علم دینی معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۳۹: خط ۳۹:


=== [[علم کلام]] ===  
=== [[علم کلام]] ===  
[[احادیث]] [[روایت]] شده از [[پیامبر خاتم]] و [[خاندان]] او، [[امامان از اهل بیت]]{{عم}} را [[وارثان]] علوم نبوی در مباحث [[قرآنی]] و حدیثی معرفی می‌کنند. از این روایات می‌توان [[استنباط]] کرد که آنان [[مرجع دینی]] [[مردم]] در [[اصول دین]] و [[مباحث اعتقادی]] نیز بوده‌اند؛ زیرا این [[دانش]]، بخشی از [[علوم قرآن]] و حدیث است. البته بخشی از این دانش، [[آموختن]] مهارت مناظره است که روایات نشان می‌دهد ائمه{{عم}} در این بخش نیز از [[تأییدات ویژه الهی]] برخوردار بوده‌اند. در روایات متعددی، تأکید شده است که ائمه{{ع}} از «[[فصل الخطاب]]» برخوردار بوده‌اند. فصل الخطاب، دانش و مهارتی است که [[حق]] را از [[باطل]] جدا کرده، مخاطب را قانع کرده و سخن نهایی و پایان دهنده گفت و گو به شمار می‌آید.
[[احادیث]] [[روایت]] شده از [[پیامبر خاتم]] و [[خاندان]] او، [[امامان از اهل بیت]]{{عم}} را [[وارثان]] علوم نبوی در مباحث [[قرآنی]] و حدیثی معرفی می‌کنند. از این روایات می‌توان [[استنباط]] کرد که آنان [[مرجع دینی]] [[مردم]] در [[اصول دین]] و [[مباحث اعتقادی]] نیز بوده‌اند؛ زیرا این [[دانش]]، بخشی از [[علوم قرآن]] و حدیث است. البته بخشی از این دانش، [[آموختن]] مهارت مناظره است که روایات نشان می‌دهد ائمه{{عم}} در این بخش نیز از تأییدات ویژه الهی برخوردار بوده‌اند. در روایات متعددی، تأکید شده است که ائمه{{ع}} از «[[فصل الخطاب]]» برخوردار بوده‌اند. فصل الخطاب، دانش و مهارتی است که [[حق]] را از [[باطل]] جدا کرده، مخاطب را قانع کرده و سخن نهایی و پایان دهنده گفت و گو به شمار می‌آید.


=== [[علم فقه]] ===
=== [[علم فقه]] ===
خط ۴۵: خط ۴۵:


=== [[علم اخلاق]] ===
=== [[علم اخلاق]] ===
{{همچنین ببینید|احاطه امام بر علوم و معارف اخلاق}}
علم اخلاق یکی دیگر از شاخه‌های [[علوم دینی]] است که [[سیره]] و [[روایات]] [[ائمه]]{{عم}} به خوبی دلالت بر آن دارند که ائمه{{عم}} [[پیشوایان]] [[مردم]] در این حوزه نیز بوده‌اند. سخنان امیرالمؤمنین{{ع}} در مباحث [[اخلاقی]] در [[نهج البلاغه]]، [[صحیفه]] مبارکه [[امام سجاد]]{{ع}} و حجم انبوه روایات اخلاقی سایر ائمه{{ع}} به خوبی بر [[مرجعیت دینی]] آنان در این شاخه علمی نیز اشاره دارد.
علم اخلاق یکی دیگر از شاخه‌های [[علوم دینی]] است که [[سیره]] و [[روایات]] [[ائمه]]{{عم}} به خوبی دلالت بر آن دارند که ائمه{{عم}} [[پیشوایان]] [[مردم]] در این حوزه نیز بوده‌اند. سخنان امیرالمؤمنین{{ع}} در مباحث [[اخلاقی]] در [[نهج البلاغه]]، [[صحیفه]] مبارکه [[امام سجاد]]{{ع}} و حجم انبوه روایات اخلاقی سایر ائمه{{ع}} به خوبی بر [[مرجعیت دینی]] آنان در این شاخه علمی نیز اشاره دارد.


=== [[علم]] [[قضاوت]] ===
=== [[علم]] [[قضاوت]] ===
{{همچنین ببینید|احاطه امام بر علوم و معارف قضایی}}
[[دانش]] قضاوت، بر دانستن [[احکام فقهی]] و [[حکمت]] و درایت [[قاضی]] مبتنی است. با توجه به مباحث مرتبط با [[علم امامان]] و احاطه آنان بر [[علوم]] و [[معارف دینی]]، مجموعه این شرایط در بالاترین درجه آن، نزد ائمه{{عم}} وجود داشته است. روایات مباحث مرتبط با علم امامان و احاطه آنان بر علوم و معارف دینی، [[مرجعیت فقهی]] بی‌بدیل ائمه{{عم}} و [[فصل الخطاب]] بودن سخنان آنان را [[اثبات]] می‌کند. روایاتی نیز نشان می‌دهند که ائمه{{عم}} سرچشمه حکمت و تدبیرند. سخنان و سیره ایشان نیز همین مطلب را [[تأیید]] می‌کند. بنابراین آنان [[علم کامل]] و جامع به قضاوت بین افراد داشته‌اند.
[[دانش]] قضاوت، بر دانستن [[احکام فقهی]] و [[حکمت]] و درایت [[قاضی]] مبتنی است. با توجه به مباحث مرتبط با [[علم امامان]] و احاطه آنان بر [[علوم]] و [[معارف دینی]]، مجموعه این شرایط در بالاترین درجه آن، نزد ائمه{{عم}} وجود داشته است. روایات مباحث مرتبط با علم امامان و احاطه آنان بر علوم و معارف دینی، [[مرجعیت فقهی]] بی‌بدیل ائمه{{عم}} و [[فصل الخطاب]] بودن سخنان آنان را [[اثبات]] می‌کند. روایاتی نیز نشان می‌دهند که ائمه{{عم}} سرچشمه حکمت و تدبیرند. سخنان و سیره ایشان نیز همین مطلب را [[تأیید]] می‌کند. بنابراین آنان [[علم کامل]] و جامع به قضاوت بین افراد داشته‌اند.


=== [[علوم پیامبران]] گذشته ===
=== [[علوم پیامبران]] گذشته ===
{{همچنین ببینید|احاطه امام بر علوم و معارف پیامبران گذشته}}
در روایات متعددی این مضمون نقل شده است که علوم تمام [[پیامبران]] به [[پیامبر اکرم]]{{صل}} منتقل شده و این علوم از آن حضرت به [[امیرالمؤمنین]] و سپس نسل به نسل به [[امامان]] پس از ایشان منتقل شده است. محدوده [[یقینی]] این علوم، علوم دینی پیامبران گذشته است. [[وظیفه]] اصلی پیامبران چنین اقتضایی دارد، هر چند ممکن است دانش‌های بشری نیز در ضمن آن باشد<ref>[[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]]، فصل اول.</ref>.
در روایات متعددی این مضمون نقل شده است که علوم تمام [[پیامبران]] به [[پیامبر اکرم]]{{صل}} منتقل شده و این علوم از آن حضرت به [[امیرالمؤمنین]] و سپس [[نسل]] به نسل به [[امامان]] پس از ایشان منتقل شده است. محدوده [[یقینی]] این علوم، علوم دینی پیامبران گذشته است. [[وظیفه]] اصلی پیامبران چنین اقتضایی دارد، هر چند ممکن است دانش‌های بشری نیز در ضمن آن باشد<ref>[[سید علی هاشمی|هاشمی، سید علی]]، [[قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه)|قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه]]، فصل اول.</ref>.


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۱۱۷٬۷۰۱

ویرایش