بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۷: | خط ۷: | ||
== پرسش‌های وابسته == | == پرسش‌های وابسته == | ||
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول ={{وسط‌چین}}'''[[علم موقوف و علم مقضی و ممضی به چه معناست؟ (پرسش)|علم موقوف و علم مقضی و ممضی به چه معناست؟]]'''{{پایان}} | |||
|تاریخ بایگانی| منبع = <small>[[علم معصوم (پرسش)|(پرسمان علم معصوم)]]</small>| تراز = راست| عرض = ۱۰۰px| اندازه خط = ۱۳px|رنگ پس‌زمینه=#F۸FBF۹| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = وسط}} | |||
آنچه از برخی روایات استفاده می‌شود آن است که به علمِ مخصوصِ خدای تعالی ، "[[علم غیب|علم الغیب]]" اطلاق شده است. پیش‌تر بیان که اسم اعظم، هفتاد و سه حرف است که یک حرف آن، اختصاص به خداوند متعال دارد و این یک حرف، نزد خدا در [[علم غیب]] است. <ref>ر.ک : الکافی، ج ۱، ص ۲۳۰، ح ۱ و ۳.</ref> [[امام باقر]] {{ع}} در ذیل آیه {{متن قرآن|عَالِمُ الْغَيْبِ فَلا يُظْهِرُ عَلَى غَيْبِهِ أَحَدًا}}<ref>او دانای نهان است پس هیچ کس را بر نهان خویش آگاه نمی‌کند، سوره مبارکه جن، آیه ۲۶.</ref> فرمودند: {{متن قرآن|إِلاَّ مَنِ ارْتَضَى مِن رَّسُولٍ فَإِنَّهُ يَسْلُكُ مِن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ رَصَدًا}}<ref>جز فرستاده‌ای را که بپسندد که پیش رو و پشت سرش، نگهبانانی می‌گمارد، سوره مبارکه جن، آیه ۲۷.</ref>، "به جز کسی که او را بپسندد از رسولان خویش"، و سوگند به خدا [[پیامبر|محمّد]] {{صل}}، از کسانی بود که خدا به رسالت او راضی شد. و اما اینکه فرموده است : "عالم الغیب" به راستی که خدا، عالم است نسبت به آنچه از خلق خود نهان کرده، در مورد چیزهایی که تقدیر می‌کند و در علم خود قضا نماید، پیش از خَلق آن و قبل از آن که به فرشتگان ابلاغ کند. ای حمران! این است علمی که خدا نزد خود نگه‌داشته و خواست الهی بدان تعلق می‌گیرد و هر گاه اراده کند به اجرا می‌گذارد و یا بدا در آن رخ می‌دهد پس آن را اجرا نمی‌کند. اما علمی که خدای عز و جل آن را تقدیر و قضا کرده و امضا نموده، همان علمی است که به [[پیامبر|رسول خدا]] {{صل}} رسید و سپس به دست ما می‌رسد<ref>{{متن حدیث|و کان، و اللّه، محمّد ممن إرتضاه. و أما قوله «عالم الغیب»، فإن اللّه عز و جل عالم بما غاب عن خلقه ، فیما یقدّر من شی ء و یقضیه فی علمه قبل أن یخلقه و قبل أن یفیضه إلی الملائکة . فذلک یا حمران ! علم موقوف عنده ، إلیه فیه المشیئة ، فیقضیه إذا أراد و یبدو له فیه فلا یمضیه . فأمّا العلم الذی یقدّره اللّه عز و جل فیقضیه و یمضیه ، فهو العلم الذی إنتهی إلی رسول اللّه صلی الله علیه و آله ثم إلینا}}؛ الکافی، ج ۱، ص ۲۵۶ ـ ۲۵۷.</ref> بر اساس این روایت، [[علم غیب]]، علمی است که مخصوص خداوند متعال است و از خلق پوشیده است. پیش‌تر بیان شد که برخی روایات، بیان‌گر دو علم برای خدا هستند؛ یکی علمی که به خودش اختصاص دارد و دیگری، علمی که بر [[ملائکه]]، انبیاء {{ع}} و رسل آشکار کرده است. علمی که اختصاص به خدای تعالی دارد علمی است که هنوز به مرتبه مشیت نرسیده است. از این علم به عنوان [[علم غیب]] تعبیر شده است. اما علمی که به مرتبه مشیت برسد برای [[امامان]] {{عم}} ظاهر می‌شود. هم‌چنین چون خدا هر لحظه در کاری است، هر گاه بدائی حاصل شود یا تقدیر جدیدی رخ دهد، علم آن نیز به [[امامان]] {{عم}} افاضه می‌شود. [[امام رضا]] {{ع}} در پاسخ شخصی که از [[علم غیب]] ایشان سؤال می‌کند، ساز و کار افاضه علم بر [[امامان]] {{عم}} را توضیح می‌دهد<ref>همان، ص ۲۵۶.</ref>. | |||
با توجه به روایات فراوان مطرح شده در قبل مبنی بر این که علم [[پیامبر|رسول خدا]] {{صل}} به [[ائمه|ائمه اهل بیت]] {{عم}} منتقل می‌شود، روشن است مراد از {{متن حدیث|من شاء اللّه}} در روایت فوق، [[ائمه|ائمه اهل بیت]] {{عم}} هستند، ضمن آن که اصل روایت نیز در مورد علم [[امام]] {{ع}} است) در روایت دیگری، [[امام]] {{ع}}، آگاهی خود از [[غیب]] را نفی می‌کند و در عین حال می‌فرماید: هر گاه مسئله جدیدی پیش بیاید و [[امام]] {{ع}} در موقعیتی قرار گیرد که نیاز به علم جدیدی داشته باشد، خداوند علم آن را به ایشان افاضه می‌کند<ref>الکافی ، ج ۱ ، ص ۲۵۷.</ref>.<ref>[[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]]، ص ۵۰۹ و ۵۱۰.</ref> | |||
== منابع == | |||
{{منابع}} | |||
# [[پرونده:1103985.jpg|22px]] [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]] | |||
{{پایان منابع}} | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||