شعبان: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مهدویت/بالا}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = ماه‌های قمری | عنوان مدخل  = شعبان | مداخل مرتبط = [[شعبان در معارف مهدویت]] | پرسش مرتبط  = }}
{{مهدویت}}


==مقدمه==
ماه هشتم از [[ماه‌های قمری]] '''شعبان''' نام دارد که وقایع مختلفی در آن روی داده مانند [[ولادت امام حسین]] {{ع}}، [[حضرت ابوالفضل]] {{ع}}، [[امام سجاد]] {{ع}} و [[ولادت امام مهدی]] {{ع}}. [[اعمال]] خاصی برای این ماه نیز بیان شده است. براساس [[روایات]] در موضوعات [[آخرالزمان]] شعبان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و جنگ‌های در آن روی خواهد داد.
*شعبان نام ماه هشتم از ماه‏‌های قمری است که پس از [[ماه رجب]] و پیش از [[ماه رمضان]] قرار دارد. به این [[دلیل]] که دارای [[عظمت]] فراوانی است، از آن به "[[شعبان المعظم]]" یاد شده و در [[روایات]] فراوانی از [[معصومان]]{{عم}} از آن به بزرگی نام برده شده است<ref>ر. ک: سید بن طاووس، الاقبال، ص ۷۲۳.</ref>.
*مناسبت‏‌های فرخنده‏‌ای در این ماه وجود دارد که بر [[عظمت]] آن افزوده است؛ مانند ولادت با [[سعادت]] حضرت [[حسین بن علی]]{{ع}} در روز سوم این ماه، ولادت [[حضرت ابو الفضل عباس]]{{ع}} در روز چهارم آن.
*روز پنجم این ماه نیز پیشوای چهارم [[شیعیان]] پای به [[جهان]] گذاشته و طبق نقلی [[علی اکبر]] [[فرزند]] [[امام حسین]]{{ع}} در روز یازدهم این ماه دیده به [[جهان]] گشوده است.
*آنچه جلوه این ماه بزرگ را دو چندان کرده است ولادت آخرین [[خورشید]] [[آسمان]] [[امامت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} است.
*بسیاری از [[دانشمندان]] [[اهل سنت]] و همه [[عالمان]] [[امامیه]]، [[شب نیمه شعبان]] را وقت ولادت [[منجی موعود]] در [[آخر الزمان]] ثبت کرده‌‏اند. ایشان بر این باورند در سحرگاه نیمه ماه شعبان، آخرین [[خورشید]] [[آسمان]] [[ولایت]] طلوع کرده و [[عظمت]] و جلالت خاصی به این ماه بخشیده است.
*شب نیمه ماه شعبان "لیلة البرات" نیز نامیده شده است؛ چرا که در آن شب برات [[آزادی]] از [[آتش]] به اهل [[طاعت]] و [[بندگی]] عطا می‏‌شود<ref>ر. ک: صحیح ابن حبان، ج ۱۲، ص ۴۸۱؛ طبرانی، معجم الاوسط، ج ۷، ص ۳۶؛ متقی هندی، کنز العمال، ج ۳، ص ۴۶۴، ح ۷۴۵۰، ۷۴۵۱</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۲۷۱.</ref>.
==شعبان در موعودنامه==
*ماه هشتم از ماه‌های [[عرب]] است. در [[جاهلیت]] آن را عاذل می‌گفتند. ولادت [[حضرت مهدی]] {{ع}} در آن واقع شده است. در این ماه روحیه [[آمادگی]] آمیخته به [[ترس]] و هراسی در [[جهان اسلام]] نمایان می‌شود که ناشی از بروز آن دسته از جریانات [[سیاسی]] است که در یک عرصه با هم به تاخت‌وتاز مشغولند که از [[ماه رجب]] به مرور رودرروی هم قرار گرفته‌اند. به‌طور کلی دو جریان در این ایام در حال شکل گرفتن است. جریان [[یاوران]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} ([[یمانی]] از [[یمن]] و [[سید خراسانی]] از [[ایران]]) و جریان [[سفیانی]] که بر رقبای خویش "[[اصهب]]" و "[[ابقع]]" فایق آمده و پس از این [[پیروزی]] با [[رومیان]] و [[یهودیان]] (غرب) هم‌پیمان گشته است.
*در ماه شعبان جریانات از هم جدا شده و [[مردم]] هم از کنار یکدیگر پراکنده می‌شوند و به همین علت است که در [[احادیث]] [[نشانه‌ها]] و حوادث [[دوران ظهور]]، خاورمیانه همانند میدان [[مبارزه]] و جنگ‌های متعدد و با کشته‌های بسیار ترسیم شده است. ساکنان این منطقه هم که [[مسلمانان]] هستند در شرایط‍‌ گرفتاری و [[سختی]] و ناراحتی به سر می‌برند که نتیجه عدم ثبات [[سیاسی]] کشورهای منطقه است و به زودی هم [[آتش]] [[جنگ]] جهانی بزرگی برافروخته خواهد شد.
*[[ابو بصیر]] [[نقل]] می‌کند که از [[امام صادق]] {{ع}} درباره [[ماه رجب]] پرسیدم. حضرت فرمودند: "پیش از [[اسلام]] ([[دوران جاهلیت]]) آن را -یعنی [[ماه رجب]] را- بزرگ می‌شمردند و در آن [[جنگ]] نمی‌کردند (نام آن را ماه خالی از ندای [[جنگ]] نهاده بودند). [[ابو بصیر]] می‌گوید: پرسیدم شعبان‌؟ فرمود: امور در آن از هم جدا می‌شود؛ گفتم: (ماه) [[رمضان]] چطور؟ فرمود: ماه [[خداوند]] تبارک و تعالی است که در آن به نام [[صاحب]] شما، [[حضرت مهدی]] {{ع}}، و پدرش ندا در دهند. ... پرسیدم: [[جمادی]] (الاول و الثانی)؟ فرمود: از ابتدا تا انتهایش [[فتح]] و [[پیروزی]] است<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۲.</ref>.
*[[ابو حمزه ثمالی]] از قول [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] کرده که فرمودند: وقتی شنیدید که [[مردم]] [[شام]] دچار [[اختلاف]] شده‌اند، از آن‌جا فرار کنید که [[فتنه]] و [[کشتار]] به جانش افتاده است. گفتم به کجا فرار کنیم‌؟ فرمودند: [[مکه]] [[بهترین]] جایی است که [[مردم]] بدانجا بگریزند<ref>بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۲۷۱.</ref>.
*در روایتی که در روضه الکافی آمده و این رویدادها را توصیف کرده و [[مردم]] را متوجه وظایفشان در آن زمان و شرایط‍‌ می‌کند آمده است: وقتی [[ماه رجب]] شد با نام [[خداوند متعال]] روی کنید و اگر [[دوست]] داشتید که تا شعبان به تأخیر بیندازید، ضرر نمی‌بینید و اگر [[دوست]] داشتید که در میان [[اقوام]] و خویشانتان پناه بگیرید ([[روزه]] بگیرید) شاید برای شما بهتر (محکم‌تر) باشد. [[سفیانی]] هم به‌عنوان یک نشانه برای شما کافی است<ref>همان، ص ۳۰۲.</ref>.
*در این [[حدیث]] اجازه داده شده است که شتاب کردن در مسافرت تا پایان [[ماه رمضان]] به تأخیر انداخته شود<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۳۱.</ref>.


==شعبان در فرهنگنامه آخرالزمان==
== مقدمه ==
*شعبان [[ماه]] هشتم از ماه‌های سال قمری است. در این [[ماه]] در سال ۲۵۵ حضرت‌ [[مهدی]]{{ع}} در [[سامرا]] [[جهان]] [[ناسوت]] را به قدوم [[مبارک]] آثار خود متبرک نمود<ref>ر.ک: ولادت حضرت مهدی{{ع}}.</ref>. در پی وقوع حوادثی عجیب در ماه‌های پایانی آخرین سال [[غیبت]]، در [[ماه]] شعبان نیز‌ حوادثی رخ خواهد داد. سه گروه به سرکردگی [[خراسانی]] و [[یمانی]] و [[سفیانی]] در یک روز‌ [[قیام]] کرده و [[لشکر]] به سوی هم روانه می‌‌کنند یکی از [[شرق]] خاورمیانه، یکی از جنوب و‌ یکی از [[غرب]]. این [[قیام‌ها]] در [[ماه]] قبل یعنی [[ماه رجب]] رخ داده است. آنان در [[ماه]] رجب‌ لشکرها را به هم رسانده و [[صف‌آرایی]] [[نظامی]] خود را کامل کرده‌اند. در [[حدیثی]] [[امام صادق]]{{ع}} به [[ابوبصیر]] می‌‌فرماید: در این [[ماه]] امور از هم جدا خواهد‌ شد (یعنی جناح‌بندی‌ها و ائتلاف‌ها مشخص می‌‌شود و معلوم می‌‌شود که هر شخصی در‌ کدام [[جبهه]] قرار دارد، در دسته [[سفیانی]] [[دشمنان]] [[حضرت]] گرد می‌‌آیند و [[خراسانی]] و‌ [[یمانی]] نیز گروه [[دوستان]] [[حضرت]] را تشکیل می‌‌دهند)<ref>بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۲ ـ ۲۷۱.</ref>. در [[روایت]] دیگر نیز [[حضرت]] فرمود: در [[ماه رجب]] (آخرین سال [[غیبت]]، که [[فتنه]] [[سفیانی‌]] و [[قیام خراسانی]] و [[یمانی]] واقع شده) با [[نام خدا]] حرکت خود را (به سوی حضرت‌ [[مهدی]]{{ع}}) آغاز کنید، البته اگر [[دوست]] داشتید که تا شعبان [[صبر]] نموده و پس از آن‌ حرکت خود را شروع کنید، ضرری متوجه شما نخواهد بود، به میان [[قبیله]] و [[اقوام]] خود‌ بروید و مشغول [[روزه]] گرفتن شوید که این [[کار]] بهتر خواهد بود. نشانه [[آشکار]] این‌ حوادث، [[خروج سفیانی]] است.
شعبان ماه هشتم از ماه‏‌های قمری است که پس از [[ماه رجب]] و پیش از [[ماه رمضان]] قرار دارد و به این [[دلیل]] که دارای عظمت فراوانی است، از آن به "[[شعبان المعظم]]" یاد شده است<ref>ر.ک: سید بن طاووس، الاقبال، ص ۷۲۳.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۳۱؛ [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص ۳۸۱؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۲۷۱.</ref>
*در [[حدیث]] دیگری فرمود: در آن روزگار در [[شام]] سکونت نکنید بلکه به [[مکه]] پناه‌ ببرید که [[بهترین]] مکان‌هاست<ref>همان.</ref>. البته کوچ کردن به سوی [[مکه]] نباید به بعد از [[ماه رمضان]] بیفتد زیرا در روایاتی وارد‌ شده است که در [[ماه]] [[شوال]] دیگر از مسافرت کردن جلوگیری خواهد شد و راه‌های‌ مسافرت بسته می‌‌شود<ref>ر.ک: شوال.</ref><ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]] صفحه ۳۸۱.</ref>.


== پرسش‌های وابسته ==
مناسبت‏‌های فرخنده‏‌ای در این ماه وجود دارد که بر عظمت آن افزوده است؛ مانند ولادت با [[سعادت]] حضرت [[حسین بن علی]] {{ع}} در روز سوم این ماه، ولادت حضرت [[اباالفضل العباس]] {{ع}} در روز چهارم آن. روز پنجم این ماه نیز پیشوای چهارم [[شیعیان]] پای به [[جهان]] گذاشته و طبق نقلی [[علی اکبر]] [[فرزند]] [[امام حسین]] {{ع}} در روز یازدهم این ماه دیده به [[جهان]] گشوده است. آنچه جلوه این ماه بزرگ را دو چندان کرده است ولادت آخرین [[خورشید]] [[آسمان]] [[امامت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} است. بسیاری از دانشمندان [[اهل سنت]] و همه [[عالمان]] [[امامیه]]، [[شب نیمه شعبان]] را وقت ولادت منجی موعود در [[آخر الزمان]] ثبت کرده‌‏اند. ایشان بر این باورند در سحرگاه نیمه ماه شعبان، آخرین [[خورشید]] [[آسمان]] [[ولایت]] طلوع کرده و عظمت و جلالت خاصی به این ماه بخشیده است.
== جستارهای وابسته ==
{{:فرهنگنامه مهدویت (نمایه)}}


==منابع==
شب نیمه ماه شعبان "لیلة البرات" نیز نامیده شده است؛ چرا که در آن شب برات [[آزادی]] از [[آتش]] به اهل [[طاعت]] و [[بندگی]] عطا می‏‌شود<ref>ر. ک: صحیح ابن حبان، ج ۱۲، ص ۴۸۱؛ طبرانی، معجم الاوسط، ج ۷، ص ۳۶؛ متقی هندی، کنز العمال، ج ۳، ص ۴۶۴، ح ۷۴۵۰، ۷۴۵۱</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۲۷۱.</ref>
* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']]
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
* [[پرونده:13681151.jpg|22px]] [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|'''فرهنگنامه آخرالزمان''']].


==پانویس==
برای این ماه اعمال خاصی بیان شده است که در کتاب‌های دعا آمده است. [[اباصلت هروی]] می‌گوید: «در [[روز جمعه]] آخر ماه «شعبان» بود که [[امام رضا]] {{ع}} به من فرمودند: ای [[اباصلت]]! [[ماه شعبان]] گذشت و این [[جمعه]] آخر آن است، پس آنچه از [[اعمال]] خیر این ماه که در انجام آن کوتاهی کردی در این چند [[روز]] باقی مانده [[تدارک]] کن. بر تو باد به آنچه که بر حال تو مفید است و ترک آنچه برای تو فایده‌ای ندارد، و [[دعا]] و [[استغفار]] و [[تلاوت قرآن]] را افزون کن و از [[گناهان]] و نافرمانی‌ها بازگرد و [[توبه]] نما تا این ماه [[خدا]]، به تو رو کرده باشد. اگر امانتی از کسی داری آن را بر گردنت باقی نگذاری و [[کینه]] هیچ مؤمنی را بر [[دل]] نگیری. از [[خداوند]] [[پروا]] داشته باش و در تمام [[کارها]] به او [[توکل]] نما. در باقی مانده این ماه، این ذکر را زیاد بگو: {{متن حدیث|اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَكُنْ قَدْ غَفَرْتَ لَنَا فِي مَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ فَاغْفِرْ لَنَا فِيمَا بَقِيَ مِنْهُ}} (خداوندا! اگر تاکنون در این ماه که به سر نرسیده است ما را نبخشیدی، پس از تو می‌خواهم که در باقیمانده این ماه، مرا ببخشی و بیامرزی.) بدان که [[خداوند تبارک و تعالی]]، [[مردم]] زیادی را در این ماه از [[آتش جهنم]] [[آزاد]] می‌کند و این، به جهت [[احترام]] به [[ماه مبارک رمضان]] است»<ref>عیون اخبارالرضا {{ع}}، ج۲، ص۷۶-۷۷.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]]، ص۴۴۰.</ref>
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}


{{امام مهدی}}
== آخرین جمعه ماه شعبان ==
[[اباصلت]] می‌گوید: «آخرین [[جمعه]] [[ماه شعبان]]، به محضر [[ابا الحسن علی بن موسی الرضا]] {{ع}} مشرف شدم، حضرت به من فرمودند: ای اباصلت! بیشترین روزهای ماه شعبان را پشت سر گذاشتی و این آخرین جمعه ماه است. در این روزهایی که از شعبان باقی است، کوتاهی‌هایت را [[تدارک]] کن، و بیشتر به [[دعا]] و [[استغفار]] و [[تلاوت قرآن]] مشغول باش. از گناهانت [[توبه]] کن و برای ورود به [[ماه مبارک رمضان]] آماده باش تا بتوانی آن را با [[اخلاص]] [[درک]] کنی. امانتی برگردنت نباشد، مگر این که ادا کنی. کینه‌ای از مؤمنی در دلت باقی نگذار، [[گناهان]] را از خود دور کن. [[تقوای الهی]] را پیشه کن و در کارهای پنهان و آشکارت به [[خدا]] [[توکل]] کن. کسی که به خدا توکل کند، خدا او را کافی است»<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}}، ج۲، باب ۳۱، ص۷۶ و ۷۷؛ الاعلاق النفیسة، ص۲۰۶ و ۲۰۷.</ref>.<ref>[[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|رضانامه]] ص ۲۸.</ref>


[[رده:مدخل]]
== ماه شعبان و مهدویت ==
[[رده:مدخل فرهنگنامه آخرالزمان]]
در پی وقوع حوادثی عجیب در ماه‌های پایانی آخرین سال [[غیبت]]، در ماه شعبان نیز‌ حوادثی رخ خواهد داد. سه گروه به سرکردگی [[خراسانی]] و [[یمانی]] و [[سفیانی]] در یک روز‌ [[قیام]] کرده و [[لشکر]] به سوی هم روانه می‌‌کنند یکی از شرق خاورمیانه، یکی از جنوب و‌ یکی از [[غرب]]. این [[قیام‌ها]] در ماه قبل یعنی [[ماه رجب]] رخ داده است. آنان در ماه رجب‌ لشکرها را به هم رسانده و صف‌آرایی نظامی خود را کامل کرده‌اند.
[[رده:امام مهدی]]
 
[[رده:شعبان]]
به‌طور کلی دو جریان در این ایام در حال شکل گرفتن است، جریان [[یاوران]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} ([[یمانی]] از [[یمن]] و [[سید خراسانی]] از [[ایران]]) و جریان [[سفیانی]] که بر رقبای خویش "[[اصهب]]" و "[[ابقع]]" فایق آمده و پس از این [[پیروزی]] با [[رومیان]] و [[یهودیان]] (غرب) هم‌پیمان گشته است.
[[رده:مدخل موعودنامه]]
 
[[رده:اتمام لینک داخلی]]
[[ابو حمزه ثمالی]] از قول [[امام باقر]] {{ع}} [[نقل]] کرده که فرمودند: وقتی شنیدید که [[مردم]] [[شام]] دچار [[اختلاف]] شده‌اند، از آنجا فرار کنید که [[فتنه]] و [[کشتار]] به جانش افتاده است. گفتم به کجا فرار کنیم‌؟ فرمودند: [[مکه]] [[بهترین]] جایی است که [[مردم]] بدانجا بگریزند<ref>بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۲۷۱.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۴۳۱؛ [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص۳۸۱.</ref>
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']]
# [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
# [[پرونده:13681151.jpg|22px]] [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|'''فرهنگنامه آخرالزمان''']]
# [[پرونده:13681348.jpg|22px]] [[حسین محمدی|محمدی، حسین]]، [[رضانامه (کتاب)|'''رضانامه''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
[[رده:ماه‌های قمری]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۰

ماه هشتم از ماه‌های قمری شعبان نام دارد که وقایع مختلفی در آن روی داده مانند ولادت امام حسین (ع)، حضرت ابوالفضل (ع)، امام سجاد (ع) و ولادت امام مهدی (ع). اعمال خاصی برای این ماه نیز بیان شده است. براساس روایات در موضوعات آخرالزمان شعبان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بوده و جنگ‌های در آن روی خواهد داد.

مقدمه

شعبان ماه هشتم از ماه‏‌های قمری است که پس از ماه رجب و پیش از ماه رمضان قرار دارد و به این دلیل که دارای عظمت فراوانی است، از آن به "شعبان المعظم" یاد شده است[۱].[۲]

مناسبت‏‌های فرخنده‏‌ای در این ماه وجود دارد که بر عظمت آن افزوده است؛ مانند ولادت با سعادت حضرت حسین بن علی (ع) در روز سوم این ماه، ولادت حضرت اباالفضل العباس (ع) در روز چهارم آن. روز پنجم این ماه نیز پیشوای چهارم شیعیان پای به جهان گذاشته و طبق نقلی علی اکبر فرزند امام حسین (ع) در روز یازدهم این ماه دیده به جهان گشوده است. آنچه جلوه این ماه بزرگ را دو چندان کرده است ولادت آخرین خورشید آسمان امامت حضرت مهدی (ع) است. بسیاری از دانشمندان اهل سنت و همه عالمان امامیه، شب نیمه شعبان را وقت ولادت منجی موعود در آخر الزمان ثبت کرده‌‏اند. ایشان بر این باورند در سحرگاه نیمه ماه شعبان، آخرین خورشید آسمان ولایت طلوع کرده و عظمت و جلالت خاصی به این ماه بخشیده است.

شب نیمه ماه شعبان "لیلة البرات" نیز نامیده شده است؛ چرا که در آن شب برات آزادی از آتش به اهل طاعت و بندگی عطا می‏‌شود[۳].[۴]

برای این ماه اعمال خاصی بیان شده است که در کتاب‌های دعا آمده است. اباصلت هروی می‌گوید: «در روز جمعه آخر ماه «شعبان» بود که امام رضا (ع) به من فرمودند: ای اباصلت! ماه شعبان گذشت و این جمعه آخر آن است، پس آنچه از اعمال خیر این ماه که در انجام آن کوتاهی کردی در این چند روز باقی مانده تدارک کن. بر تو باد به آنچه که بر حال تو مفید است و ترک آنچه برای تو فایده‌ای ندارد، و دعا و استغفار و تلاوت قرآن را افزون کن و از گناهان و نافرمانی‌ها بازگرد و توبه نما تا این ماه خدا، به تو رو کرده باشد. اگر امانتی از کسی داری آن را بر گردنت باقی نگذاری و کینه هیچ مؤمنی را بر دل نگیری. از خداوند پروا داشته باش و در تمام کارها به او توکل نما. در باقی مانده این ماه، این ذکر را زیاد بگو: «اللَّهُمَّ إِنْ لَمْ تَكُنْ قَدْ غَفَرْتَ لَنَا فِي مَا مَضَى مِنْ شَعْبَانَ فَاغْفِرْ لَنَا فِيمَا بَقِيَ مِنْهُ» (خداوندا! اگر تاکنون در این ماه که به سر نرسیده است ما را نبخشیدی، پس از تو می‌خواهم که در باقیمانده این ماه، مرا ببخشی و بیامرزی.) بدان که خداوند تبارک و تعالی، مردم زیادی را در این ماه از آتش جهنم آزاد می‌کند و این، به جهت احترام به ماه مبارک رمضان است»[۵].[۶]

آخرین جمعه ماه شعبان

اباصلت می‌گوید: «آخرین جمعه ماه شعبان، به محضر ابا الحسن علی بن موسی الرضا (ع) مشرف شدم، حضرت به من فرمودند: ای اباصلت! بیشترین روزهای ماه شعبان را پشت سر گذاشتی و این آخرین جمعه ماه است. در این روزهایی که از شعبان باقی است، کوتاهی‌هایت را تدارک کن، و بیشتر به دعا و استغفار و تلاوت قرآن مشغول باش. از گناهانت توبه کن و برای ورود به ماه مبارک رمضان آماده باش تا بتوانی آن را با اخلاص درک کنی. امانتی برگردنت نباشد، مگر این که ادا کنی. کینه‌ای از مؤمنی در دلت باقی نگذار، گناهان را از خود دور کن. تقوای الهی را پیشه کن و در کارهای پنهان و آشکارت به خدا توکل کن. کسی که به خدا توکل کند، خدا او را کافی است»[۷].[۸]

ماه شعبان و مهدویت

در پی وقوع حوادثی عجیب در ماه‌های پایانی آخرین سال غیبت، در ماه شعبان نیز‌ حوادثی رخ خواهد داد. سه گروه به سرکردگی خراسانی و یمانی و سفیانی در یک روز‌ قیام کرده و لشکر به سوی هم روانه می‌‌کنند یکی از شرق خاورمیانه، یکی از جنوب و‌ یکی از غرب. این قیام‌ها در ماه قبل یعنی ماه رجب رخ داده است. آنان در ماه رجب‌ لشکرها را به هم رسانده و صف‌آرایی نظامی خود را کامل کرده‌اند.

به‌طور کلی دو جریان در این ایام در حال شکل گرفتن است، جریان یاوران حضرت مهدی (ع) (یمانی از یمن و سید خراسانی از ایران) و جریان سفیانی که بر رقبای خویش "اصهب" و "ابقع" فایق آمده و پس از این پیروزی با رومیان و یهودیان (غرب) هم‌پیمان گشته است.

ابو حمزه ثمالی از قول امام باقر (ع) نقل کرده که فرمودند: وقتی شنیدید که مردم شام دچار اختلاف شده‌اند، از آنجا فرار کنید که فتنه و کشتار به جانش افتاده است. گفتم به کجا فرار کنیم‌؟ فرمودند: مکه بهترین جایی است که مردم بدانجا بگریزند[۹].[۱۰]

منابع

پانویس

  1. ر.ک: سید بن طاووس، الاقبال، ص ۷۲۳.
  2. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۴۳۱؛ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۳۸۱؛ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۱.
  3. ر. ک: صحیح ابن حبان، ج ۱۲، ص ۴۸۱؛ طبرانی، معجم الاوسط، ج ۷، ص ۳۶؛ متقی هندی، کنز العمال، ج ۳، ص ۴۶۴، ح ۷۴۵۰، ۷۴۵۱
  4. سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۲۷۱.
  5. عیون اخبارالرضا (ع)، ج۲، ص۷۶-۷۷.
  6. محمدی، حسین، رضانامه، ص۴۴۰.
  7. عیون اخبار الرضا (ع)، ج۲، باب ۳۱، ص۷۶ و ۷۷؛ الاعلاق النفیسة، ص۲۰۶ و ۲۰۷.
  8. محمدی، حسین، رضانامه ص ۲۸.
  9. بحار الأنوار، ج ۵۲، ص ۲۷۱.
  10. تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص۴۳۱؛ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص۳۸۱.