←مقدمه
(←منابع) |
(←مقدمه) |
||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
'''باغی''' تجاوزگر، شورشی، [[اهل بغی]]، کسی که بر ضدّ حکومت [[امام]] [[معصوم]] و [[حکومت]] اسلامی طغیان و شورش مسلّحانه کند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۲۱.</ref>. | '''باغی''' تجاوزگر، شورشی، [[اهل بغی]]، کسی که بر ضدّ حکومت [[امام]] [[معصوم]] و [[حکومت]] اسلامی طغیان و شورش مسلّحانه کند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۲۱.</ref>. | ||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
*[[بغی]]: طلب توأم با [[تجاوز]] از حد<ref>حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۱۳۶.</ref>. | |||
*{{متن قرآن|إِنَّ قَارُونَ كَانَ مِنْ قَوْمِ مُوسَى فَبَغَى عَلَيْهِمْ}}<ref>«بی‌گمان قارون از قوم موسی بود و در برابر آنان سرکشی کرد» سوره قصص، آیه ۷۶.</ref>. | |||
*[[بغی]] در دو معنا به کار رفته است: | |||
#طلب، درخواست. از این ماده "بُغیه" به معنای [[حاجت]] و "ابتغاء" به معنای طلب کردن استعمال شده است. | |||
#[[تجاوز]]، تعّدی، [[عصیان]] و [[سرکشی]]. مشتق از این ماده "باغی" و "فرقه باغیه" به معنای شورشگری و [[قیام]] علیه [[امام]] [[حقّ]] است و بَغی به عنوان صفت [[زن]] [[فاجر]] و [[فاسق]] استعمال می‌شود<ref>محمود سرمدی، «بغی»، دانشنامه قرآن و قرآن‌پژوهی، ج۱، ص۳۷۹.</ref>. | |||
*[[بغی]] در چارچوب یک [[نظام سیاسی]]، [[قیام]] و [[طغیان]] ضد یک گروه یا [[حکومت]] است که به حدّ [[جنگ]] [[منظم]] نرسیده و به عنوان [[جنگ]] داخلی شناخته شده است<ref>علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۲۰۰.</ref>. | |||
*در [[فقه]] [[سیاسی]] [[اسلام]] [[باغی]] و [[اهل بغی]] این‌گونه تعریف شده است: هر کسی که بر [[امام]] و پیشوای [[عادل]] [[خروج]] کند و مسلحانه بشورد، [[باغی]] است. [[جهاد]] علیه این [[فرقه]] با [[دعوت]] و درخواست [[امام]] یا کسی که [[امام]] او را [[تعیین]] و [[منصوب]] کرده باشد، بر [[مسلمانان]] [[واجب کفایی]] است؛ مگر آنکه [[توبه]] نمایند. از نمونه‌های [[تاریخی]] [[جنگ]] با [[اهل بغی]]، [[جنگ جمل]]، [[نهروان]] و [[صفین]] است<ref>ابوالفضل شکوری، فقه سیاسی اسلام، ص۲۰۴.</ref><ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۱۴۸.</ref>. | |||
* [[قرآن]] کریم در جدال و پیکار دو گروه مسلمان نیز، دستور می‌دهد که با گروهی که اهل بغی و ستم باشد بجنگید تا به فرمان خدا گردن بنهد: {{متن قرآن|فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِيءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ}}<ref>سوره حجرات آیه ۹</ref> در تاریخ [[اسلام]]، جنگ‌افروزان جمل، صفّین و نهروان از مصادیق بارز اهل بغی بودند و [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} و یارانش به دستور قرآن موظّف به "جهاد با اهل بغی" بودند. [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} به آن حضرت خبر داده بود. که گروهی باغی با تو خواهند جنگید {{عربی|ستقاتلک الفئة الباغیة}} و در مورد عمّار یاسر نیز فرموده بود که او را {{عربی|فئۀ باغیه}} و گروه ستمکار خواهند کشت و وی در صفّین به دست سربازان معاویه به شهادت رسید. در [[نهج البلاغه]]، حضرت امیر مبارزۀ خود با دشمنانش را با عنوان پیکار با اهل بغی دانسته و آنان را ستمکار و طغیانگر شمرده و فرموده است: {{عربی|ألا و قد امرنی اللّه بقتال أهل البغی و النّکث و الفساد فی الأرض...}}<ref>خطبۀ ۱۹۲، نیز خطبۀ ۱۴۸ در مورد جنگ جمل</ref> و از ناکثین و قاسطین و مارقین یاد می‌کند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۲۱.</ref>. | * [[قرآن]] کریم در جدال و پیکار دو گروه مسلمان نیز، دستور می‌دهد که با گروهی که اهل بغی و ستم باشد بجنگید تا به فرمان خدا گردن بنهد: {{متن قرآن|فَإِن بَغَتْ إِحْدَاهُمَا عَلَى الأُخْرَى فَقَاتِلُوا الَّتِي تَبْغِي حَتَّى تَفِيءَ إِلَى أَمْرِ اللَّهِ}}<ref>سوره حجرات آیه ۹</ref> در تاریخ [[اسلام]]، جنگ‌افروزان جمل، صفّین و نهروان از مصادیق بارز اهل بغی بودند و [[امام علی|امیر المؤمنین]]{{ع}} و یارانش به دستور قرآن موظّف به "جهاد با اهل بغی" بودند. [[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} به آن حضرت خبر داده بود. که گروهی باغی با تو خواهند جنگید {{عربی|ستقاتلک الفئة الباغیة}} و در مورد عمّار یاسر نیز فرموده بود که او را {{عربی|فئۀ باغیه}} و گروه ستمکار خواهند کشت و وی در صفّین به دست سربازان معاویه به شهادت رسید. در [[نهج البلاغه]]، حضرت امیر مبارزۀ خود با دشمنانش را با عنوان پیکار با اهل بغی دانسته و آنان را ستمکار و طغیانگر شمرده و فرموده است: {{عربی|ألا و قد امرنی اللّه بقتال أهل البغی و النّکث و الفساد فی الأرض...}}<ref>خطبۀ ۱۹۲، نیز خطبۀ ۱۴۸ در مورد جنگ جمل</ref> و از ناکثین و قاسطین و مارقین یاد می‌کند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۱۲۱.</ref>. | ||