بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
*این مفهوم مورد [[نکوهش]] [[فرهنگ دینی]] است. [[قرآن کریم]] ضمن صحه گذاشتن بر تفاوتهای [[انسانها]]، بر تساوی [[انسانها]] در بهرهگیری از [[منافع]] [[اجتماعی]] و مواهب الهی تأکید دارد. هان ای [[مردم]]! ما شما را از یک مرد و یک [[زن]] آفریدهایم و شما را به هیئت [[اقوام]] و قبایلی درآوردهایم تا با یکدیگر انس و آشنایی یابید. بیگمان گرامیترین شما نزد [[خداوند]] پرهیزگارترین شماست، که [[خداوند]] [[دانا]] و [[آگاه]] است<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ }}؛ سوره حجرات، آیه ۱۳</ref>. [[انسانها]] در هر شرایط [[اجتماعی]] و [[فرهنگی]] از نظر بهرهمندی از امکانات [[اجتماعی]] و [[حقوق]] عمومی با یکدیگر برابرند. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} مردمان را در بهرهمندی از [[حقوق]] [[اجتماعی]] بهمثابه دندانههای شانه میداند و یکی از فضلیتهای [[امام علی]] {{ع}} را رعایت [[عدالت]] در [[حقوق]] [[اجتماعی]] و رعایت [[مساوات]] بین مردمان بیان میکند. | *این مفهوم مورد [[نکوهش]] [[فرهنگ دینی]] است. [[قرآن کریم]] ضمن صحه گذاشتن بر تفاوتهای [[انسانها]]، بر تساوی [[انسانها]] در بهرهگیری از [[منافع]] [[اجتماعی]] و مواهب الهی تأکید دارد. هان ای [[مردم]]! ما شما را از یک مرد و یک [[زن]] آفریدهایم و شما را به هیئت [[اقوام]] و قبایلی درآوردهایم تا با یکدیگر انس و آشنایی یابید. بیگمان گرامیترین شما نزد [[خداوند]] پرهیزگارترین شماست، که [[خداوند]] [[دانا]] و [[آگاه]] است<ref>{{متن قرآن|يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُم مِّن ذَكَرٍ وَأُنثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِندَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ }}؛ سوره حجرات، آیه ۱۳</ref>. [[انسانها]] در هر شرایط [[اجتماعی]] و [[فرهنگی]] از نظر بهرهمندی از امکانات [[اجتماعی]] و [[حقوق]] عمومی با یکدیگر برابرند. [[پیامبر اکرم]] {{صل}} مردمان را در بهرهمندی از [[حقوق]] [[اجتماعی]] بهمثابه دندانههای شانه میداند و یکی از فضلیتهای [[امام علی]] {{ع}} را رعایت [[عدالت]] در [[حقوق]] [[اجتماعی]] و رعایت [[مساوات]] بین مردمان بیان میکند. | ||
==اختلاف در مفهوم [[منازعه]] و ناسازگاری== | ==اختلاف در مفهوم [[منازعه]] و ناسازگاری== | ||
*این مفهوم اختلاف در [[فرهنگ دینی]]، امری نکوهیده است. [[انسانها]] به سبب طبعهای گوناگون در بسیاری از امور با یکدیگر ناهمگوناند. اینگونه اختلاف، زمینه بروز اختلال در زندگی [[اجتماعی]] [[انسانها]] را فراهم میکند و [[جوامع]] انسانی را بهسوی ازهمگسیختگی پیش میبرد. [[امام علی]] {{ع}} با اشاره به [[تاریخ]] زندگی [[بشر]]، اختلاف و [[منازعه]] را بهطور کلّی شر دانسته و تجربه انسانی را حامل هیچگونه خیری در آن نمیداند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۷۵</ref>. از اینرو اختلاف از خصوصیات اجتماع جاهلی بیان شده است <ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۲۵</ref> | *این مفهوم اختلاف در [[فرهنگ دینی]]، امری نکوهیده است. [[انسانها]] به سبب طبعهای گوناگون در بسیاری از امور با یکدیگر ناهمگوناند. اینگونه اختلاف، زمینه بروز اختلال در زندگی [[اجتماعی]] [[انسانها]] را فراهم میکند و [[جوامع]] انسانی را بهسوی ازهمگسیختگی پیش میبرد. [[امام علی]] {{ع}} با اشاره به [[تاریخ]] زندگی [[بشر]]، اختلاف و [[منازعه]] را بهطور کلّی شر دانسته و تجربه انسانی را حامل هیچگونه خیری در آن نمیداند<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۷۵</ref>. از اینرو اختلاف از خصوصیات اجتماع جاهلی بیان شده است <ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۲۵</ref>، زدودن اختلاف از [[جامعه]] از رسالتهای [[پیامبران الهی]] است. مردمان با اجرای فرامین [[پیامبران]] {{عم}} به [[برادری]] دینی خواهند رسید<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۲۵</ref>. [[امام]] {{ع}} الفت و [[برادری]] و عدم اختلاف در [[جوامع]] را مایه [[آسایش]] و [[رفاه]] [[اجتماعی]] دانسته است که در سایه آن بهرهمندی از [[نعمتهای الهی]] میّسر میشود. در سایه [[آرامش]] و [[آسایش]] در [[جامعه]] امکان [[اجرای احکام الهی]] و [[حق]] و [[عدالت]] فراهم خواهد آمد. [[امام]] {{ع}} کوفیان را در مورد درگیری و [[نزاع]] و فرار از امر [[حق]] مورد [[نکوهش]] قرار میدهد و آنها را از [[عاقبت]] شوم اختلاف و [[نزاع]] که تسلط نااهلان بر آنهاست، با خبر میکند. جمعیتهای انسانی هر چند از نظر کمیت بالا باشند، اما به سبب اختلاف و [[تفرقه]] بین آنها، با مشکلاتی مواجه میشوند که درمانی برای آن متصوّر نیست<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۶۸</ref>. در عین حال، [[اتحاد]] و [[همبستگی]] مردمان عامل [[پیروزی]] است<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۵</ref>. از نگاه [[امام]]، اختلاف و [[منازعه]] [[اندیشه]] [[آدمی]] را مختل میکند<ref>نهج البلاغه، حکمت ۲۰۶</ref>. [[امام علی]] {{ع}} در [[نهج البلاغه]] به عواملی اشاره دارد که برخی عامل اختلاف و برخی مانع اختلاف در [[جوامع]] بهشمار میروند. از جمله موانع اختلاف عبارتاند از: اشتراک [[مسلمانان]] در [[اعتقاد]] به [[خدا]]، [[پیامبر]] و کتاب الهی<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۸</ref>، یکسانی در [[خلقت]] و [[انسانیت]] افراد<ref>نهج البلاغه، نامه ۵۳</ref>، مناسبات [[اجتماعی]] و [[منافع]] همگانی، عواطف و احساسات عمومی<ref>نهج البلاغه، خطبه ۱۹۲</ref>؛ نیز برخی از عوامل بروز اختلاف عبارتاند از: [[تکبر]] و غرور<ref>خطبه ۲۳۴</ref>، بهرهگیری نامناسب از [[قدرت]] و زورمندی<ref>نهج البلاغه، خطبه ۲۰۷</ref>، [[انحراف]] عقیدتی<ref>نهج البلاغه، نامه ۶۴</ref> و [[وحدت]] ظاهری اهل [[فسق]] و فجور<ref>نهج البلاغه، حکمت ۱۹۰</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]؛ ج۱، ص: 92- 93.</ref>. | ||
== پرسشهای وابسته == | == پرسشهای وابسته == |