خسف در بیداء: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۵۷

خسف در بیداء یکی از پنج نشانه حتمی ظهور، خسف بیداست. خسف به معنای فرو رفتن و بیدا به معنای سرزمین پهناور است. در روایات آمده است لشکر سفیانی که برای جنگ و قتال با حضرت مهدی (ع) عازم مکه می‌شود، در منطقه‌ای بین مکه و مدینه به نام بیدا، مورد غضب خدا قرار گرفته و با فرو رفتن در زمین هلاک می‌شوند.

ماجرای خسف در بیداء

یکی از نشانه‌‌های حتمی ظهور، خسف سرزمین بیداء است. واژه خسف به معنای فرو رفتن و پنهان شدن است. بیداء در لغت به معنای دشت هموار، پهناور و خالی از سکنه و آب و علف است^[۱] و نام سرزمینی است بین مکه و مدینه^[۲] بیداء را ذات الجیش هم می‌گویند. بر اساس فرمایش امام صادق (ع) در مسیر مکه به مدینه نماز در سه مکان مکروه است: ذات الجیش، ذات‌السلاسل و وادی ضَجنان^[۳]. وادی ضجنان معروف است و درگیری‌هایی در آن جا وجود داشته است. هر سه وادی محل خسف دجال است؛ و مکروه بودن نماز در این مکان‌ها، یا بدان لحاظ است که این سه مکان محل نزولِ غضب و انتقام الهی هستند و یا ممکن است به لشکر دجال کاری نداشته و عده دیگری در این مکان‌ها فرو روند^[۴].

منطقه بیداء و ذات الجیش دو خسف دارد: یکی خسف سفیانی و دیگری خسف دجال:

منظور از خسف سفیانی این است، پس از آنکه سپاه سفیانی به قصد جنگ و قتال با امام عازم مکه می‌شود، میانه راه و در منطقه بیداء، منادی آسمانی ندا داده و به زمین، دستور فرو بلعیدن لشکر سفیانی را می‌دهد. این لشکر در زمین فرو می‌رود و به جز دو یا سه نفر کسی از آنها زنده نمی‌ماند و این در زمان ظهور یا قبل از ظهور قائم (ع) است. این رخداد حادثه‌ای اعجازآمیز است که با ارادۀ خداوندی و دخالت نیروهای غیبی انجام می‌پذیرد. از بررسی روایات استفاده می‌شود این حادثه در حدود یک ماه بعد از ظهور رخ می‌دهد، لذا خسفِ در بیدا از نشانه‌های ظهور نیست، بلکه از نشانه‌های قیام حضرت مهدی (ع) است^[۵]
منظور از خسف دجال نیز این است، دجال وقتی می‌فهمد امام مهدی (ع) خروج کرده و در مکه است، قصد مکه می‌کند، در روز خروج امام (ع)، حضرت عیسی (ع) نیز از آسمان فرود می‌آید. امام (ع)، در مسجد الحرام به ایشان تکلیف می‌کند که پیش بایست تا به تو اقتدا کنم، و حضرت عیسی (ع) نیز می‌گوید: «من امت جد تو و تابع شما هستم، شما پیش بایستید» پس حضرت پیش می‌ایستد و ایشان به امام (ع)، اقتدا می‌کند و اهل مکه همه (جمعی با میل و جمعی با کراهت) با امام (ع) بیعت می‌کنند؛ بعد امام (ع) به طرف مدینه می‌رود، و دجال نیز در نزدیکی مدینه منوره به امام (ع) می‌رسد و در همان ذات الجیش، دعوی الوهیت می‌کند. امام (ع) حضرت عیسی (ع) را که پیش قراولِ لشکر آن حضرت ‌است به نزد دجال می‌فرستد و او را به اسلام می‌خواند؛ امّا دجال قبول نمی‌کند؛ لذا حضرت او را به قتل می‌رساند. و زمین بیداء که دو فرسخ است و قبلاً لشکر سفیانی را فرو برده؛ جسد دجال و مرکب و لشکرش را نیز فرو می‌برد^[۶].

روایات دال بر حتمی بودن خسف بیداء

برخی از روایاتی که در مورد خسف بیداء آمده است، عبارت‌اند از:

امیرالمؤمنین (ع) می‌فرمایند: «مردی از خاندان من، در سرزمین حرم قیام می‌کند، چون خبر ظهور وی به سفیانی می‌رسد وی سپاهی از لشکریان خود را برای جنگ، به سوی او می‌فرستد ولی سپاه مهدی آنان را شکست می‌دهد، آنگاه خود سفیانی با لشکریانِ همراه به جنگ وی می‌روند و چون از سرزمین بیداء می‌گذرند، در زمین فرو روند و جز یک نفر که خبر آنان را می‌آورد، همگی هلاک می‌شوند»^[۷]
همچنین حضرت در تفسیر آیۀ شریفه ﴿وَلَوْ تَرَى إِذْ فَزِعُوا فَلَا فَوْتَ وَأُخِذُوا مِنْ مَكَانٍ قَرِيبٍ﴾^[۸]؛ می‌‌فرماید: «در آستانه ظهورِ قائم ما (مهدی (ع)، سفیانی خروج می‌‌‌کند ... سپاه وی، به سوی مدینه حرکت می‌ کند و چون به سرزمین بیداء می‌‌‌رسند، خداوند آن‌ها را در کام زمین فرو می‌برد.» ^[۹].
از امام صادق (ع) پرسیده شد آیا سفیانی از محتومات است؟ فرمودند: «بله و کشته شدن نفس زکیه از حتمیات است و قائم از حتمیات است و خسف بیداء از حتمیات است ...»^[۱۰].
همچنین حضرت فرمودند: «از حتمیاتی که به ناچار پیش از قیام قائم خواهد بود خروج سفیانی و خسف بیداء و کشته شدن نفس زکیه و ندادهنده‌ای از آسمان خواهد بود»^[۱۱].
و نیز فرمودند: «پیش از قیام قائم پنج نشانه حتمی خواهد بود: یمانی و سفیانی و ندا و کشته شدن نفس زکیه و خسف بیداء.»^[۱۲].
امام باقر (ع) فرمودند: «سفیانی گروهی را به مدینه روانه می‌کند و مهدی از آنجا به مکه رخت بر می‌بندد. خبر به فرمانده سپاه سفیانی می‌رسد که مهدی به سوی مکه بیرون رفته است. او لشکری از پی آن حضرت روانه کند؛ ولی او را نمی‌یابد تا این که مهدی، با حالت ترس و نگرانی بدان سنت که موسی بن عمران داشت، داخل مکه شود. فرمانده سپاه سفیانی در صحرا فرود می‌آید. منادی از آسمان ندا می‌کند: ای دشت! آن قوم را نابود ساز"؛ پس آن نیز ایشان را به درون خود می‌برد و هیچ یک از آنان نجات نمی‌یابد، مگر سه نفر... .» ^[۱۳].
همچنین حضرت فرمودند: «چون به بیداء برسد سپاه سفیانی به سویش روانه می‌شود. پس خداوند به زمین دستور می‌دهد و زمین آن‌ها را می‌گیرد»^[۱۴].
رسول خدا (ص) فرمود: «در آینده مردی در عمق دمشق خروج می‌‌کند که او را سفیانی می‌‌گویند و عموم پیروانش از قبیله کلب هستند، دست به کشتار می‌زند و حتی شکم زنان را پاره می‌‌کند، و کودکان را به قتل می‌‌رساند، تا آنکه قبیله قیس علیه او قیام کند و او قیس را بکشد و جایی را از ستم خود خالی نگذارد و در این هنگام مردی از اهل بیت من خروج می‌‌کند، تا به سفیانی می‌‌رسد، و ستونی از لشکر خود را به سرکوبی وی می‌فرستد و ایشان را منهزم نموده شکست می‌دهند، سفیانی با همراهان خود راه می‌‌افتد تا به بیداء می‌‌رسد در آن سرزمین دچار خسف می‌شوند و در زمین فرو می‌‌روند و احدی از ایشان باقی نمی‌‌ماند مگر کسی که سرگذشت آنان را برای مردم خبر دهد»^[۱۵].^[۱۶]

پرسش مستقیم

پرسش‌های وابسته

منابع

پانویس

↑ ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۵۴۸.
↑ ابن منظور، لسان العرب، ماده خسف و بیداء.
↑ کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۳، ص ۳۸۹: «الصَّلَاةُ تُكْرَهُ فِي‏ ثَلَاثَةِ مَوَاطِنَ مِنَ الطَّرِيقِ الْبَيْدَاءِ وَ هِيَ ذَاتُ الْجَيْشِ وَ ذَاتِ الصَّلَاصِلِ وَ ضَجْنَان‏»
↑ ر.ک: مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰ و فرهنگنامه مهدویت، ص۲۱۱ ـ ۲۱۲؛ طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۹ـ۱۱۱
↑ ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸؛ آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۱۱ ـ ۲۱۳؛ امامی میبدی، علیرضا، آموزه های مهدویت در آثار علامه طباطبایی، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰؛ طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۹ـ۱۱۱.
↑ ر.ک: طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۹ـ۱۱۱.
↑ «وَ يَخْرُجُ رَجُلُ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي فِي الْحَرَمِ فَيَبْلُغُ إِلَيْهِ السُّفْيَانِيُّ فَيَبْعَثُ إِلَيْهِ جُنْداً مِنْ جُنْدَهُ فيهزمهم فَيَسِيرُ إِلَيْهِ السُّفْيَانِيُّ بِمَنْ مَعَهُ حَتَّى إِذا جاءَ ببيداء مِنَ الْأَرْضِ خَسَفَ بِهِمْ فَلَا يَنْجُو مِنْهُمْ إِلَّا الْمُخْبِرِ»؛ تاریخ غیبت کبری، ص ۵۲۱.
↑ «و کاش آنگاه را می‌دیدی که هراسان شده باشند، دیگر (راه) گریزی نیست و از جایی نزدیک فرو گرفته می‌شوند» سوره سبأ، آیه ۵۱.
↑ «قبیل قائمنا المهدی یخرج السفیانی ... و یأتی المدینه جیشه حتی اذا انتهی الی البیداء خسف الله به»؛ قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة، ص ۴۲۷.
↑ «نَعَمْ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ الْقَائِمُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ خَسْفُ الْبَيْدَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ كَفٌّ تَطْلُعُ مِنَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ النِّدَاءُ مِنَ السَّمَاءِ»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۶۵، ب۱۴، ح۱۵.
↑ «مِنَ الْمَحْتُومِ الَّذِي لَا بُدَّ أَنْ يَكُونَ مِنْ قَبْلِ قِيَامِ الْقَائِمِ خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ وَ خَسْفٌ بِالْبَيْدَاءِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْمُنَادِي مِنَ السَّمَاءِ»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۷۲، ب۱۴، ح۲۶.
↑ «قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ الْيَمَانِيُّ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الصَّيْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ»؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۶۵۰، ب۵۷، ح۷. درباره اعتبار این حدیث، ر.ک: آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۶۵.
↑ «... وَ يَبْعَثُ السُّفْيَانِيُّ بَعْثاً إِلَى الْمَدِينَةِ فَيَنْفَرُ الْمَهْدِيُّ مِنْهَا إِلَى مَكَّةَ فَيَبْلُغُ أَمِيرَ جَيْشِ السُّفْيَانِيِّ أَنَّ الْمَهْدِيَّ قَدْ خَرَجَ إِلَى مَكَّةَ فَيَبْعَثُ جَيْشاً عَلَى أَثَرِهِ فَلَا يُدْرِكُهُ حَتَّى يَدْخُلَ مَكَّةَ خائِفاً يَتَرَقَّبُ‏ عَلَى سُنَّةِ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ (ع) قَالَ فَيَنْزِلُ أَمِيرُ جَيْشِ السُّفْيَانِيِّ الْبَيْدَاءَ فَيُنَادِي مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ يَا بَيْدَاءُ أَبِيدِي الْقَوْمَ‏ فَيَخْسِفُ بِهِمْ فَلَا يُفْلِتُ مِنْهُمْ إِلَّا ثَلَاثَةُ نَفَر ...»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۷۹، ب۱۴، ح۶۷.
↑ «فَإِذَا جَاءَ إِلَى الْبَيْدَاءِ يَخْرُجُ إِلَيْهِ جَيْشُ السُّفْيَانِيِّ فَيَأْمُرُ اللَّهُ الْأَرْضَ فَتَأْخُذُ أَقْدَامَهُمْ»، تفسیر قمی، ج۲، ص۲۰۵.
↑ الدر المنثور، ج ۵، ص ۲۴۱.
↑ ر.ک: رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۵۲-۵۴؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۲۰۰؛ آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۲۰۳ ـ ۲۰۵؛ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص ۶۳؛ صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۲۰ ـ ۶۲۴؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰ ـ ۱۳۱؛ امامی میبدی، علی رضا، آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰؛ المیزان، ج ۱۶، ص ۳۹۲.

[1] ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۵۴۸.

[2] ابن منظور، لسان العرب، ماده خسف و بیداء.

[3] کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۳، ص ۳۸۹: «الصَّلَاةُ تُكْرَهُ فِي‏ ثَلَاثَةِ مَوَاطِنَ مِنَ الطَّرِيقِ الْبَيْدَاءِ وَ هِيَ ذَاتُ الْجَيْشِ وَ ذَاتِ الصَّلَاصِلِ وَ ضَجْنَان‏»

[4] ر.ک: مهدی‌پور، علی اکبر، در آستانه ظهور؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰ و فرهنگنامه مهدویت، ص۲۱۱ ـ ۲۱۲؛ طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۹ـ۱۱۱

[5] ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸؛ آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۲۱۱ ـ ۲۱۳؛ امامی میبدی، علیرضا، آموزه های مهدویت در آثار علامه طباطبایی، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰؛ طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۹ـ۱۱۱.

[6] ر.ک: طبسی، نجم‌الدین، سفیانی، ص۱۰۹ـ۱۱۱.

[7] «وَ يَخْرُجُ رَجُلُ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي فِي الْحَرَمِ فَيَبْلُغُ إِلَيْهِ السُّفْيَانِيُّ فَيَبْعَثُ إِلَيْهِ جُنْداً مِنْ جُنْدَهُ فيهزمهم فَيَسِيرُ إِلَيْهِ السُّفْيَانِيُّ بِمَنْ مَعَهُ حَتَّى إِذا جاءَ ببيداء مِنَ الْأَرْضِ خَسَفَ بِهِمْ فَلَا يَنْجُو مِنْهُمْ إِلَّا الْمُخْبِرِ»؛ تاریخ غیبت کبری، ص ۵۲۱.

[8] «و کاش آنگاه را می‌دیدی که هراسان شده باشند، دیگر (راه) گریزی نیست و از جایی نزدیک فرو گرفته می‌شوند» سوره سبأ، آیه ۵۱.

[9] «قبیل قائمنا المهدی یخرج السفیانی ... و یأتی المدینه جیشه حتی اذا انتهی الی البیداء خسف الله به»؛ قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة، ص ۴۲۷.

[10] «نَعَمْ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ الْقَائِمُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ خَسْفُ الْبَيْدَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ كَفٌّ تَطْلُعُ مِنَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ النِّدَاءُ مِنَ السَّمَاءِ»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۶۵، ب۱۴، ح۱۵.

[11] «مِنَ الْمَحْتُومِ الَّذِي لَا بُدَّ أَنْ يَكُونَ مِنْ قَبْلِ قِيَامِ الْقَائِمِ خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ وَ خَسْفٌ بِالْبَيْدَاءِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْمُنَادِي مِنَ السَّمَاءِ»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۷۲، ب۱۴، ح۲۶.

[12] «قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ الْيَمَانِيُّ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الصَّيْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ»؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۶۵۰، ب۵۷، ح۷. درباره اعتبار این حدیث، ر.ک: آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص۶۵.

[13] «... وَ يَبْعَثُ السُّفْيَانِيُّ بَعْثاً إِلَى الْمَدِينَةِ فَيَنْفَرُ الْمَهْدِيُّ مِنْهَا إِلَى مَكَّةَ فَيَبْلُغُ أَمِيرَ جَيْشِ السُّفْيَانِيِّ أَنَّ الْمَهْدِيَّ قَدْ خَرَجَ إِلَى مَكَّةَ فَيَبْعَثُ جَيْشاً عَلَى أَثَرِهِ فَلَا يُدْرِكُهُ حَتَّى يَدْخُلَ مَكَّةَ خائِفاً يَتَرَقَّبُ‏ عَلَى سُنَّةِ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ (ع) قَالَ فَيَنْزِلُ أَمِيرُ جَيْشِ السُّفْيَانِيِّ الْبَيْدَاءَ فَيُنَادِي مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ يَا بَيْدَاءُ أَبِيدِي الْقَوْمَ‏ فَيَخْسِفُ بِهِمْ فَلَا يُفْلِتُ مِنْهُمْ إِلَّا ثَلَاثَةُ نَفَر ...»؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۷۹، ب۱۴، ح۶۷.

[14] «فَإِذَا جَاءَ إِلَى الْبَيْدَاءِ يَخْرُجُ إِلَيْهِ جَيْشُ السُّفْيَانِيِّ فَيَأْمُرُ اللَّهُ الْأَرْضَ فَتَأْخُذُ أَقْدَامَهُمْ»، تفسیر قمی، ج۲، ص۲۰۵.

[15] الدر المنثور، ج ۵، ص ۲۴۱.

[16] ر.ک: رمضانیان، علی رضا، شرایط و علائم حتمی ظهور، ص ۵۲-۵۴؛ تونه‌ای، مجتبی، موعودنامه، ص ۲۹۸؛ اسماعیلی، اسماعیل، بررسی نشانه‌های ظهور، چشم به راه مهدی، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ حسنی، سید نذیر، مصلح کل، ص۲۰۰؛ آیتی، نصرت الله، تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور، ص ۲۰۳ ـ ۲۰۵؛ کریمی، محمد علی، آیا ظهور نزدیک است، ص ۶۳؛ صدر، سید محمد، تاریخ غیبت کبری، ص۶۲۰ ـ ۶۲۴؛ سلیمیان، خدامراد، درسنامه مهدویت، ج۳، ص ۱۳۰ ـ ۱۳۱؛ امامی میبدی، علی رضا، آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰؛ المیزان، ج ۱۶، ص ۳۹۲.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{خرد}}
+{{مدخل مرتبط
-{{مهدویت}}
+| موضوع مرتبط = نشانه‌های ظهور امام مهدی
-==واژه‌شناسی لغوی==
+| عنوان مدخل  =
-*خسف در لغت به معنای فرو بردن و فرو ریختن است. مشهورترین اشاره خسف لشکر سفیانی مربوط به منطقه‌ای به نام بیدا در بین مکه و مدینه یا منطقه‌ای نزدیک به مدینه است <ref>ر.ک: معجم البلدان: ج۱ ص۵۲۳.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B7_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.]</ref>. واژه «خَسف» به معنای فرو رفتن و پنهان شدن است <ref>لسان العرب، ج ۲، ص ۲۵۴.</ref> که در قرآن این دو معنا، در آیاتی به کار رفته است از جمله: {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الأَرْضَ فَمَا كَانَ لَهُ مِن فِئَةٍ يَنصُرُونَهُ مِن دُونِ اللَّهِ وَمَا كَانَ مِنَ المُنتَصِرِينَ}}﴾}}<ref> پس او و خانه او را به زمین فرو بردیم آنگاه هیچ گروهی نداشت که در برابر خداوند یاریش کنند و از کسانی نبود که داد خویش می‌ستانند؛ سوره قصص، آیه ۸۱.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| فَكُلا أَخَذْنَا بِذَنبِهِ فَمِنْهُم مَّنْ أَرْسَلْنَا عَلَيْهِ حَاصِبًا وَمِنْهُم مَّنْ أَخَذَتْهُ الصَّيْحَةُ وَمِنْهُم مَّنْ خَسَفْنَا بِهِ الأَرْضَ وَمِنْهُم مَّنْ أَغْرَقْنَا وَمَا كَانَ اللَّهُ لِيَظْلِمَهُمْ وَلَكِن كَانُوا أَنفُسَهُمْ يَظْلِمُونَ}}﴾}}<ref> پس، هر یک از آنان را برای گناهش فرو گرفتیم، بر برخی از آنان شنباد فرستادیم و برخی را بانگ آسمانی فرو گرفت و برخی را در زمین فرو بردیم و برخی را غرق کردیم و خداوند بر آن نبود که بدیشان ستم کند ولی آنان خود به خویش ستم می‌کردند؛ سوره عنکبوت، آیه ۴۰.</ref>، {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَفَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُواْ السَّيِّئَاتِ أَن يَخْسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الأَرْضَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لاَ يَشْعُرُونَ}}﴾}}<ref> پس آیا آنان که نیرنگ‌های زشت باختند ایمنی دارند از اینکه خداوند آنان را به زمین فرو برد یا از جایی که ندانند عذاب به سراغشان آید؟؛ سوره نحل، آیه ۴۵.</ref> و {{عربی|اندازه=150%|﴿{{متن قرآن| أَأَمِنتُم مَّن فِي السَّمَاء أَن يَخْسِفَ بِكُمُ الأَرْضَ فَإِذَا هِيَ تَمُورُ}}﴾}}<ref> آیا از آنکه در آسمان است ایمنی یافته‌اید که شما را در زمین فرو برد در آن حال که ناگهان زمین بجنبد؛ سوره ملک، آیه ۱۶.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۰.]</ref>.
+| مداخل مرتبط =
-*«بَیداء» در لغت به معنای دشت هموار، پهناور، خالی از سکنه و آب و علف می‌باشد<ref>معجم البلدان، ج ۱، ص ۵۲۳.</ref> و نام سرزمینی بین مکه و مدینه است <ref> لسان العرب، ج ۱، ص ۲۷۷.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۰.]</ref>.
+| پرسش مرتبط  = امام مهدی (پرسش)
-*منظور از «خسف به بیداء» آن است که سفیانی لشکری عظیم، به قصد جنگ با [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} عازم مکه می‌کند؛ اما بین مکه و مدینه در محلی که به سرزمین «بیداء» معروف است به گونه‌ای معجزه آسا، به امر خداوند، در زمین فرو می‌روند. این حادثه در روایات [[اهل سنت]]
+}}
-<ref>عبدالرزاق صنعانی، المصنف، ج ۱۱، ح ۲۰۷۶۹؛ ابن ابی شیبه، الکتاب المصنف، ح ۱۹۰۶۶.</ref> و [[شیعه]]، یکی از [[نشانه‌های ظهور]] و قیام معرفی شده و در شماری از آنها بر حتمی بودن آن تأکید شده است <ref>الکافی، ج ۸، ص ۳۱۰، ح ۴۸۳؛ الخصال، ج ۱، ص ۳۰۳، ح ۸۲؛ الغیبة للنعمانی، ص ۲۵۷، ح ۱۵.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۰.]</ref>.
-==خسف در بیداء در روایات==
+'''خسف در بیداء''' یکی از پنج نشانه حتمی [[ظهور]]، [[خسف]] بیداست. [[خسف]] به معنای فرو رفتن و [[بیدا]] به معنای سرزمین پهناور است. در [[روایات]] آمده است [[لشکر سفیانی]] که برای [[جنگ]] و قتال با [[حضرت مهدی]] {{ع}} عازم [[مکه]] می‌شود، در منطقه‌ای بین [[مکه]] و [[مدینه]] به نام [[بیدا]]، مورد [[غضب]] [[خدا]] قرار گرفته و با فرو رفتن در [[زمین]] هلاک می‌شوند.
-روایات مرتبط با خسف در بیدا چند گروه هستند<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B7_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.]</ref>:
-#روایاتی که یکی از نشانه‌های ظهور [[امام مهدی]]{{ع}} را خسف در بیدا برشمرده و گاه آن را از علائم حتمی دانسته‌اند<ref>ر.ک: الغیبة، نعمانی: ص۲۶۵ ح۱۵ و ص۲۷۰ ح۲۱، الغیبة، طوسی: ص۴۳۷.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B7_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.]</ref>.
-#گروهی که به خسف در بیدا اشاره کرده و مبارزۀ این گروه را با فردی می‌دانند که در خانۀ خدا پناه گرفته است <ref>مسند ابن حنبل: ج۶ ص۱۰۵، تاریخ مدینه: ج۱ ص۳۱۰.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B7_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.]</ref>.
-#گزارش‌هایی که میان سفیانی و بیدا ارتباط برقرار کرده و می‌گویند: لشکر سفیانی در بیدا، فرو خواهد رفت <ref>ر.ک: الفتن، ابن حمّاد: ج۱ ص۲۰۲ (باب الخسف بجیش السفیانی...).</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B7_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.]</ref>.
-با توجه به علامت بودن سفیانی برای ظهور، روشن می‌شود که اشاره به خسف لشکر او در بیدا، پشتوانۀ مناسب و معتبری در متون حدیثی شیعه و سنی دارد و بر اصل علامت بودن آن برای ظهور، صحه می‌گذارد. گزارش‌های مفصلی از خسف در بیدا در متون مرتبط با آن، در دانش‌نامه آمداند؛ ولی به سبب ضعف سند و تعارض متون، جزئیات موجود در آنها نمی‌توان اعتماد کرد<ref>دانش‌نامه امام مهدی ج۷ ص:۴۳۷-۴۳۸.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%D9%94_%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85_%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C_%D8%AC%DB%B7_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) دانشنامهٔ امام مهدی: ج۷، ص:۴۳۶.]</ref>.
-دربارۀ چگونگی خسف به بیداء سخن روشنی در روایات نیامده و تنها به فرو رفتن سپاهیان سفیانی در این زمین اشاره شده است. [[امام باقر]]{{ع}} می‌فرماید:«... سفیانی گروهی را به مدینه روانه می‌کند و مهدی از آنجا به مکه رخت برمی‌بندد. خبر به فرمانده سپاه سفیانی می‌رسد که [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} به سوی مکه بیرون رفته است. او لشکری از پی آن حضرت روانه کند؛ ولی او را نمی‌یابد تا اینکه مهدی، با حالت ترس و نگرانی بدان سنّت که موسی بن عمران داشت؛ داخل مکه شود. فرمانده سپاه سفیانی در صحرا فرود می‌آید. منادی از آسمان ندا می‌کند: ای دشت! آن قوم را نابود ساز؛ پس آن نیز ایشان را به درون خود می‌برد و هیچ‌یک از آنان نجات نمی‌یابد، گر سه نفر...» <ref>الغیبة للنعمانی، ص ۲۷۹، باب ۱۴، ح ۶۷.</ref><ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۱.]</ref>.
+== ماجرای خسف در بیداء ==
+یکی از [[نشانه‌‌های حتمی ظهور]]، [[خسف سرزمین بیداء]] است. واژه [[خسف]] به معنای فرو رفتن و پنهان شدن است. [[بیداء]] در لغت به معنای دشت هموار، پهناور و خالی از سکنه و [[آب]] و علف است<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج ۱، ص ۵۴۸.</ref> و نام سرزمینی است بین [[مکه]] و [[مدینه]]<ref>ابن منظور، لسان العرب، ماده خسف و بیداء.</ref> [[بیداء]] را ذات الجیش هم می‌گویند. بر اساس فرمایش [[امام صادق]] {{ع}} در مسیر [[مکه]] به [[مدینه]] [[نماز]] در سه مکان مکروه است: ذات الجیش، ذات‌السلاسل و وادی ضَجنان<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۳، ص ۳۸۹: {{متن حدیث|الصَّلَاةُ تُكْرَهُ فِي‏ ثَلَاثَةِ مَوَاطِنَ مِنَ الطَّرِيقِ الْبَيْدَاءِ وَ هِيَ ذَاتُ الْجَيْشِ وَ ذَاتِ الصَّلَاصِلِ وَ ضَجْنَان‏}}</ref>. وادی ضجنان معروف است و درگیری‌هایی در آن جا وجود داشته است. هر سه وادی محل [[خسف]] [[دجال]] است؛ و مکروه بودن [[نماز]] در این مکان‌ها، یا بدان لحاظ است که این سه مکان محل نزولِ [[غضب]] و [[انتقام]] الهی هستند و یا ممکن است به لشکر [[دجال]] کاری نداشته و عده دیگری در این مکان‌ها فرو روند<ref>ر.ک: [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|در آستانه ظهور]]؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۳۰ و [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۱۱ ـ ۲۱۲؛ [[نجم‌الدین طبسی|طبسی، نجم‌الدین]]، [[سفیانی (کتاب)|سفیانی]]، ص۱۰۹ـ۱۱۱</ref>.
-بعضی از روایات از تأخر این اتفاق بر ظهور سخن گفته و در برخی دیگر این اتفاق پس از بیعت یاران خاص [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} ذکر شده است. [[مصنف عبدالرزاق]]<ref>«فیبایعونه بین الرکن و المقام فیبعث الیه جیش من الشام حتی اذا کانوا بالبیداء خسف بهم...»؛ عبدالرزاق، المصنف، ج ۱۱، ص ۳۷۱، ح ۲۰۷۶۹.</ref>، [[مصنف ابن ابی شیبه]]<ref>«یبایع لرجل بین الرکن و المقام... فیغزوهم جیش من اهل الشام حتی اذا کانوا بالبیداء یخسف بهم..»؛ ابن ابی شیبه، المصنف، ج ۱۵، ص ۴۵، ح ۹۰۷۰.</ref>، [[مسند احمد]] <ref>«فیبایعونه بین الرکن و المقام فیبعث الیهم جیش من الشام فیخسف بهم البیداء ...»؛ احمد بن حنبل، مسند، ج ۶، ص ۳۱۶.</ref>و برخی منابع دیگر، به طور روشن به این رخداد اشاره کرده‌اند<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۱.]</ref>.
+منطقه [[بیداء]] و ذات الجیش دو [[خسف]] دارد: یکی [[خسف]] [[سفیانی]] و دیگری [[خسف]] [[دجال]]:
+# منظور از [[خسف]] [[سفیانی]] این است، پس از آنکه [[سپاه سفیانی]] به قصد [[جنگ]] و قتال با [[امام]] عازم [[مکه]] می‌شود، میانه راه و در منطقه [[بیداء]]، [[منادی آسمانی]] ندا داده و به [[زمین]]، [[دستور]] فرو بلعیدن [[لشکر سفیانی]] را می‌دهد. این لشکر در [[زمین]] فرو می‌رود و به جز دو یا سه نفر کسی از آنها زنده نمی‌ماند و این در [[زمان ظهور]] یا قبل از [[ظهور]] [[قائم]] {{ع}} است. این رخداد حادثه‌ای اعجازآمیز است که با ارادۀ خداوندی و دخالت نیروهای غیبی انجام می‌پذیرد. از بررسی [[روایات]] استفاده می‌شود این حادثه در [[حدود]] یک ماه بعد از [[ظهور]] رخ می‌دهد، لذا خسفِ در [[بیدا]] از [[نشانه‌های ظهور]] نیست، بلکه از نشانه‌های [[قیام حضرت مهدی]] {{ع}} است<ref>ر.ک: فاضل لنکرانی، محمد جواد، گفتارهای مهدوی، ص ۱۹۸؛ [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص۲۱۱ ـ ۲۱۳؛ امامی میبدی، علیرضا، آموزه های مهدویت در آثار علامه طباطبایی، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰؛ [[نجم‌الدین طبسی|طبسی، نجم‌الدین]]، [[سفیانی (کتاب)|سفیانی]]، ص۱۰۹ـ۱۱۱.</ref>
+# منظور از [[خسف]] [[دجال]] نیز این است، [[دجال]] وقتی می‌فهمد [[امام مهدی]] {{ع}} [[خروج]] کرده و در [[مکه]] است، قصد [[مکه]] می‌کند، در روز [[خروج]] [[امام]] {{ع}}، [[حضرت عیسی]] {{ع}} نیز از [[آسمان]] فرود می‌آید. [[امام]] {{ع}}، در [[مسجد الحرام]] به ایشان [[تکلیف]] می‌کند که پیش بایست تا به تو [[اقتدا]] کنم، و [[حضرت عیسی]] {{ع}} نیز می‌گوید: «من [[امت]] جد تو و تابع شما هستم، شما پیش بایستید» پس حضرت پیش می‌ایستد و ایشان به [[امام]] {{ع}}، [[اقتدا]] می‌کند و [[اهل مکه]] همه (جمعی با میل و جمعی با کراهت) با [[امام]] {{ع}} [[بیعت]] می‌کنند؛ بعد [[امام]] {{ع}} به طرف [[مدینه]] می‌رود، و [[دجال]] نیز در نزدیکی [[مدینه منوره]] به [[امام]] {{ع}} می‌رسد و در همان ذات الجیش، دعوی الوهیت می‌کند. [[امام]] {{ع}} [[حضرت عیسی]] {{ع}} را که پیش قراولِ لشکر آن حضرت ‌است به نزد [[دجال]] می‌فرستد و او را به [[اسلام]] می‌خواند؛ امّا [[دجال]] قبول نمی‌کند؛ لذا حضرت او را به قتل می‌رساند. و [[زمین]] [[بیداء]] که دو فرسخ است و قبلاً لشکر [[سفیانی]] را فرو برده؛ جسد [[دجال]] و مرکب و لشکرش را نیز فرو می‌برد<ref>ر.ک: [[نجم‌الدین طبسی|طبسی، نجم‌الدین]]، [[سفیانی (کتاب)|سفیانی]]، ص۱۰۹ـ۱۱۱.</ref>.
-با نگاه به آنچه دربارۀ تفاوت بین ظهور و قیام گفته شد و اینکه قیام آن حضرت با فاصله‌ای نامعین پس از ظهور خواهد بود؛ این روایت نیز به روشنی حکایت از آن دارد که پدیدۀ خسف پس از ظهور خواهد بود<ref>[http://fa.imamatpedia.com/wiki/%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87_%D9%85%D9%87%D8%AF%D9%88%DB%8C%D8%AA_%D8%AC%DB%B3_(%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8) درسنامه مهدویت: ج۳ ، ص ۱۳۱.]</ref>.
+== روایات دال بر حتمی بودن [[خسف]] بیداء ==
+برخی از روایاتی که در مورد [[خسف بیداء]] آمده است، عبارت‌اند از:
+# [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} می‌فرمایند: «مردی از [[خاندان]] من، در سرزمین [[حرم]] [[قیام]] می‌کند، چون خبر [[ظهور]] وی به [[سفیانی]] می‌رسد وی سپاهی از لشکریان خود را برای [[جنگ]]، به سوی او می‌فرستد ولی [[سپاه]] [[مهدی]] آنان را شکست می‌دهد، آنگاه خود [[سفیانی]] با لشکریانِ همراه به [[جنگ]] وی می‌روند و چون از [[سرزمین بیداء]] می‌گذرند، در [[زمین]] فرو روند و جز یک نفر که خبر آنان را می‌آورد، همگی هلاک می‌شوند»<ref>{{متن حدیث|وَ يَخْرُجُ رَجُلُ مِنْ أَهْلِ بَيْتِي فِي الْحَرَمِ فَيَبْلُغُ إِلَيْهِ السُّفْيَانِيُّ فَيَبْعَثُ إِلَيْهِ جُنْداً مِنْ جُنْدَهُ فيهزمهم فَيَسِيرُ إِلَيْهِ السُّفْيَانِيُّ بِمَنْ مَعَهُ حَتَّى إِذا جاءَ ببيداء مِنَ الْأَرْضِ خَسَفَ بِهِمْ فَلَا يَنْجُو مِنْهُمْ إِلَّا الْمُخْبِرِ}}؛ [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص ۵۲۱.</ref>
+# همچنین حضرت در [[تفسیر]] [[آیۀ شریفه]] {{متن قرآن|وَلَوْ تَرَى إِذْ فَزِعُوا فَلَا فَوْتَ وَأُخِذُوا مِنْ مَكَانٍ قَرِيبٍ}}<ref>«و کاش آنگاه را می‌دیدی که هراسان شده باشند، دیگر (راه) گریزی نیست و از جایی نزدیک فرو گرفته می‌شوند» سوره سبأ، آیه ۵۱.</ref>؛ می‌‌فرماید: «در آستانه ظهورِ [[قائم]] ما ([[مهدی]] {{ع}}، [[سفیانی]] [[خروج]] می‌‌‌کند ... [[سپاه]] وی، به سوی [[مدینه]] حرکت می‌ کند و چون به سرزمین [[بیداء]] می‌‌‌رسند، [[خداوند]] آن‌ها را در کام [[زمین]] فرو می‌برد.» <ref>{{متن حدیث|قبیل قائمنا المهدی یخرج السفیانی ... و یأتی المدینه جیشه حتی اذا انتهی الی البیداء خسف الله به}}؛ قندوزی، سلیمان بن ابراهیم، ینابیع المودة، ص ۴۲۷.</ref>.
+# از [[امام صادق]] {{ع}} پرسیده شد آیا [[سفیانی]] از محتومات است؟ فرمودند: «بله و [[کشته شدن نفس زکیه]] از حتمیات است و [[قائم]] از حتمیات است و [[خسف بیداء]] از حتمیات است ...»<ref>{{متن حدیث|نَعَمْ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ الْقَائِمُ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ خَسْفُ الْبَيْدَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ كَفٌّ تَطْلُعُ مِنَ السَّمَاءِ مِنَ الْمَحْتُومِ وَ النِّدَاءُ مِنَ السَّمَاءِ}}؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۶۵، ب۱۴، ح۱۵.</ref>.
+# همچنین حضرت فرمودند: «از حتمیاتی که به ناچار پیش از [[قیام قائم]] خواهد بود [[خروج سفیانی]] و [[خسف بیداء]] و [[کشته شدن نفس زکیه]] و ندادهنده‌ای از [[آسمان]] خواهد بود»<ref>{{متن حدیث|مِنَ الْمَحْتُومِ الَّذِي لَا بُدَّ أَنْ يَكُونَ مِنْ قَبْلِ قِيَامِ الْقَائِمِ خُرُوجُ السُّفْيَانِيِّ وَ خَسْفٌ بِالْبَيْدَاءِ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْمُنَادِي مِنَ السَّمَاءِ}}؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۷۲، ب۱۴، ح۲۶.</ref>.
+# و نیز فرمودند: «پیش از [[قیام قائم]] پنج نشانه حتمی خواهد بود: [[یمانی]] و [[سفیانی]] و ندا و [[کشته شدن نفس زکیه]] و [[خسف بیداء]].»<ref>{{متن حدیث|قَبْلَ قِيَامِ الْقَائِمِ خَمْسُ عَلَامَاتٍ مَحْتُومَاتٍ الْيَمَانِيُّ وَ السُّفْيَانِيُّ وَ الصَّيْحَةُ وَ قَتْلُ النَّفْسِ الزَّكِيَّةِ وَ الْخَسْفُ بِالْبَيْدَاءِ}}؛ ابن بابویه، محمد بن علی، کمال الدین، ص۶۵۰، ب۵۷، ح۷. درباره اعتبار این حدیث، ر.ک: [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص۶۵.</ref>.
+# [[امام باقر]] {{ع}} فرمودند: «[[سفیانی]] گروهی را به [[مدینه]] روانه می‌کند و [[مهدی]] از آنجا به [[مکه]] رخت بر می‌بندد. خبر به فرمانده [[سپاه سفیانی]] می‌رسد که [[مهدی]] به سوی [[مکه]] بیرون رفته است. او لشکری از پی آن حضرت روانه کند؛ ولی او را نمی‌یابد تا این که [[مهدی]]، با حالت [[ترس]] و نگرانی بدان [[سنت]] که [[موسی]] بن [[عمران]] داشت، داخل [[مکه]] شود. فرمانده [[سپاه سفیانی]] در صحرا فرود می‌آید. منادی از [[آسمان]] ندا می‌کند: ای دشت! آن [[قوم]] را نابود ساز"؛ پس آن نیز ایشان را به درون خود می‌برد و هیچ یک از آنان [[نجات]] نمی‌یابد، مگر سه نفر... .» <ref>{{متن حدیث|... وَ يَبْعَثُ السُّفْيَانِيُّ بَعْثاً إِلَى الْمَدِينَةِ فَيَنْفَرُ الْمَهْدِيُّ مِنْهَا إِلَى مَكَّةَ فَيَبْلُغُ أَمِيرَ جَيْشِ السُّفْيَانِيِّ أَنَّ الْمَهْدِيَّ قَدْ خَرَجَ إِلَى مَكَّةَ فَيَبْعَثُ جَيْشاً عَلَى أَثَرِهِ فَلَا يُدْرِكُهُ حَتَّى يَدْخُلَ مَكَّةَ خائِفاً يَتَرَقَّبُ‏ عَلَى سُنَّةِ مُوسَى بْنِ عِمْرَانَ {{ع}} قَالَ فَيَنْزِلُ أَمِيرُ جَيْشِ السُّفْيَانِيِّ الْبَيْدَاءَ فَيُنَادِي مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ يَا بَيْدَاءُ أَبِيدِي الْقَوْمَ‏ فَيَخْسِفُ بِهِمْ فَلَا يُفْلِتُ مِنْهُمْ إِلَّا ثَلَاثَةُ نَفَر ...}}؛ نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبة، ص۲۷۹، ب۱۴، ح۶۷.</ref>.
+# همچنین حضرت فرمودند: «چون به [[بیداء]] برسد [[سپاه سفیانی]] به سویش روانه می‌شود. پس [[خداوند]] به [[زمین]] [[دستور]] می‌دهد و [[زمین]] آن‌ها را می‌گیرد»<ref>{{متن حدیث|فَإِذَا جَاءَ إِلَى الْبَيْدَاءِ يَخْرُجُ إِلَيْهِ جَيْشُ السُّفْيَانِيِّ فَيَأْمُرُ اللَّهُ الْأَرْضَ فَتَأْخُذُ أَقْدَامَهُمْ}}، تفسیر قمی، ج۲، ص۲۰۵.</ref>.
+# [[رسول خدا]] {{صل}} فرمود: «در [[آینده]] مردی در عمق [[دمشق]] [[خروج]] می‌‌کند که او را [[سفیانی]] می‌‌گویند و عموم پیروانش از [[قبیله کلب]] هستند، دست به [[کشتار]] می‌زند و حتی شکم [[زنان]] را پاره می‌‌کند، و کودکان را به [[قتل]] می‌‌رساند، تا آنکه [[قبیله قیس]] علیه او [[قیام]] کند و او [[قیس]] را بکشد و جایی را از [[ستم]] خود خالی نگذارد و در این هنگام مردی از [[اهل بیت]] من [[خروج]] می‌‌کند، تا به [[سفیانی]] می‌‌رسد، و ستونی از [[لشکر]] خود را به سرکوبی وی می‌فرستد و ایشان را منهزم نموده [[شکست]] می‌دهند، [[سفیانی]] با همراهان خود راه می‌‌افتد تا به [[بیداء]] می‌‌رسد در آن سرزمین دچار [[خسف]] می‌شوند و در [[زمین]] فرو می‌‌روند و احدی از ایشان باقی نمی‌‌ماند مگر کسی که سرگذشت آنان را برای [[مردم]] خبر دهد»<ref>الدر المنثور، ج ۵، ص ۲۴۱.</ref>.<ref>ر.ک: [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|شرایط و علائم حتمی ظهور]]، ص ۵۲-۵۴؛ [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص ۲۹۸؛ [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|بررسی نشانه‌های ظهور]]، [[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۷۸ـ۲۸۰؛ [[سید نذیر حسنی|حسنی، سید نذیر]]، [[مصلح کل (کتاب)|مصلح کل]]، ص۲۰۰؛ [[نصرت الله آیتی|آیتی، نصرت الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور]]، ص ۲۰۳ ـ ۲۰۵؛ [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۶۳؛ [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|تاریخ غیبت کبری]]، ص۶۲۰ ـ ۶۲۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت (کتاب)|درسنامه مهدویت]]، ج۳، ص ۱۳۰ ـ ۱۳۱؛ [[علی رضا امامی میبدی|امامی میبدی، علی رضا]]، [[آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی (کتاب)|آموزه‌های مهدویت در آثار علامه طباطبائی]]، ص ۱۸۶ ـ ۱۹۰؛ المیزان، ج ۱۶، ص ۳۹۲.</ref>
-== جستارهای وابسته ==
+== پرسش مستقیم ==
-{{جستارهای وابسته}}
+{{پرسش‌های وابسته}}
-{{ستون-شروع|3}}
+# [[خسف بیداء که از نشانه‌های حتمی ظهور است چیست؟ (پرسش)]]
-* [[امام مهدی]] {{ع}}
+# [[آیا خسف بیداء از نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی است؟ (پرسش)]]
-* [[موعودباوری]]
+# [[ماجرای خسف بیدا چیست؟ (پرسش)]]
-* [[فارقلیط]]
+{{پایان پرسش‌های وابسته}}
-* [[پارکلیت]]
-* [[ماشیح]]
-* [[سوشیانس]]
-* [[سوشینت]]
-* [[هوشیدر]]
-* [[هوشیدرماه]]
-* [[میتریا]]
-* [[آرماگدون]]
-* [[ظهور امام مهدی]] {{ع}}
-* [[خروج منبعث سوم]]
-* [[جیش الغضب]]
-* [[دیدگاه کلی قرآن درباره پایان تاریخ]]
-* [[نشانه‌های آخر الزمان|نشانه‌ها و رخدادهای مهم آخر الزمان]]
-* [[بحران معنویت]]
-* [[وقوع اختلاف‌ها و درگیری‌های بسیار]]
-* [[وقوع مصائب]]
-* [[ظهور منجی|ظهور منجی بزرگ بشر]]
-* [[نزول عیسی]] {{ع}}
-* [[خروج جنبنده‌ای از زمین]]
-* [[هجوم یأجوج و مأجوج]]
-* [[صلح و آرامش پایدار|صلح و آرامش پایدار در سرتاسر جهان]]
-* [[حکومت امام زمان]] {{ع}}
-* فتنه‌های شیطان در [[زمان ظهور امام مهدی]] {{ع}}
-* بی ارزش شدن خون مردم
-* تدریجی بودن [[نشانه‌های ظهور امام مهدی]] {{ع}}
-* گسسته شدن پیوند خویشاوندی
-* شکسته شدن حرمت انسان
-* جدا شدن مردم بر اثر بلا و گرفتاری
-* [[رویارویی امام مهدی]] {{ع}} با جاهلان
-* ترس و اضطراب همگانی
-* سختی پیش از [[ظهور امام مهدی]] {{ع}}
-{{پایان}}
-{{پایان}}
-==منابع==
+== پرسش‌های وابسته ==
-*[[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی ج۷]]
+{{پرسمان خسف بیداء}}
-==پانویس==
+== منابع ==
-{{پانویس2}}
+{{منابع}}
+# [[پرونده:10032344.jpg|22px]] [[سید محمد صدر|صدر، سید محمد]]، [[تاریخ غیبت کبری (کتاب)|'''تاریخ غیبت کبری''']]
+# [[پرونده:10119015.jpg|22px]] [[محمد م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌|م‍ح‍م‍دی‌ ری‌ش‍ه‍ری‌، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|'''دانشنامهٔ امام مهدی ج۷''']]
+# [[پرونده:13681098.jpg|22px]] [[سید محمد کاظم قزوینی|قزوینی، سید محمد کاظم]]، [[امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور (کتاب)|'''امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور''']]
+# [[پرونده:13681062.jpg|22px]] [[عبدالمجید زهادت|زهادت، عبدالمجید]]، [[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|'''معارف و عقاید ۵ ج۲''']]
+# [[پرونده:13681091.jpg|22px]] [[علی اکبر مهدی‌پور|مهدی‌پور، علی ‎اکبر]]، [[در آستانه ظهور (کتاب)|'''در آستانه ظهور''']]
+# [[پرونده:151895.jpg|22px]] [[نصرت‌الله آیتی|آیتی، نصرت‌الله]]، [[تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور (کتاب)|'''تأملی در نشانه‌های حتمی ظهور''']]
+# [[پرونده:137945.jpg|22px]] [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|'''آیا ظهور نزدیک است''']]
+# [[پرونده:151972.jpg|22px]] [[سید نذیر حسنی|حسنی، سید نذیر]]، [[مصلح کل ۱ (کتاب)|'''مصلح کل ۱''']]
+# [[پرونده:13681130.jpg|22px]] [[اسماعیل اسماعیلی|اسماعیلی، اسماعیل]]، [[بررسی نشانه‌های ظهور (مقاله)|'''بررسی نشانه‌های ظهور''']]
+# [[پرونده:136865.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۳ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت ج۳''']]
+# [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']]
+# [[پرونده:13681082.jpg|22px]] [[علی رضا رمضانیان|رمضانیان، علی ‎رضا]]، [[شرایط و علائم حتمی ظهور (کتاب)|'''شرایط و علائم حتمی ظهور''']]
+# [[پرونده:152023.jpg |22px]] [[محمد جواد فاضل لنکرانی|فاضل لنکرانی، محمد جواد]]، [[گفتارهای مهدوی (کتاب)|'''گفتارهای مهدوی''']]
+# [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']]
+{{پایان منابع}}
-==پیوند به بیرون==
+== پانویس ==
+{{پانویس}}
-{{امام مهدی}}
+[[رده:نشانه‌های حتمی ظهور]]
-{{دانشنامه امامت-خرد}}
-[[رده:مدخل مرتبط با امام مهدی]]
-[[رده:مدخل‌های اصلی دانشنامه]]
-[[رده:معصوم]]
-[[رده:امام مهدی]]