نامۀ ۲۷ نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[امام علی]] {{ع}} پس از [[جنگ جمل]]، [[محمد بن ابی‌بکر]] را که فرزندخوانده او و از یاران صدیق [[امام]] بود، با دستورالعمل و فرمان‌نامه‌ای، به [[ولایت]] [[مصر]] گماشت. [[نامه]] ۲۷ که گزیده‌ای از دستورالعمل [[امام]] به اوست، نکته‌ها و ظرایفی دارد که تبیین‌کننده بخشی از [[آیین]] حکمرانی از دیدگاه [[امام]] است. در آغاز [[نامه]]، [[کارگزار]] خود را به [[مهربانی]]، [[نرم‌خویی]] و عدم [[تبعیض]] و اجرای عدالت بین [[مردمان]] فرامی‌خواند، تا [[زورمندان]] به [[ظلم]] و [[طمع]] نبندند و ناتوانان از [[عدالت]] [[ناامید]] نشوند.

از نظر حضرت، [[داوری]] [[خداوند]] بر [[بندگان]] ممیز [[اعمال نیک]] و بد [[آدمی]] شمرده می‌شود. [[امام]] {{ع}} در هر حال توصیه به [[تقوا]] و [[پرواپیشگی]] می‌کند و سود [[دنیا]] و [[آخرت]] را در گرو [[پرواپیشگی]] می‌داند. [[امام]] {{ع}} ضمن اشاره به [[فرمانروایی]] [[محمد]] بر [[ولایت]] [[مصر]]، به او سفارش می‌کند که باید قبل از هر چیز به [[مبارزه]] با [[هوای نفس]] و [[حمایت]] از [[دین]] برخیزد، حتی اگر به اندازه ساعتی از [[عمر]] او بیش نمانده باشد. به او توصیه می‌کند که هرگز برای [[خشنودی]] [[مردم]]، [[خدا]] را به [[خشم]] نیاورد. [[خدا]] همه‌چیز است و هیچ‌چیز جای او را نمی‌تواند بگیرد.

[[امام]] {{ع}} فرارسیدن [[مرگ]] را که همواره در کمین [[آدمی]] نشسته است، یادآوری می‌کند و او و دیگر [[مردمان]] را از فراسیدن [[مرگ]] [[انذار]] می‌دهد، که [[اعمال انسان]]، او را به [[بهشت]] یا [[دوزخ]] خواهد رساند و دیگر امکان گریز از [[عذاب]] [[دوزخ]] برای [[آدمی]] فراهم نیست.

[[امام]] {{ع}} بر [[نماز]] تأکید می‌ورزد و این‌که هرگز [[نماز]] را به‌دلیل کار [[دنیا]] و مشغله‌ها به‌تأخیر نیندازد. [[امام]] در پایان اشاره به این نکته دارد که پیشوای [[هدایت]] و پیشوای [[پستی]] و [[گمراهی]] یکسان نیستند. [[امام]] پیشوای [[هدایت]] و [[معاویه]] پیشوای [[ضلالت]] است. هم‌چنین [[امام]] او را نسبت به [[منافقان]] هشدار می‌دهد که زبانی بر خلاف [[قلب]] و [[اعتقاد]] درونی خویش دارند. از قراین این‌گونه برمی‌آید که این [[نامه]] در سال ۳۶ ق نوشته شده است.

افزون بر [[سید رضی]]، این [[نامه]] را تنی چند از [[محدثان]]، از جمله [[ابراهیم بن محمد]] در [[الغارات]]، [[ابن شعبه حرانی]] در تحف العقول عن آل الرسول و [[شیخ مفید]] در الامالی نیز آورده‌اند<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه ج۲]]، ص۷۷۴ ـ ۷۷۵.</ref>.

و بدانید، ای [[بندگان خدا]]، که [[پرهیزکاران]]، هم در این دنیای زودگذر سود برند و هم در [[جهان]] [[آینده]] [[آخرت]]. آن‌ها با [[مردم]] [[دنیا]] در کارهای دنیوی شریک شدند و [[مردم]] [[دنیا]] با ایشان در کارهای اخروی شریک نشدند. در [[دنیا]] زیستند، [[نیکوترین]] زیستن‌ها و از [[نعمت]] [[دنیا]] خوردند، [[بهترین]] خوردنی‌ها و از [[دنیا]] بهره‌مند شدند آن‌سان که اهل ناز و [[نعمت]] بهره‌مند شدند و از آن کامیاب شدند، چونان که [[جباران]] خودکامه کام گرفتند. سپس رخت به [[جهان]] دیگر کشیدند با ره‌توشه‌ای که آنان را به مقصد رسانید و با سودایی که سود فراوانشان داد. [[لذت]] [[زهد]] را در [[دنیا]] چشیدند و [[یقین]] کردند که در [[آخرت]] در جوار خداوندند. اگر دست به [[دعا]] بردارند، دستشان را واپس نگرداند و بهره‌شان از خوشی و [[آسایش]] نقصان نگیرد... و بدان، ای [[محمد بن ابی‌بکر]]، تو را بر بزرگ‌ترین سپاهیانم، یعنی [[مردم مصر]]، [[والی]] گردانیدم. پس موظفی که با [[نفس]] خود [[مخالفت]] کنی و حامی [[دین]] خویش باشی، حتی اگر یک ساعت از زندگی‌ات در این [[جهان]] باقی نمانده باشد. برای [[خشنودی]] یکی از آفریدگان، [[خدا]] را به [[خشم]] میاور، زیرا [[خشنودی]] [[خدا]] [[جانشین]] هر چیز شود و چیزی [[جانشین]] [[خشنودی]] [[خدا]] نشود. [[نماز]] را در وقتی که برایش معین شده به‌جای آر و به سبب فراغت از کار، [[نماز]] را پیش مینداز و به سبب اشتغال به کارهای دیگر، [[نماز]] را به تأخیر میفکن و باید که همه کارهای تو تابع [[نماز]] تو باشد<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه ج۲]]، ص۷۷۵.</ref>.