←هشتم: آمادهسازی شیعیان برای دوران غیبت امام دوازدهم {{ع}}
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = امام عسکری | | موضوع مرتبط = امام عسکری | ||
| عنوان مدخل = امام عسکری | | عنوان مدخل = امام عسکری | ||
| مداخل مرتبط = [[امام عسکری در کلام اسلامی]] - [[امام عسکری در تاریخ اسلامی]] - [[امام عسکری در معارف مهدویت]] - [[امام عسکری در معارف و سیره رضوی]] | | مداخل مرتبط = [[امام عسکری در کلام اسلامی]] - [[امام عسکری در تاریخ اسلامی]] - [[امام عسکری در معارف مهدویت]] - [[امام عسکری در معارف و سیره رضوی]] - [[امام عسکری از دیدگاه اهل سنت]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۰: | ||
آن حضرت ۱۳ سال در مدینه بود، ده سال هم در سامرا کنار پدر [[زندگی]] کرد. شش سال نیز پس از [[شهادت]] پدر، [[امامت]] [[شیعه]] را بر عهده داشت که در این دوران با شش این دوران با شش خلیفه عباسی معاصر بوده است. [[امام]] در دوران امامت فعالیت‌های مختلفی از جمله: کوشش علمی در [[دفاع]] از [[اسلام]] و ردّ [[شبهات]]؛ گسترش حلقۀ ارتباطی با [[شیعیان]] از طریق نمایندگان؛ معرفی حضرت مهدی {{ع}} به عنوان [[جانشین]] و آمادهسازی شیعیان برای دوران غیبت [[امام دوازدهم]] {{ع}} داشتند. | آن حضرت ۱۳ سال در مدینه بود، ده سال هم در سامرا کنار پدر [[زندگی]] کرد. شش سال نیز پس از [[شهادت]] پدر، [[امامت]] [[شیعه]] را بر عهده داشت که در این دوران با شش این دوران با شش خلیفه عباسی معاصر بوده است. [[امام]] در دوران امامت فعالیت‌های مختلفی از جمله: کوشش علمی در [[دفاع]] از [[اسلام]] و ردّ [[شبهات]]؛ گسترش حلقۀ ارتباطی با [[شیعیان]] از طریق نمایندگان؛ معرفی حضرت مهدی {{ع}} به عنوان [[جانشین]] و آمادهسازی شیعیان برای دوران غیبت [[امام دوازدهم]] {{ع}} داشتند. | ||
سرانجام امام در [[تاریخ]] اول "ربیع الاول" | سرانجام امام در [[تاریخ]] اول "ربیع الاول" سال ۲۶۰ ق به [[دستور]] معتمد عباسی، مسموم و در [[روز]] هشتم همان تاریخ به شهادت رسید و در خانۀ خود در سامرا و کنار مرقد پدرش به خاک سپرده شد. | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۸: | ||
=== نخست: کوشش [[علمی]] در [[دفاع]] از [[اسلام]] و ردّ شبهات === | === نخست: کوشش [[علمی]] در [[دفاع]] از [[اسلام]] و ردّ شبهات === | ||
امام عسکری {{ع}} به [[دلیل]] شرایط نامساعد و تنگناهای شدید [[حکومت عباسی]]، در گسترش [[دانش]] بیکران خود در همه [[جامعه]] [[پیروزی]] چندانی به دست نیاورد؛ اما شاگردانی [[تربیت]] کرد که هرکدام در گسترش [[معارف اسلام]] و رفع [[شبهات]] [[دشمنان]]، نقش مؤثر و ارزندهای داشتند. [[شیخ طوسی]]، شمار [[شاگردان]] آن حضرت را افزون بر یکصد نفر ثبت کرده است<ref>[[شیخ طوسی]]، رجال الطوسی، ص ۴۲۷ به بعد.</ref>. میان آنان چهرهها و شخصیتهای برجسته و وارستهای مانند [[احمد بن اسحاق اشعری قمی]]، [[ابو هاشم | امام عسکری {{ع}} به [[دلیل]] شرایط نامساعد و تنگناهای شدید [[حکومت عباسی]]، در گسترش [[دانش]] بیکران خود در همه [[جامعه]] [[پیروزی]] چندانی به دست نیاورد؛ اما شاگردانی [[تربیت]] کرد که هرکدام در گسترش [[معارف اسلام]] و رفع [[شبهات]] [[دشمنان]]، نقش مؤثر و ارزندهای داشتند. [[شیخ طوسی]]، شمار [[شاگردان]] آن حضرت را افزون بر یکصد نفر ثبت کرده است<ref>[[شیخ طوسی]]، رجال الطوسی، ص ۴۲۷ به بعد.</ref>. میان آنان چهرهها و شخصیتهای برجسته و وارستهای مانند [[احمد بن اسحاق اشعری قمی]]، [[ابو هاشم داوود بن قاسم جعفری]]، [[ابو عمرو عثمان بن سعید عمری]]، [[علی بن جعفر]] و [[محمد بن حسن صفّار]] به چشم میخورند<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰ و [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۳، ۱۵۴.</ref>. | ||
=== دوم: گسترش حلقه ارتباطی با [[شیعیان]] از طریق نمایندگان=== | === دوم: گسترش حلقه ارتباطی با [[شیعیان]] از طریق نمایندگان=== | ||
| خط ۵۲: | خط ۵۱: | ||
=== هشتم: آمادهسازی [[شیعیان]] برای دوران [[غیبت]] [[امام مهدی|امام دوازدهم]] {{ع}} === | === هشتم: آمادهسازی [[شیعیان]] برای دوران [[غیبت]] [[امام مهدی|امام دوازدهم]] {{ع}} === | ||
از آنجا که پنهان شدن [[پیشوا]] و [[رهبر]] هر جمعیت، یک حادثه | از آنجا که پنهان شدن [[پیشوا]] و [[رهبر]] هر جمعیت، یک حادثه غیر طبیعی و نامأنوس است و [[باور]] کردن آن و نیز تحمل مشکلات ناشی از آن، برای [[مردم]] دشوار است، [[پیامبر اسلام]] {{صل}} و [[امامان]] پیشین {{عم}}، به تدریج [[مردم]] را با این موضوع آشنا ساخته، افکار را برای پذیرش آن آماده میکردند. | ||
این | این تلاش، در عصر [[امام هادی]] {{ع}} و امام عسکری {{ع}}، به صورت جدیتری به چشم میخورد؛ چنانکه [[امام هادی]] {{ع}} بعضی از [[کارها]] را به وسیله [[نمایندگان]] انجام می‌داد و خود کمتر با افراد تماس میگرفت. این امر در زمان امام عسکری {{ع}}، جلوه بیشتری یافت؛ زیرا با وجود تأکید بر [[تولد]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}، او را فقط به [[شیعیان]] خاص و بسیار نزدیک نشان می‌داد. از سوی دیگر، تماس مستقیم [[شیعیان]] با خود آن حضرت نیز روز به روز محدودتر و کمتر میشد؛ به گونهای که حتی در [[شهر]] [[سامرا]] از طریق [[نامه]] یا به وسیله [[نمایندگان]] خویش، به [[مردم]] پاسخ می‌داد. بدین ترتیب، آنان را برای پذیرش اوضاع و شرایط [[عصر غیبت]] و ارتباط غیر مستقیم با [[امام]] آماده میساخت. این همان روشی است که [[امام دوازدهم]] {{ع}} در [[زمان غیبت صغرا]] در پیش گرفت و به تدریج [[شیعیان]] را برای [[دوران غیبت کبرا]] آماده ساخت<ref>با استفاده از: مهدی پیشوایی، سیره پیشوایان علیهم السّلام، ص ۶۱۵- ۶۶۲.</ref>. | ||
حوادث ناگوار پس از [[شهادت امام عسکری]] {{ع}}: سوگمندانه پس از امام عسکری {{ع}}، پدیدههای ناگواری رخ داد که برخی بدین قرار است: | حوادث ناگوار پس از [[شهادت امام عسکری]] {{ع}}: سوگمندانه پس از امام عسکری {{ع}}، پدیدههای ناگواری رخ داد که برخی بدین قرار است: | ||
| خط ۶۰: | خط ۵۹: | ||
# برخورد [[جعفر]] [[کذّاب]] با [[مادر امام عسکری]] {{ع}} بر سر [[میراث]]؛ | # برخورد [[جعفر]] [[کذّاب]] با [[مادر امام عسکری]] {{ع}} بر سر [[میراث]]؛ | ||
# [[ترور]]، حبس، تهدید و اذیت و [[آزار]] [[شیعیان]]؛ [[شیخ مفید]]، تهدیدات بر ضد [[شیعه]] پس از [[شهادت امام عسکری]] {{ع}}، را یکی از تلخترین فرازهای [[تاریخ]] [[تشیع]] یاد کرده است<ref>شیخ مفید، الارشاد، ص ۳۲۵؛ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۳۳۴.</ref>؛ | # [[ترور]]، حبس، تهدید و اذیت و [[آزار]] [[شیعیان]]؛ [[شیخ مفید]]، تهدیدات بر ضد [[شیعه]] پس از [[شهادت امام عسکری]] {{ع}}، را یکی از تلخترین فرازهای [[تاریخ]] [[تشیع]] یاد کرده است<ref>شیخ مفید، الارشاد، ص ۳۲۵؛ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۳۳۴.</ref>؛ | ||
# [[اختلاف]] و چنددستگی بین [[شیعیان]]. یکی از حادثههای کمرشکن پس از [[شهادت امام عسکری]] {{ع}}، تفرقهای بود که در میان برخی از [[شیعیان]] پدید آمد و آها را از [[یکپارچگی]] خارج کرد. البته این تفرق پیش از آن، از سوی امام عسکری {{ع}} پیشبینی شده بود. [[ابو غانم]] میگوید: از امام عسکری {{ع}} شنیدم که میفرمود: "در سال ۲۶۰ پیروانم [[فرقه]] فرقه میشوند". آگاه در ادامه [[ابو غانم]] میگوید: در آن سال امام عسکری {{ع}} [[رحلت]] فرمود و [[پیروان]] و یارانش متفرق شدند. دستهای خود را منتسب به جعفر ـ پسر [[امام]] دهم ـ کردند، گروهی سرگردان شدند، عدهای به [[شک]] افتادند، دستهای در حالت سرگردانی ایستادند و جمعی دیگر به [[توفیق]] خدای سبحانه و تعالی بر [[دین]] خود ثابت ماندند<ref>[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۰۸، ح ۶.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰ و [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۸، ۱۶۰.</ref> | # [[اختلاف]] و چنددستگی بین [[شیعیان]]. یکی از حادثههای کمرشکن پس از [[شهادت امام عسکری]] {{ع}}، تفرقهای بود که در میان برخی از [[شیعیان]] پدید آمد و آها را از [[یکپارچگی]] خارج کرد. البته این تفرق پیش از آن، از سوی امام عسکری {{ع}} پیشبینی شده بود. [[ابو غانم]] میگوید: از امام عسکری {{ع}} شنیدم که میفرمود: "در سال ۲۶۰ پیروانم [[فرقه]] فرقه میشوند". آگاه در ادامه [[ابو غانم]] میگوید: در آن سال امام عسکری {{ع}} [[رحلت]] فرمود و [[پیروان]] و یارانش متفرق شدند. دستهای خود را منتسب به جعفر ـ پسر [[امام]] دهم ـ کردند، گروهی سرگردان شدند، عدهای به [[شک]] افتادند، دستهای در حالت سرگردانی ایستادند و جمعی دیگر به [[توفیق]] خدای سبحانه و تعالی بر [[دین]] خود ثابت ماندند<ref>[[شیخ صدوق]]، [[کمال الدین و تمام النعمة (کتاب)|کمال الدین و تمام النعمة]]، ج۲، ص ۴۰۸، ح ۶.</ref>.<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص۶۴-۷۰ و [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۱، ص۱۵۸، ۱۶۰.</ref> | ||
== پرسش مستقیم == | == پرسش مستقیم == | ||
* [[امام عسکری برای تثبیت امامت فرزندش چه تدابیری اندیشید؟ (پرسش)]] | * [[امام عسکری برای تثبیت امامت فرزندش چه تدابیری اندیشید؟ (پرسش)]] | ||
== پرسش‌های وابسته == | |||
{{پرسمان امامت امام مهدی}} | {{پرسمان امامت امام مهدی}} | ||
== منابع == | == منابع == | ||
| خط ۸۶: | خط ۷۷: | ||
{{اهل بیت}} | {{اهل بیت}} | ||
[[رده:امام عسکری]] | [[رده:امام عسکری]] | ||
[[رده:مدخل فرهنگ‌نامه مهدویت]] | [[رده:مدخل فرهنگ‌نامه مهدویت]] | ||
[[رده:مدخل موعودنامه]] | [[رده:مدخل موعودنامه]] | ||