←سیاست بازی عایشه
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = عایشه | | موضوع مرتبط = عایشه | ||
خط ۵: | خط ۴: | ||
| مداخل مرتبط = [[عایشه در نهج البلاغه]] - [[عایشه در تاریخ اسلامی]] - [[عایشه در معارف و سیره نبوی]] - [[عایشه در علوم قرآنی]] | | مداخل مرتبط = [[عایشه در نهج البلاغه]] - [[عایشه در تاریخ اسلامی]] - [[عایشه در معارف و سیره نبوی]] - [[عایشه در علوم قرآنی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | |||
{{جعبه اطلاعات همسران پیامبر خاتم | |||
| نام = عایشه | |||
| همسر = سومین همسر رسول خدا{{صل}} | |||
| تصویر = امهات_المؤمنین.png | |||
| اندازه تصویر = | |||
| نسب = ابوبکر بن ابیقحافه | |||
| ملقب به = | |||
| تاریخ تولد = چهار یا پنج بعثت | |||
| محل تولد = مکه | |||
| نام پدر = ابوبکر بن ابیقحافه | |||
| نام مادر = امرومان بنت عویمر کنانی | |||
| قبیله = | |||
| تاریخ عقد = ۱ یا ۲ هجری | |||
| سن به هنگام عقد = ۹ سال | |||
| فرزندان = | |||
| محل درگذشت = مدینه | |||
| تاریخ درگذشت = ۵۷ یا ۵۸ هجری | |||
| طول عمر = حدود ۶۴ سال | |||
| آرامگاه = قبرستان بقیع | |||
}} | }} | ||
خط ۵۱: | خط ۷۱: | ||
در فضای [[فرهنگی]] و [[روایی]] [[شیعه]] درباره رفتارهای عایشه سؤالات بسیاری مطرح است. چنان که او را مستحق [[توبیخ]] و حد، هنگام [[ظهور امام زمان]] {{ع}} میدانند<ref>المحاسن، برقی، ج۲، ص۳۳۹؛ مختصر بصائر الدرجات، حلی، ص۲۱۳؛ مستدرک، حاکم نیشابوری، ج۱۸، ص۹۲.</ref>. | در فضای [[فرهنگی]] و [[روایی]] [[شیعه]] درباره رفتارهای عایشه سؤالات بسیاری مطرح است. چنان که او را مستحق [[توبیخ]] و حد، هنگام [[ظهور امام زمان]] {{ع}} میدانند<ref>المحاسن، برقی، ج۲، ص۳۳۹؛ مختصر بصائر الدرجات، حلی، ص۲۱۳؛ مستدرک، حاکم نیشابوری، ج۱۸، ص۹۲.</ref>. | ||
همچنین برخورد [[زشت]] [[عایشه]] هنگام [[تشییع جنازه]] [[امام حسن]] {{ع}}، نوه [[رسول خدا]] {{صل}}، نیز از مواردی است که قابل اغماض نیست<ref>أصول کافی، کلینی، ج۱، ص۳۰۲؛ البدایة الکبری، خطیبی، ص۱۸۷؛ وسائل الشیعه، شیخ حر عاملی، ج۲، ص۸۳۵.</ref>. لذا اسم حمیراء اسمی دچار [[غضب الهی]] معرفی شده است<ref>مستدرک سفینه، شاهرودی، ج۲، ص۴۱۱.</ref>. در بعضی [[روایات]] از رسول خدا {{صل}} [[نقل]] شده که فرموده است: ای حمیراء مرا درباره [[علی]] {{ع}} [[اذیت]] مکن؛ زیرا علی {{ع}} [[امیرالمؤمنین]] و [[سید المسلمین]] است<ref>کتاب سلیم بن قیس هلالی، ص۲۸۷.</ref>. یا اینکه رسول خدا {{صل}} او را از اذیت کردن [[حضرت زهرا]] {{صل}} منع میفرمود و به او میفرمود که زهرا {{ع}} مانند دیگر [[زنان]] نیست<ref>مناقب آل ابیطالب، | همچنین برخورد [[زشت]] [[عایشه]] هنگام [[تشییع جنازه]] [[امام حسن]] {{ع}}، نوه [[رسول خدا]] {{صل}}، نیز از مواردی است که قابل اغماض نیست<ref>أصول کافی، کلینی، ج۱، ص۳۰۲؛ البدایة الکبری، خطیبی، ص۱۸۷؛ وسائل الشیعه، شیخ حر عاملی، ج۲، ص۸۳۵.</ref>. لذا اسم حمیراء اسمی دچار [[غضب الهی]] معرفی شده است<ref>مستدرک سفینه، شاهرودی، ج۲، ص۴۱۱.</ref>. در بعضی [[روایات]] از رسول خدا {{صل}} [[نقل]] شده که فرموده است: ای حمیراء مرا درباره [[علی]] {{ع}} [[اذیت]] مکن؛ زیرا علی {{ع}} [[امیرالمؤمنین]] و [[سید المسلمین]] است<ref>کتاب سلیم بن قیس هلالی، ص۲۸۷.</ref>. یا اینکه رسول خدا {{صل}} او را از اذیت کردن [[حضرت زهرا]] {{صل}} منع میفرمود و به او میفرمود که زهرا {{ع}} مانند دیگر [[زنان]] نیست<ref>مناقب آل ابیطالب، ابنشهرآشوب، ج۳، ص۱۱۰.</ref>.<ref>[[سید حمید روحانی|روحانی، سید حمید]]، [[عایشه (مقاله)|مقاله «عایشه»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۵، ص۵۹۶.</ref> | ||
== عایشه و [[قرآن]] == | == عایشه و [[قرآن]] == | ||
خط ۸۴: | خط ۱۰۴: | ||
=== [[عایشه]] و [[خلافت علی]] {{ع}} === | === [[عایشه]] و [[خلافت علی]] {{ع}} === | ||
زمانی که [[عایشه]] در "سرف"<ref>سرف محلی است در ۶ میلی مکه. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۳، ص۲۱۲.</ref>، از [[قتل عثمان]] و [[بیعت مردم]] با [[علی]] {{ع}} [[آگاه]] شد، بسیار متأثر شد و به [[مکه]] بازگشت<ref> | زمانی که [[عایشه]] در "سرف"<ref>سرف محلی است در ۶ میلی مکه. یاقوت حموی، معجم البلدان، ج۳، ص۲۱۲.</ref>، از [[قتل عثمان]] و [[بیعت مردم]] با [[علی]] {{ع}} [[آگاه]] شد، بسیار متأثر شد و به [[مکه]] بازگشت<ref>ابنشهرآشوب، المناقب فی آل ابیطالب، ج۳، ص۱۴۹؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۴۵۸-۴۵۹.</ref>؛ چرا که [[انتظار]] داشت [[مردم]] با [[طلحه]] [[بیعت]] کنند و او را به [[خلافت]] برگزینند<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۹، ص۱۹۹.</ref>. او در حالی که میگفت به [[خدا]] [[عثمان]] مظلومانه کشته شد به [[مکه]] وارد شد. دیگران گفتند: "به [[خدا]] قسم! اول کسی که از حرفش برگشت تویی<ref>ابن العبری، تاریخ مختصرالدول، ص۱۰۵؛ محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۴۵۹.</ref>. مگر تو نبودی که [[مردم]] را بر قتلش تحریک و عیبش را آشکار میکردی<ref>ابن عثم کوفی، الفتوح، ج۲، ص۴۳۷.</ref> و میگفتی [[نعثل]] را بکشید که [[کافر]] شده است"<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۴۵۹؛ ابن العبری، تاریخ مختصر الدول، ص۱۰۵؛ ابن عثم کوفی، الفتوح، ج۲، ص۴۳۷.</ref>. [[عایشه]] گفت: "بله، به جانم [[سوگند]]، گفتم؛ اما گفتند که [[عثمان]] از آنچه گفت [[توبه]] کرده است و چون این خبر را دریافتم از سخنم برگشتم"<ref>ابن عثم کوفی، الفتوح، ج۲، ص۴۳۷.</ref>. | ||
[[عایشه]] پس از ورود به [[مکه]] به سوی حجر رفت و در آنجا پرده زد. [[مردم]] دورش جمع میشدند. او به بهانه اینکه عثمان به [[ستم]] کشته شد [[مردم]] را به [[خونخواهی]] او [[دعوت]] میکرد و علیه [[حکومت]] [[علی]] {{ع}} میشوراند<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۴۵۹.</ref>. تا اینکه با | [[عایشه]] پس از ورود به [[مکه]] به سوی حجر رفت و در آنجا پرده زد. [[مردم]] دورش جمع میشدند. او به بهانه اینکه عثمان به [[ستم]] کشته شد [[مردم]] را به [[خونخواهی]] او [[دعوت]] میکرد و علیه [[حکومت]] [[علی]] {{ع}} میشوراند<ref>محمد بن جریر طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج۴، ص۴۵۹.</ref>. تا اینکه با پیوستن [[طلحه]] و [[زبیر]] و دیگران به او به سوی [[بصره]] حرکت کرد و مقدمات [[جنگ جمل]] را پدید آورد<ref>ابنشهرآشوب، المناقب فی آل ابی طالب، ج۳، ص۱۴۹؛ دینوری، اخبار الطوال، ص۱۴۴-۱۵۴؛ احمد بن یحیی بلاذری، انساب الاشراف، ج۲، ص۲۲۱-۲۷۵؛ علی بن الحسین مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، ج۲، ص۳۵۷-۳۷۴ به بعد.</ref>. این [[جنگ]] به [[شکست]] او و یارانش و کشته شدن بسیاری از [[مسلمانان]] از جمله [[طلحه]] و [[زبیر]] و... انجامید؛ اما آثار بد و زیانبخش آن در [[روح]] و [[افکار]] [[مسلمانان]] باقی ماند. این جنگ در میان [[مردم]]، [[تفرقه]] و [[اختلافات]] شدید عقیدهای به وجود آورد و بروز و [[ظهور]] مذهبها و مسلکها را در پی داشت<ref>سید مرتضی عسکری، عایشه در دوران علی {{ع}}، ص۲۵۵-۲۵۹.</ref>. | ||
بعد از جنگ جمل و شکست سنگین عایشه، وی از مسائل [[حکومتی]] کنار کشید اما همواره نسبت به [[علی]] {{ع}} [[کینه]] داشت. چنان که مسروقی میگوید: "روزی به دیدن عایشه رفتم. وی غلامی به نام [[عبدالرحمن]] داشت. عایشه گفت: " نام او را عبدالرحمن گذاشتم به یاد [[قاتل]] علی {{ع}}"<ref>الجمل، شیخ مفید، ص۱۶۰.</ref>. [[بغض]] و کینه عایشه نسبت به علی را میتوان [[فضایل]] بیشمار علی {{ع}} دانست؛ مواردی مانند بستن درها به [[مسجد]]، [[فتح خیبر]]؛ [[آیه]] [[برائت]] و...<ref>الجمل، شیخ مفید، ص۴۱۰.</ref> | بعد از جنگ جمل و شکست سنگین عایشه، وی از مسائل [[حکومتی]] کنار کشید اما همواره نسبت به [[علی]] {{ع}} [[کینه]] داشت. چنان که مسروقی میگوید: "روزی به دیدن عایشه رفتم. وی غلامی به نام [[عبدالرحمن]] داشت. عایشه گفت: " نام او را عبدالرحمن گذاشتم به یاد [[قاتل]] علی {{ع}}"<ref>الجمل، شیخ مفید، ص۱۶۰.</ref>. [[بغض]] و کینه عایشه نسبت به علی را میتوان [[فضایل]] بیشمار علی {{ع}} دانست؛ مواردی مانند بستن درها به [[مسجد]]، [[فتح خیبر]]؛ [[آیه]] [[برائت]] و...<ref>الجمل، شیخ مفید، ص۴۱۰.</ref> | ||
خط ۱۱۶: | خط ۱۳۶: | ||
== سرانجام عایشه == | == سرانجام عایشه == | ||
سال [[مرگ]] عایشه مشخص نیست؛ بعضی سال ۵۷ هجری<ref>الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۴، ص۱۸۸۵؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۳، ص۲۰؛ الاصابه، ابن حجر، ج۸، ص۲۳۵.</ref> و عدهای دیگر | سال [[مرگ]] عایشه مشخص نیست؛ بعضی سال ۵۷ هجری<ref>الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۴، ص۱۸۸۵؛ تاریخ مدینة دمشق، ابن عساکر، ج۳، ص۲۰؛ الاصابه، ابن حجر، ج۸، ص۲۳۵.</ref> و عدهای دیگر سال ۵۸ هجری را ذکر کردهاند<ref>اسد الغابه، ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۲؛ البدایة و النهایه، ابن کثیر، ج۸، ص۹۴؛ تحفة الاحوزی، مبارک فوری، ج۱۰، ص۲۵۵.</ref>؛ عامل مرگ عایشه را نیز [[معاویه]] ذکر کردهاند<ref>السیرة النبویه، نجاح الطائی، ج۲، ص۲۹۲.</ref>. | ||
بیشتر مؤرخان یا سال مرگ وی را به طور دقیق معین نمیکنند و یا سالهای ۵۸ هجری و حتی سال ۵۹ هجری را ذکر میکنند؛ به [[راستی]] این سؤال مطرح است که چرا [[اهل سنت]] نمیتوانند سال دقیق مرگ وی را مشخص کنند و چرا [[ابوهریره]] بر جنازه او [[نماز]] میخواند و [[حاکم]] [[مدینه]] از این کار خودداری میکند. [[عایشه]] بعد از نیمه [[شب]] در [[قبرستان بقیع]] [[دفن]] شد و ابوهریره بر او نماز گذارد<ref>الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۴، ص۱۸۸۵؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۲.</ref>. البته بعضی [[محل دفن]] وی را [[شام]] ذکر کردهاند<ref>امتاع الأسماع، مقریزی، ج۶، ص۴۱.</ref>.<ref>[[سید حمید روحانی|روحانی، سید حمید]]، [[عایشه (مقاله)|مقاله «عایشه»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۵، ص۵۹۹؛ [[یدالله حاجیزاده|حاجیزاده، یدالله]]، [[عایشه همسر پیامبر (مقاله)|مقاله «عایشه همسر پیامبر»]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص۷۱.</ref> | بیشتر مؤرخان یا سال مرگ وی را به طور دقیق معین نمیکنند و یا سالهای ۵۸ هجری و حتی سال ۵۹ هجری را ذکر میکنند؛ به [[راستی]] این سؤال مطرح است که چرا [[اهل سنت]] نمیتوانند سال دقیق مرگ وی را مشخص کنند و چرا [[ابوهریره]] بر جنازه او [[نماز]] میخواند و [[حاکم]] [[مدینه]] از این کار خودداری میکند. [[عایشه]] بعد از نیمه [[شب]] در [[قبرستان بقیع]] [[دفن]] شد و ابوهریره بر او نماز گذارد<ref>الاستیعاب، ابن عبد البر، ج۴، ص۱۸۸۵؛ اسد الغابه، ابن اثیر، ج۶، ص۱۹۲.</ref>. البته بعضی [[محل دفن]] وی را [[شام]] ذکر کردهاند<ref>امتاع الأسماع، مقریزی، ج۶، ص۴۱.</ref>.<ref>[[سید حمید روحانی|روحانی، سید حمید]]، [[عایشه (مقاله)|مقاله «عایشه»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم]]، ج۵، ص۵۹۹؛ [[یدالله حاجیزاده|حاجیزاده، یدالله]]، [[عایشه همسر پیامبر (مقاله)|مقاله «عایشه همسر پیامبر»]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم]]، ج۲، ص۷۱.</ref> | ||
==سیاست بازی [[عایشه]]== | |||
[[سیاسیکاری]]، [[رفتار]] جانبدارانهای است که [[انسان]] بر اساس [[تمایلات نفسانی]] و [[منافع شخصی]] و یا بر اساس [[تمایلات]] حزبی و فرقهای نسبت به فرد یا گروهی، [[بغض]] و [[نفرت]]، یا [[محبت]] و [[تمایل]] ابراز کند که آن فرد از [[شایستگی]] محبت و [[زشتی]] نفرت مبرا باشد و [[پروردگار متعال]] هم آن [[حب]] و بغض را [[امضا]] نکرده باشد. [[توحید]] [[اخلاقی]] به ما یاد میدهد که حب و بغض انسان باید با شاقولی به نام [[رضایت خداوند]] تراز و همسو باشد. | |||
عایشه وقتی [[فاجعه]] اخذ [[بیعت]] معاویه برای پسر نالایقش یزید را شنید و تحولات [[سیاسی]] را از نزدیک [[ادراک]] نمود، [[سکوت]] کرد. [[خلافت]] [[امت اسلامی]] و جایگاه ویژه [[حاکمیت]] به ویژه [[جانشینی رسول خدا]]{{صل}} را شاید عایشه از نظر [[علمی]] بهتر از زنهای دیگر بتواند تحلیل کند و با [[شناختی]] که از معاویه و یزید دارد، مخصوصاً در [[هرزگی]] و [[بیپروایی]] یزید و عدم لیاقتش در امر [[زمامداری]]، مسئلهای نبود که سکوت توأم با رضایتی [[انتخاب]] کند. | |||
[[حال]] این سؤال مهم در [[تاریخ]] مطرح است که چگونه عایشه به [[ولایتعهدی]] و [[خلافت یزید]] [[رضایت]] داد؟ ولی با [[خلافت امیرالمؤمنین]] که [[وصی پیامبر]] و [[برادر رسول خدا]] بود بعد از [[مرگ عثمان]] نه تنها رضایت نداد، بلکه [[علم]] [[مخالفت]] و [[جنگ]] را برافراشت؟ | |||
عایشه از [[مکه]] به [[مدینه]] برمیگشت، نزدیک مدینه باخبر شد که بعد از [[قتل عثمان]] [[مردم]] به [[خلافت امیرالمؤمنین علی]]{{ع}} رضایت دادهاند! اعصابش متشنج شد و با خشمی فراوان فریاد کشید و چشم به [[آسمان]] دوخت و بعد به [[زمین]] نگاه کرد و گفت: به [[خدا]] ای کاش زمین مرا در خود فرو میبرد و خبر [[خلافت علی]] را نمیشنیدم. سپس به مدینه وارد نشده به مکه بازگشت و مردم را به جنگ [[امیرالمؤمنین]] که [[امام]] [[عدالت]] بود تحریک کرد و [[فرماندهی سپاه]] را خودش به عهده گرفت و با علی{{ع}} جنگید. | |||
حقایقی را که در مسیر حرکتش برای هدایتش [[پیامبر]] به او فرموده بود، مثل ماجرای سگان آب حواب، نادیده انگاشت و [[زمین]] را به [[خون]] هزاران تن از [[امت]] رنگین کرد. ماجرای یک بام و دو هوا را که [[عایشه]] عمل کرد، آن [[روز]] علیه علی که [[عدل مطلق]] بود [[قیام]] کرد ولی امروز علیه معاویه و اخذ [[بیعت]] یزید و [[زمامداری]] [[فسق]] محض، نه تنها اقدامی نمیکند بلکه [[رضایت]] میدهد و [[حال]] آنکه آن روز که علیه علی{{ع}} قیام کرد انتساب همسریش به پیامبر بسیاری از [[مردم]] را [[اغفال]] کرد و اگر امروز به نام [[نهی از منکر]] عمل میکرد بسیاری از اذهان روشن میشد.<ref>[[علی راجی|راجی، علی]]، [[مظلومیت سیدالشهداء ج۱ (کتاب)|مظلومیت سیدالشهداء]]، ج۱، ص ۱۰۶.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||
خط ۱۲۴: | خط ۱۵۲: | ||
# [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[یدالله حاجیزاده|حاجیزاده، یدالله]]، [[عایشه همسر پیامبر (مقاله)|مقاله «عایشه همسر پیامبر»]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲''']] | # [[پرونده:42439.jpg|22px]] [[یدالله حاجیزاده|حاجیزاده، یدالله]]، [[عایشه همسر پیامبر (مقاله)|مقاله «عایشه همسر پیامبر»]]، [[فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲ (کتاب)|'''فرهنگنامه تاریخ زندگانی پیامبر اعظم ج۲''']] | ||
# [[پرونده:1100357.jpg|22px]] [[سید حمید روحانی|روحانی، سید حمید]]، [[عایشه (مقاله)|مقاله «عایشه»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵''']] | # [[پرونده:1100357.jpg|22px]] [[سید حمید روحانی|روحانی، سید حمید]]، [[عایشه (مقاله)|مقاله «عایشه»]]، [[دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵ (کتاب)|'''دایرة المعارف صحابه پیامبر اعظم ج۵''']] | ||
# [[پرونده:IM010710.jpg|22px]] [[علی راجی|راجی، علی]]، [[مظلومیت سیدالشهداء ج۱ (کتاب)|'''مظلومیت سیدالشهداء ج۱''']] | |||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||