استهزاء در علوم قرآنی: تفاوت میان نسخه‌ها

[[استهزا]] از ماده هزء یا هزو به معنای [[تمسخر]] و [[تحقیر]] است. واژه هزو و مشتقات آن ۳۴ بار در [[قرآن]] به کار رفته است. در بیشتر [[آیات]]، استهزا، فعل انسان‌هایی است که آیات [[خداوند]] یا [[پیامبران الهی]] را استهزا و مسخره می‌کردند. تنها در [[آیه]] {{متن قرآن|اللَّهُ يَسْتَهْزِئُ بِهِمْ وَيَمُدُّهُمْ فِي طُغْيَانِهِمْ يَعْمَهُونَ}}<ref>«خداوند است که آنها را به ریشخند می‌گیرد و آنان را در سرکشی‌شان در حالی که سرگشته‌اند فرو می‌گذارد» سوره بقره، آیه ۱۵.</ref> استهزا به خداوند نسبت داده شده که [[منافقان]] را استهزا کرده است.

[[قرآن کریم]]، علاوه بر [[استهزاء]]، [[افعال]] دیگری مثل [[مکر]] و [[خدعه]] و [[کید]] و... را نیز به خداوند نسبت داده است. [[مفسران]] [[اتفاق نظر]] دارند که معنای ظاهری این واژه‌ها مورد نظر نیست زیرا انتساب افعال مذکور بنابر معنای ظاهر آنها [[شایسته]] [[خدای حکیم]] و حتی انسان‌های [[درستکار]] هم نیست. از این رو گفته شده هر صفتی که اطلاق آن بر خداوند به نحو [[حقیقی]] روا نباشد، به لوازم آن صفت [[تفسیر]] می‌شود. [[فخر رازی]] همه [[اعراض]] [[نفسانی]] مثل [[رحمت]]، فَرَح، [[سرور]]، [[غضب]]، [[حیا]]، مکر و استهزا را دارای اوائل و غایاتی می‌داند، مثلاً درمورد صفت [[حیا]]، ابتدای آن انکساری است که در نفس حاصل می‌شود و [[غایت]] و غرض آن ترک فعل است. در مورد خداوند آنچه صادق است همان غایات و اغراض مترتب بر این اوصاف است. بر این اساس مفسران در [[تأویل]] یا تفسیر هر یک از این اوصاف به حسب مورد و مصداق، اموری را ذکر کرده‌اند.

== منابع ==

[[رده:استهزاء]]