←مقدمه
بدون خلاصۀ ویرایش |
(←مقدمه) |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
| موضوع مرتبط = خلافت الهی | | موضوع مرتبط = خلافت الهی | ||
| عنوان مدخل = خلافت الهی | | عنوان مدخل = خلافت الهی | ||
| مداخل مرتبط = [[خلافت الهی در لغت]] - [[خلافت الهی در قرآن]] - [[خلافت الهی در حدیث]] - [[خلافت الهی در معارف مهدویت]] - [[خلافت الهی در فقه سیاسی]] - [[خلافت الهی در معارف دعا و زیارات]] - [[خلافت الهی در معارف و سیره سجادی]] - [[خلافت الهی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] | | مداخل مرتبط = [[خلافت الهی در لغت]] - [[خلافت الهی در قرآن]] - [[خلافت الهی در حدیث]] - [[خلافت الهی در معارف مهدویت]] - [[خلافت الهی در فقه سیاسی]] - [[خلافت الهی در معارف دعا و زیارات]] - [[خلافت الهی در معارف و سیره حسینی]] - [[خلافت الهی در معارف و سیره سجادی]] - [[خلافت الهی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی]] | ||
| پرسش مرتبط = | | پرسش مرتبط = | ||
}} | }} | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
[[رسول اکرم]] {{صل}} در پایان [[خطبه]] معروف شعبانیه، خطاب به [[امیر المؤمنین]] {{ع}} فرمودند: “همانا تو [[حجت خدا]] بر [[خلق]] او، [[امین]] [[خدا]] بر سرّ او و [[خلیفه خدا]] بر [[بندگان]] او هستی”<ref>شیخ صدوق، الامالی، ص۹۶؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا {{ع}} ج۱، ص۲۹۷.</ref>. همچنین، در این باره [[امام علی]] {{ع}} [[نقل]] می‌کند که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} پس از اشاره به حوادث دردناک [[روز عاشورا]]، فرمودند: “پس از [[حسین]] {{ع}}، نُه نفر از صلب وی هستند که [[خلیفه خدا]] روی [[زمین]] و [[حجت‌های خدا]] بر [[بندگان]] اویند”<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۲۵۹-۲۶۰.</ref>. | [[رسول اکرم]] {{صل}} در پایان [[خطبه]] معروف شعبانیه، خطاب به [[امیر المؤمنین]] {{ع}} فرمودند: “همانا تو [[حجت خدا]] بر [[خلق]] او، [[امین]] [[خدا]] بر سرّ او و [[خلیفه خدا]] بر [[بندگان]] او هستی”<ref>شیخ صدوق، الامالی، ص۹۶؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا {{ع}} ج۱، ص۲۹۷.</ref>. همچنین، در این باره [[امام علی]] {{ع}} [[نقل]] می‌کند که [[پیامبر اکرم]] {{صل}} پس از اشاره به حوادث دردناک [[روز عاشورا]]، فرمودند: “پس از [[حسین]] {{ع}}، نُه نفر از صلب وی هستند که [[خلیفه خدا]] روی [[زمین]] و [[حجت‌های خدا]] بر [[بندگان]] اویند”<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۱، ص۲۵۹-۲۶۰.</ref>. | ||
از جمله روایاتی که در آنها تعبیر [[خلیفة الله]] به کار رفته است، روایاتی است که ایشان راجع به [[ظهور امام مهدی]] {{ع}} و وضعیت [[آخر الزمان]] فرموده و این تعبیر را برای [[امام عصر]] {{ع}} به کار برده‌اند؛ چنان‌که [[ثوبان]] از [[رسول گرامی اسلام]] {{صل}} [[نقل]] می‌کند که فرمودند: {{متن حدیث|إِذَا رَأَيْتُمُ الرَّايَاتِ السُّودَ قَدْ أَقْبَلَتْ مِنْ خُرَاسَانَ فَائْتُوهَا وَ لَوْ حَبْواً عَلَى الثَّلْجِ فَإِنَّ فِيهَا خَلِيفَةَ اللَّهِ الْمَهْدِيَّ}}<ref>احمد بن حنبل، مسند حنبل، ج۵، ص۲۷۷. این روایت با مضامین مختلف در منابع دیگری نیز آمده است: محمد بن یزید قزوینی، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۶۷؛ محمد بن محمد حاکم نیسابوری، المستدرک، ج۴، ص۴۶۳؛ علی بن عیسی اربلی، کشف الغمة، ج۲، ص۴۷۲؛ محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج۵۱، ص۸۲.</ref>؛ “هنگامی که [[پرچم‌های سیاه]] را دیدید که از | از جمله روایاتی که در آنها تعبیر [[خلیفة الله]] به کار رفته است، روایاتی است که ایشان راجع به [[ظهور امام مهدی]] {{ع}} و وضعیت [[آخر الزمان]] فرموده و این تعبیر را برای [[امام عصر]] {{ع}} به کار برده‌اند؛ چنان‌که [[ثوبان]] از [[رسول گرامی اسلام]] {{صل}} [[نقل]] می‌کند که فرمودند: {{متن حدیث|إِذَا رَأَيْتُمُ الرَّايَاتِ السُّودَ قَدْ أَقْبَلَتْ مِنْ خُرَاسَانَ فَائْتُوهَا وَ لَوْ حَبْواً عَلَى الثَّلْجِ فَإِنَّ فِيهَا خَلِيفَةَ اللَّهِ الْمَهْدِيَّ}}<ref>احمد بن حنبل، مسند حنبل، ج۵، ص۲۷۷. این روایت با مضامین مختلف در منابع دیگری نیز آمده است: محمد بن یزید قزوینی، سنن ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۶۷؛ محمد بن محمد حاکم نیسابوری، المستدرک، ج۴، ص۴۶۳؛ علی بن عیسی اربلی، کشف الغمة، ج۲، ص۴۷۲؛ محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، ج۵۱، ص۸۲.</ref>؛ “هنگامی که [[پرچم‌های سیاه]] را دیدید که از ناحیه [[خراسان]] می‌آیند، به سوی آنها بیایید؛ چرا که میان آنها [[خلیفه خدا]]، مهدی است”. | ||
همچنین هنگامی که برخی [[اصحاب]] راجع به حوادث ناگواری که در [[آینده]] رخ خواهد داد، از ایشان [[پرسش]] کردند، آن حضرت با تشریح وضعیت سخت و طاقت‌فرسای آن دوران، فرمودند: “اگر در آن دوران، [[خلیفه خدا]] روی [[زمین]] را دیدی، همراه او باش، اگرچه جسم تو فرسوده و [[مال]] تو گرفته شود”<ref>{{متن حدیث|فَإنْ رَأيْتَ يَوْمَئِذٍ خَليفَةَ اللهِ في الْأرضِ فَالْزِمْهُ وَ إنْ نَهَكَ جِسْمُكَ وَ اُخِذَ مَالُكَ}}. احمد بن حنبل، مسند حنبل، ج۵، ص۴۰۳.</ref>. | همچنین هنگامی که برخی [[اصحاب]] راجع به حوادث ناگواری که در [[آینده]] رخ خواهد داد، از ایشان [[پرسش]] کردند، آن حضرت با تشریح وضعیت سخت و طاقت‌فرسای آن دوران، فرمودند: “اگر در آن دوران، [[خلیفه خدا]] روی [[زمین]] را دیدی، همراه او باش، اگرچه جسم تو فرسوده و [[مال]] تو گرفته شود”<ref>{{متن حدیث|فَإنْ رَأيْتَ يَوْمَئِذٍ خَليفَةَ اللهِ في الْأرضِ فَالْزِمْهُ وَ إنْ نَهَكَ جِسْمُكَ وَ اُخِذَ مَالُكَ}}. احمد بن حنبل، مسند حنبل، ج۵، ص۴۰۳.</ref>. | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
در دوران [[امامت]] [[امیر المؤمنین]] {{ع}} نیز ایشان این تعبیر را به کار برده‌اند. نعمان بن سعد از ایشان [[نقل]] می‌کند که راجع به خود فرمودند: “من [[حجت خدا]] و [[خلیفه خدا]] هستم... ”<ref>شیخ صدوق، االامالی، ص۳۵.</ref>. | در دوران [[امامت]] [[امیر المؤمنین]] {{ع}} نیز ایشان این تعبیر را به کار برده‌اند. نعمان بن سعد از ایشان [[نقل]] می‌کند که راجع به خود فرمودند: “من [[حجت خدا]] و [[خلیفه خدا]] هستم... ”<ref>شیخ صدوق، االامالی، ص۳۵.</ref>. | ||
[[محمد بن اسحاق]] بن | [[محمد بن اسحاق]] بن عمار [[نقل]] می‌کند: به [[امام کاظم]] {{ع}} گفتم که آیا مرا به کسی که دینم را از او فرا گیرم، [[راهنمایی]] نمی‌کنید؟ فرمود: پسرم [[علی]]. [ایشان ادامه دادند] همانا پدرم، یعنی [[امام صادق]] {{ع}}، دستم را گرفت و مرا به نزد [[قبر]] [[رسول خدا]] {{صل}} برد و فرمود: ای فرزندم! همانا [[خداوند]] فرمود: {{متن قرآن|إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً}}، و [[خداوند]] هنگامی که سخنی می‌گوید، به آن [[وفا]] می‌کند<ref>محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۳۱۲؛ محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، الارشاد فی معرفة حجج الله علی العباد، ج۲، ص۲۴۹.</ref>. بی‌گمان مقصود از سخن امام {{ع}} این نیست که [[خداوند متعال]] [[آدم]] {{ع}} را به [[جانشینی]] خود [[منصوب]] کرده است، بلکه از [[پرسش]] [[محمد بن اسحاق]] و استشهاد [[امام کاظم]] {{ع}} به سخن پدر بزرگوارش، فهمیده می‌شود که ایشان در صدد بیان این مطلب است که [[امامت]] [[امامان]] [[شیعی]] {{عم}} ادامه [[خلافت الهی]] [[پیامبران]] است؛ از این‌رو، چنان‌که [[پیامبران الهی]] [[خلیفه خدا]] روی زمین‌اند، [[ائمه اطهار]] {{عم}} نیز این [[شأن]] و منصب را دارایند. | ||
در این باره، [[امام رضا]] {{ع}} نیز به صراحت فرمودند: “ائمه [[جانشینان]] [[خداوند]] (عزّ و جل) روی زمین‌اند”<ref>{{متن حدیث|الْأَئِمَّةُ خُلَفَاءُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي أَرْضِهِ}}. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۹۳.</ref>. [[امام هادی]] {{ع}} نیز در [[زیارت جامعه کبیره]]، از [[امامان]] {{عم}} با عنوان {{متن حدیث|خُلَفَاء فِي أَرْضِهِ}} یاد کرده‌اند<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۶۱۱.</ref>. | در این باره، [[امام رضا]] {{ع}} نیز به صراحت فرمودند: “ائمه [[جانشینان]] [[خداوند]] (عزّ و جل) روی زمین‌اند”<ref>{{متن حدیث|الْأَئِمَّةُ خُلَفَاءُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ فِي أَرْضِهِ}}. محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج۱، ص۱۹۳.</ref>. [[امام هادی]] {{ع}} نیز در [[زیارت جامعه کبیره]]، از [[امامان]] {{عم}} با عنوان {{متن حدیث|خُلَفَاء فِي أَرْضِهِ}} یاد کرده‌اند<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۶۱۱.</ref>. | ||