فرزندان امام علی: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مدخل مرتبط

| موضوع مرتبط = امام علی

| عنوان مدخل  =  

| مداخل مرتبط =  

| پرسش مرتبط  = امام علی (پرسش)

 

== مقدمه ==

 

مؤرخان، بر عدد واحدی در تعداد فرزندان امام علی{{ع}} اتفاق ندارند. [[شیخ مفید]]، آنان را ۲۷ پسر و دختر می‌داند و [[ابن سعد]]، تعداد آنان را به ۳۴ نفر می‌رساند و مِزی، آنان را ۳۹ نفر می‌شمارد. [[اختلاف]] موجود در کتاب‌های [[تاریخی]] را می‌توان ناشی از تداخل نام‌ها و کنیه‌ها و تکرار برخی از آنها دانست. برای ما پس از جستجو و تلخیص نام‌ها، روشن شد که فرزندان ایشان، ۳۴ نفرند:

# [[حسن]]{{ع}}؛

# [[حسین]]{{ع}}؛

# [[زینب]]{{س}}؛

# [[ام‌کلثوم دختر امام علی|ام کلثوم]]{{س}}؛

# [[محسن بن علی بن ابی‌طالب|محسن]] (که مادر ایشان، [[فاطمه دختر پیامبر خدا]] و محسن، آخرین فرزند ایشان بود که در جریان هجوم غوغاییان به [[خانه]] [[وحی]]، سِقط و کشته شد)؛

# [[عباس بن علی بن ابی‌طالب|عباس]]؛

# [[عبدالله بن علی بن ابی‌طالب|عبد الله]]؛

# [[عثمان بن علی بن ابی‌طالب|عثمان]]؛

# [[جعفر بن علی ابن ابی‌طالب|جعفر]] (که مادر ایشان، [[ام البنین]] دختر حزام بود و همه آنها همراه [[امام حسین]]{{ع}} در [[کربلا]] به [[شهادت]] رسیدند)؛

# [[محمد بن حنفیه]] (که مادرش خوله دختر جعفر بن قیس بود)؛

# [[ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب|ابوبکر]]<ref>برخی منابع، نام او را «محمد اصغر» گفته‌اند و یک مصدر، «عبد الله».</ref> (که مادرش [[لیلی]] بود که احتمالًا همان دختر [[مسعود]] دارمی است. او همراه امام حسین{{ع}}، در کربلا [[شهید]] شد)؛

# [[عبدالله اصغر بن علی بن ابی‌طالب|عبیدالله]] (که مادرش لیلی بود. او نیز با امام حسین{{ع}} در کربلا شهید شد)؛

# [[ابوبکر بن علی بن ابی‌طالب|محمد اصغر]] (که مادرش، ام ولد<ref>یعنی کنیزی که از صاحبش فرزند آورد.</ref> بود<ref>أنساب الأشراف، نام او را «ورقاء» می‌داند.</ref>. او نیز همراه امام حسین{{ع}} در کربلا شهید شد)؛

# [[یحیی بن علی بن ابی‌طالب|یحیی]] (که مادرش [[اسماء بنت عمیس]] بود و در [[حیات]] [[امام علی]]{{ع}} درگذشت)؛

# [[عون بن علی بن ابی طالب|عون]] (که مادرش اسماء بنت عمیس بود)؛

# [[محمد بن علی بن ابی‌طالب (شهید کربلا)|محمد]] اوسط (که مادرش امامه بود)؛

# [[عمر بن علی بن ابی‌طالب|عمر]] (که مادرش [[ام حبیب]]، صهبای تغلبی نام داشت)<ref>با وجود دعوت امام حسین{{ع}} از او به کربلا نیامد و دیر زمانی زیست و با [[عبدالله بن زبیر]] و حجاج، بیعت کرد.</ref>؛

# [[رقیه دختر امام علی|رقیه]] (که مادرش ام حبیب، صهبای تغلبی نام داشت. او [[همسر]] [[مسلم بن عقیل]] بود و از وی سه فرزند داشت که از میان آنان، [[عبدالله بن مسلم]] در [[کربلا]] [[شهید]] شد)؛

# ام حسن‌<ref>در کتاب نسب قریش، او را «ام الحسین» نامیده‌اند.</ref> (که مادرش ام سعید بود و ابتدا همسر [[جعدة بن هبیره]]، خواهرزاده [[امام]]{{ع}} بود و سپس به [[ازدواج]] [[جعفر بن عقیل]] درآمد و چون جعفر در [[واقعه کربلا]] [[شهید]] شد، او در زمره [[اسیران]] کربلا درآمد)؛

# [[ام هانی]] (که [[عبدالله اکبر]]، پسر [[عقیل]]، با او ازدواج کرد. «عبد الله» و پسرش «محمد»، همراه [[امام حسین]]{{ع}} در کربلا شهید شدند)؛

# [[فاطمه دختر امام علی|فاطمه]] ([[محمد بن ابی سعید بن عقیل]] که همراه امام حسین{{ع}} در کربلا کشته شد، با او ازدواج کرد)؛

# زینب صغرا (که محمد بن عقیل با او ازدواج کرد)؛

# میمونه (که [[عبد الله بن عقیل]] با او ازدواج کرد)؛

# نفیسه (که عبد الله بن عقیل با او ازدواج کرد)<ref>از متن المجدی فهمیده می‌شود که عقیل، دو پسر به نام عبد الله داشته است که برادر بزرگ‌تر، همسر میمونه و برادر کوچک‌تر، همسر نفیسه بوده است.</ref>؛

# [[خدیجه دختر امام علی|خدیجه]] (که [[عبدالرحمان بن عقیل]] با او ازدواج کرد)؛

# امامه (که صَلت بن عبد الله بن نوفل بن [[حارث بن عبد المطلب]] با او ازدواج کرد و در [[حیات]] امام{{ع}} درگذشت)؛

# رَمْله کبرا (که مادرش ام سعید بود و به همسری [[عبد الله بن ابی‌سفیان]] پسر حارث بن عبد المطلب درآمد)؛

# جُمانه‌<ref>در تاریخ آمده است که کنیه‌اش «ام جعفر» بود.</ref> (که در حیات امام{{ع}} درگذشت)؛

# ام سلمه؛

# [[رقیه دختر امام علی|رقیه صغرا]]؛

# ام کلثوم صغرا<ref>در أنساب الاشراف آمده: کثیر بن عباس با او پس از خواهرش یا پیش از او ازدواج کرد.</ref>؛

# رَمْله صغرا؛

# ام کرام؛

# ام جعفر<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص۳۹.</ref>.

 

از آنجا که [[پیامبر]] و علی{{ع}} پدران [[روحی]] و [[معنوی]] امّت‌اند<ref>احادیث آن در بحار الأنوار، ج ۳۶ ص۴ آمده است</ref>، همۀ [[معتقدان]] به [[رسالت]] [[نبوی]] و [[ولایت علوی]]، [[فرزندان]] آن بزرگوارند. امّا فرزندان نسبی آن [[امام]] را گوناگون نقل کرده‌اند. در [[طبقات ابن سعد]] ۳۳ نفر، در انساب الأشراف ۳۴ یا ۳۵ نفر ذکر شده است. [[شیخ مفید]] تعداد آنان را ۲۷ نفر ذکر کرده است، امّا نسل [[علی بن ابی طالب]]{{ع}} از پنج پسر تداوم یافته است: [[امام حسن]] و [[امام حسین]]، [[محمد حنفیه]]، عباس و عمر<ref>بحار الأنوار، ج ۴۲ ص۷۴.</ref>. نام برخی از فرزندان آن حضرت که در کتب آمده است: حسن، حسین، [[زینب]] و [[ام کلثوم]] (از حضرت [[فاطمه]])، محمد حنفیه (از خوله)، رقیه و عباس (از [[صهباء]])، عباس، جعفر، عثمان و عبد اللّه (از [[امّ البنین]])، یحیی و [[عون]] (از [[اسماء بنت عمیس]])، [[ابوبکر]] و عبید اللّه (از لیلی دارمیّه)، [[خدیجه]]، [[امّ هانی]]، [[میمونه]] و فاطمه (از یک کنیز)، امّ الحسن و [[رمله]] (از ام شعیب دارمی)<ref>همان، ص۷۴ و ۹۱، دربارۀ فرزندان علی به صورت تحلیلی ر.ک: «علیّ و بنوه» طه حسین.</ref>.<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۵۷؛ [[ابوالفضل سلمانی گواری|سلمانی گواری، ابوالفضل]]، [[سیره خانوادگی ائمه معصوم (کتاب)|سیره خانوادگی ائمه معصوم]]، ص۷۴.</ref>

== منابع ==

# [[پرونده:13681148.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین''']]

# [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]