ولایت تشریعی امام: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">\n: +))
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مدخل مرتبط
| موضوع مرتبط = ولایت تشریعی
| عنوان مدخل  = ولایت تشریعی امام
| مداخل مرتبط =
| پرسش مرتبط  =
}}


{{امامت}}
== دیدگاه‌ها در مسئله ولایت تشریعی امام ==
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
به‌طور کلی سه نظریه در این راستا وجود دارد:
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ولایت تشریعی امام در قرآن]] - [[ولایت تشریعی امام در حدیث]] - [[ولایت تشریعی امام در کلام اسلامی]] - [[ولایت تشریعی امام در عرفان اسلامی]]</div>
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[ولایت تشریعی امام (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==دیدگاه‌ها در مسئله [[ولایت تشریعی امام]]==
# برخی محققان معتقدند نه [[پیامبر]] و نه [[امام]]، هیچ‌یک [[شأن]] جعل [[حکم شرعی]] را ندارند و تنها [[خداوند]] است که به جعل [[حکم شرعی]] میپردازد<ref>ر.ک: عبدالله جوادی آملی، ولایت در قرآن، ص۲۷۰-۲۷۴.</ref>؛
*به‌طور کلی سه نظریه در این راستا وجود دارد:
# برخی دیگر از بزرگان، [[ولایت تشریعی]] را تنها برای [[خداوند متعال]] و به‌طور جزئی برای [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} پیش از اتمام دین ثابت می‌دانند<ref>ناصر مکارم شیرازی، انوار الفقاهة (كتاب البيع)، ص۵۵۰. همچنین، ر.ک: [[لطف الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف الله]]، امامت و مهدویت، ج۱، ص۷۱؛ جعفر سبحانی، ولایت تشریعی و تکوینی، ص۲۰-۲۲؛ محمد باقر ملکی میانجی، بدائع الكلام، ص۱۰۳ و ۱۰۴.</ref>؛
#برخی محققان معتقدند نه [[پیامبر]] و نه [[امام]]، هیچ‌یک [[شأن]] [[جعل]] [[حکم شرعی]] را ندارند و تنها [[خداوند]] است که به [[جعل]] [[حکم شرعی]] میپردازد؛<ref>ر.ک: عبدالله جوادی آملی، ولایت در قرآن، ص۲۷۰-۲۷۴.</ref>
# برخی بر این باورند که [[امامان معصوم]] {{عم}} خود مصدر تشريع بوده، احکامی [[جدید]] را پس از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]] {{صل}} وضع می‌کنند. برای نمونه، مرحوم [[آقابزرگ طهرانی]] و [[آیت‌الله]] مرعشی نجفی، [[قرآن کریم]]، احادیث نبوی و [[احادیث]] [[امامان معصوم]] {{عم}} را مصدر [[تشریع]] دانسته،<ref>آقابزرگ طهرانی، توضيح الرشاد فی تاريخ حصر الاجتهاد، ص۳۴. نیز، ر.ک: شهاب الدین مرعشی نجفی، القصاص على ضوء القرآن و السنة، ج۱، ص۱۱۳.</ref>. کلمات مرحوم اصفهانی نیز به همین مدعا اشاره دارد<ref>فالولاية حقيقتها کون زمام أمر شیء بيد شخص، من ولی الأمر ويليه، والنبی {{صل}} والأئمة {{عم}} لهم الولاية المعنوية والسلطنة الباطنية على جميع الأمور التكوينية والتشريعية، فكما أنّهم مجاری الفيوضات التكوينية كذلك مجاری الفيوضات التشريعية، فهم وسائط التكوين والتشريع، وفی نعوت سيد الأنبياء {{صل}} (المفوّض إليه دين الله) (محمد حسین اصفهانی، حاشية كتاب المکاسب، ج۲، ص۳۷۹.</ref>.
#برخی دیگر از بزرگان، [[ولایت تشریعی]] را تنها برای [[خداوند متعال]] و به‌طور جزئی برای [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} پیش از [[اتمام دین]] ثابت می‌دانند؛<ref>ناصر مکارم شیرازی، انوار الفقاهة (كتاب البيع)، ص۵۵۰. همچنین، ر.ک: [[لطف الله صافی گلپایگانی|صافی گلپایگانی، لطف الله]]، امامت و مهدویت، ج۱، ص۷۱؛ جعفر سبحانی، ولایت تشریعی و تکوینی، ص۲۰-۲۲؛ محمد باقر ملکی میانجی، بدائع الكلام، ص۱۰۳ و ۱۰۴.</ref>
#برخی بر این باورند که [[امامان معصوم]]{{عم}} خود مصدر تشريع بوده، احکامی [[جدید]] را پس از [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} وضع می‌کنند. برای نمونه، مرحوم [[آقابزرگ طهرانی]] و [[آیت‌الله]] مرعشی نجفی، [[قرآن کریم]]، [[احادیث نبوی]] و [[احادیث]] [[امامان معصوم]]{{عم}} را مصدر [[تشریع]] دانسته،<ref>آقابزرگ طهرانی، توضيح الرشاد فی تاريخ حصر الاجتهاد، ص۳۴. نیز، ر.ک: شهاب الدین مرعشی نجفی، القصاص على ضوء القرآن و السنة، ج۱، ص۱۱۳.</ref> کلمات مرحوم اصفهانی نیز به همین مدعا اشاره دارد.<ref>فالولاية حقيقتها کون زمام أمر شیء بيد شخص، من ولی الأمر ويليه، والنبی{{صل}} والأئمة{{عم}} لهم الولاية المعنوية والسلطنة الباطنية على جميع الأمور التكوينية والتشريعية، فكما أنّهم مجاری الفيوضات التكوينية كذلك مجاری الفيوضات التشريعية، فهم وسائط التكوين والتشريع، وفی نعوت سيد الأنبياء{{صل}} (المفوّض إليه دين الله) (محمد حسین اصفهانی، حاشية كتاب المکاسب، ج۲، ص۳۷۹.</ref>
مرحوم [[سید محمد صدر]] آنجا که به دنبال بیان [[اعتقادات]] است، می‌نویسد: {{عربی|وكذلک الإيمان... بعصمة المعصومين - وبأنهم مصدر التشريع}}<ref>سید محمد صدر، ماوراء الفقه، ج۱۰، ص۲۸۸.</ref> [[حضرت]] [[امام خمینی]] می‌نویسد: [[تفویض]] [[امر]] عبادیه به [[روحانیت]] کاملهای که مشيتش، فانی در [[مشیت]] [[حق]] و ارادهاش، ظل [[اراده]] [[حق]] است و [[اراده]] نکند مگر آنچه را [[حق]] [[اراده]] کند، و حرکتی نکند مگر آنچه که مطابق [[نظام اصلح]] است؛ چه در [[خلق]] و ایجاد، و چه در [[تشریع]] و [[تربیت]]، [[مانع]] ندارد؛ بلکه [[حق]] است.<ref>سید روح الله موسوی خمینی، چهل حدیث، ص۵۵۰.</ref> عبارت [[حضرت]] [[امام خمینی]] در تفويض [[حق]] [[جعل حکم]] به [[امام]]{{ع}} صراحتى ندارد؛ اما کلیت آن به گونه‌ای است که شامل [[امامان معصوم]]{{عم}} نیز می‌شود. به نظر می‌رسد پیش از هرگونه [[داوری]]، باید ابتدا محل [[نزاع]] به خوبی روشن شود؛ آن‌گاه سراغ [[ادله]] موجود رفت، و پس از آن به [[داوری]] میان آنها پرداخت.<ref>شاید منطقی این بود که ابتدا محل نزاع روشن، و سپس دیدگاه‌ها بیان می‌شد؛ اما از آنجا که معلوم نیست آن معنایی که در محل نزاع مطرح می‌شود، همان باشد که مورد نزاع طرفین است، از‌این‌رو، ابتدا دیدگاه‌ها را مطرح و سپس محل نزاع را روشن کرده‌ایم.</ref><ref>ر. ک. [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]]، ص ۱۷۸.</ref>


مرحوم [[سید محمد صدر]] آنجا که به دنبال بیان [[اعتقادات]] است، می‌نویسد: {{عربی|وكذلک الإيمان... بعصمة المعصومين - وبأنهم مصدر التشريع}}<ref>سید محمد صدر، ماوراء الفقه، ج۱۰، ص۲۸۸.</ref> [[امام خمینی]] می‌نویسد: [[تفویض]] [[امر]] عبادیه به [[روحانیت]] کاملهای که مشيتش، فانی در [[مشیت]] [[حق]] و ارادهاش، ظل [[اراده]] [[حق]] است و [[اراده]] نکند مگر آنچه را [[حق]] [[اراده]] کند، و حرکتی نکند مگر آنچه که مطابق نظام اصلح است؛ چه در [[خلق]] و ایجاد، و چه در [[تشریع]] و [[تربیت]]، مانع ندارد؛ بلکه [[حق]] است.<ref>سید روح الله موسوی خمینی، چهل حدیث، ص۵۵۰.</ref> عبارت [[امام خمینی]] در تفويض [[حق]] [[جعل حکم]] به [[امام]] {{ع}} صراحتى ندارد؛ اما کلیت آن به گونه‌ای است که شامل [[امامان معصوم]] {{عم}} نیز می‌شود. به نظر می‌رسد پیش از هرگونه [[داوری]]، باید ابتدا محل [[نزاع]] به خوبی روشن شود؛ آن‌گاه سراغ [[ادله]] موجود رفت، و پس از آن به [[داوری]] میان آنها پرداخت<ref>شاید منطقی این بود که ابتدا محل نزاع روشن، و سپس دیدگاه‌ها بیان می‌شد؛ اما از آنجا که معلوم نیست آن معنایی که در محل نزاع مطرح می‌شود، همان باشد که مورد نزاع طرفین است، از‌این‌رو، ابتدا دیدگاه‌ها را مطرح و سپس محل نزاع را روشن کرده‌ایم.</ref>.<ref>ر.ک: [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت]]، ص ۱۷۸.</ref>


==ادعای ناسازگاری [[ولایت تشریعی]] [[امام
== ادعای ناسازگاری [[ولایت تشریعی]] [[امام]] با کمال و خاتمیت دین ==


== پرسش‌های وابسته ==
== پرسش‌های وابسته ==
* [[آیا ولایت تشریعی امام با کمال و خاتمیت دین ناسازگار است؟ (پرسش)]]
* [[آیا ولایت تشریعی امام با کمال و خاتمیت دین ناسازگار است؟ (پرسش)]]


== جستارهای وابسته ==
== منابع ==
 
{{منابع}}
# [[پرونده:457575.jpeg|22px]] [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|'''بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت''']]
# [[پرونده:978964298273.jpg|22px]] [[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[امامت ۲ (کتاب)|'''امامت''']].
{{پایان منابع}}


==منابع==
== پانویس ==
* [[پرونده:457575.jpeg|22px]] [[محمد حسین فاریاب|فاریاب، محمد حسین]]، [[بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت (کتاب)|'''بررسی انطباق شئون امامت در کلام امامیه بر قرآن و سنت''']]
* [[پرونده:978964298273.jpg|22px]] [[محمد حسن قدردان قراملکی|قدردان قراملکی، محمد حسن]]، [[امامت ۲ (کتاب)|'''امامت''']].
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:بررسی انطباق شئون امامت]]
[[رده:شئون امامت]]
[[رده:اصطلاحات کلامی]]
[[رده:اصطلاحات کلامی]]
[[رده:اختلافات شیعه با وهابیت]]
[[رده:ولایت تشریعی]]
[[رده:اعتقادات شیعه]]
[[رده:اعتقادات شیعه]]
۱۱۷٬۵۸۰

ویرایش