پیروی از نواب عام امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
== مقدمه ==
== مقدمه ==
== [[پیروی]] از [[نواب عام]]، [[وظیفه]] خاص [[منتظران]] ==
== [[پیروی]] از [[نواب عام]]، [[وظیفه]] خاص [[منتظران]] ==
* یکی از [[وظایف]] [[دوران غیبت]] [[پیروی]] از [[علمای راستین]] یا [[نواب عام]] است که در [[دستورات]] [[پیشوایان الهی]] آمده است<ref>ر. ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]]؟ ؟؟؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۱-۲۲؛ [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۳۷ ـ ۳۸؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت]].</ref>. در دوره [[غیبت کبری]]، [[فقهای جامع الشرایط]] به [[نصب]] [[امام زمان]] {{ع}} [[مسئولیت]] نمایندگی عام [[امام]] {{ع}} را در استمرار حرکت حیات بخش [[امامت]] و پاسداری از [[احکام]] و [[مقررات اسلامی]] برعهده دارند<ref>ر. ک: [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران]]، ۱۲۹.</ref>. [[امام زمان]] {{ع}} فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما ـ [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] ـ مراجعه کنید که ایشان [[حجت]] من بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها هستم»<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم‏‏‏"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref> در زمان [[حضور امام]]، [[مردم]] [[تکالیف شرعی]] و پاسخ مسائل خود را مستقیم از [[امام]] دریافت می‌کردند؛ ولی ارتباط [[امام زمان]] با [[مردم]] در [[زمان غیبت صغری]] از طریق [[نایبان خاص]] و در [[زمان غیبت کبری]] از راه [[نایبان عام]] است<ref>ر. ک. [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۲؛ [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌ (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌]]، ص۴۷۷؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۴۵۶، ۴۵۷.</ref>. وظیفۀ هرکس در هر زمان بر اساس مقتضیات آن زمان رقم می‌خورد چنانکه [[زراره]] وقتی از [[امام صادق]] {{ع}} سؤال می‌کند [[مردم]] در [[زمان غیبت]] و [[انتظار]] چه کاری انجام دهند؟ می‌فرماید: «به وظیفه‌ای که دارند عمل می‌کنند تا اینکه [[حقیقت]] برای آنها روشن شود».<ref>{{متن حدیث|" يَتَمَسَّكُونَ بِالْأَمْرِ الَّذِي هُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُم‏"}}؛ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین ج ۲ ص ۳۵۰؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۹.</ref> امروزه این امر با [[تبعیت]] از دستورها و فرمان‌ها و [[اطاعت]] از مجتهدین جامع شرایط است<ref>ر. ک. [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص۱۱۹-۱۲۰.</ref>. بر این اساس [[اطاعت]] از [[فقهاء]] جامع‌الشرایط، با توجه به شرایط و ضوابطی که مطرح شده، [[واجب]] و [[مخالفت]] با آنها [[حرام]] است و در ردیف [[اطاعت]] و [[مخالفت با امام]] زمان است<ref>ر. ک. [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۵۶ ـ ۴۵۸.</ref>. [[یاران]] [[مهدوی]] برای تنظیم [[زندگی]] خود در راستای [[زمینه‌سازی ظهور]]، از رهنمودهای فقهای [[عادل]] [[پیروی]] می‌‌کنند؛ چراکه [[فقها]] به [[دلیل]] آشنایی با شیوه‌های صحیح [[استنباط]] [[احکام]] از منابع اصیل [[دینی]]، قادرند به پرسش‌های مختلف آنان در زمینه مسائل [[دینی]] و زیست [[دین]] دارانه پاسخ دهند<ref>ر. ک. [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۲.</ref>.
* یکی از [[وظایف]] [[دوران غیبت]] [[پیروی]] از [[علمای راستین]] یا [[نواب عام]] است که در [[دستورات]] [[پیشوایان الهی]] آمده است<ref>ر. ک. [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[بایسته‌های عصر چشم به راهی (مقاله)|بایسته‌های عصر چشم به راهی]]؟؟ ؟؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۱-۲۲؛ [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۳۷ ـ ۳۸؛ [[محبوبه رجایی|رجایی، محبوبه]]، [[مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت (مقاله)|مؤلفه­‌های انتظار توان­مند در قرآن کریم و سنت]].</ref>. در دوره [[غیبت کبری]]، [[فقهای جامع الشرایط]] به [[نصب]] [[امام زمان]] {{ع}} [[مسئولیت]] نمایندگی عام [[امام]] {{ع}} را در استمرار حرکت حیات بخش [[امامت]] و پاسداری از [[احکام]] و [[مقررات اسلامی]] برعهده دارند<ref>ر. ک: [[علی نقی فقیهی|فقیهی، علی نقی]]، [[سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران (مقاله)|سبک اخلاق اجتماعی مهدی‌یاوران]]، ۱۲۹.</ref>. [[امام زمان]] {{ع}} فرمودند: «در پیش‌آمدهایی که برای شما رخ می‌دهد باید به [[راویان]] [[اخبار]] ما ـ [[دانشمندان]] [[علوم دینی]] ـ مراجعه کنید که ایشان [[حجت]] من بر شما و من [[حجت خدا]] بر آنها هستم»<ref>{{متن حدیث|"وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَةُ فَارْجِعُوا فِيهَا إِلَى رُوَاةِ حَدِيثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِي عَلَيْكُمْ وَ أَنَا حُجَّةُ اللَّهِ عَلَيْهِم‏‏‏"}}؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۹۰، ح ۲۴۷؛ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۸۳، ح ۴.</ref> در زمان [[حضور امام]]، [[مردم]] [[تکالیف شرعی]] و پاسخ مسائل خود را مستقیم از [[امام]] دریافت می‌کردند؛ ولی ارتباط [[امام زمان]] با [[مردم]] در [[زمان غیبت صغری]] از طریق [[نایبان خاص]] و در [[زمان غیبت کبری]] از راه [[نایبان عام]] است<ref>ر. ک. [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۲؛ [[سید محمد تقی موسوی اصفهانی|موسوی اصفهانی، سید محمد تقی]]، [[تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌ (کتاب)|تکالیف بندگان نسبت به امام زمان‌]]، ص۴۷۷؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، فرهنگ شیعه، ص۴۵۶، ۴۵۷.</ref>. وظیفۀ هرکس در هر زمان بر اساس مقتضیات آن زمان رقم می‌خورد چنانکه [[زراره]] وقتی از [[امام صادق]] {{ع}} سؤال می‌کند [[مردم]] در [[زمان غیبت]] و [[انتظار]] چه کاری انجام دهند؟ می‌فرماید: «به وظیفه‌ای که دارند عمل می‌کنند تا اینکه [[حقیقت]] برای آنها روشن شود».<ref>{{متن حدیث|" يَتَمَسَّكُونَ بِالْأَمْرِ الَّذِي هُمْ عَلَيْهِ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُم‏"}}؛ صدوق، محمد بن علی، کمال الدین ج ۲ ص ۳۵۰؛ مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۱۴۹.</ref> امروزه این امر با [[تبعیت]] از دستورها و فرمان‌ها و [[اطاعت]] از مجتهدین جامع شرایط است<ref>ر. ک. [[محمد باقر بابایی طلاتپه|بابایی طلاتپه، محمد باقر]]، [[مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار (مقاله)|مبانی صلح و امنیت در فرهنگ انتظار]]، ص۱۱۹-۱۲۰.</ref>. بر این اساس [[اطاعت]] از [[فقهاء]] جامع‌الشرایط، با توجه به شرایط و ضوابطی که مطرح شده، [[واجب]] و [[مخالفت]] با آنها [[حرام]] است و در ردیف [[اطاعت]] و [[مخالفت با امام]] زمان است<ref>ر. ک. [[محمد علی رضایی اصفهانی|رضایی اصفهانی، محمد علی]]، [[مهدویت ۱ (کتاب)|مهدویت]]، ص ۱۱۰-۱۱۷؛ [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴؛ [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۵۶ ـ ۴۵۸.</ref>. [[یاران]] [[مهدوی]] برای تنظیم [[زندگی]] خود در راستای [[زمینه‌سازی ظهور]]، از رهنمودهای فقهای [[عادل]] [[پیروی]] می‌‌کنند؛ چراکه [[فقها]] به [[دلیل]] آشنایی با شیوه‌های صحیح [[استنباط]] [[احکام]] از منابع اصیل [[دینی]]، قادرند به پرسش‌های مختلف آنان در زمینه مسائل [[دینی]] و زیست [[دین]] دارانه پاسخ دهند<ref>ر. ک. [[حسن نجفی|نجفی، حسن]]، [[بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود (مقاله)|بررسی ابعاد رفتار اخلاقی در سبک زندگی زمینه‌ساز ظهور موعود]]، ص ۳۲.</ref>.


== معنای [[نیابت عام]] و قلمرو آن ==
== معنای [[نیابت عام]] و قلمرو آن ==
خط ۱۱: خط ۱۱:


== [[پیروی]] از [[نواب عام]] اصلی عقلائی ==
== [[پیروی]] از [[نواب عام]] اصلی عقلائی ==
* یکی از ادلۀ [[لزوم]] [[پیروی]] از [[نواب عام]] در [[عصر غیبت]] این است که بنابر اصل عقلاییِ [[رجوع]] [[جاهل]] به عالم، [[فقها]] به [[نیابت از امام زمان]]، [[مرجع]] و پاسخگوی مسائل شرعی [[مردم]] هستند. [[تقلید]] و [[پیروی]] از [[فقها]] در [[احکام فقهی]]، شیوۀ همگانی و آسان در انجام مسائل شرعی است؛ زیرا استخراج [[احکام الهی]] از منابع آن در [[توان]] همۀ [[مردم]] نیست و [[احتیاط]] در همۀ موارد هم غیر ممکن و دارای عسر و حرج است. پس [[تقلید]] از [[صاحب نظران]] در هر فن و تخصصی، مورد پسند [[عقل]] بوده و [[خدای متعال]] هم به [[تقلید]] [[دستور]] داده است: {{متن قرآن| فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ}}<ref>اگر نمی‌دانید از اهل دانش و اطلاع بپرسید» سوره نحل، آیه ۴۳.</ref>.<ref>ر. ک. [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۱-۲۲.</ref>
* یکی از ادلۀ [[لزوم]] [[پیروی]] از [[نواب عام]] در [[عصر غیبت]] این است که بنابر اصل عقلاییِ [[رجوع]] [[جاهل]] به عالم، [[فقها]] به [[نیابت از امام زمان]]، [[مرجع]] و پاسخگوی مسائل شرعی [[مردم]] هستند. [[تقلید]] و [[پیروی]] از [[فقها]] در [[احکام فقهی]]، شیوۀ همگانی و آسان در انجام مسائل شرعی است؛ زیرا استخراج [[احکام الهی]] از منابع آن در [[توان]] همۀ [[مردم]] نیست و [[احتیاط]] در همۀ موارد هم غیر ممکن و دارای عسر و حرج است. پس [[تقلید]] از [[صاحب‌نظران]] در هر فن و تخصصی، مورد پسند [[عقل]] بوده و [[خدای متعال]] هم به [[تقلید]] [[دستور]] داده است: {{متن قرآن| فَاسْأَلُواْ أَهْلَ الذِّكْرِ إِن كُنتُمْ لاَ تَعْلَمُونَ}}<ref>اگر نمی‌دانید از اهل دانش و اطلاع بپرسید» سوره نحل، آیه ۴۳.</ref>.<ref>ر. ک. [[ابراهیم کوثری|کوثری، ابراهیم]]، [[انتظار و وظایف منتظران (مقاله)|انتظار و وظایف منتظران]]، ص ۲۰-۲۱-۲۲.</ref>
* علاوه بر ادله‌ای که گذشت برای جلوگیری از تعطیل [[احکام الهی]] و اجرای صحیح آنها راهی جز مراجعه به [[فقیه]] [[اسلام شناس]] و [[عادل]] نیست<ref>ر. ک. [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>.
* علاوه بر ادله‌ای که گذشت برای جلوگیری از تعطیل [[احکام الهی]] و اجرای صحیح آنها راهی جز مراجعه به [[فقیه]] [[اسلام شناس]] و [[عادل]] نیست<ref>ر. ک. [[محسن قرائتی|قرائتی، محسن]]، [[شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم (کتاب)|شرایط ظهور از دیدگاه قرآن کریم]]، ص ۹۳ ـ ۱۰۴.</ref>.


خط ۵۲: خط ۵۲:
{{پانویس}}
{{پانویس}}


[[رده:پیروی از نواب عام امام مهدی]]
[[رده:امام مهدی]]
۱۱۴٬۱۱۴

ویرایش