مزارهای مدینه‌: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۳۹

زیارت و مزارهای مدینه

در مدینه، غیر از حرم خود پیامبر(ص) که مدفن آن وجود پاک و آن دُرّ یکتای وجود است، و غیر از قبر بی‌نشان حضرت فاطمه(س) که به قول معروف و مشهور، در همان روضه نبوی است، قبرستان بقیع وجود دارد. گرچه پس از استیلای وهّابی‌ها بر عربستان، آثار و بقایا و قبه‌ها و مزارهای زیادی را در مکه و مدینه از بین برده و اهانت‌ها نمودند^[۱]، لکن قداست و حرمت این مزارها و مشاهد، نزد هر مسلمان قدرشناس و اهل معرفت همچنان باقی است.

در قبرستان بقیع، غیر از مزار و مدفنِ ساده و غریب چهار امام معصوم شیعه؛ یعنیامام حسن مجتبی، امام زین العابدین، امام باقر و امام صادق(ع)، قبر این چهره‌های گرامی نیز وجود دارد: عبدالله پدر پیامبر، عباس عموی پیامبر، ابراهیم پسر پیامبر، صفیه عمه پیامبر، زینب و ام کلثوم و رقیه دختران پیامبر، فاطمه زهرا(س) (طبق بعضی نقل‌ها)، حلیمه سعدیه دایه پیامبر، فاطمه بنت اسد مادر امیرالمؤمنین(ع)، عقیل برادر امیرالمؤمنین(ع)، تعدای از همسران رسول خدا(ص) و تعدادی از صحابه و تابعین، همچون: مقداد، جابر بن عبدالله انصاری، مالک اشتر، عثمان بن مظعون، سعد بن معاذ، ابن مسعود، محمد حنفیه و...^[۲].

اندوه بی‌پایان مسلمانان دلسوخته و شیعیان عاشق، در این است که در زیارت بقیع، با منع و بی‌حرمتی و هتّاکی مواجهند، و نه تنها مجاز نیستند که از نزدیک، ادای احترام کنند و در تجلیل و تعمیر قبور بکوشند، بلکه به‌شدت هم طرد می‌شوند. این هم مظلومیت دیگری است برای حق و عدالت. و بقیع، همچنان غریبانه، زیر تابش خورشید قرار گرفته است.

در اطراف مدینه، در ربذه، قبر ابوذر غفاری است، آن صحابی پاکباز شهید، و در جای دیگر مدفنِ محمد نفس زکیه است. در کنار کوه احد، آنجا که جنگ معروف پیامبر(ص) با مشرکین اتفاق افتاد، شخصیت‌های بارزی چون: حمزه سیدالشهدا، عبدالله بن جحش، مصعب بن عمیر، حارث بن انس، رفاعه، حنظله و شهدای دیگر احد که تعدادشان به هفتاد می‌رسد مدفونند.

در احادیث ما، هنگام زیارت مدینه به دیدار این آثار و نشان‌ها دستور داده شده است. در حدیثی امام صادق(ع) به یکی از اصحاب می‌فرماید: "در مدینه، از مسجد قُبا شروع کن، در آن نماز و دعا بخوان، در محل سکونت و نمازخانه پیامبر(ص) نماز بگزار. به سوی احد رفته و در مسجد آنجا نماز بخوان و بر مدفن حمزه بگذر و بر او سلام بده، بر قبور شهدا بگذر، کنار آنها ایستاده و بگو: «سلام بر اهل دیار، شما پیشاهنگ مایید و ما به شما خواهیم پیوست..."^[۳] زیارت قبور اولیای دین، هم از جنبه اخلاقی و تربیتی سازنده است و هم برای آخرتمان ذخیره جاوید است. پیامبر اسلام(ص) فرموده است: "هرکس حسن بن علی(ع) را در بقیع زیارت کند، گامش بر صراط استوار خواهد بود، آن روز که قدم‌ها می‌لغزند..."^[۴].^[۵]

منابع

محدثی، جواد، فرهنگ زیارت

پانویس

↑ نقد و بررسی عملکرد و افکار وهابیت را در کتاب "کشف الارتیاب" مرحوم سید محسن امین مطالعه نمایید.
↑ منتخب التواریخ، محمد هاشم خراسانی، ص۱۰۱-۱۰۴.
↑ وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۲۷۶، حدیث۲.
↑ بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۱۴۵.
↑ محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۱۲۸-۱۳۰.

[1] نقد و بررسی عملکرد و افکار وهابیت را در کتاب "کشف الارتیاب" مرحوم سید محسن امین مطالعه نمایید.

[2] منتخب التواریخ، محمد هاشم خراسانی، ص۱۰۱-۱۰۴.

[3] وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۲۷۶، حدیث۲.

[4] بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۱۴۵.

[5] محدثی، جواد، فرهنگ زیارت، ص۱۲۸-۱۳۰.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+{{مدخل مرتبط
+| موضوع مرتبط = مدینه
+| عنوان مدخل  =
+| مداخل مرتبط =
+| پرسش مرتبط  =
+}}
-{{امامت}}
+==[[زیارت]] و مزارهای [[مدینه]] ==
-<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
+در مدینه، غیر از [[حرم]] خود [[پیامبر]]{{صل}} که [[مدفن]] آن وجود [[پاک]] و آن دُرّ یکتای وجود است، و غیر از [[قبر]] بی‌نشان حضرت [[فاطمه]]{{س}} که به قول معروف و مشهور، در همان [[روضه]] [[نبوی]] است، [[قبرستان بقیع]] وجود دارد. گرچه پس از استیلای [[وهّابی‌ها]] بر [[عربستان]]، آثار و بقایا و قبه‌ها و مزارهای زیادی را در [[مکه]] و مدینه از بین برده و اهانت‌ها نمودند<ref>نقد و بررسی عملکرد و افکار وهابیت را در کتاب "کشف الارتیاب" مرحوم سید محسن امین مطالعه نمایید.</ref>، لکن [[قداست]] و [[حرمت]] این مزارها و مشاهد، نزد هر [[مسلمان]] قدرشناس و [[اهل معرفت]] همچنان باقی است.
-<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[مزارهای مدینه در تاریخ اسلام]] - [[مزارهای مدینه در حدیث]] - [[مزارهای مدینه در کلام اسلامی]] - [[مزارهای مدینه در زیارت]]</div>
-<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[مزارهای مدینه (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
-==[[زیارت]] و مزارهای [[مدینه]]==
+در قبرستان بقیع، غیر از [[مزار]] و مدفنِ ساده و [[غریب]] چهار [[امام]] [[معصوم]] [[شیعه]]؛ یعنیامام [[حسن مجتبی]]، امام [[زین العابدین]]، [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}}، قبر این چهره‌های گرامی نیز وجود دارد: [[عبدالله پدر پیامبر]]، [[عباس عموی پیامبر]]، ابراهیم پسر پیامبر، [[صفیه]] عمه پیامبر، [[زینب]] و [[ام کلثوم]] و رقیه [[دختران پیامبر]]، [[فاطمه زهرا]]{{س}} (طبق بعضی نقل‌ها)، [[حلیمه سعدیه]] دایه پیامبر، [[فاطمه بنت اسد]] مادر [[امیرالمؤمنین]]{{ع}}، [[عقیل]] [[برادر]] امیرالمؤمنین{{ع}}، تعدای از [[همسران رسول خدا]]{{صل}} و تعدادی از [[صحابه]] و [[تابعین]]، همچون: [[مقداد]]، [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[مالک اشتر]]، [[عثمان بن مظعون]]، [[سعد بن معاذ]]، [[ابن مسعود]]، [[محمد حنفیه]] و...<ref>منتخب التواریخ، محمد هاشم خراسانی، ص۱۰۱-۱۰۴.</ref>.
-*در [[مدینه]]، غیر از [[حرم]] خود [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} که [[مدفن]] آن وجود [[پاک]] و آن دُرّ یکتای وجود است، و غیر از [[قبر]] بی نشان [[فاطمه زهرا|حضرت فاطمه]]{{س}} که به قول معروف و مشهور، در همان [[روضه]] [[نبوی]] است، [[قبرستان بقیع]] وجود دارد. گرچه پس از استیلای وهّابی‌ها بر [[عربستان]]، آثار و بقایا و قبه‌ها و مزارهای زیادی را در [[مکه]] و [[مدینه]] از بین برده و اهانت‌ها نمودند<ref>نقد و بررسی عملکرد و افکار وهابیت را در کتاب "کشف الارتیاب" مرحوم سید محسن امین مطالعه نمایید.</ref>، لکن [[قداست]] و [[حرمت]] این مزارها و مشاهد، نزد هر [[مسلمان]] قدرشناس و [[اهل]] [[معرفت]] همچنان باقی است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۲۸-۱۳۰.</ref>.
-*در [[قبرستان بقیع]]، غیر از [[مزار]] و مدفنِ ساده و [[غریب]] چهار [[امام]] [[معصوم]] [[شیعه]]؛ یعنی[[امام حسن|امام حسن مجتبی]]، [[امام سجاد|امام زین العابدین]]، [[امام باقر]] و [[امام صادق]]{{عم}}، [[قبر]] این چهره‌های گرامی نیز وجود دارد: [[عبدالله]] [[پدر]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]]، [[عباس]] عموی [[پیامبر خاتم|پیامبر]]، [[ابراهیم]] پسر [[پیامبر خاتم|پیامبر]]، [[صفیه]] عمه [[پیامبر خاتم|پیامبر]]، [[زینب]] و [[ام کلثوم]] و [[رقیه]] [[دختران]] [[پیامبر خاتم|پیامبر]]، [[فاطمه زهرا]]{{س}} (طبق بعضی نقل‌ها)، [[حلیمه سعدیه]] دایه [[پیامبر خاتم|پیامبر]]، [[فاطمه بنت اسد]] [[مادر]] [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}}، [[عقیل]] [[برادر]] [[امام علی|امیرالمؤمنین]]{{ع}}، تعدای از [[همسران]] [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} و تعدادی از [[صحابه]] و [[تابعین]]، همچون: [[مقداد]]، [[جابر بن عبدالله انصاری]]، [[مالک اشتر]]، [[عثمان بن مظعون]]، [[سعد بن معاذ]]، [[ابن مسعود]]، [[محمد حنفیه]] و...<ref>منتخب التواریخ، محمد هاشم خراسانی، ص ۱۰۱-۱۰۴.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۲۸-۱۳۰.</ref>.
-* [[اندوه]] بی‌پایان [[مسلمانان]] دلسوخته و [[شیعیان]] [[عاشق]]، در این است که در [[زیارت]] [[بقیع]]، با منع و بی حرمتی و هتّاکی مواجهند، و نه تنها مجاز نیستند که از نزدیک، ادای [[احترام]] کنند و در [[تجلیل]] و تعمیر [[قبور]] بکوشند، بلکه به‌شدت هم طرد می‌شوند. این هم [[مظلومیت]] دیگری است برای [[حق]] و [[عدالت]]. و [[بقیع]]، همچنان غریبانه، زیر تابش [[خورشید]] قرار گرفته است<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۲۸-۱۳۰.</ref>.
-*در اطراف [[مدینه]]، در [[ربذه]]، [[قبر]] [[ابوذر غفاری]] است، آن [[صحابی]] پاکباز [[شهید]]، و در جای دیگر مدفنِ [[محمد نفس زکیه]] است. در کنار کوه [[احد]]، آنجا که [[جنگ]] معروف [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} با [[مشرکین]] اتفاق افتاد، شخصیت‌های بارزی چون: [[حمزه]] [[سیدالشهدا]]، [[عبدالله بن جحش]]، [[مصعب بن عمیر]]، [[حارث]] بن [[انس]]، [[رفاعه]]، حنظله و شهدای دیگر [[احد]] که تعدادشان به هفتاد می‌رسد مدفونند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۲۸-۱۳۰.</ref>.
-*در [[احادیث]] ما، هنگام [[زیارت]] [[مدینه]] به [[دیدار]] این آثار و نشان‌ها [[دستور]] داده شده است. در [[حدیثی]] [[امام صادق]]{{ع}} به یکی از [[اصحاب]] می‌فرماید: "در [[مدینه]]، از [[مسجد قُبا]] شروع کن، در آن [[نماز]] و [[دعا]] بخوان، در محل سکونت و نمازخانه [[پیامبر خاتم|پیامبر]]{{صل}} [[نماز]] بگزار. به سوی [[احد]] رفته و در [[مسجد]] آنجا [[نماز]] بخوان و بر [[مدفن]] [[حمزه]] بگذر و بر او [[سلام]] بده، بر [[قبور]] [[شهدا]] بگذر، کنار آنها [[ایستاده]] و بگو: «[[سلام]] بر [[اهل]] دیار، شما پیشاهنگ مایید و ما به شما خواهیم پیوست..."<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۲۷۶، حدیث۲.</ref> [[زیارت]] [[قبور]] اولیای [[دین]]، هم از جنبه [[اخلاقی]] و [[تربیتی]] سازنده است و هم برای آخرتمان [[ذخیره]] جاوید است. [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]]{{صل}} فرموده است: "هرکس [[امام حسن|حسن بن علی]]{{ع}} را در [[بقیع]] [[زیارت]] کند، گامش بر [[صراط]] [[استوار]] خواهد بود، آن روز که قدم‌ها می‌لغزند..."<ref>بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۱۴۵.</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۲۸-۱۳۰.</ref>.
-== جستارهای وابسته ==
+[[اندوه]] بی‌پایان [[مسلمانان]] دلسوخته و [[شیعیان]] [[عاشق]]، در این است که در [[زیارت]] [[بقیع]]، با منع و [[بی‌حرمتی]] و هتّاکی مواجهند، و نه تنها مجاز نیستند که از نزدیک، ادای [[احترام]] کنند و در [[تجلیل]] و تعمیر [[قبور]] بکوشند، بلکه به‌شدت هم طرد می‌شوند. این هم [[مظلومیت]] دیگری است برای [[حق]] و [[عدالت]]. و بقیع، همچنان غریبانه، زیر تابش [[خورشید]] قرار گرفته است.
-==منابع==
+در اطراف مدینه، در [[ربذه]]، قبر [[ابوذر غفاری]] است، آن [[صحابی]] پاکباز [[شهید]]، و در جای دیگر مدفنِ [[محمد نفس زکیه]] است. در کنار [[کوه]] [[احد]]، آنجا که [[جنگ]] معروف [[پیامبر]]{{صل}} با [[مشرکین]] اتفاق افتاد، شخصیت‌های بارزی چون: [[حمزه سیدالشهدا]]، [[عبدالله بن جحش]]، [[مصعب بن عمیر]]، [[حارث بن انس]]، [[رفاعه]]، حنظله و شهدای دیگر [[احد]] که تعدادشان به هفتاد می‌رسد مدفونند.
-* [[پرونده:81.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|'''فرهنگ زیارت''']]
-==پانویس==
+در [[احادیث]] ما، هنگام [[زیارت]] [[مدینه]] به دیدار این آثار و نشان‌ها دستور داده شده است. در [[حدیثی]] [[امام صادق]]{{ع}} به یکی از [[اصحاب]] می‌فرماید: "در مدینه، از [[مسجد قُبا]] شروع کن، در آن [[نماز]] و [[دعا]] بخوان، در محل سکونت و نمازخانه پیامبر{{صل}} نماز بگزار. به سوی احد رفته و در [[مسجد]] آنجا نماز بخوان و بر [[مدفن]] [[حمزه]] بگذر و بر او [[سلام]] بده، بر [[قبور]] [[شهدا]] بگذر، کنار آنها ایستاده و بگو: «سلام بر [[اهل]] [[دیار]]، شما پیشاهنگ مایید و ما به شما خواهیم پیوست..."<ref>وسائل الشیعه، ج۱۰، ص۲۷۶، حدیث۲.</ref> [[زیارت قبور]] [[اولیای دین]]، هم از جنبه [[اخلاقی]] و [[تربیتی]] سازنده است و هم برای آخرتمان ذخیره جاوید است. [[پیامبر اسلام]]{{صل}} فرموده است: "هرکس [[حسن بن علی]]{{ع}} را در [[بقیع]] زیارت کند، گامش بر [[صراط]] [[استوار]] خواهد بود، آن [[روز]] که قدم‌ها می‌لغزند..."<ref>بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۱۴۵.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|فرهنگ زیارت]]، ص۱۲۸-۱۳۰.</ref>
-{{یادآوری پانویس}}
+== منابع ==
+{{منابع}}
+# [[پرونده:81.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ زیارت (کتاب)|'''فرهنگ زیارت''']]
+{{پایان منابع}}
+== پانویس ==
 {{پانویس}}
 {{زیارت}}
 [[رده:زیارت]]
-[[رده:مزارهای مدینه]]
+[[رده:مدینه]]
 [[رده:مدخل فرهنگ زیارت]]

v t e زیارت
کتاب‌ها	مفاتیح الجنان • مصباح کفعمی • مصباح المتهجد • اقبال الاعمال • زاد المعاد • البلد الامین‌ • مصباح الزائر • المزار الکبیر • المزار الصغیر • المزار شهید اول • هدیة الزائرین • کامل الزیارات • مفاتیح نوین • تحفة الزائر
آداب زیارت	زیارت‌نامه • اذن دخول • نماز زیارت
زیارتگاه‌ها	حرم امام علی(ع) • حرم امام حسین (ع) • حرم کاظمین • حرم عسکریین • حرم حضرت عباس (ع) • بقیع • سایر
زیارت‌نامه‌ها	زیارت عاشورا • زیارت جامعه کبیره • زیارت جامعه ائمة المؤمنین • زیارت اربعین • زیارت وارث • زیارت امین الله • زیارت آل یاسین • زیارت ناحیه مقدسه • زیارت رجبیه • زیارت الشهدا • زیارات جامعه • زیارت عاشورای غیر معروفه • زیارت غدیریه
مرتبط	تبرک • امامزاده • بقعه • ضریح • حرم • قدمگاه • تربت • زیارت قبور
زیارت امام حسین(ع) / دعا