صیحه آسمانی چیست؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۸ آوریل ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۵۸

تغییرمسیر به:

صیحه آسمانی که از نشانه‌های حتمی ظهور است چیست؟ (پرسش)

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-{{پرسش غیرنهایی}}
+#تغییر_مسیر [[ صیحه آسمانی که از نشانه‌های حتمی ظهور است چیست؟ (پرسش)]]
-{{جعبه اطلاعات پرسش
-| موضوع اصلی        = [[مهدویت (پرسش)|بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت]]
-| موضوع فرعی        = [[صیحه آسمانی]] چیست؟
-| تصویر             = 7626626268.jpg
-| اندازه تصویر      = 200px
-| مدخل بالاتر      = [[مهدویت]] / [[مقدمات ظهور امام مهدی]] / [[نشانه‌های ظهور امام مهدی]]
-| مدخل اصلی    = [[نشانه سوم: ندای آسمانی]]
-| مدخل وابسته    = ؟
-| پاسخ‌دهنده         =
-| پاسخ‌دهندگان       = [[سید جعفر موسوی‌نسب|موسوی‌نسب]] ؛ [[عبدالمجید زهادت|زهادت]] ؛ [[علی اصغر رضوانی|رضوانی]] ؛ [[نویسندگان کتاب «آفتاب مهر»]]
-}}
-'''[[صیحه آسمانی]] چیست؟''' یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث '''[[مهدویت (پرسش)|مهدویت]]''' است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی '''[[مهدویت]]''' مراجعه شود.
-==عبارت‌های دیگری از این پرسش==
-* مقصود از [[ندای آسمانی]] در [[نشانه‌های ظهور]] چیست؟
-*  [[ندای آسمانی]] در هنگام ظهور [[امام مهدی]] چگونه رخ می‌دهد؟
-== پاسخ نخست==
-[[پرونده:13681056.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید جعفر موسوی‌نسب]]]]
-::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید جعفر موسوی‌نسب]]'''، در کتاب ''«[[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]»'' در این‌باره گفته است:
-::::::«یکی از ویژگی‌های [[امام مهدی|امام زمان]] {{ع}} و خصائص آن حضرت در هنگام [[ظهور]] مبارک ایشان [[ندای آسمانی]] است به نام مبارک آن حضرت و در این موضوع هم شاهد قرآنی وجود دارد و هم شاهد روائی اما شاهد قرآنی: گوش فراداده هنگامی که منادی از نقطه نزدیکی ندا سر می‌دهد آنروز به حق آن صیحه را می‌شنوند که آن‌روز روز خروج است<ref>سوره ق، آیه ۴۱ و ۴۲.</ref>.
-::::::در تفسیر علی بن ابراهیم ذیل آیه مبارکه روایتی از [[امام صادق]] نقل شده است که منادی در این آیه ندا می‌کند به اسم [[امام مهدی|قائم]] و پدر بزرگوارش<ref>نجم الثاقب، باب سوم، فصل دوم.</ref> [[امام صادق]] {{ع}} بانگ آسمانی را برای ما مجسم می‌کند که این صدا را همه اهل عالم از شرق تا غرب می‌شنوند و صدایی است که هر گوشی را نوازش می‌دهد و به هر گوشی با هر لهجه‌ای که انس دارد و با زبانی که دقیقا آشناست این صدا می‌رسد.
-::::::و عظمت این صیحه و صدا بقدری است که [[امام باقر]] {{ع}} می‌فرمایند که هیچ انسان خفته‌ای در خواب نمی‌ماند یعنی همه از خواب بیدار می‌شوند یا یک حالت وحشت و هر انسانی که ایستاده باشد از ترس می‌نشیند و هر انسانی که نشسته باشد بلند می‌شود<ref>معجم احادیث الامام مهدى، ج ۳، ص ۲۵۳.</ref>.
-::::::محتوای صیحه آسمانی آنچه در روایات در این موضوع آمده است تعبیرهایی از قبیل صوت، فزعه، ندا، به کار رفته است.
-::::::این احتمال هست که هر یک از آنها سه رویداد جدا از هم باشند بدین گونه که ابتدا صدایی عظیم و وحشتناک به گوش می‌رسد و همه اهل عالم را متوجه خود می‌کند که صیحه نامیده می‌شود به دنبال آن صدایی مهیب و هولناک شنیده می‌شود که دل‌های مردم را به وحشت می‌اندازد که فزعه نام دارد آنگاه صدایی از سوی آسمان شنیده می‌شود که مردم را به سوی [[امام مهدی|مهدی]] فرا می‌خواند که ندا نامیده می‌شود محتوای این پیام آسمانی دعوت به حق و حمایت و بیعت با مهدی است با تعبیرهای {{عربی|اندازه=155%|"إن الحق لعلي ‏ و شيعته‏ و إن الحق‏ في آل محمد"}}<ref>مهدى از ظهور تا پیروزى، ص ۲۷۸.</ref>»<ref>[[دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان (کتاب)|دویست پرسش و پاسخ پیرامون امام زمان]]، ج۲، ص۵۸، ۵۹.</ref>.
-==پاسخ‌های دیگر==
-{{یادآوری پاسخ}}
-{{جمع شدن|۱. حجت الاسلام والمسلمین زهادت؛}}
-[[پرونده:Pic259.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[عبدالمجید زهادت]]]]
-::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[عبدالمجید زهادت]]'''، در کتاب  ''«[[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]»'' در این‌باره گفته است:
-::::::«ندای آسمانی یکی دیگر از نشانه‌های حتمی ظهور که در کنار سفیاین، بیشترین روایات را به خود اختصاص داده صیحه و ندای آسمانی است. منظور از صیحه، صدایی است که در آستانۀ ظهور [[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} طنین انداز شده و همۀ مردم آن را می‌شوند. در روایات، غیر از این صیحه، از تعابیر دیگر همچون "نداء"، "صوت" و "فزع" نیز استفاده شده است.
-::::::در مورد این نشانه باید به چند مطلب اشاره کرد:
-::::::'''۱.''' وقوع آن به گونه‌ای خواهد بود که همه مردم را متوجه ظهور خواهد کرد.
-::::::'''۲.''' مضمون ندا معرفی و حقانیت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} خواهد بود. در حدیث صحیح [[ابی یعفور]] می‌گوید: [[امام صادق]] {{ع}} به من فرمود: {{عربی|اندازه=155%|«أَمْسِكْ بِيَدِكَ هَلاَكَ اَلْفُلاَنِيِّ اِسْمُ رَجُلٍ مِنْ بَنِي اَلْعَبَّاسِ وَ خُرُوجُ اَلسُّفْيَانِيِّ وَ قَتْلُ اَلنَّفْسِ وَ جَيْشُ اَلْخَسْفِ وَ اَلصَّوْتُ قُلْتُ وَ مَا اَلصَّوْتُ أَ هُوَ اَلْمُنَادِي فَقَالَ نَعَمْ وَ بِهِ يُعْرَفُ صَاحِبُ هَذَا اَلْأَمْرِ»}}؛ هلاک فلانی (مردی از بنی عباس را نام برد) را با دستت نگه دار و خروج سفیانی و کشته شدن نفس (زکیه) و سپاهی که در زمین فرو می‌رود و آواز را. پرسیدم: صوت چیست، آیا همان منادی است؟ فرمود: آری و صاحب این امر به وسیله او شناخته می‌شود.<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۸۴، ح ۱۶.</ref>.
-::::::'''۳.''' با توجه به کینه توزی و دشمنی شیطان نسبت به فرزندان آدم و سعی در گمراه نمودن آنان، از طرف او نیز ندایی به گوش رسیده و باعث سردرگمی مردم می‌شود.
-::::::زراره می‌گوید: به [[امام صادق]] {{ع}} عرض کردم: {{عربی|اندازه=155%|«عجبت اصلحك الله و اني لا عجب من القائم كيف يقاتل مع ما يرون من العجائب من خسف البيداء بالجيش و من النداء الذي تكون من السماء؟ فقال: إن الشيطان لا يدعهم حتي ينادي كما نادي برسول الله {{صل}} يوم العقبة»}}؛ در شگفتم خداوند [امر] شما را اصلاح کند (یا شما را به سلامت دارد) و من در عجبم از [[امام مهدی|قائم]]{{ع}} که چگونه با او جنگ می‌کنند با وجود آنچه از شگفتی‌ها می‌بینند از فرو بردن زمین سپاه را و آن صدا که از آسمان می‌باشد؟ پس حضرت فرمود: همانا شیطان آنا را رها نمی‌کند؟ تا جایی که ندا کند، همچنان که [مربوط] به [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]در روز عقبه ندا کرد.<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۶۴، ح ۲۹</ref>.
-::::::البته این صدا با ندای دعوت به سوی حضرت متفاوت بوده و اگر انسان به آن دو ندا توجه کرده و با هم مقایسه کند پی به صحّت و درستی ندای حق می‌برد. زیرا اگر امکان تشخیص صدای شیطان نباشد قطعاً با هدف از علامت ندا برای ظهور منافات خواهد داشت و این خود نوعی تقویت جبهه باطل است در حالی که هدف از وجود علامت، توجه دادن مردم به قیام حضرت است.
-::::::برای تشخیص ندای حق و باطل راه‌هایی گفته شده است:
-:::::#روایاتی که تصریح دارد ندای حق از طرف آسمان به گوش می‌رسد و ندای باطل زمینی است، یعنی تفاوت آسمانی و زمینی بودن در نداها وجود دارد و این برای مردم قابل تشخیص است. [[امام باقر]] {{ع}} فرمود: {{عربی|اندازه=155%|«لابد من هذين الصوتين قبل خروج القائم صوت من السماء و هو صوت جبرئيل [باسم هذا الأمر و اسم أبيه] و الصوت الثاني من الأرض و هو صوت إبليس اللعين»}}؛ ناگزیر قبل از خروج [[امام مهدی|قائم]]{{ع}} این دو صدا بر خواهد خاست، صدایی از آسمان و آن آوای جبرائیل است [به نام صاحب این امر و اسم پدرش] و صدای دوم از زمین است که آن صدای ابلیس لعین است.<ref>همان، ص ۲۵۳، ح ۱۳.</ref>.
-:::::#رجوع به راویان حدیث (علما) و نیز آگاهی مناسب نسبت به معارف مهدوی [[زاره]] می‌گوید: از [[امام صادق]] {{ع}} شنیدم که می‌فرمود: {{عربی|اندازه=150%|"يُنَادِي مُنَادٍ مِنَ اَلسَّمَاءِ أَنَّ فُلاَناً هُوَ اَلْأَمِيرُ وَ يُنَادِي مُنَادٍ أَنَّ عَلِيّاً وَ شِيعَتَهُ هُمُ اَلْفَائِزُونَ قُلْتُ فَمَنْ يُقَاتِلُ اَلْمَهْدِيَّ بَعْدَ هَذَا فَقَالَ إِنَّ اَلشَّيْطَانَ يُنَادِي أَنَّ فُلاَناً وَ شِيعَتَهُ هُمُ اَلْفَائِزُونَ لِرَجُلٍ مِنْ بَنِي أُمَيَّةَ قُلْتُ فَمَنْ يَعْرِفُ اَلصَّادِقَ مِنَ اَلْكَاذِبِ قَالَ يَعْرِفُهُ اَلَّذِينَ كَانُوا يَرْوُونَ وَ يَقُولُونَ إِنَّهُ يَكُونُ قَبْلَ أَنْ يَكُونَ وَ يَعْلَمُونَ أَنَّهُمْ هُمُ اَلْمُحِقُّونَ اَلصَّادِقُونَ"}}؛ ندا کنندهای از آسمان ندا می‌کند که "فقط فلانی امیر است" و آواز دهندهای دیگر ندا می‌کند فقط [[امام علی|علی]]{{ع}} و پیروان او پیروزند. گفتم: پس چه کسی پس از این با [[امام مهدی|مهدی]]{{ع}} می‌جنگد؟ فرمود؟ شیطان آواز می‌دهد "همانا فلانی و پیروانش پیروزند". شعار به نفع مردی از بنی امیّه. عرض کردم: پس چه کسی می‌تواند راست را از دروغ باز شناسد؟ امام فرمودند: آن را می‌شناسد کسانی که احادیث ما را روایت می‌کنند و آن را بیان می‌کنند قبل از آن که واقع شود و می‌دانند که آنان دارای حقّند و صادق می‌باشند<ref>غیبة نعمانی، ص ۲۶۴، ح ۲۸.</ref><ref>[[معارف و عقاید ۵ ج۲ (کتاب)|معارف و عقاید ۵ ج۲]]، ص۲۶۶، ۲۶۷.</ref>.
-{{پایان جمع شدن}}
-{{جمع شدن|۲. حجت الاسلام و المسلمین زمانی؛}}
-[[پرونده:13681083.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[سید حسن زمانی]]]]
-::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[سید حسن زمانی]]'''، در کتاب ''«[[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]»'' در این‌باره گفته است:
-::::::*«ندای آسمانی، صدایی است که از آسمان، توسط جبرئیل امین {{ع}} بلند می‌شود و در آن به معرفی [[حضرت مهدی]]{{ع}} و بیان نام و نسب و حقانیت او و پیروانش می‌پردازد و پس از آن، [[امام مهدی|امام عصر]]{{ع}} [[ظهور]] می‌کند. [[ندای آسمانی]] با الفاظ "ندا"، "صیحه"، "صوت"، "اعلان"، "فزعه" و "هدّه" در احادیث [[شیعه]] و عامه مطرح شده است<ref>ندای آسمانی، ص۱۵.</ref>. چندین روایت، مقصود از آیه {{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|إِن نَّشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِم مِّن السَّمَاء آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ}}﴾}}<ref> اگر بخواهیم از آسمان بر آنان نشانه  ای فرو می‌فرستیم تا فروتنانه بدان گردن نهند؛ سوره شعراء، آیه:۴.</ref> را ندای آسمانی دانسته‌اند که به یکی از آن‌ها که از جهت سند، معتبر است اشاره می‌شود. [[عبدالله بن سنان]] گوید: نزد [[امام صادق|امام جعفر صادق]]{{ع}} بودم که شنیدم مردی از اهل همدان به حضرت، عرض می‌کند: "آنان (عامه) ما را مسخره می‌کنند و به ما می‌گویند شما گمان می‌کنید منادی از آسمان به اسم صاحب این امر ندا می‌دهد؟! در این حال، [[امام]] که تکیه داده بود، ناراحت شد و صاف نشست. سپس فرمود:{{عربی|اندازه=150%|" لَا تَرْوُوهُ‏ عَنِّي‏ وَ ارْوُوهُ‏ عَنْ‏ أَبِي‏ وَ لَا حَرَجَ‏ عَلَيْكُمْ‏ فِي‏ ذَلِكَ‏ أَشْهَدُ أَنِّي قَدْ سَمِعْتُ أَبِي {{ع}} يَقُولُ وَ اللَّهِ إِنَّ ذَلِكَ فِي كِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ لَبَيِّنٌ حَيْثُ يَقُولُ‏ ﴿{{متن قرآن|إِنْ نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِمْ مِنَ السَّماءِ آيَةً فَظَلَّتْ أَعْناقُهُمْ لَها خاضِعِينَ‏}}﴾ فَلَا يَبْقَى فِي الْأَرْضِ يَوْمَئِذٍ أَحَدٌ إِلَّا خَضَعَ وَ ذَلَّتْ رَقَبَتُهُ لَهَا‏‏‏ ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}} <ref>از من نقل نکنید و از پدرم روایت کنید و این مطلب برای شما اشکالی ندارد. شهادت می‌دهم همانا از پدرم شنیدم که می‌فرمود: به خدا  قسم، این مطلب در کتاب خدای بلند مرتبه، آشکار است. سپس آیه را تلاوت فرمودند و گفتند: در آن وقت، کسی در زمین نمی‌ماند مگر اینکه گردنش در مقابل آن، افتاده و خم می‌شود؛ غیبت نعمانی، ص۲۶۰، باب ۱۴، ح۱۹.</ref>»<ref>[[سید حسن زمانی|زمانی، سید حسن]]، [[نشانه‌های قیام حضرت مهدی (کتاب)|نشانه‌های قیام حضرت مهدی]]، ص ۳۴ - ۳۶.</ref>.
-{{پایان جمع شدن}}
-{{جمع شدن|۳. حجت الاسلام و المسلمین یوسفیان]؛}}
-[[پرونده:Pic2391.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[مهدی یوسفیان]]]]
-::::::حجت الاسلام و المسلمین '''[[مهدی یوسفیان]]'''، در کتاب ''«[[رخدادهای ظهور (کتاب)|رخدادهای ظهور]]»'' در این‌باره گفته است:
-::::::*«هنگامی‌که شرایط [[ظهور]] منجی فراهم شود و خداوند، زمان را برای امر [[ظهور]] مناسب بداند، مردم را بر این مهم، آگاه می‌کند؛ تا جهانیان از اراده الهی بر تحقق [[ظهور]]، مطلع شوند. این زنگ بیدار باش که همان [[علائم ظهور]] و مخصوصاً [[ندای آسمانی]] در سال قبل از [[ظهور]] است؛ به مردم، این آگاهی را می‌دهد که خداوند، اجازه [[ظهور]] را صادر کرده است. از [[امام رضا]]{{ع}} در حدیثی، چنین نقل شده است: "به ناچار فتنه‌ای شدید و مصیبت‌بار رخ می‌دهد که در آن، هر دوستی و صمیمیت از بین می‌رود و آن، زمانی است که [[شیعه]]، سومین نفر از فرزندان من ([[امام عسکری|امام حسن عسکری]]{{ع}}) را از دست بدهد؛ که اهل آسمان و زمین بر او بگریند. چه بسیار مردان و زنانِ با ایمان که هنگام ناپدید شدن آب گوارا ([[امام مهدی|امام دوازدهم]]) دلسوخته و اندوهناک خواهند بود. گویا آنها را می‌بینم که در ناامیدترین حالت می‌باشند. در آن هنگام، به ندایی که آن را از دور می‌شنوند و گویی از نزدیک شنیده‌اند، فراخوانده می‌شوند و آن ندا، رحمت برای مؤمنان و عذاب برای کافران خواهد بود. مردم پرسیدند: آن ندا کدام است؟ فرمودند: ندایی در ماه رجب؛ که سه مرتبه از آسمان شنیده خواهد شد..."<ref>{{عربی|اندازه=120%|" لَا بُدَّ مِنْ‏ فِتْنَةٍ صَمَّاءَ صَيْلَمٍ‏ يَسْقُطُ فِيهَا كُلُ‏ بِطَانَةٍ وَ وَلِيجَةٍ وَ ذَلِكَ‏ عِنْدَ فِقْدَانِ‏ الشِّيعَةِ الثَّالِثَ مِنْ وُلْدِي يَبْكِي عَلَيْهِ أَهْلُ السَّمَاءِ وَ أَهْلُ الْأَرْضِ وَ كَمْ مِنْ مُؤْمِنٍ مُتَأَسِّفٍ حَرَّانَ حَيْرَانَ حَزِينٍ عِنْدَ فِقْدَانِ الْمَاءِ الْمَعِينِ كَأَنِّي بِهِمْ شَرَّ مَا يَكُونُونَ وَ قَدْ نُودُوا نِدَاءً يَسْمَعُهُ مَنْ بَعُدَ كَمَا يَسْمَعُهُ مَنْ قَرُبَ يَكُونُ رَحْمَةً لِلْمُؤْمِنِينَ وَ عَذَاباً عَلَى الْكَافِرِينَ فَقَالَ لَهُ الْحَسَنُ بْنُ مَحْبُوبٍ وَ أَيُّ نِدَاءٍ هُوَ قَالَ يُنَادَوْنَ فِي شَهْرِ رَجَبٍ ثَلَاثَةَ أَصْوَاتٍ مِنَ السَّمَاءِ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ غیبت طوسی، باب علائم [[ظهور]]، ص ۴۳۹، ح ۴۳۱؛ غیبت نعمانی، ب۱۰، ح ۲۸؛ معجم احادیث [[امام مهدی]](، ج۵، ص۱۷۰، ح۱۵۹۷ و بحار الانوار، ج۵۲، ص۲۸۹، ح۲۸.</ref>؛ از [[امام صادق]]{{ع}} نیز نقل شده است که فرمودند: "[[قائم]]{{ع}} خروج نمی‌کند؛ تا آن که در شب بیست و سوم ماه رمضان که شب جمعه خواهد بود، از دل آسمان، ندایی به اسم او بلند شود" <ref>{{عربی|اندازه=120%|" وَ لَا يَخْرُجُ‏ الْقَائِمُ‏ حَتَّى‏ يُنَادَى‏ بِاسْمِهِ‏ مِنْ‏ جَوْفِ‏ السَّمَاءِ فِي‏ لَيْلَةِ ثَلَاثٍ‏ وَ عِشْرِينَ‏ فِي‏ شَهْرِ رَمَضَانَ‏ لَيْلَةِ جُمُعَةٍ‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏‏"}}؛ غیبت نعمانی، ب۱۶، ح۶ ؛ معجم احادیث امام مهدی، ج۳، ص۴۷۲، ح۱۰۳۶؛ بحارالانوار، ج۵۲، ص۱۱۹،ح۴۸.</ref>»<ref>[[مهدی یوسفیان|یوسفیان، مهدی]]، [[رخدادهای ظهور (کتاب)|رخدادهای ظهور]]، ص ۲۲ - ۲۴.</ref>.
-{{پایان جمع شدن}}
-{{جمع شدن|۴. آقای رضوانی (پژوهشگر حوزه علمیه قم)؛}}
-[[پرونده:15207.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[علی ‎اصغر رضوانی]]]]
-'''[[علی ‎اصغر رضوانی]]''' در کتاب ''«[[موعودشناسی و پاسخ به شبهات (کتاب)|موعودشناسی و پاسخ به شبهات]]»'' در این باره گفته است:
-::::::«در این مورد سه دسته روایت وجود دارد:
-::::::#روایاتی که دلالت بر وجود ندا به صورت اجمال دارد، و اینکه این ندا از [[نشانه‌های حتمی ظهور|علایم حتمی ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}است<ref>کمال الدین، ص ۶۴۹.</ref>.
-::::::#دسته دوم روایاتی است که دلالت بر دو گونه ندا دارد: یکی ندای به حقّ که در ابتدا پدید می‌آید، و دیگری ندای به باطل که بعد از آن است <ref>الغیبه، نعمانی، ص ۲۵۴.</ref>
-::::::#در برخی از روایات نیز اشاره شده که ندا به اسم قائم است <ref>کمال الدین، ص ۳۲۸، ح ۷.</ref>.
-::::::با نظری به مجموع احادیث «صیحه و فزع و [[ندای آسمانی]]» پی می‌بریم که تمام آنها به یک معنای مشترک اشاره دارند، گر چه با تعبیرهای مختلف آمده‌اند و بر این ادّعا می‌توان شواهدی اقامه نمود:
-:::::::الف. صیحه و ندا هر دو به جبرئیل نسبت داده شده است.
-:::::::ب. وقت هر دو در یک زمان یعنی شب جمعه، بیست و سوم ماه رمضان معین شده است.
-:::::::ج. آثار این دو یکسان بیان شده است. ::::::«این دو علامت در روایات به عنوان [[نشانه‌های ظهور|علایم ظهور]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} معرفی شده است. از [[امام باقر]]{{ع}} در حدیثی نقل شده: {{عربی|اندازه=150%|"وَ إِنَّ مِنْ عَلَامَاتِ خُرُوجِه‏... صَيْحَةً مِنَ السَّمَاءِ فِي شَهْرِ رَمَضَان‏"}} <ref>و همانا از علایم خروج مهدی... حدوث صیحه‌ای در ماه رمضان است؛ کمال الدین، ص ۳۲۸، ح ۷.</ref>
-::::::از [[امام صادق]]{{ع}} در حدیثی نقل شده: {{عربی|اندازه=150%|"... وَ الْفَزْعَةُ فِي شَهْرِ رَمَضَان‏... هِيَ آيَةٌ تُخْرِجُ الْفَتَاة مِنْ خِدْرِهَا وَ تُوقِظُ النَّائِمَ وَ تُفْزِعُ الْيَقْظَان‏"}}<ref>و فزعی در ماه رمضان حادث خواهد شد که زنان جوان را سراسیمه از پشت پرده‌ها بیرون می‌آورد و انسان خواب را بیدار و بیدار را به فزع وا می‌دارد؛ الغیبه، نعمانی، ص ۲۵۲.</ref>
-::::::[[امام مهدی|امام زمان]]{{ع}} در توقیع خود به [[علی بن محمد سمری]] فرمود: «... آگاه باش، هر کس قبل از خروج سفیانی و صیحه، ادعای مشاهده کند او دروغگو و افترا زننده است».<ref>احتجاج طبرسی، ج ۲، ص ۲۹۷.</ref>
-::::::در این روایات دو احتمال وجود دارد:
-:::::#اینکه مقصود از صیحه و فزع همان ندایی باشد که از جبرئیل بلند می‌شود و همه را به فزع می‌اندازد.
-:::::#احتمال دیگر این است که مقصود از آن دو عذاب دنیوی و جنگ‌های جهانی باشد که به توسط بشر قبل از ظهور [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} تحقق می یابد، مانند انفجارهای اتمی در سرتاسر عالم در یک زمان، به این نحو که اصل این گونه انفجارها در اروپا و آمریکا و روسیه و چین تحقق می‌یابد به نحوی که همه را به جزع و فزع وا می‌دارد، ولی مسلمین از آن در امانند و تنها صدایش به گوش آنان می‌رسد<ref>موعودشناسی و پاسخ به شبهات: ص۵۲۹، ۵۳۰.</ref>.
-{{پایان جمع شدن}}
-{{جمع شدن|۵. آقای باقری‌زاده اشعری؛}}
-[[پرونده:87666522.jpg|100px|right|بندانگشتی|[[محمد باقری‌زاده اشعری]]]]
-::::::آقای '''[[محمد باقری‌زاده اشعری]]'''، در کتاب ''«[[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]»'' در این‌باره گفته است:
-::::::«[[ندای آسمانی]]، یکی از نشانه‌های حتمی برای [[ظهور]] [[امام مهدی]] {{ع}} است که در احادیث بسیاری، از جمله در این حدیث [[امام صادق]] {{ع}} آمده است: [[قائم]]، قیام نمی‌کند، تا آن که ندا دهنده‌ای از آسمان، ندایی می‌دهد که دخترکان در کنج خانه نیز آن را می‌شنوند و شرق و غرب گیتی نیز آن را می‌شنوند و دربارل این موضوع، آیه "اگر بخواهیم، نشانه‌ای از آسمان برایشان فرود آوریم که در برابرش سر خم کنند"<ref>{{عربی|اندازه=100%|﴿{{متن قرآن|إِن نَّشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِم مِّن السَّمَاء آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ}}﴾}} شعرا، آیه ۴.</ref> نازل شده است<ref>الغیبة، طوسی، ص ۱۷۷، ح ۱۳۴.</ref>.
-::::::[[امام باقر]] {{ع}} نیز درباره آیه "اگر بخواهیم، نشانه‌ای از آسمان برایشان فرود می‌آوریم" می‌فرماید: مقصود، ندا از آسمان به نام آن مرد و نام پدرش است<ref>مختصر بصائر الدرجات، ص ۲۰۶.</ref>.
-::::::زمان این ندا در احادیث، گوناگون (ماه رمضان، ماه رجب، ماه محرم و روز عاشورا) گفته شده است. ویژگی این ندا آن است که هر کس در زمین است، آن را به زبان خود می‌شنود. [[امام صادق]] {{ع}} در این باره می‌فرماید: "ندا دهنده‌ای به نام [[قائم]]، ندا می‌دهد... به ندایی عمومی، به گونه‌ای که هر ملتی آن را به زبان خود می‌شنود<ref>کمال الدین، ص ۶۵۰، ح ۸.</ref>.
-::::::از برخی احادیث استفاده می‌شود که این ندا، ندای [[جبرئیل]] به منظور معرفی [[امام مهدی|مهدی]] {{ع}} به مردم جهان است. از جمله، [[امام باقر]] {{ع}} می‌فرماید: ندای [[جبرئیل]] است و نشانه آن نیز این است که نام [[قائم]] و نام پدر او را ندا می‌دهد<ref>الغیبة، نعمانی، ص ۲۵۳، ح ۱۳.</ref>.
-::::::درباره محتوا ندا، در حدیث [[امام رضا]] {{ع}} آمده است: منادی آسمانی در فراخوان مردم به سوی او، چنان ندایی می‌دهد که همه زمینیان، آن را می‌شنوند. می‌گوید: "هان! حجت خدا نزد خانه خدا [[ظهور]] کرده است. پس، از او پیروی کنید، که حق با او و در اوست، و آن، همان سخن خدای جل جلاله است: "اگر بخواهیم، نشانه‌ای از آسمان فرود می‌آوریم که در برابرش گردن خم کنند"<ref>کمال الدین، ص ۳۷۱، ح ۵.</ref>
-::::::[[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] {{صل}} نیز در این باره فرموده است: هنگام قیام [[قائم]]، منادی آسمانی ندا می‌دهد: "ای مردم! مدت حکومت زورگویان بر شما، به پایان رسید و کار را بهترین فرد امت محمد به عهده گرفت. خود را به [[مکه]] برسانید". پس از این ندا، بزرگان از مصر و نیکان از شام و زاهدان عراق –که خلوت‌گزینان شب و شیران روز و دل‌هایشان به سان پاره آهن است-، بیرون می‌آیند و با او میان رکن [[حجر الاسود]] و مقام [[حضرت ابراهیم|ابراهیم]] بیعت می‌کنند<ref>الاختصاص، ص ۲۰۸.</ref>.
-::::::درباره بازتاب [[ندای آسمانی]]، [[امام علی]] {{ع}} می‌فرماید: هنگامی که منادی آسمانی ندا دهد: "حق در [[آل محمد|خاندان محمد]] است"، زمانی است که نام [[امام مهدی|مهدی]] بر سر زبان مردم می‌افتد و مشتاقش می‌شوند و به چیز دیگری نمی‌اندیشند<ref>کنزالعمال، ج ۱۴، ص ۵۸۸، ح ۳۹۶۶۵.</ref><ref>ر.ک: [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[دانشنامهٔ امام مهدی ج۷ (کتاب)|دانشنامهٔ امام مهدی]]، ج ۷، ص ۱۷۵–۲۰۱.</ref>»<ref>[[محمد باقری‌زاده اشعری|باقری‌زاده اشعری، محمد]]، [[از امام مهدی بیشتر بدانیم (کتاب)|از امام مهدی بیشتر بدانیم]]، ص۸۱، ۸۲.</ref>.
-{{پایان جمع شدن}}
-{{جمع شدن|۶. نویسندگان کتاب «[[آفتاب مهر ج۲ (کتاب)|آفتاب مهر]]»؛}}
-[[پرونده:1403.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
-::::::نویسندگان کتاب ''«[[آفتاب مهر ج۲ (کتاب)|آفتاب مهر]]»'' در این‌باره گفته‌اند:
-::::::«منظور از [[صیحه آسمانی]]، ظاهراً صدایی است که در آستانه ظهور [[حضرت مهدی]] {{ع}} از آسمان شنیده شده همه آن را می‌شنوند. در روایات از این نشانه ظهور، با تعابیر مختلفی یاد شده است؛ مانند صیحه، ندا، فزعه و صوت. احتمال دارد هر یک از آن‌ها، نشانه جداگانه ای باشد و شاید هم تعابیر گوناگونی برای یک واقعه است که هر یک از آن‌ها به یک بُعد از آن حادثه اشاره می‌کند؛ یکی به بلند بودن آن صدا و دیگری به وحشتناک بودن آن و...
-:::::*[[امام باقر]]{{ع}} می‌فرماید: نداکننده‌ای از آسمان، نام قائم را صدا می‌زند؛ پس هر کس در شرق و غرب، آن را می‌شنود. از وحشت این صدا، افراد خفته بیدار می‌شوند و فرد ایستاده، می‌نشیند، و کسی که نشسته است، می‌ایستد. رحمت خدا بر کسی که از این صدا عبرت بگیرد و ندای وی را اجابت کند! زیرا صدا، صدای جبرئیل روح الامین است... <ref>غیبت نعمانی، ص۲۵۴.</ref>.
-:::::*با توجه به مجموع روایاتی که در این رابطه وجود دارد، می‌توان چنین نتیجه گرفت:
-::::#صیحه، از نشانه‌های حتمی‌ ظهور است؛
-::::#این صدا از آسمان شنیده می‌شود و به گونه ای است که همه مردمِ رویِ زمین، آن را به زبان خود می‌شنوند؛
-::::#محتوای این پیام آسمانی، دعوت به حق و حمایت و بیعت با [[امام مهدی]] {{ع}} است؛
-::::#صاحب صدا، جبرئیل است و مردم را به حق دعوت می‌کند.
-:::::*درباره زمان این صیحه نیز دو دسته روایت داریم. برخی وقوع آن را در ماه رجب و بعضی نیز در ماه رمضان بیان کرده‌اند <ref>موعودنامه، ص۴۶۴.</ref>»<ref>[[آفتاب مهر ج۲ (کتاب)|آفتاب مهر]]، ج۲، ص ۸۰ - ۸۲.</ref>.
-{{پایان جمع شدن}}
-{{جمع شدن|۷. نویسندگان کتاب ''«[[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]»''؛}}
-[[پرونده:151958.jpg|100px|right|بندانگشتی|]]
-::::::نویسندگان کتاب ''«[[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]»'' در این‌باره گفته‌اند:
-::::::«منظور از [[صیحه آسمانی]]، ظاهرا صدایی است که در آستانه [[ظهور]] [[حضرت مهدی]] {{ع}} از آسمان شنیده می‌شود<ref>وافی، ج ۲، ۴۴۳.</ref> و همه مردم، آن را می‌شنوند. در روایات، تعبیرهای "نداء" و "فزعه" و "صوت" نیز به کار رفته که ظاهر آنها نشان می‌دهد که هریک از آنها، نشانه جداگانه‌ای است که پیش از ظهور واقع می‌شود<ref>کتاب الغیبة، نعمانی، ۲۵۷، ۲۵۸، ۲۶۲؛ تاریخ ما بعد الظهور ۱۶۸، ۱۷۸.</ref>، لکن به نظر می‌رسد که اینها تعبیرهای گوناگون از یک حادثه و یا دست‌کم، اشکال گوناگون یک حادثه باشند. مراد از همه آنها، همان بلند شدن صدایی در آسمان است، ولی به اعتبار این‌که صدای عظیم بیدارباشی است که همه را متوجه خود می‌کند و نیز موجب وحشت عمومی و ایجاد دلهره و اضطراب می‌گردد، به آن صیحه، فزعه، صوت و ندا، که هریک بیانگر ویژگی از آن حادثه‌اند، اطلاق شده است. این احتمال نیز وجود دارد که آنها سه رخداد جدای از هم باشند که در یک زمان رخ می‌دهند، به این‌گونه که ابتدا صدایی عظیم و هولناک به گوش جهانیان می‌رسد که همه را متوجه خود می‌کند (صیحه) و به دنبال آن، صدای مهیب و هولناکی شنیده می‌شود که دل‌های مردم را به وحشت می‌اندازد (فزعه) و آن‌گاه از آسمان صدایی شنیده می‌شود که مردم را به سوی [[مهدی]]{{ع}} فرامی‌خواند (نداء). روایاتی که در مورد این نشانه‌ها از طریق [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]] رسیده فراوان هستند، بلکه متواتر<ref>منتخب الأثر، ۴۵۹.</ref>. [[امام باقر]]{{ع}} می‌فرماید: "ندا کننده‌ای از آسمان، نام [[قائم]] را ندا می‌کند. پس هرکه در شرق و غرب است، آن را می‌شنود. از وحشت این صدا، خوابیده‌ها بیدار، ایستادگان نشسته و نشستگان بر دو پای خویش می‌ایستند. رحمت خدا بر کسی که از این صدا عبرت گیرد و ندای وی را اجابت کند، زیرا صدای نخست، صدای جبرئیل روح الأمین است. آن‌گاه، می‌فرماید: این صدا، در شب جمعه بیست و سوم ماه رمضان خواهد بود. در این هیچ شک نکنید و بشنوید و فرمان برید. در آخر روز، شیطان فریاد می‌زند که "فلانی مظلومانه کشته شد" تا مردم را بفریبد و به شک اندازد"<ref>{{عربی|اندازه=120%|" يُنَادِي مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ ع فَيَسْمَعُ مَنْ بِالْمَشْرِقِ وَ مَنْ بِالْمَغْرِبِ لَا يَبْقَى رَاقِدٌ إِلَّا اسْتَيْقَظَ وَ لَا قَائِمٌ إِلَّا قَعَدَ وَ لَا قَاعِدٌ إِلَّا قَامَ عَلَى رِجْلَيْهِ فَزِعاً مِنْ ذَلِكَ الصَّوْتِ فَرَحِمَ اللَّهُ مَنِ اعْتَبَرَ بِذَلِكَ الصَّوْتِ فَأَجَابَ فَإِنَّ الصَّوْتَ الْأَوَّلَ هُوَ صَوْتُ جَبْرَئِيلَ الرُّوحِ الْأَمِينِ ع ثُمَّ قَالَ ع يَكُونُ الصَّوْتُ فِي شَهْرِ رَمَضَانَ فِي لَيْلَةِ جُمُعَةٍ لَيْلَةِ ثَلَاثٍ وَ عِشْرِينَ فَلَا تَشُكُّوا فِي ذَلِكَ وَ اسْمَعُوا وَ أَطِيعُوا وَ فِي آخِرِ النَّهَارِ صَوْتُ الْمَلْعُونِ إِبْلِيسَ يُنَادِي أَلَا إِنَّ فُلَاناً قُتِلَ مَظْلُوماً لِيُشَكِّكَ النَّاسَ وَ يَفْتِنَهُمْ "}}؛ کتاب الغیبة، نعمانی، ۲۵۴.</ref>.
-:::::افزون بر اینها، روایات دیگری نیز به همین مضمون‌<ref>کشف الغمة، ج ۳، ۲۶۰؛ وافی، ج ۲، ۴۴۵، ۴۴۶.</ref> وجود دارد که از مجموع آنها چند نکته را می‌توان استفاده کرد:
-::::#"[[صیحه]]"، از [[نشانه‌های حتمی ظهور]] شمرده شده است و [[شیخ طوسی]]، [[شیخ مفید]]، [[صدوق]]، [[نعمانی]] و... حتمی بودن آن اشاره کرده‌اند<ref>کتاب الغیبة، شیخ طوسی، ۴۳۵؛ ارشاد، ج ۲، ۳۷۱؛ کمال الدین، ۶۵۱؛ بحار الأنوار، ج، ۲۰۴ ۵۲.</ref>.
-::::#این صدا از آسمان شنیده می‌شود، به گونه‌ای که همه مردم روی کره زمین، در شرق و غرب، آن را می‌شنوند و به خود می‌آیند.
-::::#محتوای این پیام آسمانی، دعوت به حق و حمایت و بیعت با [[مهدی]]{{ع}} است، با تعبیرهای: {{عربی|اندازه=150%|"إِنَّ الْحَق‏ لِعَلِيٍّ وَ شِيعَتِهِ"}}، {{عربی|اندازه=150%|" إِنَّ الْحَقِّ فِي آلِ مُحَمَّدٍ"}}.
-::::#همزمان با شنیده شدن این صدا از آسمان و یا کمی پس از آن، در روی زمین نیز صدایی شنیده می‌شود. ندا دهنده شیطان است که مردم را به گمراهی فرا می‌خواند و تلاش می‌کند با ایجاد تردید در مردم، آنان را از حمایت [[مهدی]]{{ع}} و اجابت دعوت آسمانی، بازدارند.
-::::#جبرئیل، مردم را به حق فرا می‌خواند و شیطان و نیروهای شیطانی و پیروان [[سفیانی]] به باطل. ظاهر شدن این نشانه، همزمان با [[خروج سفیانی]] و [[صیحه آسمانی]] است.
-::::#در برخی روایات، زمان آن، شب جمعه ۲۳ ماه رمضان معین شده است.
-:::::با توجه به این‌که در روایات دیگری، خبر از ظهور حضرت در روز عاشورا، داده شده، می‌توان نتیجه گرفت که واقع شدن [[ندای آسمانی]]، در همان رمضان، پیش از محرم است که فاصله آن تا ظهور، ۳ ماه و ۱۷ روز بیشتر نخواهد بود. ناگفته نماند که تعیین وقت مشخص برای [[ظهور]]، با ظاهر روایاتی که به روشنی از تعیین هرگونه وقتی برای [[ظهور]] منع می‌کند ناسازگار است. افزون براین، اسناد بیشتر آنها ضعیف است، ازاین‌روی بیشترین چیزی که می‌توان گفت آن است که: [[صیحه]] و یا [[ندای آسمانی]] از [[نشانه‌های ظهور]] است. از ظاهر روایات، با توجه به ویژگی‌هایی که برای آن بیان شده، فهمیده می‌شود که تحقق آن، طبیعی نخواهد بود. خداوند، برای آن‌که شروع این انقلاب جهانی را اعلان بکند و به همگان برساند که انقلابی بزرگ در حال شکل‌گیری است و حق بودن [[مهدی]]{{ع}} را بنمایاند و به یاران و دوستان و علاقه‌مندان به چنین رستاخیزی خبر بدهد، تا به یاری وی بشتابند، [[صیحه آسمانی]] را معجزه‌آسا به گوش همگان می‌رساند. اشکال هم ندارد و با قانون معجزه هم هماهنگ است»<ref>[[چشم به راه مهدی (کتاب)|چشم به راه مهدی]]، ص ۲۸۴-۲۸۷.</ref>.
-{{پایان جمع شدن}}
-==پرسش‌های وابسته==
-{{پرسش‌های وابسته}}
-{{ستون-شروع|3}}
-# [[چه آثاری در نقل نشانه‌های ظهور است؟ (پرسش)|چه آثاری در نقل نشانه‌های ظهور است؟]]
-# [[چه فرقی بین نشانه‌های ظهور و شرایط ظهور است؟ (پرسش)|چه فرقی بین نشانه‌های ظهور و شرایط ظهور است؟]]
-# [[آیا نشانه‌های ظهور با احادیث نفی توقیت منافات دارد؟ (پرسش)|آیا نشانه‌های ظهور با احادیث نفی توقیت منافات دارد؟]]
-# [[ آیا اعلان نشانه‌های و شرایط ظهور سبب اطلاع دشمنان از اسرار سیاسی است؟ (پرسش)| آیا اعلان نشانه‌های و شرایط ظهور سبب اطلاع دشمنان از اسرار سیاسی است؟]]
-# [[آیا نشانه‌های ظهور متعلق بدا واقع می شود؟ (پرسش)|آیا نشانه‌های ظهور متعلق بدا واقع می شود؟]]
-# [[چه راه صحیحی در بررسی نشانه‌های ظهور پیشنهاد می‌کنید؟ (پرسش)|چه راه صحیحی در بررسی نشانه‌های ظهور پیشنهاد می‌کنید؟]]
-# [[آیا روایات نشانه‌های ظهور اشکال سندی و متنی دارد؟ (پرسش)|آیا روایات نشانه‌های ظهور اشکال سندی و متنی دارد؟]]
-# [[مقصود از نفس زکیه که قبل از ظهور کشته خواهد شد کیست؟ (پرسش)|مقصود از نفس زکیه که قبل از ظهور کشته خواهد شد کیست؟]]
-# [[مسیح دجال کیست؟ (پرسش)|مسیح دجال کیست؟]]
-# [[سفیانی کیست؟ (پرسش)|سفیانی کیست؟ (پرسش)]]
-# [[معرکه هرمجدون چیست؟ (پرسش)|معرکه هرمجدون چیست؟]]
-# [[مقصود از مسیحیت صهیونیستی چیست؟ (پرسش)|مقصود از مسیحیت صهیونیستی چیست؟]]
-# [[مقصود از خسوف و کسوف که از نشانه‌های ظهور است چیست؟ (پرسش)|مقصود از خسوف و کسوف که از نشانه‌های ظهور است چیست؟]]
-# [[مقصود از صیحه و فزع آسمانی در نشانه‌های ظهور چیست؟ (پرسش)|مقصود از صیحه و فزع آسمانی در نشانه‌های ظهور چیست؟]]
-# [[مقصود از خروج دجال که از نشانه‌های ظهور به حساب آمده چیست؟ (پرسش)|مقصود از خروج دجال که از نشانه‌های ظهور به حساب آمده چیست؟]]
-{{پایان}}
-{{پایان}}
-==[[:رده:آثار مهدویت|منبع‌شناسی جامع مهدویت]]==
-{{پرسش‌های وابسته}}
-{{ستون-شروع|3}}
-* [[:رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های مهدویت|کتاب‌شناسی مهدویت]]؛
-* [[:رده:مقاله‌شناسی مقاله‌های مهدویت|مقاله‌شناسی مهدویت]]؛
-* [[:رده:پایان‌نامه‌شناسی پایان‌نامه‌های مهدویت|پایان‌نامه‌شناسی مهدویت]].
-{{پایان}}
-{{پایان}}
-==پانویس==
-{{یادآوری پانویس}}
-{{پانویس2}}
-[[رده:مهدویت]]
-[[رده:پرسش‌های جامع امامت و ولایت]]
-[[رده:پرسش‌های مهدویت]]
-[[رده:پرسش‌های مهدویت]]
-[[رده:(اث): پرسش‌هایی با ۴ پاسخ]]
-[[رده:(اث): پرسش‌های مهدویت با ۴ پاسخ]]