علم معصوم به مشاغل و صناعات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-</div>\n<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> +</div>))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{علم معصوم}}
{{مدخل مرتبط
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[علم معصوم]]''' است. "'''[[علم معصوم به مشاغل و صناعات]]'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| موضوع مرتبط = علم معصوم
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[علم معصوم به مشاغل و صناعات در قرآن]] - [[علم معصوم به مشاغل و صناعات در حدیث]] - [[علم معصوم به مشاغل و صناعات در کلام اسلامی]]</div>
| عنوان مدخل  =  
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[علم معصوم (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| مداخل مرتبط = [[علم معصوم به مشاغل و صناعات در کلام اسلامی]]
| پرسش مرتبط  = علم معصوم (پرسش)
}}


دربارۀ '''علم [[امام]] به صنایع و [[فنون]]''' دو دیدگاه وجود دارد: برخی قائل‌اند این عنایت شامل [[اهل بیت]]{{ع}} شده و یکی از مصادیق علمی ایشان، علم به صناعات است. بدان علت که اگر امام، این صنایع و فنون را نداند، آنان که [[عالم]] به اینها هستند از امام [[تبعیت]] نمی‌کنند. برخی دیگر از بزرگان [[شیعه]] نیز قائل‌اند علم امام به غیر امور [[امامت]] عقلاً [[واجب]] نیست، در عین حال که ممتنع هم نیست.
دربارۀ '''علم [[امام]] به صنایع و فنون''' دو دیدگاه وجود دارد: برخی قائل‌اند این عنایت شامل [[اهل بیت]] {{ع}} شده و یکی از مصادیق علمی ایشان، علم به صناعات است. بدان علت که اگر امام، این صنایع و فنون را نداند، آنان که [[عالم]] به اینها هستند از امام [[تبعیت]] نمی‌کنند. برخی دیگر از بزرگان [[شیعه]] نیز قائل‌اند علم امام به غیر امور [[امامت]] عقلاً [[واجب]] نیست، در عین حال که ممتنع هم نیست.


==[[معصوم]] و [[علم به صناعات]]==
== [[معصوم]] و [[علم به صناعات]] ==
در آیاتی از [[قرآن کریم]]، از [[عنایات]] خاص [[خداوند]] به برخی از [[بندگان]] برگزیده‌اش و [[عطا]] کردن [[علوم]] یا توانایی‌های شگرف و [[خارق‌العاده]] به آنان برای [[تصرف]] در [[طبیعت]] [[سخن]] به میان آمده است؛ مانند [[آموزش]] کشتی‌سازی به [[حضرت نوح]]{{ع}}: {{متن قرآن|وَاصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنَا وَوَحْيِنَا}}<ref>«و کشتی را زیر نظر ما و وحی ما بساز» سوره هود، آیه ۳۷.</ref> و یا آموزش زره‌بافی به [[حضرت داوود]]{{ع}} و ...<ref>ر.ک: [[داوود خوش‌باور|خوش‌باور، داوود]]، [[علم غیب از منظر ثقلین (کتاب)|علم غیب از منظر ثقلین]]، ص۲۸.</ref>.
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[آیا معصوم عالم به مشاغل و صناعات است؟ (پرسش)|آیا معصوم عالم به مشاغل و صناعات است؟]]'''{{پایان}}
|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[علم معصوم (پرسش)|(پرسمان علم معصوم)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F۸FBF۹| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}}
در آیاتی از [[قرآن کریم]]، از عنایات خاص [[خداوند]] به برخی از [[بندگان]] برگزیده‌اش و عطا کردن [[علوم]] یا توانایی‌های شگرف و [[خارق‌العاده]] به آنان برای تصرف در طبیعت [[سخن]] به میان آمده است؛ مانند [[آموزش]] کشتی‌سازی به [[حضرت نوح]] {{ع}}: {{متن قرآن|وَاصْنَعِ الْفُلْكَ بِأَعْيُنِنَا وَوَحْيِنَا}}<ref>«و کشتی را زیر نظر ما و وحی ما بساز» سوره هود، آیه ۳۷.</ref> و یا آموزش زره‌بافی به [[حضرت داوود]] {{ع}} و ...<ref>ر.ک: [[داوود خوش‌باور|خوش‌باور، داوود]]، [[علم غیب از منظر ثقلین (کتاب)|علم غیب از منظر ثقلین]]، ص۲۸.</ref>.


==[[امامان]] و علم به صناعات==
== [[امامان]] و علم به صناعات ==
دربارۀ اینکه آیا [[امام]] هم باید تمام صنایع و [[فنون]] مختلفی که در اعصار و زمان‌ها به وجود می‌آید را بداند یا نه، دو دیدگاه وجود دارد:  
دربارۀ اینکه آیا [[امام]] هم باید تمام صنایع و فنون مختلفی که در اعصار و زمان‌ها به وجود می‌آید را بداند یا نه، دو دیدگاه وجود دارد:  
===دیدگاه اول: [[وجوب]] [[علم امام]] به صناعات===
=== دیدگاه اول: [[وجوب]] [[علم امام]] به صناعات ===
برخی قائل‌اند این عنایت شامل [[اهل بیت]]{{ع}} شده و یکی از مصادیق [[علمی]] ایشان، علم به صناعات است. بدان علت که اگر امام، این صنایع و فنون را نداند، آنان که [[عالم]] به اینها هستند از امام [[تبعیت]] نمی‌کنند؛ زیرا خود را در این علوم از امام بالاتر می‌دانند و اگر امام این فنون را بداند، آنان به [[انقیاد]] و تبعیت نزدیک‌تر خواهند شد.
برخی قائل‌اند این عنایت شامل [[اهل بیت]] {{ع}} شده و یکی از مصادیق [[علمی]] ایشان، علم به صناعات است. بدان علت که اگر امام، این صنایع و فنون را نداند، آنان که [[عالم]] به اینها هستند از امام [[تبعیت]] نمی‌کنند؛ زیرا خود را در این علوم از امام بالاتر می‌دانند و اگر امام این فنون را بداند، آنان به [[انقیاد]] و تبعیت نزدیک‌تر خواهند شد.


علامۀ [[مجلسی]] دربارۀ [[علم امام]] به تمام لغات و صنایع می‌گوید: "[[اخبار]] در مورد علم امام به جمیع لغات نزدیک به [[حد]] [[تواتر]] است و به انضمام [[روایات]] [[عامه]]، شکی در [[آگاهی امام]] از همۀ زبان‌ها باقی نمی‌ماند. اما اطلاع [[امام]] از صنایع و علوم، اخبار زیادی دال بر این مطلب است، مثل اخباری که می‌گوید: [[حجت خدا]] [[جاهل]] به چیزی نیست و او در جواب هیچ پرسشی کلمۀ نمی‌دانم را به کار نمی‌برد و یا اخباری که می‌گوید نزد [[ائمه]]، [[علم گذشته]] و [[آینده]] هست و علوم تمام [[انبیا]] به آنها رسیده است که در میان [[علوم انبیا]]، علم به صنایع نیز هست؛ زیرا بیشتر صنایع منسوب به انبیا است و نیز [[تعلیم]] [[اسما]] در مورد [[حضرت آدم]]{{ع}} به گونه‌ای [[تفسیر]] شده است که شامل تمام صنایع می‌شود. بنابراین، از جهت اخبار جای شکی باقی نمی‌ماند که ائمه{{ع}} [[عالم]] به تمام صنایع هستند. اما از نظر [[عقلی]] چنین علومی برای امام لازم است یا [[خیر]]، جای توقف دارد، هرچند ملتزم شدن به [[لزوم]] عقلی چنین آگاهی‌های برای امام، بعید نیست"<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۲۶، ص۱۹۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[حسین گنجی|گنجی، حسین]]، [[امام‌شناسی ۱ (کتاب)|امام‌شناسی]]، ج ۱، ص۱۹۸؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، ص۲۰۷؛ [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایان‌نامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص۹۲ ـ ۱۲۹؛ [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]]، فصلنامۀ فلسفی کلامی، ش ۴۵، ص۳۱۶ ـ ۳۱۷.</ref>.
علامۀ [[مجلسی]] دربارۀ [[علم امام]] به تمام لغات و صنایع می‌گوید: "[[اخبار]] در مورد علم امام به جمیع لغات نزدیک به [[حد]] تواتر است و به انضمام [[روایات]] [[عامه]]، شکی در [[آگاهی امام]] از همۀ زبان‌ها باقی نمی‌ماند. اما اطلاع [[امام]] از صنایع و علوم، اخبار زیادی دال بر این مطلب است، مثل اخباری که می‌گوید: [[حجت خدا]] [[جاهل]] به چیزی نیست و او در جواب هیچ پرسشی کلمۀ نمی‌دانم را به کار نمی‌برد و یا اخباری که می‌گوید نزد [[ائمه]]، [[علم گذشته]] و [[آینده]] هست و علوم تمام [[انبیا]] به آنها رسیده است که در میان علوم انبیاء، علم به صنایع نیز هست؛ زیرا بیشتر صنایع منسوب به انبیا است و نیز [[تعلیم اسماء]] در مورد [[حضرت آدم]] {{ع}} به گونه‌ای [[تفسیر]] شده است که شامل تمام صنایع می‌شود. بنابراین، از جهت اخبار جای شکی باقی نمی‌ماند که ائمه {{ع}} [[عالم]] به تمام صنایع هستند. اما از نظر [[عقلی]] چنین علومی برای امام لازم است یا [[خیر]]، جای توقف دارد، هرچند ملتزم شدن به [[لزوم]] عقلی چنین آگاهی‌های برای امام، بعید نیست"<ref>مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج ۲۶، ص۱۹۳.</ref>.<ref>ر.ک: [[حسین گنجی|گنجی، حسین]]، [[امام‌شناسی ۱ (کتاب)|امام‌شناسی]]، ج ۱، ص۱۹۸؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، ص۲۰۷؛ [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایان‌نامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص۹۲ ـ ۱۲۹؛ [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]]، فصلنامۀ فلسفی کلامی، ش ۴۵، ص۳۱۶ ـ ۳۱۷.</ref>.


===دیدگاه دوم: عدم [[وجوب]] [[علم امام]] به صناعات===
=== دیدگاه دوم: عدم [[وجوب]] [[علم امام]] به صناعات ===
برخی از بزرگان [[شیعه]] قائل‌اند علم امام به غیر امور [[امامت]] عقلاً [[واجب]] نیست، در عین حال که ممتنع هم نیست، گرچه اخباری در زمینۀ [[تسلط]] [[امام]] بر همۀ صنایع وارد شده است، لکن به نظر [[شیخ مفید]]، این [[اخبار]] قطع‌آور نیست<ref>مفید، محمد بن محمد، اوائل المقالات، ص۳۷.</ref>. ایشان قائل است علم امام به صنایع و حِرَف عقلا نه ممتنع و نه واجب است<ref>ر.ک: [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (کتاب)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص۱۱۰؛ [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]]، فصلنامۀ فلسفی کلامی، ش ۴۵، ص۳۱۶ ـ ۳۱۷؛ [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایان‌نامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص۹۲ ـ ۱۲۹؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، ص۲۰۷.</ref>.
برخی از بزرگان [[شیعه]] قائل‌اند علم امام به غیر امور [[امامت]] عقلاً [[واجب]] نیست، در عین حال که ممتنع هم نیست، گرچه اخباری در زمینۀ [[تسلط]] [[امام]] بر همۀ صنایع وارد شده است، لکن به نظر [[شیخ مفید]]، این [[اخبار]] قطع‌آور نیست<ref>مفید، محمد بن محمد، اوائل المقالات، ص۳۷.</ref>. ایشان قائل است علم امام به صنایع و حِرَف عقلا نه ممتنع و نه واجب است<ref>ر.ک: [[ناصرالدین اوجاقی|اوجاقی، ناصرالدین]]، [[علم امام از دیدگاه کلام امامیه (کتاب)|علم امام از دیدگاه کلام امامیه]]، ص۱۱۰؛ [[محمد مشکی|مشکی، محمد]]، [[بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید (مقاله)|بررسی علم امام از دیدگاه شیخ مفید]]، فصلنامۀ فلسفی کلامی، ش ۴۵، ص۳۱۶ ـ ۳۱۷؛ [[محمد صادق عظیمی|عظیمی، محمد صادق]]، [[سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی (پایان‌نامه)|سیر تطور موضوع گستره علم امام در کلام اسلامی]]، ص۹۲ ـ ۱۲۹؛ [[محمد زمان رستمی|رستمی، محمد زمان]]، [[طاهره آل‌بویه|آل بویه، طاهره]]، [[علم امام ۲ (کتاب)|علم امام]]، ص۲۰۷.</ref>.


==نتیجه گیری==
== نتیجه گیری ==
آنچه در جمع بندی می‌‌توان گفت این است که وجود چنین [[علمی]] برای امام واجب نیست هر چند ممتنع هم نیست؛ زیرا از اموری نیست که مربوط به [[مقام امامت]] باشد.
آنچه در جمع‌بندی می‌‌توان گفت این است که وجود چنین [[علمی]] برای امام واجب نیست هر چند ممتنع هم نیست؛ زیرا از اموری نیست که مربوط به [[مقام امامت]] باشد.


== پرسش‌های وابسته ==
== منابع ==
* [[آیا معصوم عالم به مشاغل و صناعات است؟ (پرسش)]]
 
==جستارهای وابسته==
 
=='''[[:رده:آثار علم معصوم|منبع‌شناسی جامع علم معصوم]]'''==
{{پرسش‌های وابسته}}
{{ستون-شروع|3}}
* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های علم معصوم|کتاب‌شناسی علم معصوم]]؛
* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های علم معصوم|مقاله‌شناسی علم معصوم]]؛
* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های علم معصوم|پایان‌نامه‌شناسی علم معصوم]].
{{پایان}}
{{پایان}}
 
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[داوود خوش‌باور|خوش‌باور، داوود]]، [[علم غیب از منظر ثقلین (کتاب)|'''علم غیب از منظر ثقلین''']]
# [[پرونده:9030760879.jpg|22px]] [[داوود خوش‌باور|خوش‌باور، داوود]]، [[علم غیب از منظر ثقلین (کتاب)|'''علم غیب از منظر ثقلین''']]
خط ۴۶: خط ۳۶:
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


{{علم معصوم افقی}}
[[رده:مدخل]]
[[رده:علم معصوم به مشاغل و صناعات]]
[[رده:مدخل برگرفته از پرسمان]]
[[رده:مدخل برگرفته از پرسمان]]
[[رده:مدخل برگرفته از پرسمان علم معصوم]]
[[رده:مدخل برگرفته از پرسمان علم معصوم]]
[[رده:علم معصوم]]
[[رده:علم معصوم]]
۱۱۷٬۵۲۸

ویرایش