بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'استعباد' به 'استبعاد') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲: | خط ۲: | ||
{{مهدویت}} | {{مهدویت}} | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
[[عجله]] و | ==چیستی [[تعجیل]]== | ||
*[[تعجیل]] به معنای [[عجله]] کردن و خواستن چیزی، قبل از رسیدن وقت و شرایط آن چیز است و معمولا به وجود آمدن این صفت قبیح به خاطر نداشتن ظرفیت و [[ضعف نفس]] [[آدمی]] حاصل میشود<ref>ر.ک: [[یحیی صالحنیا|صالحنیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز]]، ص۱۴۶-۱۴۷؛ [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۹۵-۱۰۰ </ref>. زمانی که صفت قبیحی از جمله [[عجله]] کردن در [[روح]] [[انسان]] ریشه دار شد تبعات جبران ناپذیری را برای شخص به وجود میآورد و این تبعات در تمام موضوعات از جمله مسئلۀ [[ظهور]] [[انکار]] ناپذیر است چنانکه [[امام جواد]]{{ع}} در [[مذمت]] [[تعجیل]] کنندگان [[ظهور امام عصر]]{{ع}} اینچنین فرمودند: «در [[دوران غیبت]]، [[عجله]] کنندگان در امر [[ظهور]] هلاک میشوند»<ref>{{متن حدیث|یَهْلِکُ فِیهَا الْمُسْتَعْجِلُونَ}}؛ صدوق، کمال الدین، ج ۲، باب ۳۶، ص ۳۷۸. </ref>.<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۳۹-۴۶؛ [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۹۹-۱۰۰.</ref> همچنین در روایتی [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند «[[محاضیر]] هلاک شدند. [[راوی]] پرسید [[محاضیر]] چه کسانی هستند؟ [[امام]] فرمود: [[عجله]] کنندگان در امر [[ظهور]]؛ در ادامه فرمودند کسانی که [[ظهور]] را نزدیک میدانند [[نجات]] مییابند»<ref>{{متن حدیث|هَلَکَ الْمَحَاضِیرُ قُلْتُ جُعِلْتُ فِدَاکَ وَ مَا الْمَحَاضِیرُ قَالَ الْمُسْتَعْجِلُون...}}؛ کافی، ج۸، ص ۲۷۳. </ref>.<ref>ر.ک: [[سید یحیی فاضل همدانی|فاضل همدانی، سید یحیی]]، [[نشانههای قائم آل محمد (کتاب)|نشانههای قائم آل محمد]]، ص ۷۱. </ref> | |||
==پیامدهای منفی [[تعجیل]] در [[ظهور]]== | |||
*پیامدهای منفی نسبت به [[تعجیل فرج]] میتواند در دو بخش [[معنوی]] و [[عقلی]] قرار بگیرد: | |||
#پیامدهای ناگوار [[معنوی]] نسبت به [[تعجیل]] [[ظهور]]: [[اعتراض]] و عدم [[رضایت]] به [[مصلحت]] [[الهی]]؛ تمایل پیدا کردن به [[مدعیان دروغین مهدویت]] و [[استهزا]] و [[تمسخر]] [[آیات]] و [[روایات]] نسبت به مسئلۀ [[ظهور]]<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۳۹-۴۶؛ [[سید یحیی فاضل همدانی|فاضل همدانی، سید یحیی]]، [[نشانههای قائم آل محمد (کتاب)|نشانههای قائم آل محمد]]، ص ۷۱؛ [[رضا علی نوروزی|نوروزی، رضا علی]]؛ [[محمد نجفی|نجفی، محمد]]، [[فاطمه هاشمی|هاشمی، فاطمه]]، [[موانع و آفات انتظار (مقاله)|موانع و آفات انتظار]]، ص ۳۵-۳۷.</ref>. | |||
#پیامدهای ناگوار [[عقلی]] نسبت به [[تعجیل]] [[ظهور]]: | |||
##[[عجله]] سبب ایجاد روحیۀ [[یأس]] و [[نومیدی]] در انسانِ [[منتظر]] میشود، چراکه وقتی [[منتظر]] عجول به آرزویش یعنی [[ظهور امام]] نرسید در نفسش حالت گله مندی و [[شکایت]] ایجاد میشود و این مسئله به قدری حاد میشود که [[منتظر]] نه تنها از صف [[منتظران]] خارج میشود بلکه دیگران را نیز نسبت به امر [[ظهور]] [[سست]] و بی [[اراده]] میکند و اگر این [[شتاب زدگی]] درمان نشود میتواند به [[انکار]] [[وجود امام]] هم منجر شود<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۹۵-۱۰۰؛ [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۳۹-۴۶؛ [[یحیی صالحنیا|صالحنیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|تنها بر فراز (کتاب)]]، ص۱۴۶-۱۴۷؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۳۶.</ref>. | |||
##[[عجله]] یک واکنش افراطی است از نگاه [[عقل]]، اگر شخصی نسبت به موضوعی از جمله مسئلۀ [[ظهور]] [[عجله]] داشته باشد و به این خواسته نرسد واکنش افراطی او یعنی [[عجله]] کردن تبدیل به واکنش صد درصد خلاف واکنش اول تبدیل شده و او را نسبت به مسئلۀ [[ظهور]] بی تفاوت میکند در حالی که این بی تفاوتی طبق [[روایت]] [[معصوم]] [[انسان]] را به سمت [[قساوت قلب]] سوق میدهد<ref>{{متن حدیث|لَا تُعَاجِلُوا الْأَمْرَ قَبْلَ بُلُوغِهِ فَتَنْدَمُوا وَ لَا یَطُولَنَّ عَلَیْکُمُ الْأَمَدُ فَتَقْسُوَ قُلُوبُکُمْ}}؛ صدوق، الخصال، ج ۲، ص ۶۲۲. </ref>.<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۳۹-۴۶.</ref> | |||
==راههای [[مبارزه]] با [[تعجیل]] در [[ظهور]]== | |||
*راههای [[مبارزه]] با این صفت منفی [[تعجیل]] در [[ظهور]] عبارتند از: | |||
#[[تسلیم]] بودن [[منتظر]] به [[اراده]] و [[حکمت الهی]]: [[تسلیم]] بودن [[منتظر]] نقش بسیار موثری برای درمان این صفت دارد چراکه سبب [[آرامش]] فرد شده و اسباب نجاتش را مهیا میکند. چنانکه در روایتی [[امام جواد]]{{ع}} فرمودند: «شتابزدگان در امر [[ظهور]] هلاک میشوند و اهل [[تسلیم]] [[نجات]] مییابند»<ref>{{متن حدیث|یَهْلِکُ فِیهَا الْمُسْتَعْجِلُونَ وَ یَنْجُو فِیهَا الْمُسْلِمُونَ}}؛ صدوق، کمال الدین، ج ۲، باب ۳۶، ص ۳۷۸. </ref>. اما حاصل شدن چنین صفتی ([[تسلیم]] بودن) هم به وسیلۀ [[ایمان به غیب]] حاصل میشود، همچنانکه در روایتی از [[امام صادق]]{{ع}} [[ایمان به غیب]] جزء [[صفات ]][[منتظران]] آورده شده است: «خوشا به حال [[صابران]] در [[دوره غیبت]] و استواران در [[محبت]] [[امام غایب]]! همانانی که [[خدای تبارک و تعالی]] در کتابش چنین توصیفشان کرده است این [[قرآن]]، [[هدایت]] است برای [[پرهیزگاران]]، همان کسانی که به [[غیب]] [[ایمان]] دارند»<ref>{{متن حدیث|طُوبَی لِلصَّابِرِینَ فِی غَیْبَتِهِ، طُوبَی لِلْمُقِیمِینَ عَلَی مَحَجَّتِهِمْ، أُولَئِکَ وَصَفَهُمُ اللَّهُ فِی کِتَابِهِ فَقَالَ الَّذِینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ}}؛ محمد بن خزاز قمی، کفایة الأثر، ص ۵۶؛ بحارالأنوار، ج ۵۲، باب ۲۲، ص ۱۴۳. </ref>.<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۳۹-۴۶؛ [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|آیا ظهور نزدیک است]]، ص ۹۹-۱۰۰؛ پژوهشگران مرکز تحقیقات اسلامی، [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص۱۳۶؛ [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۹۵-۱۰۰</ref> | |||
#بررسی آثار منفی [[عجله]] و آثار مثبت [[صبر]]: فرد [[منتظر]] با بررسی کردن تبعات منفی [[عجله]] و همچنین بررسی [[آثار صبر]]، در موضوع [[ظهور]] میتواند با این [[وصف]] یعنی [[تعجیل]] [[ظهور]] [[مبارزه]] کند. [[عجله]] موجب [[پشیمانی]] میشود: [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمودند: «پیش از رسیدن این امر، شتاب مکنید که پشیمان میشوید»<ref>{{متن حدیث|لَا تُعَاجِلُوا الْأَمْرَ قَبْلَ بُلُوغِهِ فَتَنْدَمُوا}}؛ صدوق، الخصال، ج ۲، ص ۶۲۲. </ref>.<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۳۹-۴۶. </ref> و از تبعات مثبت [[صبر]] میتوان به [[فضیلت]] [[صبر]] اشاره کرد، [[امام صادق]]{{ع}} فرمودند: «کسی که در راه [[انتظار]] و در مسیر آن بمیرد، مانند کسی است که در [[خیمه]] [[امام]] [[منتظر]] بوده باشد»<ref>{{متن حدیث|مَنْ مَاتَ مِنْکُمْ عَلَی هَذَا الْأَمْرِ مُنْتَظِراً کَانَ کَمَنْ هُوَ فِی الْفُسْطَاطِ الَّذِی لِلْقَائِمِ ع}}؛ غیبت نعمانی، ص۲۰۰.</ref>.<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۹۵-۱۰۰ </ref> | |||
#روشنگری [[اندیشمندان]] [[مسلمان]]: روشنگری [[علمای دینی]] نسبت به [[عاقبت]] [[صبر]] کردن [[منتظران]] و همچنین ایجاد [[معرفت]] و [[شناخت]] به [[امام]] راه بسیار موثری برای ایجاد [[صبر]] در [[جان]] [[منتظران]] است<ref>ر.ک: [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|اندیشه مهدویت و آسیبها]]، ص ۳۹-۴۶.</ref>. | |||
==فرق بین [[انتظار]] و [[عجله]]== | |||
*نکتۀ مهمی که باید به آن توجه کرد این است که بین [[انتظار]] و [[عجله در امر ظهور]] تفاوت وجود دارد. فرق [[انتظار]] و [[عجله]] در این است که [[انتظار]] یک نوع شتاب و دویدن به سمت مطلوب است اما نه شتابی که مورد [[مذمت]] قرار گرفته است بلکه [[انتظار]] مصداقی از شتابهای مطلوب است چنانکه در [[اذان]] و اقامه به این نوع از شتاب اشاره شده است {{متن حدیث|حَیَّ عَلَی الصَّلَاةِ و حَیَّ عَلَی الْفَلَاحِ و حَیَّ عَلَی خَیْرِ الْعَمَلِ}}. اما اسبابی که باعث میشود [[انتظار]] از مقولۀ عجلۀ مذموم نباشد عبارتند از: | |||
#فرد [[منتظر]] به سبب انتظارش از [[خداوند]] نمیخواهد امر [[ظهور]] را بدون در نظر گرفتن شرایط، زمان و [[مصلحت]] آن محقق کند در حالی که [[انسان]] عجول به خاطر [[عجله]] ای که دارد میخواهد امر [[ظهور]] به هر طریقی محقق شود چه شرایط و زمان برای این امر حاصل شده باشد، چه حاصل نشده باشد<ref>ر.ک: [[رضا علی نوروزی|نوروزی، رضا علی]]؛ [[محمد نجفی|نجفی، محمد]]، [[فاطمه هاشمی|هاشمی، فاطمه]]، [[موانع و آفات انتظار (مقاله)|موانع و آفات انتظار]]، ص ۳۵-۳۷. </ref>. | |||
#[[انتظار فرد]] [[منتظر]]، همواره بر اساس انجام [[تکالیف الهی]] است که در [[زمان غیبت]] بر دوش [[منتظران]] نهادینه شده است یعنی فرد [[منتظر]] خود را [[مکلف]] میبیند تکالیفی که بر عهدهاش قرار گرفته است را به خوبی انجام دهد، چنانکه [[امام صادق]]{{ع}} در روایتی فرمودند: «آنانکه از [[همراهی]] و [[یاری]] [[قائم]] [[خشنود]] میشوند؛ باید [[انتظار]] پیشه کند و به [[پرهیزگاری]] و [[حسن خلق]] روی آورد که در چنین صورتی او [[منتظِر]] است و اگر در این حالت بمیرد و [[قائم]] پس از او [[قیام]] نماید، [[اجر]] او مانند کسی است که [[قائم]] را [[درک]] کرده است؛ پس تلاش کنید و [[انتظار]] بکشید که این [[انتظار]] گوارایتان [[باد]]»<ref>{{متن حدیث|مَنْ سَرَّهُ أَنْ یَکُونَ مِنْ أَصْحَابِ الْقَائِمِ فَلْیَنْتَظِرْ وَ لْیَعْمَلْ بِالْوَرَعِ وَ مَحَاسِنِ الْأَخْلَاقِ وَ هُوَ مُنْتَظِرٌ فَإِنْ مَاتَ وَ قَامَ الْقَائِمُ بَعْدَهُ کَانَ لَهُ مِنَ الْأَجْرِ مِثْلُ أَجْرِ مَنْ أَدْرَکَهُ فَجِدُّوا وَ انْتَظِرُوا هَنِیئاً لَکُمْ أَیَّتُهَا الْعِصَابَةُ الْمَرْحُومَة}}؛ غیبت نعمانی، باب ۱۱، ح۱۶. </ref> در حالی که فرد عجول به خاطر [[عجله]] ای که در امر [[ظهور]] دارد نمیتواند به انجام [[تکالیف الهی]] [[مقید]] باشد<ref>ر.ک: [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|آسیبشناسی جامعه منتظر]]، ص ۹۵-۱۰۰ </ref>. | |||
==نتیجه گیری== | |||
*بنابراین [[تعجیل]] در امر [[ظهور]] یکی از محورهای اصلی [[آسیبشناسی مهدویت]] است، چراکه [[تعجیل]] در امر [[ظهور]] هم آثار منفی [[معنوی]] از جمله [[اعتراض]] و عدم [[رضایت]] به [[مصلحت]] [[الهی]] و هم آثار منفی [[عقلی]] از جمله ایجاد روحیۀ [[یأس]] و [[نومیدی]] در انسانِ [[منتظر]] را به همراه دارد. | |||
==پرسش مستقیم== | ==پرسش مستقیم== | ||
* [[ | * [[ چرا تعجیل در امر ظهور را یکی از محورهای آسیبشناسی مهدویت شمردهاند؟ (پرسش)]] | ||
{{پرسمان | {{پرسمان آسیبشناسی مهدویت}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{فهرست اثر}} | |||
{{ستون-شروع|2}} | |||
# [[پرونده:137948.jpg|22px]] [[سید محمد میرتبار|میرتبار، سید محمد]]، [[آسیبشناسی جامعه منتظر (کتاب)|'''آسیبشناسی جامعه منتظر''']] | |||
# [[پرونده:152056.jpg|22px]] [[محمد صابر جعفری|جعفری، محمد صابر]]، [[اندیشه مهدویت و آسیبها (کتاب)|'''اندیشه مهدویت و آسیبها''']] | |||
# [[پرونده:مشرق موعود.jpg|22px]] [[رضا علی نوروزی|نوروزی، رضا علی]]؛ [[محمد نجفی|نجفی، محمد]]، [[فاطمه هاشمی|هاشمی، فاطمه]]، [[موانع و آفات انتظار (مقاله)|'''موانع و آفات انتظار''']] | |||
# [[پرونده:137945.jpg|22px]] [[محمد علی کریمی|کریمی، محمد علی]]، [[آیا ظهور نزدیک است ۳ (کتاب)|'''آیا ظهور نزدیک است''']] | |||
# [[پرونده:13451000.jpg|22px]] [[یحیی صالحنیا|صالحنیا، یحیی]]؛ [[تنها بر فراز (کتاب)|'''تنها بر فراز''']] | |||
# [[پرونده:152015.jpg|22px]] [[سید یحیی فاضل همدانی|فاضل همدانی، سید یحیی]]، [[نشانههای قائم آل محمد (کتاب)|'''نشانههای قائم آل محمد''']] | |||
{{پایان}} | |||
{{پایان}} | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{یادآوری پانویس}} | {{یادآوری پانویس}} |