نامۀ ۶۹ نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

[[نامه]] ۶۹ بخشی از نامه‌ای طولانی به [[حارث بن اعور همدانی]] است. [[امام علی]] {{ع}} در این [[نامه]] او را به سوی [[اخلاق نیکو]] رهنمون می‌دارد. برخی از این رهنمودها که [[امام]] وی را به آن‌ها سفارش می‌کند بدین قرار است: [[نام خدا]] را بزرگ شمارد. در تمام کارهایش [[فرمان‌بردار]] [[خدا]] باشد. مبادا جز به [[حق]] به [[نام خدا]] [[سوگند]] یاد کند. او را به بزرگ‌داشت و [[تعظیم]] [[خداوند]] و [[محبت]] [[دوستان]] و اولیایش سفارش می‌کند، که این دو اصولی به هم پیوسته‌اند. [[آدمی]] در مسیر [[زندگی]] باید به ریسمان [[قرآن]] چنگ زند، از [[قرآن]] [[پند]] آموزد و آن‌را [[پنددهنده]] خود بداند. آنچه از [[شریعت]] و [[حلال]] و [[حرام]] در [[قرآن]] آمده است، محترم شمارد. از گذشته [[دنیا]] برای اینده‌اش [[عبرت]] بگیرد. [[آدمی]] باید بسیار به یاد [[مرگ]] و پس از [[مرگ]] باشد. [[امام]] او را از این که مرگش فرارسد، در حالی که از پروردگارش گریزان است، بر حذر می‌دارد. یاد [[مرگ]] و [[معاد]]، بزرگ‌ترین [[پنددهنده]] و بازدارنده از [[دنیاپرستی]] است، اما [[آدمی]] هرگز نباید آرزوی [[مرگ]] داشته باشد، که این مر بدون داشتن [[دلیل]] و شرطی [[استوار]]، از [[نادانی]] و حماقت است. هر چه بر خود می‌پسندد بر دیگران نیز بپسندد و هر چه بر خود نمی‌پسندد، برای دیگران نپسندد.

 

مبادا در [[نهان]] کاری انجام دهد که در حضور [[مردم]] از آن شرمنده باشد، زیرا [[خداوند]] ناظر [[اعمال]] [[آدمی]] است. [[حافظ]] آبروی خود باشد. هر چه را شنید بازگو نکند. مبادا هرچه را که [[مردم]] به او گفتند، مردود شمارد و در برابر آن با نسبت به [[دروغ]] و [[انکار]] بایستد، زیرا ممکن است آن گفته راست باشد و نتیجه [[انکار]] او، [[ناآگاهی]] از [[حقیقت]] باشد. [[خشم]] خویش را فرو برد. هر نعمتی از نعمت‌های خداوندی را با [[سپاس]] دائم پاس دارد و هیچ نعمتی از [[نعمت‌های خداوند]] متعال را با کوتاهی در [[شکرگزاری]] تباه نسازد.

 

اثر [[نعمت الهی]] را آشکار کند به طوری که [[مردم]] آن را ببینند. وانمود کردن و نشان دادن اثر [[نعمت]] به این ترتیب است که آن را بر خود و [[خویشاوندان]] آشکار سازد و مازاد آن را به [[مصرف]] مستحقان برساند. از [[هم‌نشینی]] و هم‌صحبتی با افراد سست‌اندیشه و [[بدکردار]] بپرهیزد. از رفتن به جاهایی که نسبت به [[مردم]] [[خداپرست]] [[غفلت]] و [[ستم]] می‌شود، بپرهیزد. فکرش را در کاری که مورد نظر اوست متمرکز کند، زیرا این کار او را از آنچه به او مربوط نیست منصرف می‌گرداند، چرا پرداختن بدان، [[نادانی]] است. از نشستن سر بازارها و پرسه‌زدن در خیابان‌ها بپرهیزد، زیرا آن‌جا محل هواها و جای دشمنی‌هایی است که آغازگر آن‌ها [[شیطان]] است.

 

درباره زیردستان، کسانی که او نسبت بدان‌ها از [[نعمت]] بیشتری برخوردار است، بیندیشد. [[روز جمعه]] مسافرت نکند، مگر این‌که سفر به‌دلیل [[جهاد]] یا به بهانه و عذر واضحی باشد. [[راز]] مطالب آن است که [[نماز جمعه]] در [[دین اسلام]] با اهمیت است و [[جمعه]] را باید با [[نماز]] و [[عبادت]] گذراند.

 

ابن میثم در شرح خویش می‌نویسد که این [[نامه]] بخشی از نامه‌ای طولانی از [[امام]] است. این، خود، دلیلی است بر این‌که او منبع [[نامه]] را دیده است. [[آمدی]] نیز در غررالحکم بخشی از این [[نامه]] را گزارش کرده است<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه ج۲]]، ص۸۰۹ ـ ۸۱۰.</ref>.

[[نام خدا]] را بزرگ دار و تنها آن را در راه [[حق]] و برای [[حق]] به یاد آر. بسیار به یاد [[مرگ]] و منزل‌های پس از آن باش، اما هرگز آرزوی [[مرگ]] مکن، مگر آن‌گاه ه صددرصد به [[رضایت الهی]] مطمئن باشی. آنچه را برای خود نپسندی برای دیگر [[مسلمانان]] نیز مپسند. از هر کار نهانی که اگر آشکار شود از آن شرم آید، دوری کن... و نیز از اعمالی که اگر از انجام‌دهنده آن بپرسند [[انکار]] کند یا پوزش خواهد، برحذر باش. آبروی خویش را [[هدف]] تیر گفته‌ها قرار مده. هر آنچه شنیدی با [[مردم]] مگوی که همین در دروغ‌گویی کافی است و هر آنچه از [[مردم]] شنیدی [[تکذیب]] مکن که نشانه [[نادانی]] است. [[خشم]] خود را فرو نشان و هنگام [[قدرت]] درگذر و به گاه [[غضب]] [[بردباری]] کن و در زمان [[اقتدار]]، بزرگوارانه از لغزش‌ها چشم بپوش تا سرانجامت [[نیکو]] شود... .

 

هر نعمتی را که [[خدا]] به تو بخشیده است [[نیکو]] دار و در راه خیر بگمار و هرگز مباد نعمتی از [[نعمت‌های الهی]] را که به تو ارزانی داشته ضایع کنی و باید از نعمت‌هایی که [[خدا]] به تو داده است دیگران را نیز بهره‌ور سازی. بدان که [[برترین]] [[مؤمنان]]، ایثارگرترینِ آنان از نظر [[جان]] و [[مال]] و [[خاندان]] خود هستند و بی‌تردید آن خیری که خود تقدیم کنی ذخیره‌ای است ماندگار و آنچه نگه داری خیرش برای دیگران پایدار... از [[هم‌نشینی]] با سست‌رأی و زشت‌کردار بپرهیز، که [[آدمی]] را به دوستش شناسند... [[فکر]] و [[اندیشه]] خود را تنها در امور مفید و ارزشمند به‌کار گیر و از مراکز [[بیکاری]] و نشستنگاه‌های بازار که [[جایگاه]] [[شیطان]] و نمایشگاه [[فتنه]] و [[فساد]] است بپرهیز. همواره زیر دستانت را بنگر و بنواز، که این راه و روش سپاس‌گزاری از خداست. ... از [[هم‌نشینی]] با [[فاسقان]] بپرهیز، که [[فسق]] و [[بدی]] بیماریِ مسری است. [[خدا]] را [[حرمت]] گذار و دوستانش را [[دوست]] دار. [[پیروی]] از [[غضب]] را به [[فراموشی]] سپار، که [[غضب]] لشکری بزرگ از لشکرهای [[شیطان]] است<ref>[[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه ج۲]]، ص ۸۱۰.</ref>.

# [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[سید حسین دین‌پرور|دین‌پرور، سید حسین]]، [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]