←پانویس
جز (جایگزینی متن - '{{آیات امامت}}' به '') |
(←پانویس) |
||
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = آیات امامت امام علی | | موضوع مرتبط = آیات امامت امام علی | ||
| عنوان مدخل = | | عنوان مدخل = | ||
| مداخل مرتبط = | | مداخل مرتبط = | ||
| | | پرسش مرتبط = | ||
}} | |||
{{جعبه اطلاعات آیات نامدار | |||
| نام آیه = آیه محبت | |||
| نام تصویر = آیه ۵۴ سوره مائده.jpg | |||
| توضیح تصویر = | |||
| متن آیه = | |||
| معنی آیه = خداوند به زودی گروهی را میآورد که دوستشان میدارد و دوستش میدارند؛ در برابر مؤمنان خاکسار و در برابر کافران دشوارند | |||
| شماره آیه = ۵۴ | |||
| نام سوره = مائده | |||
| شماره جزء = ۶ | |||
| نامهای دیگر = | |||
| شأن نزول = آیه در شأن امیرالمؤمنین{{ع}} نازل شده است. | |||
| مصداق آیه = امیرالمؤمنین{{ع}} | |||
| دلالت آیه = {{فهرست جعبه| }} | |||
| نتایج آیه = | |||
}} | }} | ||
متن [[آیه]]: {{متن قرآن| | متن [[آیه]]: {{متن قرآن|فَسَوْفَ يَأْتِي اللَّهُ بِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ أَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَعِزَّةٍ عَلَى الْكَافِرِينَ يُجَاهِدُونَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ وَلَا يَخَافُونَ لَوْمَةَ لَائِمٍ}}<ref>«خداوند به زودی گروهی را میآورد که دوستشان میدارد و دوستش میدارند؛ در برابر مؤمنان خاکسار و در برابر کافران دشوارند، در راه خداوند جهاد میکنند و از سرزنش سرزنشگری نمیهراسند» سوره مائده، آیه ۵۴.</ref> | ||
پنجاهمین [[آیه]] از [[سوره]] [[مائده]]، [[آیه]] [[محبت]] نامیده میشود. [[اکثریت]] [[مفسران شیعه]] و شماری از [[مفسران اهل سنت]]، [[امام علی]]{{ع}} را مصداق این [[آیه]] دانستهاند. | پنجاهمین [[آیه]] از [[سوره]] [[مائده]]، [[آیه]] [[محبت]] نامیده میشود. [[اکثریت]] [[مفسران شیعه]] و شماری از [[مفسران اهل سنت]]، [[امام علی]] {{ع}} را مصداق این [[آیه]] دانستهاند. | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
گرچه بسیاری از [[مفسرین]] متنبه اشتمال آیه شریفه بر [[پیشگویی]] شده و راجع به مصداقی که آیه بر آن منطبق میشود زیاد بحث کردهاند، ولی آنها در تفسیر مفردات آیه تسامح نموده، [[حق]] معنای اوصاف آن را ادا نکردهاند؛ و در نتیجه با [[کلام خداوند]] همچون [[کلام]] دیگران [[معامله]] کرده، وقوع تسامحات عرفیه را در آن تجویز نمودهاند. | گرچه بسیاری از [[مفسرین]] متنبه اشتمال آیه شریفه بر [[پیشگویی]] شده و راجع به مصداقی که آیه بر آن منطبق میشود زیاد بحث کردهاند، ولی آنها در تفسیر مفردات آیه تسامح نموده، [[حق]] معنای اوصاف آن را ادا نکردهاند؛ و در نتیجه با [[کلام خداوند]] همچون [[کلام]] دیگران [[معامله]] کرده، وقوع تسامحات عرفیه را در آن تجویز نمودهاند. | ||
[[قرآن]] گرچه در [[بلاغت]] خود راه تازهای نیاورده و در استعمال الفاظ و ترکیب جملهها و وضع کلمات در برابر معانی، روش جدیدی اختراع ننموده است و به همان روش معمول مشی کرده است؛ ولی با سایر کلمات در یک جهت دیگری فرق دارد و آن اینکه ما [[آدمیان]] - از [[بلیغ]] و غیر بلیغ - کلام خود را بر اساس آن مقدار تعقلی که از معانی داریم بنا مینهیم و [[درک]] ما نسبت به معانی به مقدار فهمی است که از [[حیات اجتماعی]] خود داریم - که البته آن را با [[فطرت]] [[اجتماعی]] و [[انسانی]] خود به وجود آوردهایم - و کار چنین درکی، [[حکم]] به [[قیاس]] و بر اساس مشابهت است؛ و در نتیجه تسامح و [[تساهل]] به [[ذهن]] ما راه مییابد و مثلاً «بیشتر» را به جای «همه» و | [[قرآن]] گرچه در [[بلاغت]] خود راه تازهای نیاورده و در استعمال الفاظ و ترکیب جملهها و وضع کلمات در برابر معانی، روش جدیدی اختراع ننموده است و به همان روش معمول مشی کرده است؛ ولی با سایر کلمات در یک جهت دیگری فرق دارد و آن اینکه ما [[آدمیان]] - از [[بلیغ]] و غیر بلیغ - کلام خود را بر اساس آن مقدار تعقلی که از معانی داریم بنا مینهیم و [[درک]] ما نسبت به معانی به مقدار فهمی است که از [[حیات اجتماعی]] خود داریم - که البته آن را با [[فطرت]] [[اجتماعی]] و [[انسانی]] خود به وجود آوردهایم - و کار چنین درکی، [[حکم]] به [[قیاس]] و بر اساس مشابهت است؛ و در نتیجه تسامح و [[تساهل]] به [[ذهن]] ما راه مییابد و مثلاً «بیشتر» را به جای «همه» و «غالب» را به جای «دائمی» گرفته، و هر چیز قیاسی را یک امر مطلق و همه جانبه فرض میکنیم و هر اندکی را به معدوم ملحق ساخته و جمله معروف {{عربی|النادر كالمعدوم}} را جاری میسازیم. | ||
میگوییم: فلان چیز خوب است یا بد است و فلان شخص [[دوست]] داشتنی و یا مبغوض است و فلان امر [[پسندیده]] یا [[ناپسند]]، سودمند و یا [[مضر]] است، فلان کس شخص [[نیکوکار]] و یا [[بدکار]] است. | میگوییم: فلان چیز خوب است یا بد است و فلان شخص [[دوست]] داشتنی و یا مبغوض است و فلان امر [[پسندیده]] یا [[ناپسند]]، سودمند و یا [[مضر]] است، فلان کس شخص [[نیکوکار]] و یا [[بدکار]] است. | ||
خط ۲۹: | خط ۴۲: | ||
این [[آیات]] و نظایر آن مشتمل بر یک تعداد اوصاف [[اجتماعی]] است که فرد و [[اجتماع]] هر دو بدان موصوف میشوند و هیچ یک از آنها هم [[تسامح]] نبوده و اوصافی است که هم جزء و کل و هم فرد و اجتماع هر دو با عنایتی بدان موصوف میشوند. | این [[آیات]] و نظایر آن مشتمل بر یک تعداد اوصاف [[اجتماعی]] است که فرد و [[اجتماع]] هر دو بدان موصوف میشوند و هیچ یک از آنها هم [[تسامح]] نبوده و اوصافی است که هم جزء و کل و هم فرد و اجتماع هر دو با عنایتی بدان موصوف میشوند. | ||
غالب [[مفسران]]، به ویژه [[مفسرین]] [[اهل سنت]]، در تطبیق و مصداقشناسی اوصاف مذکور در [[آیه شریفه]] گرفتار [[تساهل و تسامح]] شدهاند؛ چراکه آنان با [[کلام خداوند]] همچون [[کلام]] دیگران [[معامله]]، و وقوع تسامحات عرفیه را در آن تجویز و در تفسر آیه شریفه بر اساس مشابهت و [[قیاس]] [[حکم]] کردهاند، در حالی که در [[قرآن]] استعمال الفاظ و وضع کلمات در برابر معانی بر تسامحات عرفیه بنا نشده و خلل ناپذیر است و در واقع به جهت اقتضاء کلام [[وحی]]، که همانند کلام [[انسان]] نیست، انطباق کامل و بدون استثناء مصداق بر صفات مذکور در [[آیه شریفه]] لازم و ضروری است.<ref>[[محمد ساعدی|ساعدی، محمد]]، [[آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار (کتاب)|آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار]]، ص ۴۴۲.</ref> | |||
==صفت {{متن قرآن|يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ}}== | == صفت {{متن قرآن|يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ}} == | ||
یکی از صفات در آیه شریفه صفت {{متن قرآن|يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ}} است؛ یعنی «[[خداوند]] آنها را [[دوست]] دارد و آنان نیز او را دوست دارند». | یکی از صفات در آیه شریفه صفت {{متن قرآن|يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ}} است؛ یعنی «[[خداوند]] آنها را [[دوست]] دارد و آنان نیز او را دوست دارند». | ||
به [[اعتقاد]] | به [[اعتقاد]] غالب [[مفسران]] این صفت در بسیاری از [[روایات]] و از زبان [[رسول خدا]] {{صل}} به امیرمؤمنین علی {{ع}} نسبت داده شده است و ایشان تجلی این صفت بزرگ هستند. بر همین اساس یکی از قرائنی که سهم شایان توجهی در [[تأیید]] دیدگاه [[امامیه]] داشته و در [[مقام]] [[احتجاج]] نیز از سوی مفسران و بزرگان [[تشیع]] بسیار بر آن تکیه شده است و در [[حقیقت]] [[ارتباط]] و انطباق آیه شریفه را بر علی {{ع}}، به روشنی آشکار میسازد، اختصاص صفت {{متن قرآن|يُحِبُّهُمْ وَيُحِبُّونَهُ}} به علی {{ع}}، آن هم به [[گواهی]] رسول خدا {{صل}} است.<ref>[[محمد ساعدی|ساعدی، محمد]]، [[آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار (کتاب)|آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار]]، ص ۴۴۴.</ref> | ||
==شأن نزول== | == شأن نزول == | ||
{{اصلی|شأن نزول آیه محبت}} | {{اصلی|شأن نزول آیه محبت}} | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۴۴: | خط ۵۶: | ||
{{امام علی}} | {{امام علی}} | ||
{{فضائل اهل بیت}} | {{فضائل اهل بیت}} | ||
[[رده:آیات نامدار]] | [[رده:آیات نامدار]] | ||
[[رده:آیات امامت]] | |||
[[رده:آیات دارای شأن نزول]] |