حرم: تفاوت میان نسخه‌ها

حرم (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۹ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۳۸

۱۱٬۵۴۴ بایت اضافه‌شده ، ۹ ژوئن

←‏منابع

دیداریویکی‌متن

Jaafari

مدیران

۷۳٬۰۳۳

ویرایش

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 * به [[مکه]] از آن جهت "حرم امن [[خدا]]" گویند که هر کس وارد آنجا شود، در [[امان]] است و کسی [[حقّ]] تعرّض به او را ندارد. به [[حرم امام حسین]] {{ع}} "حائر" نیز گفته می‌شود.
 * حرم نیز مانند [[مسجد]]، مکانی با [[معنویت]] است و [[احکام]] و آدابی دارد و رعایت [[احترام]] و [[قداست]] آن لازم است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]].</ref>.
+==[[احکام]] [[حرم]]==
+[[قرآن کریم]] برای [[کعبه]] و حرم احکام ویژه‌ای قرار داده است که به آنها اشاره می‌کنیم:
+# [[امنیت]]؛ از احکام اختصاصی کعبه و حرم در [[قرآن]]، [[امن]] بودن آن [[سرزمین مقدس]] است که هم امنیت [[تکوینی]] دارد {{متن قرآن|آمَنَهُمْ مِنْ خَوْفٍ}}<ref>«آنان را از بیم امان بخشید» سوره قریش، آیه ۴.</ref> که اگر کسی بخواهد کعبه را محو سازد، به او [[امان]] داده نمی‌شود؛ مانند جریان [[ابرهه]]، و هم امنیت [[تشریعی]] دارد {{متن قرآن|وَمَنْ دَخَلَهُ كَانَ آمِنًا}}<ref>«و هر که در آن در آید در امان است» سوره آل عمران، آیه ۹۷.</ref>.
+#ممنوعیت [[جنگ]] و [[خونریزی]]؛ از احکام دیگر حرم ممنوعیت جنگ و خونریزی در این منطقه است: {{متن قرآن|لَا تُقَاتِلُوهُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّى يُقَاتِلُوكُمْ فِيهِ}}<ref>«و نزد مسجد الحرام با آنان به کارزار نیاغازید مگر در آنجا با شما به جنگ برخیزند» سوره بقره، آیه ۱۹۱.</ref>. [[احترام]] [[مسجدالحرام]] را نگه دارید و تا هنگامی که [[دشمن]] دست به [[سلاح]] [[نبرد]]، درصدد جنگ با آنها برنیایید، اما اگر آنها احترام مسجدالحرام را نگه نداشتند، شما [[حق دفاع]] دارید. در منطقه حرم رفت و آمد با سلاح نیز ممنوع است.
+#ورود غیرمسلمان به حرم ممنوع است؛ ممنوعیت ورود غیر [[مسلمانان]] به حرم از دیگر احکام حرم است. [[غیر مسلمان]] همچنین [[حق]] سکونت و بلکه حق عبور و مرور از آن منطقه را ندارد؛ {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنَّمَا الْمُشْرِكُونَ نَجَسٌ فَلَا يَقْرَبُوا الْمَسْجِدَ الْحَرَامَ بَعْدَ عَامِهِمْ هَذَا...}}<ref>«ای مؤمنان! مشرکان پلیدند بنابراین پس از امسال نباید به مسجد الحرام نزدیک شوند.».. سوره توبه، آیه ۲۸.</ref>. از آنجا که [[مشرکان]] [[آلوده]] و ناپاکند، نباید بعد از این سال (سالی که علی{{ع}} [[آیات برائت]] را [[تلاوت]] کرد) نزدیک مسجدالحرام شوند. مضمون این [[آیه]] نیز یکی از مواد چهارگانه‌ای بود که [[حضرت امیر]]{{ع}} در [[سال نهم هجرت]]، در [[سرزمین مکه]] به [[مردم]] [[ابلاغ]] کرد. در این [[آیه مبارکه]]، به [[فلسفه]] [[حرمت]] ورود مشرکان به حرم نیز اشاره شده است؛ یعنی چون [[مشرکان]] [[نجس]] هستند و [[مسجدالحرام]] جای [[مقدس]] و [[پاک]] است، آنان [[حق]] نزدیک شدن به آن مکان مقدس را ندارند، چه رسد بخواهند داخل [[حرم]] شوند!.
+#ممنوعیت سکونت [[مفسد]] و [[ظالم]] در حرم؛ چهارمین [[حکم]] از [[احکام]] حرم آن است که باید از سکونت عاملان [[فساد]] و [[ظلم]] و [[الحاد]] در حرم [[پیش‌گیری]] شود، بلکه در این مورد با آنان با [[خشونت]] [[رفتار]] می‌شود؛ {{متن قرآن|وَمَنْ يُرِدْ فِيهِ بِإِلْحَادٍ بِظُلْمٍ نُذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ}}<ref>«و (نیز) به هر کس که در آن از سر ستم آهنگ کژروی کند، از عذابی دردناک می‌چشانیم» سوره حج، آیه ۲۵.</ref>. این که برای تأکید و [[مبالغه]] در تحذیر، [[جزا]] {{متن قرآن|نُذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ}} را بر مجرد [[اراده]] {{متن قرآن|وَمَنْ يُرِدْ...}} مترتب کرده است، شاید بشود گفت که: اگر اراده [[گناه]] در موارد دیگر گناه محسوب نمی‌گردد، در این [[سرزمین مقدس]]، نه تنها گناه است که بعضی از [[علما]] از جمله {{متن قرآن|نُذِقْهُ مِنْ عَذَابٍ أَلِيمٍ...}} برداشت کرده‌اند اگر کسی در حرم مرتکب خلاف شود، علاوه بر حد و [[تعزیر]]، [[مجازات]] افزوده هم دارد. این برداشت را برخی [[روایات]]، که دلالت دارند [[گناهان]] در [[مکه]] دو برابر بوده و عذابش نیز شدیدتر است؛ همان‌گونه که [[عبادت]] در مکه چند برابر [[ثواب]] دارد، [[تأیید]] می‌کند.
+# [[برابری]] مقیم و مسافر در استفاده از حرم؛ از احکام دیگر حرم آن است که همه [[مردم]] در این منطقه یکسان‌اند... {{متن قرآن|وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ الَّذِي جَعَلْنَاهُ لِلنَّاسِ سَوَاءً الْعَاكِفُ فِيهِ وَالْبَادِ...}}<ref>«و از مسجد الحرام- که آن را برای بومی و غیر بومی یکسان قرار داده‌ایم- باز می‌دارند» سوره حج، آیه ۲۵.</ref>.
+[[مفسران]] در [[تفسیر]] جمله {{متن قرآن|سَوَاءً الْعَاكِفُ فِيهِ وَالْبَادِ...}} نظریات گوناگون داده‌اند؛ گروهی گفته‌اند: مراد از «[[سواء]]» در سکنی گزیدن است؛ از این رو، برخی از [[فقها]]، [[خرید و فروش]] و [[اجاره]] خانه‌های مکه را [[حرام]] دانسته‌اند و برای [[اثبات]] آن، به [[آیه شریفه]] و روایات [[تمسک]] کرده‌اند، برای این که اگر خانه‌های [[مکه]] قابل تملک باشد، «عاکف» و «بادی» نباید در استفاده کردن از خانه‌های مکه مساوی باشند، در حالی که [[آیه]] می‌گوید عاکف و بادی، مساوی هستند.
+در مقابل این قول، گروه دیگری از [[مفسران]] گفته‌اند: مراد از «[[سواء]]»، سواء در [[عبادت]] و انجام [[مراسم حج]] است و هیچ کس [[حق]] مزاحمت به دیگری در امور [[حج]] و عبادت را ندارد. بنابراین قول، مراد از [[مسجدالحرام]]، خود [[مسجد]] است و طبق این نظریه، [[خرید و فروش]] و [[اجاره]] خانه‌های مکه جایز خواهد شد.
+#تشریفات خاص جهت ورود به [[حرم]]؛ هر کس که بخواهد از بیرون وارد حرم شود (اگر چه [[موسم حج]] نباشد) ابتدا باید در یکی از میقات‌ها، با تشریفاتی خاص [[احرام]] بپوشد و وارد حرم شود و این یکی دیگر از [[احکام]] حرم است. جالب توجه است که میقات‌ها با حرم، فرسنگ‌ها فاصله دارد؛ یعنی اگر به [[حضرت موسی]] در داخل [[سرزمین]] [[طور]] گفته‌اند: {{متن قرآن|...فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ إِنَّكَ بِالْوَادِ الْمُقَدَّسِ طُوًى}}<ref>«... پای‌پوش‌های خویش را درآور که تو در سرزمین مقدس «طوی»یی» سوره طه، آیه ۱۲.</ref> به [[زائران]] [[خانه خدا]] گفته‌اند: فرسنگ‌ها مانده به حرم، [[کفش]] و کلاه را دربیاورید و با رمز خاص و [[لباس]] ویژه، قصد [[زیارت]] خانه خدا کنید.
+#کندن گیاهان و شکستن شاخه‌های درختان در حرم ممنوع است؛ از احکام دیگر حرم آن است که از کندن گیاهان و شکستن شاخه درختان حرم [[پرهیز]] شود و چنین عملی ممنوع است تا آنجا که برای متخلفین، [[مجازات مالی]] در نظر گرفته شده است و این [[حکم]] شامل غیر مُحرِم هم می‌شود، همان‌گونه که [[امام صادق]]{{ع}} فرمود: حتی شاخه درختی را که ریشه‌اش داخل حرم و شاخه‌اش در خارج حرم است، نمی‌شود [[شکست]]. همچنین اگر ریشه آن داخل حلّ و شاخه‌اش در حرم باشد.
+#اختیاری بودن [[نماز]] در قصر و اتمام؛ همچنین از احکام ویژه آن است که زائران خانه خدا می‌توانند در مسجدالحرام یا [[شهر مکه]] نمازشان را تمام بخوانند.
+# [[حکم]] کسی که عمداً [[کعبه]] و [[مسجدالحرام]] را [[آلوده]] کند؛ از [[احکام]] خاص کعبه و مسجدالحرام آن است که هر کس به عمد، [[کعبه معظمه]] را آلوده کند حکمش [[اعدام]] و هر کس مسجدالحرام را آلوده کند حکمش [[تعزیر]] شدید است.
+# حکم بنای ساختمان در پیرامون کعبه؛ حکم ساخت بنا در اطراف کعبه آن است که بنا نباید به [[احترام]] کعبه بلندتر از کعبه باشد؛ به طوری که بعضی از [[علما]] [[فتوی]] به [[حرمت]] داده‌اند. [[امام باقر]]{{ع}} در این باره فرمود: {{متن حدیث|وَ لَا يَنْبَغِي لِأَحَدٍ أَنْ يَرْفَعَ بِنَاءً فَوْقَ الْكَعْبَةِ}}<ref>فروع کافی، ج۴، ص۲۳۰؛ بحارالانوار، ج۹۶، ص۶۰.</ref>. اما امروزه در [[مکه]] و اطراف کعبه به چنین حکمی اعتنا نشده و نمی‌شود!.
+# حکم لقطه در [[حرم]]؛ اشیائی است که در حرم پیدا می‌شود؛ یعنی لقطه حرم با لقطه غیرحرم تفاوت دارد. اگر لقطه در غیر حرم پیدا شود، بعد از یک سال اعلام کردن و [[ناامیدی]] از یافتن صاحبش، می‌توان آن را تصاحب کرد، اما اگر در حرم پیدا شد: اولاً: نباید به آن دست زد و برخی فتوی داده‌اند که کسی [[حق]] ندارد به لقطه در حرم دست بزند. ثانیاً: اگر کسی لقطه‌ای را از حرم برداشت، نمی‌تواند مالک آن شود و باید بعد از یک سال، به [[نیت]] صاحبش [[صدقه]] بدهد و اگر صاحبش آمد، ضامن است<ref>فصلنامه میقات حج، ش۵۵، ص۲۰.</ref>.<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|محمدنامه]]، ص ۹۱.</ref>
 == منابع ==
 {{منابع}}
-* [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
+# [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
+# [[پرونده:IM010703.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[محمدنامه (کتاب)|'''محمدنامه''']]
 {{پایان منابع}}