سرگذشت زندگی امام علی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=155%|' به '{{عربی|'
جز (جایگزینی متن - '{{عربی|اندازه=155%|' به '{{عربی|')
خط ۲۱: خط ۲۱:


==از رحلت پیامبر {{صل}} تا خلافت==
==از رحلت پیامبر {{صل}} تا خلافت==
این دوران از سخت‌ترین دوران‌های عمر علی {{ع}} است. دورانی که على {{ع}} به امر پیامبر {{صل}} سکوت کرد. [[امام على]] {{ع}} از این سکوت به تلخی یاد می‌کند و آن را جان‌کاه و مرارت‌بار می‌خواند.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[سیری در نهج البلاغه (کتاب)|سیری در نهج البلاغه]]، مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۴۸۵.</ref> سکوتی حساب شده، منطقی و نه صرفاً از روی اضطرار و بیچارگی. على {{ع}} برای پرهیز از تفرقه مسلمانان از حق خود چشم پوشید و از میان دو کار، قیام و سکوت، یکی را انتخاب کرد که شاق‌تر و فرساینده‌تر بود.<ref>م[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[سیری در نهج البلاغه (کتاب)|سیری در نهج البلاغه]]، مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۴۸۶.</ref> در این دوران، على {{ع}} اشتباهات خلفا را نیز تصحیح می‌کرد تا جایی که خود اهل‌تسنن می‌گویند: عمر بسیار می‌گفت: {{عربی|اندازه=155%|لولا علي لهلك عمر}}.<ref>اگر علی نبود عمر هلاک شده بود.</ref> ایشان در کنار راهنمایی، به رفتار خلفا انتقادهای منطقی، غیر احساسی و غیر متعصبانه نیز داشتند.<ref>ر.ک: دفتر «گوهری به نام نهج البلاغه» از همین مجموعه (چلچراغ حکمت)، فصل سوم.</ref> على {{ع}} در این دوران گرچه از خلافت دور بود ولی برای اصلاح جامعه از هیچ کاری فروگذار نبود. مثلاً در دوران خلافت عثمان که مردم ضد او شورش کردند، على {{ع}} نه جزء شورشیان بود و نه جزء طرفداران عثمان. بلکه میان شورشیان و عثمان میانجی‌گری کرده، می‌کوشید امور به جایی برسد که از طرفی تقاضای عادلانه شورشیان برآورده گردد و از طرف دیگر عثمان کشته نشود.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[صلح امام حسن (کتاب)|صلح امام حسن]]، مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۶۲۲.</ref> هم عثمان را نصیحت می‌کرد و هم به او آب و آذوقه می‌رساند.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[حماسه حسینی (کتاب)|حماسه حسینی]]، مجموعه آثار، ج ۱۷، ص ۴۳۴.</ref> پس از قتل عثمان و هجوم مردم برای بیعت با علی {{ع}} نخست به دلیل نبود یاران و کادر قوی برای اصلاح جامعه، حکومت را نپذیرفتند، ولی از سویی این اقبال مردم را فرصتی برای اصلاح و اتمام حجتی برای خود دانسته، از این‌رو به ناچار پذیرفتند.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[نبوت (کتاب)|نبوت]]، مجموعه آثار، ج ۴، ص ۹۲۹.</ref><ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[امیر مؤمنان علی (کتاب)|امیر مؤمنان علی؛ چلچراغ حکمت]] صفحه ۱۳ تا۱۹.</ref>
این دوران از سخت‌ترین دوران‌های عمر علی {{ع}} است. دورانی که على {{ع}} به امر پیامبر {{صل}} سکوت کرد. [[امام على]] {{ع}} از این سکوت به تلخی یاد می‌کند و آن را جان‌کاه و مرارت‌بار می‌خواند.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[سیری در نهج البلاغه (کتاب)|سیری در نهج البلاغه]]، مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۴۸۵.</ref> سکوتی حساب شده، منطقی و نه صرفاً از روی اضطرار و بیچارگی. على {{ع}} برای پرهیز از تفرقه مسلمانان از حق خود چشم پوشید و از میان دو کار، قیام و سکوت، یکی را انتخاب کرد که شاق‌تر و فرساینده‌تر بود.<ref>م[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[سیری در نهج البلاغه (کتاب)|سیری در نهج البلاغه]]، مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۴۸۶.</ref> در این دوران، على {{ع}} اشتباهات خلفا را نیز تصحیح می‌کرد تا جایی که خود اهل‌تسنن می‌گویند: عمر بسیار می‌گفت: {{عربی|لولا علي لهلك عمر}}.<ref>اگر علی نبود عمر هلاک شده بود.</ref> ایشان در کنار راهنمایی، به رفتار خلفا انتقادهای منطقی، غیر احساسی و غیر متعصبانه نیز داشتند.<ref>ر.ک: دفتر «گوهری به نام نهج البلاغه» از همین مجموعه (چلچراغ حکمت)، فصل سوم.</ref> على {{ع}} در این دوران گرچه از خلافت دور بود ولی برای اصلاح جامعه از هیچ کاری فروگذار نبود. مثلاً در دوران خلافت عثمان که مردم ضد او شورش کردند، على {{ع}} نه جزء شورشیان بود و نه جزء طرفداران عثمان. بلکه میان شورشیان و عثمان میانجی‌گری کرده، می‌کوشید امور به جایی برسد که از طرفی تقاضای عادلانه شورشیان برآورده گردد و از طرف دیگر عثمان کشته نشود.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[صلح امام حسن (کتاب)|صلح امام حسن]]، مجموعه آثار، ج ۱۶، ص ۶۲۲.</ref> هم عثمان را نصیحت می‌کرد و هم به او آب و آذوقه می‌رساند.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[حماسه حسینی (کتاب)|حماسه حسینی]]، مجموعه آثار، ج ۱۷، ص ۴۳۴.</ref> پس از قتل عثمان و هجوم مردم برای بیعت با علی {{ع}} نخست به دلیل نبود یاران و کادر قوی برای اصلاح جامعه، حکومت را نپذیرفتند، ولی از سویی این اقبال مردم را فرصتی برای اصلاح و اتمام حجتی برای خود دانسته، از این‌رو به ناچار پذیرفتند.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[نبوت (کتاب)|نبوت]]، مجموعه آثار، ج ۴، ص ۹۲۹.</ref><ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[امیر مؤمنان علی (کتاب)|امیر مؤمنان علی؛ چلچراغ حکمت]] صفحه ۱۳ تا۱۹.</ref>


==[[دوران خلافت امام علی|دوران خلافت]]==
==[[دوران خلافت امام علی|دوران خلافت]]==
خط ۲۷: خط ۲۷:


==[[مقتل امام علی|ساعات پایانی عمر]]==
==[[مقتل امام علی|ساعات پایانی عمر]]==
* شگفت‌انگیزترین دوره زندگی علی {{ع}} در حدود ۴۵ ساعت آخر عمر یعنی فاصله ضربت خوردن تا شهادت ایشان است. نخستین واکنش او هنگام ضربت خوردن بیان این جمله بود: {{عربی|اندازه=155%|"فُزْتُ وَ رَبِّ الْكَعْبَةِ"}}؛ "شهادت برای من رستگاری است". ایشان در بستر بیماری نیز سراغ قاتل خود را گرفته و از وضع غذای او می‌پرسید و بخشی از شیری را که برای مداوای علی {{ع}} آورده بودند به قاتلش عطا کرد تا گرسنه نماند. در حالی که ساعت‌به‌ساعت حال او وخیم‌تر شده و اطرافیان گریه می‌کردند، لب‌های علی {{ع}} خندان و شکفته شده، می‌فرمود: به خدا قسم، آنچه بر من وارد شده بر من ناپسند نیست. مَثَل من مَثَل عاشقی است که به معشوق خود رسیده باشد. در آخرین لحظات نیز به نماز، قرآن، همسایگان، انفاق و یتیمان و ... سفارش کردند.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[انسان کامل (کتاب)|انسان کامل]]، مجموعه آثار، ج ۲۳، ص ۱۶۰.</ref><ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[امیر مؤمنان علی (کتاب)|امیر مؤمنان علی؛ چلچراغ حکمت]] صفحه ۱۳ تا۱۹.</ref>
* شگفت‌انگیزترین دوره زندگی علی {{ع}} در حدود ۴۵ ساعت آخر عمر یعنی فاصله ضربت خوردن تا شهادت ایشان است. نخستین واکنش او هنگام ضربت خوردن بیان این جمله بود: {{عربی|"فُزْتُ وَ رَبِّ الْكَعْبَةِ"}}؛ "شهادت برای من رستگاری است". ایشان در بستر بیماری نیز سراغ قاتل خود را گرفته و از وضع غذای او می‌پرسید و بخشی از شیری را که برای مداوای علی {{ع}} آورده بودند به قاتلش عطا کرد تا گرسنه نماند. در حالی که ساعت‌به‌ساعت حال او وخیم‌تر شده و اطرافیان گریه می‌کردند، لب‌های علی {{ع}} خندان و شکفته شده، می‌فرمود: به خدا قسم، آنچه بر من وارد شده بر من ناپسند نیست. مَثَل من مَثَل عاشقی است که به معشوق خود رسیده باشد. در آخرین لحظات نیز به نماز، قرآن، همسایگان، انفاق و یتیمان و ... سفارش کردند.<ref>[[مرتضی مطهری|مطهری مرتضی]]، [[انسان کامل (کتاب)|انسان کامل]]، مجموعه آثار، ج ۲۳، ص ۱۶۰.</ref><ref>[[عبدالله محمدی|محمدی، عبدالله]]، [[امیر مؤمنان علی (کتاب)|امیر مؤمنان علی؛ چلچراغ حکمت]] صفحه ۱۳ تا۱۹.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==