امامتپدیا:ردهبندی: تفاوت میان نسخهها
جز (جایگزینی متن - 'ویکیپدیا' به 'امامتپدیا') برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{شیوهنامه|وپ:رده}} | {{شیوهنامه|وپ:رده}} | ||
{{رهنمودها}} | {{رهنمودها}} | ||
این مقاله، شیوههایی را برای ساختن و | این مقاله، شیوههایی را برای ساختن و سازماندهی ردهها ارائه میکند. برای اینکه مطالب کاربردیتری در این زمینه پیدا کنید، به [[راهنما:رده]] مراجعه کنید. | ||
[[ | |||
== قواعد نامگذاری == | |||
{{میانبر|وپ:نامگذاری ردهها}} | |||
نامگذاری ردهها باید با دقت انجام گیرد؛ چراکه انتقال ردهها نیازمند یک کار اضافی سنگین، یعنی یک ویرایش اضافه برای هر صفحه و برای هر زیررده است. ([[امامتپدیا:ردهبندی#تغییر مسیر ردهها|قسمت تغییر مسیر ردهها]] را ببینید.) | |||
=== پیشوند === | |||
ردهها را به چهار دسته تقسیم میکنیم:<ref>[[ویژه:پیوند_دائمی/10869163|بر اساس این اجماع]]</ref> | |||
# ردههای مرتبط با فضاهای نام '''(مقاله)'''، '''بحث (مقاله)'''، '''رده''' و '''بحث رده''' پیشوند نمیگیرند. | |||
# ردههای مرتبط با فضاهای نام '''الگو''' و '''بحث الگو''' پیشوند '''«الگو:»''' میگیرند. | |||
# ردههای مرتبط با فضاهای نام '''کاربر''' و '''بحث کاربر''' پیشوند '''«کاربر:»''' میگیرند. | |||
# ردههای مرتبط با فضاهای نام '''امامتپدیا'''، '''بحثامامتپدیا'''، '''راهنما'''، '''بحث راهنما'''، '''کتاب'''، '''بحث کتاب'''، '''مدیاویکی''' و '''بحث مدیاویکی''' پیشوند '''«امامتپدیا:»''' میگیرند. | |||
== ردهبندی صفحهها == | == ردهبندی صفحهها == | ||
[[پرونده:Amoozesh-radeh.ogv|thumb|300px|آشنایی با رده]] | |||
هر صفحهای از امامتپدیا باید دست کم به یک رده تعلق داشته باشد. (با این وجود لزومی ندارد [[امامتپدیا:رهنمودهای صفحه بحث|صفحههای بحث]]، [[امامتپدیا:صفحههای کاربری|کاربری]] و [[امامتپدیا:تغییرمسیر|تغییرمسیر]] را ردهبندی کنیم، هرچند این صفحهها نیز میتوانند در ردهٔ مناسب خودشان ردهبندی شوند). هر صفحه باید در ''واضحترین'' و ''دقیقترین'' ردههایی که از نظر منطقی به آنها تعلق دارد ردهبندی شود؛ یعنی اگر صفحهای در یکی از زیرردههای «مثال» قرار دارد، به طور معمول ''نباید'' در خود «مثال» نیز ردهبندی شود. این قاعده استثناهایی دارد <!-- که در بخش [[#ردههای پخشنشونده|ردههای پخشنوشنده؟]] توضیح داده خواهد شد (بخشش مشخص نیست) -->. | هر صفحهای از امامتپدیا باید دست کم به یک رده تعلق داشته باشد. (با این وجود لزومی ندارد [[امامتپدیا:رهنمودهای صفحه بحث|صفحههای بحث]]، [[امامتپدیا:صفحههای کاربری|کاربری]] و [[امامتپدیا:تغییرمسیر|تغییرمسیر]] را ردهبندی کنیم، هرچند این صفحهها نیز میتوانند در ردهٔ مناسب خودشان ردهبندی شوند). هر صفحه باید در ''واضحترین'' و ''دقیقترین'' ردههایی که از نظر منطقی به آنها تعلق دارد ردهبندی شود؛ یعنی اگر صفحهای در یکی از زیرردههای «مثال» قرار دارد، به طور معمول ''نباید'' در خود «مثال» نیز ردهبندی شود. این قاعده استثناهایی دارد <!-- که در بخش [[#ردههای پخشنشونده|ردههای پخشنوشنده؟]] توضیح داده خواهد شد (بخشش مشخص نیست) -->. | ||
خط ۱۲: | خط ۲۳: | ||
=== مقالهها === | === مقالهها === | ||
{{همچنین ببینید|امامتپدیا:بیشردهبندی | {{همچنین ببینید|امامتپدیا:بیشردهبندی|امامتپدیا:شیوهنامه ردهبندی افراد}} | ||
ردهبندی مقالهها میباید [[وپ:اثبات|تأییدپذیر]] باشد. باید با توجه به اطلاعات تأییدپذیری از درون نوشتار مشخص باشد که چرا مقاله در این رده قرار گرفته است. <!-- اگر مقالهای در یک رده یافتید که در منابعش مناسببودن برای آن رده نمایش داده نشده بود میتوانید از الگوی {{الگوب|رده بیمنبع}} یا اگر مقاله هیچ نشانهای مرتبط با قرارگرفتن در رده را نداشت از الگوی {{الگوب|رده نامرتبط؟}} استفاده کنید. (هر وقت این الگوها ساخته شدند این قسمت به متن اضافه شود) --> | ردهبندی مقالهها میباید [[وپ:اثبات|تأییدپذیر]] باشد. باید با توجه به اطلاعات تأییدپذیری از درون نوشتار مشخص باشد که چرا مقاله در این رده قرار گرفته است. <!-- اگر مقالهای در یک رده یافتید که در منابعش مناسببودن برای آن رده نمایش داده نشده بود میتوانید از الگوی {{الگوب|رده بیمنبع}} یا اگر مقاله هیچ نشانهای مرتبط با قرارگرفتن در رده را نداشت از الگوی {{الگوب|رده نامرتبط؟}} استفاده کنید. (هر وقت این الگوها ساخته شدند این قسمت به متن اضافه شود) --> | ||
ردهبندی همچنین میباید [[وپ:بیطرف|دیدگاهی بیطرف]] داشته باشد و ویرایشگران باید مراقب باشند تا در زمان ساخت یا افزودن رده به مقالهها بیطرفی را حفظ کنند. ردهبندیها اغلب مناقشهبرانگیز نیستند، اما اگر موضوع رده میتواند جرقهای برای شعلهورشدن مناقشه باشد، احتمالاً استفاده از یک مقالهٔ فهرستوار به جای رده بهتر است؛ در این حالت میتوان در درون فهرستمقاله پیرامون هر مورد فهرست توضیح داد و منابعی ارائه کرد (کاری که در صفحهٔ ردهها امکانپذیر نیست). | ردهبندی همچنین میباید [[وپ:بیطرف|دیدگاهی بیطرف]] داشته باشد و ویرایشگران باید مراقب باشند تا در زمان ساخت یا افزودن رده به مقالهها بیطرفی را حفظ کنند. ردهبندیها اغلب مناقشهبرانگیز نیستند، اما اگر موضوع رده میتواند جرقهای برای شعلهورشدن مناقشه باشد، احتمالاً استفاده از یک مقالهٔ فهرستوار به جای رده بهتر است؛ در این حالت میتوان در درون فهرستمقاله پیرامون هر مورد فهرست توضیح داد و منابعی ارائه کرد (کاری که در صفحهٔ ردهها امکانپذیر نیست). | ||
یک اصل مهم در هنگام ردهبندی مقالهها این است که رده باید '''توصیفگر''' مشخصههای موضوع مقاله باشد. منظور از توصیفگر مشخصهها بودن این است که در منابع معتبر ''رواج'' داشته باشد و ''به طور مداوم'' برای توصیف موضوع به کار رفته باشد (مانند عامل سرشناسی یا | یک اصل مهم در هنگام ردهبندی مقالهها این است که رده باید '''توصیفگر''' مشخصههای موضوع مقاله باشد. منظور از توصیفگر مشخصهها بودن این است که در منابع معتبر ''رواج'' داشته باشد و ''به طور مداوم'' برای توصیف موضوع به کار رفته باشد (مانند عامل سرشناسی یا پیشینهٔ در خور توجه در مورد مقالهٔ افراد، یا مکان و مذهب در مورد موقعیتهای جغرافیایی و…). | ||
ملاحظات ویژه برای ردهبندی مقالهها: | ملاحظات ویژه برای ردهبندی مقالهها: | ||
خط ۳۲: | خط ۴۲: | ||
به طور مشابه [[وپ:زیرصفحه|زیرصفحههای]] صفحههای کاربری که ممکن است پیشنویس مقالهها در آنها نگهداری شود، نباید ردهٔ محتوایی داشته باشند، اما میتوان آنها را در ردههای غیرمحتوایی یا ردههای پروژه ردهبندی کرد (مانند [[:رده:انشاهای کاربری]]). اگر مقالهای دارای رده را از فضای نام اصلی به فضای نام کاربری منتقل میکنید، ردههایش را بزدایید یا [[وپ:متن پنهان|پنهان]] کنید. هرگاه صفحه را به فضای نام اصلی بازگرداندید میتوانید ردههایش را نیز برگردانید. | به طور مشابه [[وپ:زیرصفحه|زیرصفحههای]] صفحههای کاربری که ممکن است پیشنویس مقالهها در آنها نگهداری شود، نباید ردهٔ محتوایی داشته باشند، اما میتوان آنها را در ردههای غیرمحتوایی یا ردههای پروژه ردهبندی کرد (مانند [[:رده:انشاهای کاربری]]). اگر مقالهای دارای رده را از فضای نام اصلی به فضای نام کاربری منتقل میکنید، ردههایش را بزدایید یا [[وپ:متن پنهان|پنهان]] کنید. هرگاه صفحه را به فضای نام اصلی بازگرداندید میتوانید ردههایش را نیز برگردانید. | ||
=== الگوها === | |||
{{میانبر|وپ:ردهبندی الگوها}} | |||
[[امامتپدیا:فضای نام الگو|الگوها]] باید براساس نوع الگو طبقهبندی شوند و نه براساس محتوای الگو. برای مثال [[الگو:فردوسی]] باید تحت [[:رده:جعبههای ناوبری شاعر]] طبقهبندی شود؛ اما طبقهبندی آن تحت [[:رده:شاعران ایران بزرگ]] اشتباه است. | |||
== چرا باید مقالات را ردهبندی کرد؟ == | == چرا باید مقالات را ردهبندی کرد؟ == | ||
خط ۵۷: | خط ۷۱: | ||
# گاهی پیش میآید که شما با توجه به شیوههایی که توضیح داده شد، میخواهید مقالهای را از یک رده بردارید و آن را در دو یا چند زیررده قرار دهید، اما تمام زیرردههای مورد نظر هنوز ساخته نشدهاند. در این صورت شما میبایست زیرردههای مورد نیاز را ایجاد نمایید. در غیر این صورت بهتر است مقاله را از رده پاک نکنید. | # گاهی پیش میآید که شما با توجه به شیوههایی که توضیح داده شد، میخواهید مقالهای را از یک رده بردارید و آن را در دو یا چند زیررده قرار دهید، اما تمام زیرردههای مورد نظر هنوز ساخته نشدهاند. در این صورت شما میبایست زیرردههای مورد نیاز را ایجاد نمایید. در غیر این صورت بهتر است مقاله را از رده پاک نکنید. | ||
# قواعد فوق انعطافپذیرند و در مواقعی که راه حل دیگری وجود ندارد، میتوان با دست بازتری از آنها استفاده کرد. | # قواعد فوق انعطافپذیرند و در مواقعی که راه حل دیگری وجود ندارد، میتوان با دست بازتری از آنها استفاده کرد. | ||
# ردهها پانویس ندارند؛ بنابراین در قرار دادن مقالات در ردهها باید دقت کرد. مقالات را فقط در صورتی مجازید در یک رده قرار دهید که یا تعلق مقاله به رده مورد نظر بدیهی باشد | # ردهها پانویس ندارند؛ بنابراین در قرار دادن مقالات در ردهها باید دقت کرد. مقالات را فقط در صورتی مجازید در یک رده قرار دهید که یا تعلق مقاله به رده مورد نظر بدیهی باشد یا در مقاله مدرکی در این مورد وجود داشته باشد. | ||
=== ردهها، فهرستها و جعبههای اطلاعات === | === ردهها، فهرستها و جعبههای اطلاعات === | ||
خط ۶۶: | خط ۸۰: | ||
=== ردهها درخت تشکیل نمیدهند === | === ردهها درخت تشکیل نمیدهند === | ||
[[ | [[پرونده:Directed_acyclic_graph.png|left]]{{سخ}} | ||
هر مقاله یا رده ممکن است در یک، دو یا چند ردهٔ مختلف ردهبندی شوند. به این ترتیب ردهها یک سلسلهمراتب یا [[ساختار درختی]] تشکیل نمیدهند؛ بلکه چیزی شبیه به یک [[گراف جهتدار غیرمدور]] را ایجاد میکند. | هر مقاله یا رده ممکن است در یک، دو یا چند ردهٔ مختلف ردهبندی شوند. به این ترتیب ردهها یک سلسلهمراتب یا [[ساختار درختی]] تشکیل نمیدهند؛ بلکه چیزی شبیه به یک [[گراف جهتدار غیرمدور]] را ایجاد میکند. | ||
خط ۸۴: | خط ۹۸: | ||
وقتی میخواهید مقالهای را به یک رده یا زیررده اضافه کنید باید دقت کنید که رده یا زیرردهٔ مناسب را انتخاب نمایید. مقالهای که دارید ردهبندی میکنید ممکن است به جغرافیا، تاریخ، یک رشتهٔ دانشگاهی، آشپزی یا موضوع دیگری باشد؛ بنابراین بهتر است گشتی در بین ردههای مختلف بزنید و زیرردههای مختلف موجود را بررسی نمایید تا جایگاه مناسب را برای مقالهتان پیدا کنید. حتی میتوانید در مقالههای مشابه هم جستجو کنید و ببینید که در کدام ردهها قرار گرفتهاند. | وقتی میخواهید مقالهای را به یک رده یا زیررده اضافه کنید باید دقت کنید که رده یا زیرردهٔ مناسب را انتخاب نمایید. مقالهای که دارید ردهبندی میکنید ممکن است به جغرافیا، تاریخ، یک رشتهٔ دانشگاهی، آشپزی یا موضوع دیگری باشد؛ بنابراین بهتر است گشتی در بین ردههای مختلف بزنید و زیرردههای مختلف موجود را بررسی نمایید تا جایگاه مناسب را برای مقالهتان پیدا کنید. حتی میتوانید در مقالههای مشابه هم جستجو کنید و ببینید که در کدام ردهها قرار گرفتهاند. | ||
همچنین در انتخاب زیرردهها نیز بهتر است تلاش کنید که رده یا زیرردهای را برگزینید که | همچنین در انتخاب زیرردهها نیز بهتر است تلاش کنید که رده یا زیرردهای را برگزینید که حتیالامکان تخصصیتر باشد. بهطور مثال اگر میخواهید [[پروین اعتصامی]] را ردهبندی کنید، بهتر است آن را در [[:رده:شاعران اهل ایران]] قرار دهید و نه در [[:رده:شاعران]] یا [[:رده:اهالی ایران]]. | ||
== چگونه یک ردهٔ جدید ایجاد کنیم؟ == | == چگونه یک ردهٔ جدید ایجاد کنیم؟ == | ||
خط ۹۷: | خط ۱۱۱: | ||
=== پیش از ایجاد رده جستجو کنید === | === پیش از ایجاد رده جستجو کنید === | ||
قبل از ایجاد یک ردهٔ جدید جستجو کنید و ببینید که آیا این رده در حال حاضر وجود دارد یا نه. بهترین راه این است که پیوند رده را در مقالهتان وارد کنید و گزینهٔ پیشنمایش را کلیک کنید. اگر نام رده با خط آبی در زیر مقاله نمایان شد، آن مقاله در حال حاضر وجود دارد. اما اگر قرمز بود، شما با ذخیرهٔ ویرایشتان یک ردهٔ جدید به وجود خواهید آورد. در این حالت شما میبایست در بین ردههای موجود جستجو کنید و ببینید که آیا در حال حاضر ردهٔ مشابهی با عنوان یا املای وجود دارد یا نه. ممکن است ردهٔ مورد نظر شما با عنوان یا املای مشابهی وجود داشته باشد و شما با این کار مانع از درست شدن ردههای هممعنا میشوید. بهطور مثال [[:رده:اساطیر ایران]]، [[:رده:اساطیر ایرانی]]، [[:رده:اسطورههای ایران]]، [[:رده:اسطورههای ایرانی]] و | [[پرونده:جستجوی رده.PNG|left|400px]] | ||
قبل از ایجاد یک ردهٔ جدید جستجو کنید و ببینید که آیا این رده در حال حاضر وجود دارد یا نه. بهترین راه این است که پیوند رده را در مقالهتان وارد کنید و گزینهٔ پیشنمایش را کلیک کنید. اگر نام رده با خط آبی در زیر مقاله نمایان شد، آن مقاله در حال حاضر وجود دارد. اما اگر قرمز بود، شما با ذخیرهٔ ویرایشتان یک ردهٔ جدید به وجود خواهید آورد. در این حالت شما میبایست در بین ردههای موجود جستجو کنید و ببینید که آیا در حال حاضر ردهٔ مشابهی با عنوان یا املای وجود دارد یا نه. ممکن است ردهٔ مورد نظر شما با عنوان یا املای مشابهی وجود داشته باشد و شما با این کار مانع از درست شدن ردههای هممعنا میشوید. بهطور مثال [[:رده:اساطیر ایران]]، [[:رده:اساطیر ایرانی]]، [[:رده:اسطورههای ایران]]، [[:رده:اسطورههای ایرانی]] و … همگی ممکن است موجود باشند و تعدادی از مقالات مربوط به اسطورههای ایران را در خود جای داده باشند. بهتر است تلاش کنید که ردههای مشابه ایجاد نکنید چون باعث مشکل شدن جستجوی مقالات در امامتپدیا میشود و فلسفهٔ استفاده از ردهها را زیر سؤال میبرد. همچنین میبایست دقت کنید که در نام ردهای که میخواهید ایجاد کنید، نویسههای غیر استاندارد وجود نداشته باشد. (به [[امامتپدیا:شیوهنامه]] نگاه کنید) همچنین میبایست دقت کنید از {{عبارت عربی|ي}} و {{عبارت عربی|ك}} عربی (ی و ک) در عنوان رده استفاده نکنید. | |||
یکی از راههای جستجوی ردههای مشابه استفاده از امکان جستجو در امامتپدیا است. با استفاده از این امکان شما میتوانید یک یا چند کلمهٔ کلیدی در عنوان رده را در بین ردهها جستجو کنید. برای این کار باید پس از ظاهر شدن صفحهٔ جستجو، عبارت «رده» را در زیر صفحهٔ جستجو علامت بزنید مجدداً جستجو کنید. (امامتپدیا بهطور پیشفرض فقط در بین مقالات جستجو را انجام میدهد) | یکی از راههای جستجوی ردههای مشابه استفاده از امکان جستجو در امامتپدیا است. با استفاده از این امکان شما میتوانید یک یا چند کلمهٔ کلیدی در عنوان رده را در بین ردهها جستجو کنید. برای این کار باید پس از ظاهر شدن صفحهٔ جستجو، عبارت «رده» را در زیر صفحهٔ جستجو علامت بزنید مجدداً جستجو کنید. (امامتپدیا بهطور پیشفرض فقط در بین مقالات جستجو را انجام میدهد) | ||
خط ۱۰۸: | خط ۱۲۳: | ||
== ساماندهی ردهها == | == ساماندهی ردهها == | ||
=== قرارگرفتن در زیرردهها === | |||
اگر قرارگرفتن در یک رده به صورت خودکار و منطقاً قرارداشتن در ردهٔ دیگر را معنی بدهد، یعنی ردهٔ اول طبیعتاً یکی از انواع ردهٔ دوم محسوب شود، آنگاه ردهٔ اول باید به صورت مستقیم یا غیرمستقیم زیرردهٔ ردهٔ دوم شود. برای مثال [[:رده:شهرهای فرانسه]] زیرردهٔ [[:رده:مناطق مسکونی در فرانسه]] است که خودش زیرردهٔ [[:رده:جغرافیای فرانسه]] است. | |||
بسیاری از زیرردهها دو یا چند ردهٔ والد دارند. برای مثال [[:رده:نویسندگان اهل بریتانیا]] باید در هر دو ردهٔ [[:رده:نویسندگان بر پایه ملیت]] و [[:رده:اهالی بریتانیا بر پایه پیشه]] قرار بگیرد. هنگامی که یک رده به عنوان زیرردهٔ ردهٔ دیگری قرار داده میشود، مطمئن شوید که اعضای زیررده (به غیر از احتمالاً چند استثنای خاص) عضو ردهٔ والد نیز باشند. زنجیرهٔ ردههای تشکیلشده از ارتباطهای والد-فرزندی هرگز نباید منجر به ایجاد حلقهٔ بسته شوند.<ref>به زبان نظریهٔ گراف، گراف ردهها باید [[گراف جهتدار غیرمدور]] باشد.</ref> یعنی هیچ ردهای نباید در جایگاه زیرردهای از زیرردههای خودش قرار بگیرد. اگر دو رده ارتباط نزدیکی دارند ولی این ارتباط از نوع زیررده نیست آن پیوند بین آنها را میتوان با استفاده از ویکیپیوند در متن ردهها مشخص کرد. | |||
به غیر از برخی استثناها (یعنی ردههای غیرپخشی) مقالهها باید در پایینترین سطح از سلسلهمراتب ردهها قرار بگیرند و هیچیک از ردههای والد را دربرنداشتهباشند. به زبان دیگر یک رده یا صفحه بهندرت میتواند هم در رده و هم در زیرردهٔ آن قرار بگیرد، مگر اینکه ردهٔ فرزند یک ردهٔ غیرپخشی یا یک ردهٔ همموضوع<ref>eponymous</ref> باشد. برای مثال مقالهٔ «پاریس» لازم است تنها در ردهٔ [[:رده:شهرهای فرانسه]] قرار بگیرد و دیگر در [[:رده:مناطق مسکونی در فرانسه]] قرار نخواهد گرفت. دلیلش این است که ردهٔ اول (شهرها) جزئی از ردهٔ دوم (مناطق) است؛ خواننده با دیدن ردهٔ شهر متوجه میشود که پاریس جزء مناطق مسکونی است. | |||
همچنین توجه کنید که از آنجایی که الگوهای خرد به منظور نگهداری داخل امامتپدیا استفاده میشوند، ردههای حاصل از آنها مشمول سیاستهای ردهبندی امامتپدیا نمیشوند. مقالههایی که ردهٔ «خرد» دارند ''میباید'' همچنان در بهترین ردهٔ محتوایی مرتبط قرار بگیرد، حتی اگر آن رده یک والد مستقیم برای ردهٔ خرد باشد. | |||
=== ردههای بزرگ === | === ردههای بزرگ === | ||
اگر بیشتر از ۲۰۰ مدخل در یک رده وجود داشته باشد، کاربر فقط ۲۰۰ تای آنها را در صفحهٔ مانیتور خود میبیند و برای دیدن سایر مداخل ناچار است از گزینهٔ «۲۰۰تای بعدی» استفاده کند. برای راهبری سادهتر، یک جدول محتویات (TOC) به رده اضافه کنید. | اگر بیشتر از ۲۰۰ مدخل در یک رده وجود داشته باشد، کاربر فقط ۲۰۰ تای آنها را در صفحهٔ مانیتور خود میبیند و برای دیدن سایر مداخل ناچار است از گزینهٔ «۲۰۰تای بعدی» استفاده کند. برای راهبری سادهتر، یک جدول محتویات (TOC) به رده اضافه کنید. | ||
خط ۱۱۳: | خط ۱۳۷: | ||
:{{الگوب|فهرست محتویات رده}}: که یک جدول محتویات شامل حرف اول اضافه میکند. | :{{الگوب|فهرست محتویات رده}}: که یک جدول محتویات شامل حرف اول اضافه میکند. | ||
:{{الگوب|فهرست بزرگ محتویات رده}}: که یک جدول محتویات شامل حرف اول و دوم اضافه میکند. | :{{الگوب|فهرست بزرگ محتویات رده}}: که یک جدول محتویات شامل حرف اول و دوم اضافه میکند. | ||
:{{الگوب|فهرست محتویات بزرگ تاشو رده}} | |||
:{{الگوب|فهرست بزرگ محتویات رده ۲}} | |||
زمانی که یک رده شلوغ میشود، سعی کنید زیرردههایی درست کنید. شما با این کار مقالات را در ردههایی که معنی و کاربرد دارند، ردهبندی میکنید و جستجوی خوانندگان آینده را تسهیل مینمایید. | زمانی که یک رده شلوغ میشود، سعی کنید زیرردههایی درست کنید. شما با این کار مقالات را در ردههایی که معنی و کاربرد دارند، ردهبندی میکنید و جستجوی خوانندگان آینده را تسهیل مینمایید. | ||
خط ۱۲۲: | خط ۱۴۸: | ||
=== تغییر مسیر ردهها === | === تغییر مسیر ردهها === | ||
البته برای تغییر مسیر ردهها نیز (مانند سایر صفحات) میتوان از فرمان #تغییرمسیر استفاده نمود. اما بهتر است از این فرمان استفاده نشود، چون استفاده از این فرمان مانع از قرار گرفتن صفحات جدید در رده نمیشود. بهتر است برای آگاهکردن دیگرکاربران، در صفحه بحث [[بحث امامتپدیا:ویکیپروژه ردهبندی|ویکیپروژه ردهبندی]] آن را بنویسید و الگوی {{الگوب|رده بهتر}} را به کار گیرید. برای نمونه اگر بخواهید [[:رده:دانشگاههای سراسری ایران]] را به رده [[:رده:دانشگاههای دولتی ایران]] بکوچانید (منتقل کنید)، میتوانید با بهکاربردن این الگو به گونه <nowiki>{{رده | البته برای تغییر مسیر ردهها نیز (مانند سایر صفحات) میتوان از فرمان #تغییرمسیر استفاده نمود. اما بهتر است از این فرمان استفاده نشود، چون استفاده از این فرمان مانع از قرار گرفتن صفحات جدید در رده نمیشود. بهتر است برای آگاهکردن دیگرکاربران، در صفحه بحث [[بحث امامتپدیا:ویکیپروژه ردهبندی|ویکیپروژه ردهبندی]] آن را بنویسید و الگوی {{الگوب|رده بهتر}} را به کار گیرید. برای نمونه اگر بخواهید [[:رده:دانشگاههای سراسری ایران]] را به رده [[:رده:دانشگاههای دولتی ایران]] بکوچانید (منتقل کنید)، میتوانید با بهکاربردن این الگو به گونه <nowiki>{{رده بهتر|نام رده بهتر}}</nowiki>، پیام زیر را در صفحه [[:رده:دانشگاههای سراسری ایران]]، که میخواهید منتقل شود، بگذارید: | ||
<nowiki>{{رده بهتر|دانشگاههای دولتی ایران}}</nowiki> | <nowiki>{{رده بهتر|دانشگاههای دولتی ایران}}</nowiki> | ||
خط ۱۳۸: | خط ۱۶۴: | ||
* معمولاً نام ردهها به صورت جمع به کار میرود. تا جایی که میشود از «جمع مکسر» و واژههای غیرفارسی استفاده نمیشود. | * معمولاً نام ردهها به صورت جمع به کار میرود. تا جایی که میشود از «جمع مکسر» و واژههای غیرفارسی استفاده نمیشود. | ||
* ردهبندی اشخاص: | * ردهبندی اشخاص: | ||
:* برای انتساب افراد به یک مکان از «اهالی فلانجا» و | :* برای انتساب افراد به یک مکان از «اهالی فلانجا» و «بهمانجاییتبار اهل فلانجا» استفاده میشود. مانند [[:رده:اهالی ژاپن]] و [[:رده:اسپانیاییتبارهای اهل ایالات متحده آمریکا]] یا [[:رده:افراد آمریکایی یهودیتبار]]. | ||
:* شغلها معمولاً به شکل [[:رده:خوانندگان]]، [[:رده:روانشناسان]] و [[:رده:تاریخنگاران]] نوشته میشود. | :* شغلها معمولاً به شکل [[:رده:خوانندگان]]، [[:رده:روانشناسان]] و [[:رده:تاریخنگاران]] نوشته میشود. | ||
خط ۱۴۶: | خط ۱۷۲: | ||
:*تاریخ تولد و مرگ افراد به شکل [[:رده:زادگان ۱۳۲۵]] و [[:رده:درگذشتگان ۲۰۰۹ (میلادی)]] نوشته میشود. | :*تاریخ تولد و مرگ افراد به شکل [[:رده:زادگان ۱۳۲۵]] و [[:رده:درگذشتگان ۲۰۰۹ (میلادی)]] نوشته میشود. | ||
* ردهبندی کشورها: | * ردهبندی کشورها: | ||
:* موضوعاتِ کشورها و جایها به شکل [[:رده:اقتصاد | :* موضوعاتِ کشورها و جایها به شکل [[: رده:اقتصاد ژاپن]] و [[:رده:مجموعههای تلویزیونی در ایران]] و [[:رده:کشتارها در سوریه]] و [[:رده:موسیقی کانادا]] و [[:رده:فرهنگ در خراسان]] نوشته میشود. اما گاهی نام کشور/ملیت به عنوان صفت (مثلا برای یک سبک هنری) است مانند [[:رده:موسیقی ایرانی]] و [[:رده:موسیقی کردی]]. | ||
:* کشورهای خاص: برای انگلستان، ایرلند، ولز، و اسکاتلند ردههای مجزا ایجاد میشود و همه آنها در ردههای [[بریتانیا]] قرار میگیرند. | :* کشورهای خاص: برای انگلستان، ایرلند، ولز، و اسکاتلند ردههای مجزا ایجاد میشود و همه آنها در ردههای [[بریتانیا]] قرار میگیرند. | ||
خط ۱۵۲: | خط ۱۷۸: | ||
* فیلمها، کتابها، و غیره بر اساس سال انتشار و تأسیس و … به شکل [[:رده:فیلمهای ۲۰۰۸ (میلادی)]] | * فیلمها، کتابها، و غیره بر اساس سال انتشار و تأسیس و … به شکل [[:رده:فیلمهای ۲۰۰۸ (میلادی)]] | ||
برای دیدن بقیهٔ بحثها و نتایج به [[امامتپدیا:ویکیپروژه ردهبندی]] مراجعه شود و برای بعضی از ترجمههای پر | برای دیدن بقیهٔ بحثها و نتایج به [[امامتپدیا:ویکیپروژه ردهبندی]] مراجعه شود و برای بعضی از ترجمههای پر کاربرد به [[امامتپدیا:ترجمه ردهها]] مراجعه نمائید. | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
خط ۱۶۴: | خط ۱۹۰: | ||
{{سیاستها و رهنمودهای امامتپدیا}} | {{سیاستها و رهنمودهای امامتپدیا}} | ||
[[رده:کتاب راهنمای ویرایشگر]] | [[رده:کتاب راهنمای ویرایشگر]] | ||
[[رده:رهنمودهای ویرایش امامتپدیا]] |
نسخهٔ ۲۴ مارس ۲۰۲۰، ساعت ۲۱:۲۳
این صفحه یکی از شیوهنامههای امامتپدیا است و جزو رهنمودهای امامتپدیا بهشمار میرود. مفاد و توصیههای این صفحه، نمایانگر آن دسته از استانداردهای مقالهنویسی/ویرایش است که بسیاری از ویراستاران، با اصول بنیادیِ آنها موافقند. بااینکه پیروی از مفاد این صفحه توصیه میشود، این مفاد جزو سیاستها نیست. در ویرایش و بهروزرسانی این صفحه جسور باشید، ولی لطفاً پیش از انجام تغییرات عمده از صفحهٔ بحث برای مطرح کردن آن تغییرات و نظرخواهی دربارهٔ آنها استفاده کنید. |
رهنمودهای امامتپدیا | |||
---|---|---|---|
رفتاری | |||
محتوایی | |||
ویرایشی | |||
|
|||
شیوهنامه | |||
حذف | |||
این مقاله، شیوههایی را برای ساختن و سازماندهی ردهها ارائه میکند. برای اینکه مطالب کاربردیتری در این زمینه پیدا کنید، به راهنما:رده مراجعه کنید.
قواعد نامگذاری
نامگذاری ردهها باید با دقت انجام گیرد؛ چراکه انتقال ردهها نیازمند یک کار اضافی سنگین، یعنی یک ویرایش اضافه برای هر صفحه و برای هر زیررده است. (قسمت تغییر مسیر ردهها را ببینید.)
پیشوند
ردهها را به چهار دسته تقسیم میکنیم:[۱]
- ردههای مرتبط با فضاهای نام (مقاله)، بحث (مقاله)، رده و بحث رده پیشوند نمیگیرند.
- ردههای مرتبط با فضاهای نام الگو و بحث الگو پیشوند «الگو:» میگیرند.
- ردههای مرتبط با فضاهای نام کاربر و بحث کاربر پیشوند «کاربر:» میگیرند.
- ردههای مرتبط با فضاهای نام امامتپدیا، بحثامامتپدیا، راهنما، بحث راهنما، کتاب، بحث کتاب، مدیاویکی و بحث مدیاویکی پیشوند «امامتپدیا:» میگیرند.
ردهبندی صفحهها
هر صفحهای از امامتپدیا باید دست کم به یک رده تعلق داشته باشد. (با این وجود لزومی ندارد صفحههای بحث، کاربری و تغییرمسیر را ردهبندی کنیم، هرچند این صفحهها نیز میتوانند در ردهٔ مناسب خودشان ردهبندی شوند). هر صفحه باید در واضحترین و دقیقترین ردههایی که از نظر منطقی به آنها تعلق دارد ردهبندی شود؛ یعنی اگر صفحهای در یکی از زیرردههای «مثال» قرار دارد، به طور معمول نباید در خود «مثال» نیز ردهبندی شود. این قاعده استثناهایی دارد .
با وجود اینکه معمولاً از روی نام رده مشخص است که چه صفحههایی باید در آن جای بگیرند، میتوان متنی در خود رده نیز فراهم آورد که توضیح دهد چه صفحههایی در آن رده جای میگیرند. یک روش برای اینکه پیش از ساخت ردهٔ تازه مطمئن شویم از قبل ردهٔ مشابهی ساخته نشده است، این است که ردههای مقالههای دارای موضوع مشابه را بررسی کنیم. روش دیگر این است که در میان ردههای موجود جستوجو کنیم. با توجه به اینکه ردههای امامتپدیا حالت سلسلهمراتبی دارند، ردهها را مانند برچسب به صفحهها میافزاییم.
اگر مطمئن نیستید که چگونه باید یک صفحهٔ نیازمند رده را ردهبندی کنید، کافیست به آن الگوی {{ردهبندینشده}}
را بیفزایید تا ویرایشگران بعدی آن را ردهبندی کنند.
مقالهها
ردهبندی مقالهها میباید تأییدپذیر باشد. باید با توجه به اطلاعات تأییدپذیری از درون نوشتار مشخص باشد که چرا مقاله در این رده قرار گرفته است.
ردهبندی همچنین میباید دیدگاهی بیطرف داشته باشد و ویرایشگران باید مراقب باشند تا در زمان ساخت یا افزودن رده به مقالهها بیطرفی را حفظ کنند. ردهبندیها اغلب مناقشهبرانگیز نیستند، اما اگر موضوع رده میتواند جرقهای برای شعلهورشدن مناقشه باشد، احتمالاً استفاده از یک مقالهٔ فهرستوار به جای رده بهتر است؛ در این حالت میتوان در درون فهرستمقاله پیرامون هر مورد فهرست توضیح داد و منابعی ارائه کرد (کاری که در صفحهٔ ردهها امکانپذیر نیست).
یک اصل مهم در هنگام ردهبندی مقالهها این است که رده باید توصیفگر مشخصههای موضوع مقاله باشد. منظور از توصیفگر مشخصهها بودن این است که در منابع معتبر رواج داشته باشد و به طور مداوم برای توصیف موضوع به کار رفته باشد (مانند عامل سرشناسی یا پیشینهٔ در خور توجه در مورد مقالهٔ افراد، یا مکان و مذهب در مورد موقعیتهای جغرافیایی و…).
ملاحظات ویژه برای ردهبندی مقالهها:
- رسم امامتپدیا این است که ردهها در پایان متن اما پیش از الگوهای خرد قرار میگیرند.
- ترتیب ردهها در مقالهها هیچ قانون خاصی ندارد (برای نمونه لازم نیست حتماً الفبایی باشد، هرچند گاهی مرتبسازی الفبایی میتواند مفید باشد). معمولاً اساسیترین و مهمترین ردهها پیش از بقیه آورده میشوند.
- هیچ مقالهای را نباید با ردههای قرمز ناموجود رها کرد. یا باید رده ساخته شود، یا پیوند به رده حذف گردد یا تغییر یابد.
- نباید ردهبندی را بر پایهٔ نوع مقاله انجام داد. برای نمونه یک مقالهٔ زندگینامهای را نباید در رده:زندگینامهها ردهبندی نمود.
- مقالههایی که دارای موضوع داستانی هستند را نباید به گونهای ردهبندی کرد که با موضوعات علمی و حقیقی اشتباه شوند.
صفحههای کاربری
صفحههای کاربری مقاله نیستند و بنابراین به ردههای محتوایی همچون رده:افراد زنده یا رده:زیستشناسان تعلق ندارند. با این وجود میتوان آنها را در ردههای کاربری (زیرردههای رده:امامتپدیاییها، مانند رده رده:کاربران معتاد) ردهبندی نمود که به همکاری بین کاربران کمک کند.
به طور مشابه زیرصفحههای صفحههای کاربری که ممکن است پیشنویس مقالهها در آنها نگهداری شود، نباید ردهٔ محتوایی داشته باشند، اما میتوان آنها را در ردههای غیرمحتوایی یا ردههای پروژه ردهبندی کرد (مانند رده:انشاهای کاربری). اگر مقالهای دارای رده را از فضای نام اصلی به فضای نام کاربری منتقل میکنید، ردههایش را بزدایید یا پنهان کنید. هرگاه صفحه را به فضای نام اصلی بازگرداندید میتوانید ردههایش را نیز برگردانید.
الگوها
الگوها باید براساس نوع الگو طبقهبندی شوند و نه براساس محتوای الگو. برای مثال الگو:فردوسی باید تحت رده:جعبههای ناوبری شاعر طبقهبندی شود؛ اما طبقهبندی آن تحت رده:شاعران ایران بزرگ اشتباه است.
چرا باید مقالات را ردهبندی کرد؟
ردهها به کاربران کمک میکنند که اطلاعات مورد نظرشان را پیدا کنند، حتی اگر ندانند که در آن زمینه اطلاعاتی در دانشنامه وجود دارد یا اینکه تحت چه عنوانی قرارگرفته است. هر صفحهای در فضای نام مقاله، میبایست حداقل در یک رده قرار داشته باشد. ردهها باید از میان موضوعات عمدهای برگزیده شوند که احتمال میرود برای خوانندهٔ مقاله مفید باشند.
نام مقاله: محمدرضا شجریان
ردهٔ مفید: رده:خوانندگان موسیقی سنتی ایرانی اهل ایران
ردهٔ غیرمفید: رده:خوانندگانی با نام محمدرضا
برای این که متوجه شوید ردهای مفید است یا نه، این سوالات را بپرسید:
- آیا میشود یکی دو پاراگراف راجع به این رده توضیح داد؟
- اگر شما از رده به مقالهای وارد شدید، آیا متوجه میشوید که چرا این مقاله در این رده قرار گرفته است؟ به عبارت دیگر، آیا در مقاله راجع به ردهٔ مورد نظر بحثی شده است؟
اگر جواب به یکی از این سوالات (یا به هردو) منفی است، احتمالاً ردهٔ انتخابی مناسب نیست.
راهکارها
برخی از راهکارهای کلی
- کاربرد عمدهٔ ردهها، تسهیل در گشتوگذار کاربران در بین مقالات مشابهاست؛ بنابراین برای ساختن ردهها و زیرردهها دقت کنید که یافتن مقالات مشابه را آسان کنند.
- یک مقاله اغلب در چند رده جای دارد. اما باید توجه کرد که ردهبندی یک مقاله در تعداد خیلی زیادی رده، باعث پایین آمدن کارایی ردهها میشود.
- معمولاً نباید مقالات را بهصورت همزمان هم در خود رده و هم در زیرردهٔ آن طبقهبندی نمود. برای مثال بهرام بیضایی که در رده:نمایشنامهنویسان اهل ایران طبقهبندی شدهاست، نباید همزمان در رده:نمایشنامهنویسان یا رده:اهالی ایران نیز طبقهبندی شود. البته این قاعده استثناء نیز دارد که بعداً به آن اشاره خواهد شد.
- هنگام ردهبندی مقالات ببینید که آیا مقالات مشابه و همردیف مقالهٔ شما در آن رده وجود دارند یا نه. اگر تعداد آنها خیلی کم باشد، احتمالاً مقالهٔ شما باید در یکی از زیرردهها قرار بگیرد.
- ممکن است یک مقاله و یک رده دارای یک نام باشند. اما لزومی ندارد که حتماً یکجور ردهبندی شوند.
- گاهی پیش میآید که شما با توجه به شیوههایی که توضیح داده شد، میخواهید مقالهای را از یک رده بردارید و آن را در دو یا چند زیررده قرار دهید، اما تمام زیرردههای مورد نظر هنوز ساخته نشدهاند. در این صورت شما میبایست زیرردههای مورد نیاز را ایجاد نمایید. در غیر این صورت بهتر است مقاله را از رده پاک نکنید.
- قواعد فوق انعطافپذیرند و در مواقعی که راه حل دیگری وجود ندارد، میتوان با دست بازتری از آنها استفاده کرد.
- ردهها پانویس ندارند؛ بنابراین در قرار دادن مقالات در ردهها باید دقت کرد. مقالات را فقط در صورتی مجازید در یک رده قرار دهید که یا تعلق مقاله به رده مورد نظر بدیهی باشد یا در مقاله مدرکی در این مورد وجود داشته باشد.
ردهها، فهرستها و جعبههای اطلاعات
برای ملاحظهٔ سایر روشهای طبقهبندی مقالات در امامتپدیا به امامتپدیا:ردهها، فهرستها و الگوهای ناوبری مراجعه کنید.
ردهبندی مقالات راجعبه زندگینامهٔ افراد
برای آشنایی با چگونگی ردهبندی مقالات راجع به افراد به امامتپدیا:شیوهنامه ردهبندی افراد مراجعه کنید.
ردهها درخت تشکیل نمیدهند
هر مقاله یا رده ممکن است در یک، دو یا چند ردهٔ مختلف ردهبندی شوند. به این ترتیب ردهها یک سلسلهمراتب یا ساختار درختی تشکیل نمیدهند؛ بلکه چیزی شبیه به یک گراف جهتدار غیرمدور را ایجاد میکند.
ردهبندی را پراکنده نکنید
در بعضی از موارد امکان دارد برای جلوگیری از ردهبندی پراکنده، همراه با ردهٔ فرعی، ردهٔ اصلی (ردهٔ مادر) هم در مقاله دیده شود و این کار برای جلوگیری از پراکندگی در ردهبندی مقاله انجام میشود.
از درست کردن دور یا حلقه اجتناب کنید
یک حلقه یا دور یا سیکل بسته به این معنی است که یک رده، به واسطهٔ یک زیررده یا یک سلسله از زیرردهها، زیرردهٔ خودش شود. البته نرمافزار ویکیمدیا از بروز دور یا حلقه جلوگیری نمیکند ولی بهتر است از بهوجود آمدن یک سیکل بسته اجتناب شود. وجود دور میتواند خواننده را گیج کند. این حلقهها گاهی رشد میکنند و بزرگ میشوند بهطور مثال در امامتپدیای انگلیسی، در ژانویه ۲۰۰۶، یک سیکل بسته شامل ۲۲ رده شناسایی و اصلاح شد.
البته دورهای قابل قبول نیز در امامتپدیا وجود دارد. مواردی مانند مفاهیم انتزاعی گاهی دورهایی را بهصورت طبیعی ایجاد میکنند.
چگونه یک مقاله را در یک رده قرار دهیم؟
قرار دادن یک مقاله در یک رده بسیار آسان است؛ مقاله را ویرایش کنید و آن را به رده پیوند دهید (عبارت [[رده:نام رده]] را تایپ کنید). پیوند مربوط به رده را در پایین صفحه و قبل از جستارهای وابسته قرار دهید. با این کار، در صفحهٔ مربوط به رده نیز نام مقاله ظاهر میشود و لازم نیست که شما رده را ویرایش کنید. در صورتی که با نحوهٔ ویرایش یا ایجاد پیوند در امامتپدیا آشنا نیستید، به امامتپدیا:خودآموز (ویرایش) و امامتپدیا:خودآموز (پیوندهای امامتپدیا) مراجعه نمایید.
وقتی میخواهید مقالهای را به یک رده یا زیررده اضافه کنید باید دقت کنید که رده یا زیرردهٔ مناسب را انتخاب نمایید. مقالهای که دارید ردهبندی میکنید ممکن است به جغرافیا، تاریخ، یک رشتهٔ دانشگاهی، آشپزی یا موضوع دیگری باشد؛ بنابراین بهتر است گشتی در بین ردههای مختلف بزنید و زیرردههای مختلف موجود را بررسی نمایید تا جایگاه مناسب را برای مقالهتان پیدا کنید. حتی میتوانید در مقالههای مشابه هم جستجو کنید و ببینید که در کدام ردهها قرار گرفتهاند. همچنین در انتخاب زیرردهها نیز بهتر است تلاش کنید که رده یا زیرردهای را برگزینید که حتیالامکان تخصصیتر باشد. بهطور مثال اگر میخواهید پروین اعتصامی را ردهبندی کنید، بهتر است آن را در رده:شاعران اهل ایران قرار دهید و نه در رده:شاعران یا رده:اهالی ایران.
چگونه یک ردهٔ جدید ایجاد کنیم؟
پیش از ساخت یک رده امامتپدیا:بیشردهبندی را مطالعه کنید.
ایجاد یک ردهٔ جدید بسیار آسان است. این کار دقیقاً مشابه قرار دادن یک مقاله در ردهای است که وجود دارد؛ کافی است مقالهای را ویرایش کنید و در آن به ردهای که هنوز وجود ندارد پیوند ایجاد کنید (عبارت [[رده:نام رده جدید]] را تایپ کنید). زمانی که تغییرات را ذخیره کردید، ردهٔ جدید آمادهٔ ایجاد میشود. پیش از ایجاد ردهٔ جدید بخشهای زیر (نامگذاری یک ردهٔ جدید و پیش از ایجاد رده جستجو کنید) را بخوانید.
سپس به صفحهٔ رده بروید و توضیحی در مورد آن بنویسید. همچنین بهتر است ردهٔ جدید را در دست کم دو ردهٔ کلیتر ردهبندی کنید. بهطور مثال رده:شهرهای استان اصفهان را میتوانید در دو ردهٔ رده:شهرهای ایران و رده:استان اصفهان ردهبندی کنید. (توجه کنید که اگر مثلاً یکی از این ردهها هم با رنگ قرمز نشان داده شود، شما مجدداً یک ردهٔ جدید ایجاد کردهاید و میبایست قواعدی را که در بالا توضیح داده شد، یک بار دیگر در مورد این ردهٔ جدید به کار بگیرید)
نامگذاری یک ردهٔ جدید
شیوهٔ نامگذاری ردهها کاملاً شبیه شیوهٔ نامگذاری مقالات است. به امامتپدیا:قواعد نامگذاری نگاه کنید.
پیش از ایجاد رده جستجو کنید
قبل از ایجاد یک ردهٔ جدید جستجو کنید و ببینید که آیا این رده در حال حاضر وجود دارد یا نه. بهترین راه این است که پیوند رده را در مقالهتان وارد کنید و گزینهٔ پیشنمایش را کلیک کنید. اگر نام رده با خط آبی در زیر مقاله نمایان شد، آن مقاله در حال حاضر وجود دارد. اما اگر قرمز بود، شما با ذخیرهٔ ویرایشتان یک ردهٔ جدید به وجود خواهید آورد. در این حالت شما میبایست در بین ردههای موجود جستجو کنید و ببینید که آیا در حال حاضر ردهٔ مشابهی با عنوان یا املای وجود دارد یا نه. ممکن است ردهٔ مورد نظر شما با عنوان یا املای مشابهی وجود داشته باشد و شما با این کار مانع از درست شدن ردههای هممعنا میشوید. بهطور مثال رده:اساطیر ایران، رده:اساطیر ایرانی، رده:اسطورههای ایران، رده:اسطورههای ایرانی و … همگی ممکن است موجود باشند و تعدادی از مقالات مربوط به اسطورههای ایران را در خود جای داده باشند. بهتر است تلاش کنید که ردههای مشابه ایجاد نکنید چون باعث مشکل شدن جستجوی مقالات در امامتپدیا میشود و فلسفهٔ استفاده از ردهها را زیر سؤال میبرد. همچنین میبایست دقت کنید که در نام ردهای که میخواهید ایجاد کنید، نویسههای غیر استاندارد وجود نداشته باشد. (به امامتپدیا:شیوهنامه نگاه کنید) همچنین میبایست دقت کنید از ي و ك عربی (ی و ک) در عنوان رده استفاده نکنید.
یکی از راههای جستجوی ردههای مشابه استفاده از امکان جستجو در امامتپدیا است. با استفاده از این امکان شما میتوانید یک یا چند کلمهٔ کلیدی در عنوان رده را در بین ردهها جستجو کنید. برای این کار باید پس از ظاهر شدن صفحهٔ جستجو، عبارت «رده» را در زیر صفحهٔ جستجو علامت بزنید مجدداً جستجو کنید. (امامتپدیا بهطور پیشفرض فقط در بین مقالات جستجو را انجام میدهد)
یکی دیگر از راههای جستجوی ردههای مشابه رفتن به ردههای کلیتر است. مثلاً وقتی میخواهید ردهای در مورد شاعران ایران درست کنید، میتوانید به رده:اهالی ایران بروید و ببنید در بین زیرردههای آن، ردهای مشابه ردهای که میخواهید ایجاد کنید وجود دارد یا نه.
چگونه میتوان ردهها را حذف کرد یا تغییر نام داد؟
برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد شرایط انتقال ردهها امامتپدیا:سیاست حذف ردهها و امامتپدیا:ردههای در حال بررسی را ببینید. برای دانستن در مورد مراحل عملی انتقال و مسائل فنی، راهنمای امامتپدیا:انتقال صفحهها#چگونه ردهها را منتقل کنیم را ببینید.
ساماندهی ردهها
قرارگرفتن در زیرردهها
اگر قرارگرفتن در یک رده به صورت خودکار و منطقاً قرارداشتن در ردهٔ دیگر را معنی بدهد، یعنی ردهٔ اول طبیعتاً یکی از انواع ردهٔ دوم محسوب شود، آنگاه ردهٔ اول باید به صورت مستقیم یا غیرمستقیم زیرردهٔ ردهٔ دوم شود. برای مثال رده:شهرهای فرانسه زیرردهٔ رده:مناطق مسکونی در فرانسه است که خودش زیرردهٔ رده:جغرافیای فرانسه است.
بسیاری از زیرردهها دو یا چند ردهٔ والد دارند. برای مثال رده:نویسندگان اهل بریتانیا باید در هر دو ردهٔ رده:نویسندگان بر پایه ملیت و رده:اهالی بریتانیا بر پایه پیشه قرار بگیرد. هنگامی که یک رده به عنوان زیرردهٔ ردهٔ دیگری قرار داده میشود، مطمئن شوید که اعضای زیررده (به غیر از احتمالاً چند استثنای خاص) عضو ردهٔ والد نیز باشند. زنجیرهٔ ردههای تشکیلشده از ارتباطهای والد-فرزندی هرگز نباید منجر به ایجاد حلقهٔ بسته شوند.[۲] یعنی هیچ ردهای نباید در جایگاه زیرردهای از زیرردههای خودش قرار بگیرد. اگر دو رده ارتباط نزدیکی دارند ولی این ارتباط از نوع زیررده نیست آن پیوند بین آنها را میتوان با استفاده از ویکیپیوند در متن ردهها مشخص کرد.
به غیر از برخی استثناها (یعنی ردههای غیرپخشی) مقالهها باید در پایینترین سطح از سلسلهمراتب ردهها قرار بگیرند و هیچیک از ردههای والد را دربرنداشتهباشند. به زبان دیگر یک رده یا صفحه بهندرت میتواند هم در رده و هم در زیرردهٔ آن قرار بگیرد، مگر اینکه ردهٔ فرزند یک ردهٔ غیرپخشی یا یک ردهٔ همموضوع[۳] باشد. برای مثال مقالهٔ «پاریس» لازم است تنها در ردهٔ رده:شهرهای فرانسه قرار بگیرد و دیگر در رده:مناطق مسکونی در فرانسه قرار نخواهد گرفت. دلیلش این است که ردهٔ اول (شهرها) جزئی از ردهٔ دوم (مناطق) است؛ خواننده با دیدن ردهٔ شهر متوجه میشود که پاریس جزء مناطق مسکونی است.
همچنین توجه کنید که از آنجایی که الگوهای خرد به منظور نگهداری داخل امامتپدیا استفاده میشوند، ردههای حاصل از آنها مشمول سیاستهای ردهبندی امامتپدیا نمیشوند. مقالههایی که ردهٔ «خرد» دارند میباید همچنان در بهترین ردهٔ محتوایی مرتبط قرار بگیرد، حتی اگر آن رده یک والد مستقیم برای ردهٔ خرد باشد.
ردههای بزرگ
اگر بیشتر از ۲۰۰ مدخل در یک رده وجود داشته باشد، کاربر فقط ۲۰۰ تای آنها را در صفحهٔ مانیتور خود میبیند و برای دیدن سایر مداخل ناچار است از گزینهٔ «۲۰۰تای بعدی» استفاده کند. برای راهبری سادهتر، یک جدول محتویات (TOC) به رده اضافه کنید.
{{فهرست محتویات رده}}
: که یک جدول محتویات شامل حرف اول اضافه میکند.{{فهرست بزرگ محتویات رده}}
: که یک جدول محتویات شامل حرف اول و دوم اضافه میکند.{{فهرست محتویات بزرگ تاشو رده}}
{{فهرست بزرگ محتویات رده ۲}}
زمانی که یک رده شلوغ میشود، سعی کنید زیرردههایی درست کنید. شما با این کار مقالات را در ردههایی که معنی و کاربرد دارند، ردهبندی میکنید و جستجوی خوانندگان آینده را تسهیل مینمایید.
فضای نام | بحث | ||
---|---|---|---|
0 | مقاله | بحث | 1 |
2 | کاربر | بحث کاربر | 3 |
4 | امامتپدیا | بحث امامتپدیا | 5 |
6 | پرونده | بحث پرونده | 7 |
8 | مدیاویکی | بحث مدیاویکی | 9 |
10 | الگو | بحث الگو | 11 |
12 | راهنما | بحث راهنما | 13 |
14 | رده | بحث رده | 15 |
100 | درگاه | بحث درگاه | 101 |
102 | کتاب | بحث کتاب | 103 |
118 | پیشنویس | بحث پیشنویس | 119 |
446 | [[امامتپدیا:دوره صفحات|]] | 447 | |
828 | پودمان | بحث پودمان | 829 |
2300 | ابزار | بحث ابزار | 2301 |
2302 | توضیحات ابزار | بحث توضیحات ابزار | 2303 |
-1 | صفحههای ویژه | ||
-2 | مدیا |
سایر مسایل
پیوند به ردهها
برای ایجاد پیوند به یک رده، بدون افزودن صفحه به رده، از نشانهٔ «:» در ابتدای عبارت استفاده میشود؛ به این شکل: [[:رده:نام رده]].
تغییر مسیر ردهها
البته برای تغییر مسیر ردهها نیز (مانند سایر صفحات) میتوان از فرمان #تغییرمسیر استفاده نمود. اما بهتر است از این فرمان استفاده نشود، چون استفاده از این فرمان مانع از قرار گرفتن صفحات جدید در رده نمیشود. بهتر است برای آگاهکردن دیگرکاربران، در صفحه بحث ویکیپروژه ردهبندی آن را بنویسید و الگوی {{رده بهتر}}
را به کار گیرید. برای نمونه اگر بخواهید رده:دانشگاههای سراسری ایران را به رده رده:دانشگاههای دولتی ایران بکوچانید (منتقل کنید)، میتوانید با بهکاربردن این الگو به گونه {{رده بهتر|نام رده بهتر}}، پیام زیر را در صفحه رده:دانشگاههای سراسری ایران، که میخواهید منتقل شود، بگذارید:
{{رده بهتر|دانشگاههای دولتی ایران}}
ترتیب مقالات مربوط به یک رده
همانطور که گفته شد، مقالاتی که در یک رده قرار میگیرند طبق حروف الفبا طبقهبندی میشوند. بهطور مثال اگر در ردهٔ رده:بازیکنان فوتبال اهل ایران بخواهید مقالهٔ جواد نکونام را اضافه کنید، در زیر حرف «ج» قرار میگیرد. حال برای اینکه آن را در زیر حرف «ن» قرار دهید، میتوانید از علامت «|» استفاده نمایید. اگر در مقالهٔ جواد نکونام به جای عبارت [[رده:بازیکنان فوتبال اهل ایران]]
، عبارت [[رده:بازیکنان فوتبال اهل ایران|نکونام، جواد]]
را تایپ کنید، این مقاله در ردهٔ رده:بازیکنان فوتبال اهل ایران در زیر حرف «ن» قرار میگیرد. این روش علاوه بر ردهبندی اشخاص، در ردهبندی مناطق (مثلا رده:دریاچههای ایران) و ردهبندی فهرستها نیز کاربرد دارد.
همچنین میتوانید از جادوواژهٔ {{ترتیبپیشفرض:عبارت معیار}}
استفاده کنید.
میانویکی
ردهها مانند مقالهها دارای میانویکی هستند و افزودن میانویکی مناسب به ردهها به کاربرهای دیگر کمک میکند تا به کمک روشهایی مانند ردهدهی همسنگ به صورت دستی یا به کمک ربات آن رده را به مقالهها بیافزایند و همچنین زیرردههای مشابه در ویکیهای دیگر را تشخیص دهند. در صورتی که ردهٔ صفحهٔ انگلیسی برای صفحهٔ فارسیِ آن مناسب نیست الگوی {{رده همسنگ نه}}
را به صفحهٔ فارسی اضافه کنید تا ربات ردهدهی همسنگ دیگر قادر نباشد ردهٔ همسنگ را به نوشتار بیفزاید.
واژههای خاصی که در ردهبندی امامتپدیای فارسی به کار میروند
واژهها و عبارتهای زیر در امامتپدیا:ویکیپروژه ردهبندی به اجماع رسیدهاند:
- معمولاً نام ردهها به صورت جمع به کار میرود. تا جایی که میشود از «جمع مکسر» و واژههای غیرفارسی استفاده نمیشود.
- ردهبندی اشخاص:
- برای انتساب افراد به یک مکان از «اهالی فلانجا» و «بهمانجاییتبار اهل فلانجا» استفاده میشود. مانند رده:اهالی ژاپن و رده:اسپانیاییتبارهای اهل ایالات متحده آمریکا یا رده:افراد آمریکایی یهودیتبار.
- شغلها معمولاً به شکل رده:خوانندگان، رده:روانشناسان و رده:تاریخنگاران نوشته میشود.
- ردهبندی تخصصی افراد به شکل رده:نویسندگان اهل اسپانیا نوشته میشود. دستهبندیهای غیرضروری (مثلا سه صفتی بر اساس جنسیت و مذهب) صورت نمیگیرد.
- تاریخ تولد و مرگ افراد به شکل رده:زادگان ۱۳۲۵ و رده:درگذشتگان ۲۰۰۹ (میلادی) نوشته میشود.
- ردهبندی کشورها:
- موضوعاتِ کشورها و جایها به شکل رده:اقتصاد ژاپن و رده:مجموعههای تلویزیونی در ایران و رده:کشتارها در سوریه و رده:موسیقی کانادا و رده:فرهنگ در خراسان نوشته میشود. اما گاهی نام کشور/ملیت به عنوان صفت (مثلا برای یک سبک هنری) است مانند رده:موسیقی ایرانی و رده:موسیقی کردی.
- کشورهای خاص: برای انگلستان، ایرلند، ولز، و اسکاتلند ردههای مجزا ایجاد میشود و همه آنها در ردههای بریتانیا قرار میگیرند.
- برای مکانها و اماکن دیدنی از عبارت «جایها» استفاده میشود، مانند. سپس ردههایی مانند دانشگاهها، سدها، پلها، بوستانها، چشمهها و … در آن قرار میگیرد.
- فیلمها، کتابها، و غیره بر اساس سال انتشار و تأسیس و … به شکل رده:فیلمهای ۲۰۰۸ (میلادی)
برای دیدن بقیهٔ بحثها و نتایج به امامتپدیا:ویکیپروژه ردهبندی مراجعه شود و برای بعضی از ترجمههای پر کاربرد به امامتپدیا:ترجمه ردهها مراجعه نمائید.
جستارهای وابسته
- امامتپدیا:بیشردهبندی
- امامتپدیا:ویکیپروژه ردهبندی
- امامتپدیا:ترجمه ردهها
- امامتپدیا:درخواست ترجمه ردهها
منابع
- ↑ بر اساس این اجماع
- ↑ به زبان نظریهٔ گراف، گراف ردهها باید گراف جهتدار غیرمدور باشد.
- ↑ eponymous