سخن گفتن در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = سخن گفتن| عنوان مدخل  = [[سخن گفتن]]| مداخل مرتبط = [[سخن گفتن در قرآن]] - [[سخن گفتن در نهج البلاغه]] - [[سخن گفتن در معارف دعا و زیارات]] - [[سخن گفتن در معارف و سیره نبوی]]| پرسش مرتبط  = }}
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = سخن گفتن
| عنوان مدخل  = سخن گفتن
| مداخل مرتبط = [[سخن گفتن در قرآن]] - [[سخن گفتن در نهج البلاغه]] - [[سخن گفتن در معارف دعا و زیارات]] - [[سخن گفتن در معارف و سیره نبوی]]
| پرسش مرتبط  =  
}}


== مقدمه ==
== مقدمه ==
خط ۲۴: خط ۲۹:


==آداب سخن در سخنان پیامبر اعظم{{صل}}==
==آداب سخن در سخنان پیامبر اعظم{{صل}}==
===صداقت===
{{اصلی|آداب سخن}}
از پیامبر{{صل}} روایت شده است که فرمود: در نظر من بهترین سخن آن است که راست‌تر باشد: {{متن حدیث| أَحَبَّ الْحَدِيثَ إِلَيَّ أُصَدِّقُهُ }}<ref>نهج الفصاحه، ح۸۱.</ref>.
#'''[[صداقت]]''': از [[پیامبر]] {{صل}} [[روایت]] شده است که فرمود: در نظر من [[بهترین]] سخن آن است که راست‌تر باشد: {{متن حدیث|أَحَبُّ الحَديثِ إلَيَّ أصْدَقُهُ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۸۱.</ref>.
===به حق سخن گفتن===
#'''به [[حق]] [[سخن گفتن]]''': حق را بگو، هرچند تلخ باشد: {{متن حدیث|قُلِ الْحَقَّ وَ إِنْ كَانَ مُرّاً}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۱۰۱.</ref>.
حق را بگو، هر چند تلخ باشد: {{متن حدیث|قُلِ الْحَقَّ وَ إِنْ كَانَ مُرّاً}}<ref>نهج الفصاحه، ح۲۱۰۱.</ref>.
#'''چشم‌پوشی از سخن [[بیهوده]]''': در حدیث نبوی آمده است که از سخنان بیهوده [[چشم]] بپوش، سخنی که رفع [[حاجت]] کند تو را کفایت کند: {{متن حدیث|اتْرُكْ فُضُولَ الْكَلَامِ وَ حَسْبُكَ مِنَ الْكَلَامِ مَا تَبْلُغُ بِهِ حَاجَتَكَ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۱.</ref>.
===چشم‌پوشی از سخن بیهوده===
#'''عدم مداخله''': در حدیث نبوی آمده است که هرگاه دو تن آهسته سخن می‌گویند میان آنها داخل مشو: {{متن حدیث|إِذَا كَانَ اثْنَانِ يتناجيانِ فَلَا تَدْخُلْ بَيْنَهُمَا}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۳۳۰.</ref>. در [[سیره]] [[پیامبر اسلام]] {{صل}} آمده است که حضرت سخن کسی را قطع نمی‌کرد، مگر اینکه [[باطل]] می‌گفت<ref>منتهی الآمال، ج۱، ص۵۵.</ref>.
در حدیث نبوی آمده است که از سخنان بیهوده چشم بپوش، سخنی که رفع حاجت کند تو را کفایت کند: {{متن حدیث|اتْرُكْ فُضُولَ الْكَلَامِ وَ حَسْبُكَ مِنَ الْكَلَامِ مَا تَبْلُغُ بِهِ حَاجَتَكَ}}<ref>نهج الفصاحه، ح۳۱.</ref>.
#'''پذیرش سخن حق''': سخن حق را از هر که شنیدی بپذیر، چه از کوچک و چه از بزرگ، اگرچه [[دشمن]] و [[بیگانه]] باشد: {{متن حدیث|اقْبَلْ الْحَقِّ مِمَّنْ أَتَاكَ بِهِ مِنْ صَغِيرٍ أَوْ كَبِيرٍ وَ إِنْ كَانَ بَغِيضاً بَعِيداً}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۴۲۸.</ref>.
===عدم مداخله===
#'''نپذیرفتن سخن ناحق''': سخن ناحق را از هر که شنیدی نپذیر، اگرچه آن را از [[دوست]] و نزدیک خود بشنوی: {{متن حدیث|وَ ارْدُدْ الْبَاطِلِ عَلَى مَنْ جاءَكَ بِهِ مِنْ صَغِيرٍ أَوْ كَبِيرٍ وَ إِنْ كَانَ حَبِيباً قَرِيباً}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۴۲۸.</ref>.
در حدیث نبوی آمده است که هر گاه دو تن آهسته سخن می‌گویند میان آنها داخل مشو: {{متن حدیث| إِذَا كَانَ اثْنَانِ يتناجيانِ فَلَا تَدْخُلْ بَيْنَهُمَا }}<ref>نهج الفصاحه، ح۲۳۰.</ref>. در سیره پیامبر اسلام{{صل}} آمده است که حضرت سخن کسی را قطع نمی‌کرد، مگر این که باطل میگفت<ref>منتهی الآمال، ج۱، ص۵۵.</ref>.
#'''کم‌گویی''': سخن کمتر گویید تا [[شیطان]] مجذوبتان نکند: {{متن حدیث|عَلَيْكُمْ بَقْلَةُ الْكَلَامِ وَ لَا يَسْتَهْوِيَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۲۹۳۴.</ref>.
===پذیرش سخن حق===
#'''[[تدبر]] قبل از سخن‌گویی''': یکی از صفات [[انسان]] [[عاقل]] این است که هرگاه بخواهد سخن بگوید، اول [[فکر]] کند و [[نیک]] بیندیشد، اگر نیک باشد؛ بگوید و بهره برد و اگر بد باشد [[سکوت]] کند و سالم ماند: {{متن حدیث|صِفَةُ الْعَاقِلِ... وَ إِذَا أَرَادَ أَنْ يَتَكَلَّمَ تَدَبَّرَ فَإِنْ كَانَ خَيْراً تَكَلَّمَ فَغَنِمَ وَ إِنْ كَانَ شَرّاً سَكَتَ فَسَلِمَ}}<ref>نهج الفصاحه، حدیث ۱۸۳۶.</ref>.<ref>[[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم (کتاب)|سیره اجتماعی پیامبر اعظم]]، ص ۳۰.</ref>
سخن حق را از هر که شنیدی بپذیر، چه از کوچک و چه از بزرگ، اگرچه دشمن و بیگانه باشد: {{متن حدیث| اقْبَلْ الْحَقِّ مِمَّنْ أَتَاكَ بِهِ مِنْ صَغِيرٍ أَوْ كَبِيرٍ وَ إِنْ كَانَ بَغِيضاً بَعِيداً}}<ref>نهج الفصاحه، ح۴۲۸.</ref>.
===نپذیرفتن سخن ناحق===
سخن ناحق را از هر که شنیدی نپذیر، اگر چه آن را از دوست و نزدیک خود بشنوی: {{متن حدیث| وَ ارْدُدْ الْبَاطِلِ عَلَى مَنْ جاءَكَ بِهِ مِنْ صَغِيرٍ أَوْ كَبِيرٍ وَ إِنْ كَانَ حَبِيباً قَرِيباً }}<ref>نهج الفصاحه، ح۴۲۸.</ref>.
===کم‌گویی===
سخن کمتر گویید تا شیطان مجذوب‌تان نکند: {{متن حدیث|عَلَیْکُمْ بِقِلَّةِ الْکَلَامِ وَ لَا يَسْتَهْوِيَنَّكُمُ الشَّيْطَانُ}}<ref>نهج الفصاحه، ح۲۹۳۴.</ref>.
===تدبر قبل از سخن‌گویی===
یکی از صفات انسان عاقل این است که هرگاه بخواهد سخن بگوید، اول فکر کند و نیک بیندیشد، اگر نیک باشد؛ بگوید و بهره برد و اگر بد باشد سکوت کند و سالم ماند: {{متن حدیث|صِفَةُ الْعَاقِلِ أ... إِذَا أَرَادَ أَنْ يَتَكَلَّمَ تَدَبَّرَ فَإِنْ كَانَ خَيْراً تَكَلَّمَ فَغَنِمَ وَ إِنْ كَانَ شَرّاً سَكَتَ فَسَلِمَ}}<ref>نهج الفصاحه، ح۱۸۳۶.</ref>.<ref>[[نجف لک‌زایی|لک‌زایی، نجف]]، [[سیره پیامبر اعظم در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی (کتاب)| سیره پیامبر اعظم در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی]]، ص 30-32.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
# [[پرونده:13681349.jpg|22px]] [[نجف لک‌زایی|لک‌زایی، نجف]]، [[سیره پیامبر اعظم در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی (کتاب)|'''سیره پیامبر اعظم در گذر از جامعه جاهلی به جامعه اسلامی''']]
# [[پرونده:1100808.jpg|22px]] [[محمد جواد برهانی|برهانی، محمد جواد]]، [[سیره اجتماعی پیامبر اعظم - برهانی (کتاب)|'''سیره اجتماعی پیامبر اعظم''']]
# [[پرونده:10047035.jpg|22px]] [[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[رسول مهربانی (کتاب)|'''رسول مهربانی''']]
# [[پرونده:10047035.jpg|22px]] [[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[رسول مهربانی (کتاب)|'''رسول مهربانی''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}
۱۱۱٬۹۱۱

ویرایش