سیره نظامی امام حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۳۵: خط ۱۳۵:
# '''[[مشروعیّت]] [[نهضت]]:''' آن حضرت، حرکت [[سیاسی]] خود بر ضدّ [[حکومت]] را به [[تکلیف شرعی]] و [[امر به معروف و نهی از منکر]] و [[احیای سنت پیامبر]]{{صل}} پیوند داد، تا ضمن [[مشروعیت]] بخشیدن به [[قیام]] خود، تعریضی به [[نامشروع]] بودن [[خلافت]] و تعارض آن با [[سنّت نبوی]] داشته باشد.
# '''[[مشروعیّت]] [[نهضت]]:''' آن حضرت، حرکت [[سیاسی]] خود بر ضدّ [[حکومت]] را به [[تکلیف شرعی]] و [[امر به معروف و نهی از منکر]] و [[احیای سنت پیامبر]]{{صل}} پیوند داد، تا ضمن [[مشروعیت]] بخشیدن به [[قیام]] خود، تعریضی به [[نامشروع]] بودن [[خلافت]] و تعارض آن با [[سنّت نبوی]] داشته باشد.
# '''بهره‌گیری [[عاطفی]]:''' از آنجا که [[حسین بن علی]]{{ع}} را مردم به عنوان [[فرزند پیامبر]] و [[فاطمه]] می‌‌شناختند، وی از این موقعیّت و زمینه عاطفی خود در دلها، چه برای جذب نیروی [[یاری]] دهنده، چه برای سلب انگیزه [[جنگ]] از [[دشمن]] و چه برای افشاگری نسبت به ماهیّت [[سلطه]] [[حاکم]] استفاده کرد. این شیوه، هم توّسط خود [[امام]]، هم از طریق [[حضرت زینب]]، [[امام سجاد]] و سایر [[اهل بیت]] انجام می‌‌گرفت. حتی پوشیدن بُرد، زره و عمامه پیامبر{{صل}} و برگرفتنِ [[ذوالفقار]] و یادآوری [[خویشاوندی]] خود با [[پیامبر خدا]] نیز، در تحریک [[عواطف]] [[دینی]] نیروهای دشمن مؤثّر بوده و به عنوان یک شیوه تبلیغاتی و روانی قابل توجه است.
# '''بهره‌گیری [[عاطفی]]:''' از آنجا که [[حسین بن علی]]{{ع}} را مردم به عنوان [[فرزند پیامبر]] و [[فاطمه]] می‌‌شناختند، وی از این موقعیّت و زمینه عاطفی خود در دلها، چه برای جذب نیروی [[یاری]] دهنده، چه برای سلب انگیزه [[جنگ]] از [[دشمن]] و چه برای افشاگری نسبت به ماهیّت [[سلطه]] [[حاکم]] استفاده کرد. این شیوه، هم توّسط خود [[امام]]، هم از طریق [[حضرت زینب]]، [[امام سجاد]] و سایر [[اهل بیت]] انجام می‌‌گرفت. حتی پوشیدن بُرد، زره و عمامه پیامبر{{صل}} و برگرفتنِ [[ذوالفقار]] و یادآوری [[خویشاوندی]] خود با [[پیامبر خدا]] نیز، در تحریک [[عواطف]] [[دینی]] نیروهای دشمن مؤثّر بوده و به عنوان یک شیوه تبلیغاتی و روانی قابل توجه است.
# '''[[اتمام حجّت]]:''' برای بستن راه هر گونه عذر و بهانه و توجیه و [[تأویل]]، آن حضرت مکرر اقدام به اتمام حجّت کرد، هم برای بازداشتن دشمن از کشتن او، هم برای پیوستن افراد به جبهه حق. در این اتمام حجّت، گاهی هم تکیه روی حسب و نسب خویش می‌‌کرد. مثلاً در [[خطبه]] [[صبح عاشورا]]، برای [[متزلزل]] ساختنِ انگیزه دشمن، بر این نسب تأکید می‌‌شد که: {{عربی|فَانْسِبُونی فَانْظُروا مَنْ اَنَا؟... اَلَسْتُ... اَلسْتُ..}}<ref>کامل، ابن اثیر، ج ۲، ص۵۶۱</ref>. نسب مرا بدانید، بنگرید که من کیستم؟ آیا من آن نیستم که.... اینها هر [[شبهه]] ای را رفع و دفع می‌‌کرد و دشمن را خلع سلاح می‌‌نمود.
# '''[[اتمام حجّت]]:''' برای بستن راه هر گونه عذر و بهانه و توجیه و [[تأویل]]، آن حضرت مکرر اقدام به اتمام حجّت کرد، هم برای بازداشتن دشمن از کشتن او، هم برای پیوستن افراد به جبهه حق. در این اتمام حجّت، گاهی هم تکیه روی حسب و نسب خویش می‌‌کرد. مثلاً در [[خطبه]] [[صبح عاشورا]]، برای متزلزل ساختنِ انگیزه دشمن، بر این نسب تأکید می‌‌شد که: {{عربی|فَانْسِبُونی فَانْظُروا مَنْ اَنَا؟... اَلَسْتُ... اَلسْتُ..}}<ref>کامل، ابن اثیر، ج ۲، ص۵۶۱</ref>. نسب مرا بدانید، بنگرید که من کیستم؟ آیا من آن نیستم که.... اینها هر [[شبهه]] ای را رفع و دفع می‌‌کرد و دشمن را خلع سلاح می‌‌نمود.
# '''آماده‌سازی:''' [[یاران]] و اهل بیت خود را از نظر روانی آماده می‌‌ساخت که با [[حادثه عاشورا]] [[شجاعانه]] رو به رو شوند و با سخنان و خطابه‌ها، روحیه [[شهادت‌طلبی]] در [[یاران]]، و [[صبر]] و تحمّل در بستگان ایجاد می‌‌کرد و هر گونه ابهام در مسیر و [[هدف]] و سرانجام را می‌‌زدود.
# '''آماده‌سازی:''' [[یاران]] و اهل بیت خود را از نظر روانی آماده می‌‌ساخت که با [[حادثه عاشورا]] [[شجاعانه]] رو به رو شوند و با سخنان و خطابه‌ها، روحیه [[شهادت‌طلبی]] در [[یاران]]، و [[صبر]] و تحمّل در بستگان ایجاد می‌‌کرد و هر گونه ابهام در مسیر و [[هدف]] و سرانجام را می‌‌زدود.
# '''جذب [[عاطفی]]:''' برخوردی که در گرمای نیمروز، با [[سپاه]] [[تشنه]] حرّ داشت و همه را سیراب کرد، سپس برگزاری [[نماز جماعت]] به [[امامت]] [[سیدالشهدا]]{{ع}} و اقتدای آنان به حضرت، آنگاه سخنرانی توجیهی و تبیینی برای سپاه [[دشمن]]، در واقع نوعی آمیختنِ [[لطف]] و نوازش با روشنگری و تبیین، نقش مهمّی در جذب عاطفی آنان داشت. سرانجام هم حرّ، به [[امام]] پیوست.
# '''جذب [[عاطفی]]:''' برخوردی که در گرمای نیمروز، با [[سپاه]] [[تشنه]] حرّ داشت و همه را سیراب کرد، سپس برگزاری [[نماز جماعت]] به [[امامت]] [[سیدالشهدا]]{{ع}} و اقتدای آنان به حضرت، آنگاه سخنرانی توجیهی و تبیینی برای سپاه [[دشمن]]، در واقع نوعی آمیختنِ [[لطف]] و نوازش با روشنگری و تبیین، نقش مهمّی در جذب عاطفی آنان داشت. سرانجام هم حرّ، به [[امام]] پیوست.
۱۱۳٬۱۶۴

ویرایش