ابراهیم بن ابی‌محمود خراسانی: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۱۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابراهیم بن ابی‌محمود خراسانی در تراجم و رجال]] | پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام کاظم| عنوان مدخل  = | مداخل مرتبط = [[ابراهیم بن ابی‌محمود خراسانی در تراجم و رجال]] - [[ابراهیم بن ابی‌محمود خراسانی در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
== مقدمه ==
درباره ابراهیم بن ابی‌محمود بیشترین اطلاعاتی که در کتب رجالی آمده، درباره طبقه و جایگاه [[حدیثی]] اوست؛ ولی با مراجعه به [[احادیث]] ایشان و دقت در محتوای آنها اطلاعات بیشتری به دست خواهد آمد؛ مانند [[حُسن]] [[اعتقاد]] و جایگاه ولایی وی و اینکه چون [[اهل]] [[خراسان]] بوده، بعد از حضور [[امام رضا]] {{ع}} در آن دیار، پیوند نزدیکی با آن حضرت داشته و سؤالات فراوانی را از محضر ایشان در موضوعات گوناگون از جمله [[تفسیر]] داشته و سپس همه آنها را گردآوری و در مجموعه‌ای با عنوان المسائل تدوین کرده است<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۹۱.</ref>.
 
برخی از رجالیون [[شیعه]] [[ابراهیم بن ابی محمود خراسانی]] را فردی مورد [[اعتماد]]، [[ثقه]]<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۱؛ کتاب الرجال، ابن داوود، ص۳۹؛ فائق المقال، ص۷۸.</ref> و از [[اصحاب]] و راویان امام رضا {{ع}} دانسته‌اند<ref>رجال النجاشی، ص۲۵؛ خلاصة الأقوال، ص۳.</ref>. او از [[محدثان]] و علمای امامی<ref>سبل الرشاد، ص۳۳؛ معجم المؤلفین، ج۱، ص۱۱۰.</ref> و از [[موالی]]<ref>کتاب الرجال، برقی، ص۵۲.</ref>، یعنی [[غیر عرب]] [[خالص]]<ref>سبل الرشاد، ص۳۳؛ معجم المؤلفین، ج۱، ص۱۱۰.</ref> است. بر اساس آنچه از [[روایات]] برمی‌آید، [[ابراهیم]] از [[راویان]] و [[یاران امام کاظم]] {{ع}}<ref>کتاب الرجال، برقی، ص۵۲؛ اختیار معرفة الرجال، ص۵۶۷؛ نقد الرجال، ج۱، ص۵۳.</ref>، [[امام رضا]] {{ع}} و [[امام جواد]] {{ع}}<ref>اختیار معرفة الرجال، ص۵۶۷.</ref> بود، هر چند بیشتر به عنوان [[صحابی امام کاظم]] {{ع}} مطرح است<ref>لسان المیزان، ج۲، ص۱۱۰.</ref>، چون دوران [[حیات]] [[علمی]] و مذهبی خود را با آن حضرت سپری کرده است. او بنا به گفته کشی فردی [[نابینا]] بود و [[حدیثی]] از [[ابوجعفر]]، امام جواد {{ع}} [[روایت]] کرده که بر اساس آن روایت، آن حضرت و امام رضا {{ع}} برای او، رفتن به [[بهشت]] را [[دعا]] کردند و حتی آمده است که امام جواد {{ع}} همچنین بهشت را برایش ضمانت نموده است<ref>اختیار معرفة الرجال، ص۵۶۷.</ref>.<ref>[[زهرا مقدسی|مقدسی، زهرا]]، [[ابراهیم بن ابی‌محمود خراسانی (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن ابی‌محمود خراسانی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۱]]، ص ۳۳۴؛ جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص ۷۳.</ref>
 
== طبقه راوی ==
از [[تاریخ]] ولادت و [[وفات]] راوی اطلاعی در دست نیست؛ لکن [[برقی]] ایشان را در [[اصحاب امام کاظم]] {{ع}}<ref>ر.ک: رجال البرقی، ص۵۲.</ref> و [[نجاشی]] وی را از [[راویان امام رضا]] {{ع}} ذکر کرده<ref>{{عربی|إبراهیم بن أبی محمود الخراسانی،... روی عن الرضا {{ع}}؛ له کتاب}}؛ (رجال النجاشی، ص۲۵، ش۴۳).</ref>، چنان که [[شیخ طوسی]] در کتاب رجال وی را از [[اصحاب امامان]] [[امام کاظم]] و [[امام رضا]] {{عم}} به شمار آورده<ref>ر.ک: رجال الطوسی، ص۳۳۲، ش۴۹۴۱، ص۳۵۱، ش۵۲۰۴.</ref>.
 
== استادان و شاگردان ==
در میان اسناد روایاتی که ابراهیم بن ابی محمود نقل کرده، تنها نام [[علی بن یقطین]]<ref>الکافی، ج۵، ص۱۱۰، ح۳.</ref> دیده می‌شود که استاد وی شمرده می‌شود؛ ولی افراد بسیاری از ایشان حدیث گزارش کردند که از شاگردان [[حدیثی]] وی شمرده می‌شوند؛ مانند [[علی بن اسباط]]، [[احمد بن محمد بن عیسی]]<ref>الکافی، ج۵، ص۱۱۰، ح۳؛ ج۶، ص۳۲۶، ح۷.</ref>، [[ابراهیم بن هاشم]]<ref>المحاسن، ج۲، ص۴۲۵، ح۲۲۷.</ref>، [[عبدالعظیم بن عبدالله حسنی]]<ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۱، ص۱۲۳، ح۱۶.</ref>، [[احمد مالکی]]<ref>کمال الدین، ج۱، ص۲۰۲، ح۶.</ref>، [[عبدالله بن عامر]]<ref>الأمالی (صدوق)، ص۱۲۸، ح۲.</ref>، [[حسن بن موسی خشاب]]<ref>رجال الکشی (اختیار معرفة الرجال)، ص۵۶۷، ش۱۰۷۳.</ref>، [[اسحاق بن اسماعیل]]<ref>کفایة الأثر، ص۲۷۷.</ref> و [[محمد بن حسین بن ابی خطاب]]<ref>عیون أخبار الرضا {{ع}}، ج۲، ص۲۲، ح۴۶.</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۹۴-۱۹۵.</ref>


== مقدمه ==
وی [[کتابی]] در ۲۵ ورقه دارد که [[احمد بن محمد بن عیسی]] از وی روایت کرده<ref>رجال النجاشی، ص۲۵؛ اختیار معرفة الرجال، ص۵۶۷؛ طرائف المقال، ج۱، ص۲۷۲.</ref> و [[ابن‌شهر آشوب]] عنوان آن را مسائل (رسائل) بیان کرده است<ref>معالم العلماء، ص۷.</ref>؛ کتابی حدیثی که با چند واسطه از [[ابراهیم بن ابی محمود]] روایت شده است<ref>الذریعة إلی تصانیف الشیعة، ج۶، ص۳۰۴.</ref>.<ref>[[زهرا مقدسی|مقدسی، زهرا]]، [[ابراهیم بن ابی‌محمود خراسانی (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن ابی‌محمود خراسانی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|دانشنامه امام رضا ج۱]]، ص ۳۳۴.</ref>
ابوخطاب [[ابراهیم بن ابی محمود خراسانی]]. از [[موالی]] و [[اهل]] [[خراسان]] و از اصحاب [[امام کاظم]] و [[امام رضا]] {{ع}} بوده است.<ref>رجال الطوسی ۳۴۳ و ۳۶۹.</ref> [[علمای رجال]] [[شیعه]] [[خراسانی]] را محدثی [[ثقه]] می‌‌دانند که از [[امام هشتم]] بسیار [[روایت]] نقل کرده است،<ref> رجال النجاشی ۱/۱۰۷ کفایة الأثر ۲۷۷ الامامه و التبصره ۳۵.</ref> همچنین از [[علی بن یقطین]] روایت دارد.<ref>الکافی ۵/۱۱۰.</ref> محدثانی چون [[عبدالعظیم حسنی]]،<ref>من لایحضره الفقیه ۱/۴۲۱.</ref>[[احمد مالکی]]،<ref>عیون اخبار الرضا {{ع}} ۲/۲۷۱.</ref> [[علی بن اسباط]]<ref>المحاسن ۲/۵۹۲.</ref> و [[عبدالله بن عامر]]<ref>الامالی (صدوق) ۱۹۰.</ref> از [[شاگردان]] و [[راویان]] اویند. خراسانی فردی [[نابینا]] بود. وی [[امام جواد]] {{ع}} را هم [[درک]] کرد و با ایشان گفت و گویی داشت و [[امام]] او را به [[بهشت]] [[وعده]] داد. او دارای کتاب مسائل [[موسی بن جعفر]] {{ع}}حاوی ۲۵ ورقه بود که [[احمد بن محمد بن عیسی]] آن را روایت کرده است<ref>اختیار معرفة الرجال ۵۶۷.</ref><ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص ۷۳.</ref>
 
== جایگاه [[حدیثی]] راوی ==
از سخنان بزرگان رجالی، مانند [[شیخ طوسی]] و [[نجاشی]]، نیز جلالت و [[شأن]] کسانی که از راوی [[نقل حدیث]] کردند، مانند [[ابراهیم بن هاشم قمی]]، [[احمد بن محمد بن عیسی اشعری قمی]] و [[عبدالعظیم الحسنی]] فهمیده می‌شود که ابراهیم بن ابی محمود از اجلای [[راویان]] و [[صداقت]] و [[وثاقت]] وی محرز و از جایگاه بلندی برخوردار بوده، تا جایی که [[امام جواد]] {{ع}} [[بهشت]] را برای وی ضمانت کرده است<ref>{{متن حدیث|... فَقُلْتُ لَهُ جُعِلْتُ فِدَاكَ قَدْ كَانَ أَبُوكَ رُبَّمَا قَالَ لِي فِي الْمَجْلِسِ الْوَاحِدِ مَرَّاتٍ: أَسْكَنَكَ اللَّهُ الْجَنَّةَ أَدْخَلَكَ اللَّهُ الْجَنَّةَ! قَالَ، فَقَالَ: وَ أَنَا أَقُولُ أَدْخَلَكَ اللَّهُ الْجَنَّةَ! فَقُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاكَ تَضْمَنُ لِي عَنْ رَبِّكَ أَنْ تُدْخِلَنِي الْجَنَّةَ! قَالَ: نَعَمْ، قَالَ: فَأَخَذْتُ رِجْلَهُ فَقَبَّلْتُهَا}}؛ رجال الکشی (اختیار معرفة الرجال)، ص۵۶۷، ح۱۰۷۳).</ref>.<ref>[[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|رجال تفسیری]]، ج۱ ص ۱۹۷.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
خط ۱۰: خط ۲۲:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده: IM009725.jpg|22px]] [[عبدالله جوادی آملی|جوادی آملی، عبدالله]]، [[رجال تفسیری ج۱ (کتاب)|'''رجال تفسیری ج۱''']]
# [[پرونده: 1100514.jpg|22px]] [[زهرا مقدسی|مقدسی، زهرا]]، [[ابراهیم بن ابی‌محمود خراسانی (مقاله)|مقاله «ابراهیم بن ابی‌محمود خراسانی»]]، [[دانشنامه امام رضا ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه امام رضا ج۱''']]
# [[پرونده: IM009810.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
# [[پرونده: IM009810.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگنامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}
خط ۲۰: خط ۳۴:
[[رده:راویان امام رضا]]
[[رده:راویان امام رضا]]
[[رده:اصحاب امام رضا]]
[[رده:اصحاب امام رضا]]
[[رده:اصحاب امام کاظم]]
[[رده:اصحاب امام جواد]]
۱۱۱٬۹۱۱

ویرایش