←اولین منبع علم معصوم
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
*اما با بررسی [[آیات]] و [[روایات]]، منابع و راه‌های [[آگاهی]] [[معصوم]] از [[علم]] ـ برخی از راه‌ها مشترک میان [[پیامبران]] و [[امامان]] است و برخی از راه‌ها مختص [[پیامبر]] است ـ در چند شاخه کلی دسته بندی می‌‌شود که عبارتند از: | *اما با بررسی [[آیات]] و [[روایات]]، منابع و راه‌های [[آگاهی]] [[معصوم]] از [[علم]] ـ برخی از راه‌ها مشترک میان [[پیامبران]] و [[امامان]] است و برخی از راه‌ها مختص [[پیامبر]] است ـ در چند شاخه کلی دسته بندی می‌‌شود که عبارتند از: | ||
*'''[[علوم]] انتقالی از [[خداوند متعال]]''' | *'''[[علوم]] انتقالی از [[خداوند متعال]]''' | ||
#[[قرآن کریم]]: نخستین منبع نامتناهی [[علوم]] [[اهل بیت]]{{ع}} [[قرآن]] است که [[احکام]] و دستورهای [[دین]] را از آن می‌گیرند. حال این [[استنباط]] از ظاهر [[آیه]] باشد و یا به صورت تاویل.<ref>ر.ک. سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۸۵ ـ ۱۶۹؛ اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص ۶۴ ـ ۶۸</ref> یعنی ایشان [[تفسیر]] و [[تأویل]] و ظاهر و [[باطن]] و [[محکم و متشابه]] آن را به خوبی می‌دانند.<ref>ر.ک. مکارم، ناصر، پیام قرآن، ج ۹، ص ۱۱۹ ـ ۱۲۶؛ مصطفوی، سید حسن، مروی، احمد، دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم، فصلنامه قبسات، ص ۲۶؛ باقری، سید محمد فائز، بررسی علم اولیای الهی، ص ۱۱۳ ـ ۱۲۲</ref> [[قرآن]] در این باره می‌‌فرماید: | #[[قرآن کریم]]: نخستین منبع نامتناهی [[علوم]] [[اهل بیت]]{{ع}} [[قرآن]] است که [[احکام]] و دستورهای [[دین]] را از آن می‌گیرند. حال این [[استنباط]] از ظاهر [[آیه]] باشد و یا به صورت تاویل.<ref>ر.ک. سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۸۵ ـ ۱۶۹؛ اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص ۶۴ ـ ۶۸</ref> یعنی ایشان [[تفسیر]] و [[تأویل]] و ظاهر و [[باطن]] و [[محکم و متشابه]] آن را به خوبی می‌دانند.<ref>ر.ک. مکارم، ناصر، پیام قرآن، ج ۹، ص ۱۱۹ ـ ۱۲۶؛ مصطفوی، سید حسن، مروی، احمد، دلایل عقلی و نقلی علم غیب امامان معصوم، فصلنامه قبسات، ص ۲۶؛ باقری، سید محمد فائز، بررسی علم اولیای الهی، ص ۱۱۳ ـ ۱۲۲</ref> [[قرآن]] در این باره می‌‌فرماید: {{متن قرآن|[[آیا آیه ۷ سوره آل عمران علم غیب غیر خدا را نفی نمی‌کند؟ (پرسش)|وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اللَّهُ وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ]]}}<ref>سورۀ آل عمران، آیۀ ۷</ref> [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند:<ref>کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج ۱، ص ۴۱۵</ref> «[[راسخان در علم]] [[امیرمؤمنان]] و [[ائمه]] بعد از او هستند».<ref>ر.ک. مکارم، ناصر، پیام قرآن، ج ۹، ص ۱۱۹ ـ ۱۲۶</ref> [[اهل بیت]]{{ع}} در [[آگاهی]] به تمام ابعاد [[قرآن کریم]] با هیچ‌کس قابل‌مقایسه نیستند.<ref>ر.ک. نادم، محمد حسن، علم امام از نگاه امیرالمؤمنین با تأکید بر نهج البلاغه، صفحه؟؟؟</ref> | ||
#[[وحی]] مستقیم الهی: به این معنی که برخی از خبرهای غیبی [[قرآن]] اعم از حوادث گذشته و آینده و [[معارف]] مربوط به [[خدا]] و اسما و صفات و اوضاع [[جهان]] برزخ و [[معاد]] به [[پیامبر]] [[تعلیم]] داده می‌‌شود.<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۳۳ ـ ۳۸؛ نادم، محمد حسن، علم غیب از نگاه عقل و وحی، ص ۱۴۵؛ خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج ۲، ص ۳۷۲ ـ ۳۷۹؛ باقری، سید محمد فائز، بررسی علم اولیای الهی، ص ۱۱۳ ـ ۱۲۲؛ سیده رابیل، جستاری در مسألۀ علم غیب، منتشر شده در نشریه الکترونیکی قرآن پژوهی؛ میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص ۳۷ ـ ۴۶</ref> | #[[وحی]] مستقیم الهی: به این معنی که برخی از خبرهای غیبی [[قرآن]] اعم از حوادث گذشته و آینده و [[معارف]] مربوط به [[خدا]] و اسما و صفات و اوضاع [[جهان]] برزخ و [[معاد]] به [[پیامبر]] [[تعلیم]] داده می‌‌شود.<ref>ر.ک. سبحانی، جعفر، آگاهی سوم یا علم غیب، ص ۳۳ ـ ۳۸؛ نادم، محمد حسن، علم غیب از نگاه عقل و وحی، ص ۱۴۵؛ خسروپناه، عبدالحسین، کلام نوین اسلامی، ج ۲، ص ۳۷۲ ـ ۳۷۹؛ باقری، سید محمد فائز، بررسی علم اولیای الهی، ص ۱۱۳ ـ ۱۲۲؛ سیده رابیل، جستاری در مسألۀ علم غیب، منتشر شده در نشریه الکترونیکی قرآن پژوهی؛ میرترابی حسینی، زهرة السادات، علم لدنی در قرآن و حدیث، ص ۳۷ ـ ۴۶</ref> | ||
#[[نور الهی]]: از جمله [[منابع علم امام]]{{ع}} بهره‌مندی از [[نور الهی]] است؛ چنانکه هر وقت خواسته باشند از [[غیب]] [[آگاهی]] یابند، به سبب [[قدرت]] و اذنی که [[خداوند]] به آنها داده است هرچه را بخواهند برای آنها روشن می‌گردد.<ref>ر.ک. سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۸۵ ـ ۱۶۹؛ اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص ۶۴ ـ ۶۸</ref> | #[[نور الهی]]: از جمله [[منابع علم امام]]{{ع}} بهره‌مندی از [[نور الهی]] است؛ چنانکه هر وقت خواسته باشند از [[غیب]] [[آگاهی]] یابند، به سبب [[قدرت]] و اذنی که [[خداوند]] به آنها داده است هرچه را بخواهند برای آنها روشن می‌گردد.<ref>ر.ک. سبحانی، سید محمد جعفر، منابع علم امامان شیعه، ص ۸۵ ـ ۱۶۹؛ اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص ۶۴ ـ ۶۸</ref> | ||