آیه علم الکتاب: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۴۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۳ مهٔ ۲۰۲۴
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۳۹: خط ۳۹:
این احتمال بر اساس قرائن داخلی [[قرآن]] و قرائن خارجی که ذیلاً بررسی می‌گردد، صحیح است<ref>[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده، ابراهیم]]، [[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]] ص ۲۲۵-۲۳۴.</ref>.
این احتمال بر اساس قرائن داخلی [[قرآن]] و قرائن خارجی که ذیلاً بررسی می‌گردد، صحیح است<ref>[[ابراهیم صفرزاده|صفرزاده، ابراهیم]]، [[عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی (کتاب)|عصمت امامان از دیدگاه عقل و وحی]] ص ۲۲۵-۲۳۴.</ref>.


== کتاب، همان لوح محفوظ ==
== آیا کتاب، همان لوح محفوظ؟ ==
{{همچنین|لوح محفوظ}}
از [[آیات]] متعدد، این مطلب به دست می‌آید که تمام حقایق جهان در مجموعه‌ای وجود دارد که [[قرآن کریم]] از آن به [[کتاب مبین]]<ref>{{متن قرآن|وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}} «و هیچ (چیز) پنهانی در آسمان و زمین نیست مگر که در کتابی روشنگر (آمده) است» سوره نمل، آیه ۷۵؛ {{متن قرآن|وَمَا يَعْزُبُ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِنْ ذَلِكَ وَلَا أَكْبَرَ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}} «و همسنگ ذرّه‌ای در زمین یا در آسمان، از پروردگارت پنهان نمی‌ماند و هیچ چیز کوچک‌تر و یا بزرگ‌تر از آن نیست مگر که در کتابی روشنگر آمده است» سوره یونس، آیه ۶۱؛ {{متن قرآن|لَا يَعْزُبُ عَنْهُ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَلَا فِي الْأَرْضِ وَلَا أَصْغَرُ مِنْ ذَلِكَ وَلَا أَكْبَرُ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}} «و کافران گفتند برای ما رستخیز نخواهد آمد؛ بگو: چرا، سوگند به پروردگارم داننده غیب که برای شما خواهد آمد؛ همسنگ ذرّه‌ای در آسمان‌ها و زمین از (دید) او دور نمی‌ماند و خردتر و کلان‌تر از آن نیست مگر که در کتابی روشن (آمده) است» سوره سبأ، آیه ۳.</ref> و یا [[امام مبین]]<ref>{{متن قرآن|وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ}} «و هر چیزی را در نوشته‌ای روشن بر شمرده‌ایم» سوره یس، آیه ۱۲.</ref> و یا [[لوح محفوظ]]، تعبیر کرده است، مثل: {{متن قرآن|بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِيدٌ * فِي لَوْحٍ مَحْفُوظٍ}}<ref>«(این سخن، جادو و دروغ نیست) بلکه قرآنی ارجمند است * در لوحی نگهداشته» سوره بروج، آیه ۲۱-۲۲.</ref>.
از [[آیات]] متعدد، این مطلب به دست می‌آید که تمام حقایق جهان در مجموعه‌ای وجود دارد که [[قرآن کریم]] از آن به [[کتاب مبین]]<ref>{{متن قرآن|وَمَا مِنْ غَائِبَةٍ فِي السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}} «و هیچ (چیز) پنهانی در آسمان و زمین نیست مگر که در کتابی روشنگر (آمده) است» سوره نمل، آیه ۷۵؛ {{متن قرآن|وَمَا يَعْزُبُ عَنْ رَبِّكَ مِنْ مِثْقَالِ ذَرَّةٍ فِي الْأَرْضِ وَلَا فِي السَّمَاءِ وَلَا أَصْغَرَ مِنْ ذَلِكَ وَلَا أَكْبَرَ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}} «و همسنگ ذرّه‌ای در زمین یا در آسمان، از پروردگارت پنهان نمی‌ماند و هیچ چیز کوچک‌تر و یا بزرگ‌تر از آن نیست مگر که در کتابی روشنگر آمده است» سوره یونس، آیه ۶۱؛ {{متن قرآن|لَا يَعْزُبُ عَنْهُ مِثْقَالُ ذَرَّةٍ فِي السَّمَاوَاتِ وَلَا فِي الْأَرْضِ وَلَا أَصْغَرُ مِنْ ذَلِكَ وَلَا أَكْبَرُ إِلَّا فِي كِتَابٍ مُبِينٍ}} «و کافران گفتند برای ما رستخیز نخواهد آمد؛ بگو: چرا، سوگند به پروردگارم داننده غیب که برای شما خواهد آمد؛ همسنگ ذرّه‌ای در آسمان‌ها و زمین از (دید) او دور نمی‌ماند و خردتر و کلان‌تر از آن نیست مگر که در کتابی روشن (آمده) است» سوره سبأ، آیه ۳.</ref> و یا [[امام مبین]]<ref>{{متن قرآن|وَكُلَّ شَيْءٍ أَحْصَيْنَاهُ فِي إِمَامٍ مُبِينٍ}} «و هر چیزی را در نوشته‌ای روشن بر شمرده‌ایم» سوره یس، آیه ۱۲.</ref> و یا [[لوح محفوظ]]، تعبیر کرده است، مثل: {{متن قرآن|بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَجِيدٌ * فِي لَوْحٍ مَحْفُوظٍ}}<ref>«(این سخن، جادو و دروغ نیست) بلکه قرآنی ارجمند است * در لوحی نگهداشته» سوره بروج، آیه ۲۱-۲۲.</ref>.


حال با فرض اینکه مراد از کتاب، لوح محفوظ باشد، این سؤال مطرح است که آیا می‌توان به حقایق لوح محفوظ [[آگاهی]] پیدا کرد و اصولاً چه کسانی و در چه حدی می‌توانند از لوح محفوظ آگاهی پیدا کنند؟!
حال با فرض اینکه مراد از کتاب، لوح محفوظ باشد، این سؤال مطرح است که آیا می‌توان به حقایق لوح محفوظ [[آگاهی]] پیدا کرد و اصولاً چه کسانی و در چه حدی می‌توانند از لوح محفوظ آگاهی پیدا کنند؟!


== مطهرون، [[عالمان]] به لوح محفوظ ==
==آیا کسی به لوح محفوظ دسترسی دارد؟==
=== [[مطهرون]]، عالمان به لوح محفوظ ===
[[قرآن کریم]] در [[سوره واقعه]] می‌فرماید: {{متن قرآن|فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ * وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ * إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ * فِي كِتَابٍ مَكْنُونٍ * لَا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ}}<ref>«نه، سوگند می‌خورم به جایگاه (فلکی) ستارگان * و این، اگر بدانید بی‌گمان سوگندی سترگ است * که این قرآنی ارجمند است * در نوشته‌ای فرو پوشیده * که جز پاکان را به آن دسترس نیست» سوره واقعه، آیه ۷۵-۷۹.</ref>.
[[قرآن کریم]] در [[سوره واقعه]] می‌فرماید: {{متن قرآن|فَلَا أُقْسِمُ بِمَوَاقِعِ النُّجُومِ * وَإِنَّهُ لَقَسَمٌ لَوْ تَعْلَمُونَ عَظِيمٌ * إِنَّهُ لَقُرْآنٌ كَرِيمٌ * فِي كِتَابٍ مَكْنُونٍ * لَا يَمَسُّهُ إِلَّا الْمُطَهَّرُونَ}}<ref>«نه، سوگند می‌خورم به جایگاه (فلکی) ستارگان * و این، اگر بدانید بی‌گمان سوگندی سترگ است * که این قرآنی ارجمند است * در نوشته‌ای فرو پوشیده * که جز پاکان را به آن دسترس نیست» سوره واقعه، آیه ۷۵-۷۹.</ref>.


در این [[آیات]] ابتدا به [[جایگاه]] [[ستارگان]] [[سوگند]] یاد می‌شود، و آنگاه [[عظمت]] این سوگند مورد تأکید قرار می‌گیرد. این نکته لازم به ذکر است که اگر سوگندی [[عظیم]] و دارای اهمیت باشد، حاکی از اهمیت و عظمت حقیقتی است که برای آن [[حقیقت]]، سوگند خورده شده است و آن حقیقت این است که "همانا این [[قرآنی]] است گرامی، در کتابی مکنون و محفوظ قرار دارد که جز افرادی که از [[تطهیر]] ویژه [[الهی]] برخوردارند آن را مس نمی‌کنند".
در این [[آیات]] ابتدا به [[جایگاه]] [[ستارگان]] [[سوگند]] یاد می‌شود، و آنگاه عظمت این سوگند مورد تأکید قرار می‌گیرد. این نکته لازم به ذکر است که اگر سوگندی عظیم و دارای اهمیت باشد، حاکی از اهمیت و عظمت حقیقتی است که برای آن [[حقیقت]]، سوگند خورده شده است و آن حقیقت این است که "همانا این [[قرآنی]] است گرامی، در کتابی مکنون و محفوظ قرار دارد که جز افرادی که از [[تطهیر]] ویژه [[الهی]] برخوردارند آن را مس نمی‌کنند".


در نگاه نخست، مس به [[ظاهر قرآن]]، جز برای افراد با [[طهارت]] [[حرام]] است. اما با دقت بیشتر می‌فهمیم که منظور، مس ظاهری [[قرآن]] نیست و ضمیر در {{متن قرآن|لَا يَمَسُّهُ}} به [[قرآن]] برنمی‌گردد، بلکه مراد از مس، تماس [[معنوی]] و مقصود از مطهرون، کسانی هستند که [[خداوند]] آنان را از [[طهارت]] ویژه بهره‌مند کرده است. بنابراین ضمیر {{متن قرآن|لَا يَمَسُّهُ}} به [[کتاب مکنون]] برمی‌گردد، چون:
در نگاه نخست، مس به [[ظاهر قرآن]]، جز برای افراد با [[طهارت]] [[حرام]] است. اما با دقت بیشتر می‌فهمیم که منظور، مس ظاهری [[قرآن]] نیست و ضمیر در {{متن قرآن|لَا يَمَسُّهُ}} به [[قرآن]] برنمی‌گردد، بلکه مراد از مس، تماس [[معنوی]] و مقصود از مطهرون، کسانی هستند که [[خداوند]] آنان را از [[طهارت]] ویژه بهره‌مند کرده است. بنابراین ضمیر {{متن قرآن|لَا يَمَسُّهُ}} به [[کتاب مکنون]] برمی‌گردد، چون:
خط ۸۸: خط ۹۰:
{{پرسش‌های وابسته}}
{{پرسش‌های وابسته}}
# [[آیه علم‌الکتاب چگونه نصب الهی امام را اثبات می‌کند؟ (پرسش)]]
# [[آیه علم‌الکتاب چگونه نصب الهی امام را اثبات می‌کند؟ (پرسش)]]
# [[آیه علم الکتاب چگونه بر عصمت امام علی دلالت می‌کند؟ (پرسش)]]
# [[شأن نزول آیه علم‌الکتاب چیست؟ (پرسش)]]
# [[شأن نزول آیه علم‌الکتاب چیست؟ (پرسش)]]
{{پایان پرسش‌های وابسته}}
{{پایان پرسش‌های وابسته}}
خط ۱۰۳: خط ۱۰۶:


[[رده:آیات نامدار]]
[[رده:آیات نامدار]]
[[رده:آیات امامت]]
۱۱۷٬۲۲۵

ویرایش