[پیروی]] از [[هوای نفس]] است و از سویی، در معرض [[خطا]] و [[جهل]] به [[موازین]] [[عدل]] است، بدیهی‌ترین امکانات لازم برای چنین خواسته‌ای، [[قانون]] [[عدل]] [[استوار]] و [[رهبر]] [[عادل]] [[خطاناپذیر]] است.
*هرگونه خلل و [[انحرافی]] که در این دو عنصر راه یابد، به معنای بسته شدن راه دستیابی [[بشر]] به [[عدل کامل]] و [[فضیلت]] است که با [[حکم عقل]]، به [[ضرورت]] [[تمکین]] [[بشر]] از دستیابی به [[عدل]] و [[فضیلت]]، سازگار نیست.
*بدین ترتیب از دیدگاه [[فلسفی]] و بر مبنای اصل [[حکمت]] و [[عدل]]، [[ضرورت]] دارد [[سرنوشت]] [[جامعۀ بشر]] به جامعه‌ای بیانجامد که در آن، [[عدل]] و [[فضیلت]] فراگیر است و [[انسان‌ها]] با استفاده از رهنمودهای [[الهی]] و با [[رهبری]] معصومی [[عادل]]، به سوی عالی‌ترین مراتب کمال و [[فضیلت]] راه پیدا کنند. این نتیجه [[فلسفی]]، با آنچه [[شیعیان]] [[اثنی عشری]] در مورد سرانجام [[جامعۀ بشر]] و [[رهبری امام]] [[معصوم]] معتقدند، کاملاً همسان و مطابق است<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص ۹۳-۹۵.</ref>.


==[[ضرورت نقلی وجود امام مهدی]]==
== ضرورت عقلی وجود امام مهدی ==
{{اصلی|اثبات عقلی وجود امام مهدی‌‌}}
از نظرگاه [[فلسفی]]، [[جهان]] بر مبنای دو اصل [[حکمت]] و [[عدل]] برپاست و آفرینندۀ [[جهان]]، [[حکیم]] و [[عادل]] است. بر منبای اصل [[حکمت]]، [[عبث]] و [[بیهودگی]] در [[آفرینش جهان]] و [[انسان]] راه ندارد و بر مبنای اصل [[عدل]]، همان‌گونه که [[آفرینش جهان]] باید بر اساس [[عدل]] باشد، زمینۀ [[برپایی عدل]] در [[جامعۀ بشر]] نیز باید فراهم شود و ازآنجا که [[بشر]] از [[اختیار]] و [[اراده]] برخوردار است باید وسائل و مقدماتی که [[بشر]] برای [[برپایی عدل]] در [[زندگی]] خود بدان [[نیازمند]] است از سوی [[خدای متعال]] برای وی فراهم گردد.
 
در مورد [[سرنوشت]] [[جامعۀ بشر]]، اصل [[حکمت]] اقتضا دارد که این [[جامعه]]، سرنوشتی [[پاک]] و [[زیبا]] و خوب و سراسر [[فضیلت]] و [[نیکی]] باشد وگرنه سؤالی که [[قرآن کریم]] -از زبان [[ملائکه]] که جلوه‌های [[عقل]] کاملند- دربارۀ [[آفرینش انسان]] مطرح کرده است، بی‌پاسخ خواهد ماند. آنجا که پرسیدند: {{متن قرآن|وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ وَنَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَنُقَدِّسُ لَكَ قَالَ إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ}}<ref>«و (یاد کن) آنگاه را که پروردگارت به فرشتگان فرمود: می‌خواهم جانشینی در زمین بگمارم، گفتند: آیا کسی را در آن می‌گماری که در آن تباهی می‌کند و خون‌ها می‌ریزد در حالی که ما تو را با سپاس، به پاکی می‌ستاییم و تو را پاک می‌شمریم فرمود: من چیزی می‌دانم که شما نمی‌دانید» سوره بقره، آیه ۳۰.</ref>.
 
پاسخ این سؤال [[عقلی]] که به وسیله مظاهر [[عقل]] [[جهان آفرینش]]، پیش از [[آفرینش انسان]] مطرح شد، همان [[سرنوشت]] [[زیبا]] و سراسر [[فضیلت]] و [[نیکی]] [[جامعۀ بشر]] است که در جملۀ {{متن قرآن|إِنِّي أَعْلَمُ مَا لَا تَعْلَمُونَ}} نهفته است.
 
نقش [[آفرینش]] زدن به دشت پر از خار و خاشاک و درنده و کشنده [[جامعۀ بشر]]، آن هنگام صورتی عقل‌پسند و حکیمانه می‌یابد که سرانجام به باغ فضیلتی تبدیل گردد که سراسرش [[نیکی]] و [[پاکی]] و خرّمی و صفا و [[عدل]] و [[تقوی]] باشد. و اصل [[عدل]] نیز اقتضا می‌کند بشریتی که خواهان [[عدل و داد]] و [[فضیلت]] است از امکانات لازم برای [[برقراری عدل]] و [[فضیلت]] برخوردار شود و با توجه به اینکه [[انسان]] از یکسو، در معرض [[پیروی]] از [[هوای نفس]] است و از سویی، در معرض [[خطا]] و [[جهل]] به [[موازین]] [[عدل]] است، بدیهی‌ترین امکانات لازم برای چنین خواسته‌ای، [[قانون]] [[عدل]] [[استوار]] و [[رهبر]] [[عادل]] [[خطاناپذیر]] است.
 
هرگونه خلل و [[انحرافی]] که در این دو عنصر راه یابد، به معنای بسته شدن راه دستیابی [[بشر]] به عدل کامل و [[فضیلت]] است که با [[حکم عقل]]، به [[ضرورت]] [[تمکین]] [[بشر]] از دستیابی به [[عدل]] و [[فضیلت]]، سازگار نیست.
 
بدین ترتیب از دیدگاه [[فلسفی]] و بر مبنای اصل [[حکمت]] و [[عدل]]، [[ضرورت]] دارد [[سرنوشت]] [[جامعۀ بشر]] به جامعه‌ای بیانجامد که در آن، [[عدل]] و [[فضیلت]] فراگیر است و [[انسان‌ها]] با استفاده از رهنمودهای [[الهی]] و با [[رهبری]] معصومی [[عادل]]، به سوی عالی‌ترین مراتب کمال و [[فضیلت]] راه پیدا کنند. این نتیجه [[فلسفی]]، با آنچه [[شیعیان]] [[اثنی عشری]] در مورد سرانجام [[جامعۀ بشر]] و رهبری امام [[معصوم]] معتقدند، کاملاً همسان و مطابق است<ref>[[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|نگاهی به رسالت و امامت]]، ص ۹۳-۹۵.</ref>.


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:11144.jpg|22px]] [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|'''نگاهی به رسالت و امامت''']]
# [[پرونده:11144.jpg|22px]] [[محسن اراکی|اراکی، محسن]]، [[نگاهی به رسالت و امامت (کتاب)|'''نگاهی به رسالت و امامت''']]
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
# [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}
==جستارهای وابسته ==


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:امام مهدی]]
[[رده: ضرورت وجود امام مهدی]]
[[رده:ضرورت وجود امام]]
[[رده:بررسی انطباق شئون امامت]]
۱۱۸٬۲۲۵

ویرایش