بعثت پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'سعیدیان‌فر، محمد جعفر و ایازی، سید محمد علی، [[فرهنگ‌نامه' به 'سعیدیان‌فر و ایازی، [[فرهنگ‌نامه'
جز (جایگزینی متن - 'سعیدیان‌فر، محمد جعفر و ایازی، سید محمد علی، [[فرهنگ‌نامه' به 'سعیدیان‌فر و ایازی، [[فرهنگ‌نامه')
خط ۷۴: خط ۷۴:
حجة‌الوداع، آخرین حج [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} است. ایشان صلای عام دادند و مردم را فراخواندند که به این حج بیایند. در مواقع مختلف، در عرفات، منا و مسجدالحرام، در خطابه‌های عمومی، کلیات اسلامی را در باب اصول و فروع بیان کردند، که مهم‌ترین سخنان ایشان است. در بازگشت از این حج، در منطقه [[غدیر خم]]، ناگهان از همراهان می‌خواهند که بایستند و گرد آیند و می‌فرمایند: مطلبی است که اگر آن را نگویم هیچ چیزی از [[اسلام]] نگفته‌ام. و آن‌گاه پس از خطبه‌ای نسبتاً مفصل می‌فرماید: آیا من حق تسلط و ولایتم بر شما از خودتان بیشتر نیست؟ همه گفتند: بلی یا [[پیامبر خاتم|رسول الله]]. حضرت فرمود: {{عربی|"مَنَ كُنْتُ مَوْلاَهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلاَهُ"}}؛<ref>[[محمد باقر پورامینی|پورامینی، محمد باقر]]، [[پیامبر اسلام (کتاب)|'''پیامبر اسلام؛ چلچراغ حکمت''']]، ص۲۵ تا ۴۴.</ref>
حجة‌الوداع، آخرین حج [[پیامبر خاتم|پیامبر اکرم]]{{صل}} است. ایشان صلای عام دادند و مردم را فراخواندند که به این حج بیایند. در مواقع مختلف، در عرفات، منا و مسجدالحرام، در خطابه‌های عمومی، کلیات اسلامی را در باب اصول و فروع بیان کردند، که مهم‌ترین سخنان ایشان است. در بازگشت از این حج، در منطقه [[غدیر خم]]، ناگهان از همراهان می‌خواهند که بایستند و گرد آیند و می‌فرمایند: مطلبی است که اگر آن را نگویم هیچ چیزی از [[اسلام]] نگفته‌ام. و آن‌گاه پس از خطبه‌ای نسبتاً مفصل می‌فرماید: آیا من حق تسلط و ولایتم بر شما از خودتان بیشتر نیست؟ همه گفتند: بلی یا [[پیامبر خاتم|رسول الله]]. حضرت فرمود: {{عربی|"مَنَ كُنْتُ مَوْلاَهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلاَهُ"}}؛<ref>[[محمد باقر پورامینی|پورامینی، محمد باقر]]، [[پیامبر اسلام (کتاب)|'''پیامبر اسلام؛ چلچراغ حکمت''']]، ص۲۵ تا ۴۴.</ref>
==بعثت پیامبر در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم==
==بعثت پیامبر در فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم==
[[بعثت]] در لغت به معنای فرستادن و هم چنین به معنای متنبه و [[آگاه]] کردن نیز به کار می‌رود، مانند: بعثته من نوم فانبعث: او را از [[خواب]] بیدار کردم پس هوشیار شد و هم چنین یوم البعث به معنی [[روز قیامت]] نیز به کار می‌رود. (ر. ک. فراهیدی، العین، [[قم]]، [[هجرت]]، چاپ دوم، ۱۴۱۰ ه. ق.، ج ۲، ص ۱۱۲.) این لغت در معنای ارسال و فرستادن نیز به کار رفته، مانند: «{{متن قرآن|بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولًا}}<ref>«و به راستی ما، در میان هر امّتی پیامبری برانگیختیم (تا بگوید) که خداوند را بپرستید و از طاغوت دوری گزینید آنگاه برخی از آنان را خداوند راهنمایی کرد و بر برخی دیگر گمراهی سزاوار گشت پس، در زمین گردش کنید تا بنگرید سرانجام دروغ‌انگاران چگونه بوده است» سوره نحل، آیه ۳۶.</ref> و نیز در معنی نشر و پراکندن کاربرد دارد: {{متن قرآن|يَبْعَثُكُمْ فِيهِ}}<ref>«و اوست که شبانگاه (در خواب) روان شما را می‌ستاند و می‌داند که به هنگام روز چه به دست آورده‌اید سپس در همین روز شما را (از خواب) برمی‌انگیزاند تا زمانی نام‌برده سر آید؛ آنگاه بازگشتتان به سوی اوست و سپس شما را از آنچه انجام می‌دهید آگاه می‌سازد» سوره انعام، آیه ۶۰.</ref>یعنی شما را پراکنده می‌کنیم؛ و به معنی زنده‌کردن هم به کار رفته: {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ بَعَثْنَاهُمْ}}<ref>«و بدین‌گونه ما آنان را (از خواب) برانگیختیم تا از هم باز پرسند؛ یکی از آنان گفت:» سوره کهف، آیه ۱۹.</ref> یعنی - احییناهم - این چنین زنده می‌کنیم شما را. باز در جایی {{متن قرآن|عَسَى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا}}<ref>«و پاره‌ای از شب را بدان (نماز شب) بیدار باش که (نمازی) افزون برای توست باشد که پروردگارت تو را به جایگاهی ستوده برانگیزد» سوره اسراء، آیه ۷۹.</ref>) به معنای قرار دادن در [[روز قیامت]] که گفته شده: در اینجا «یبْعَثَک» معنای «یقیمک مقاما محمودا» به معنای ضمانت کردن است، و [[دلیل]] آن نیز [[شفاعت]] [[پیامبر]] برای [[امت]] خویش در [[قیامت]] است (رک. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین و مطلع البدرین، [[تهران]]، مرتضوی، ۱۳۲۱ ق، ج ۲، ص ۲۳۶.). در تعدادی از [[آیات قرآن]] هنگامی که [[خداوند]] [[اراده]] خود را از [[بعثت]] بیان می‌کند، می‌توان مفهوم اصطلاحی [[بعثت]] را که فرستادن [[پیامبران]] برای [[هدایت]] است، به دست آورد<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر، محمد جعفر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی، سید محمد علی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۲۳۱-۲۳۶.</ref>.
[[بعثت]] در لغت به معنای فرستادن و هم چنین به معنای متنبه و [[آگاه]] کردن نیز به کار می‌رود، مانند: بعثته من نوم فانبعث: او را از [[خواب]] بیدار کردم پس هوشیار شد و هم چنین یوم البعث به معنی [[روز قیامت]] نیز به کار می‌رود. (ر. ک. فراهیدی، العین، [[قم]]، [[هجرت]]، چاپ دوم، ۱۴۱۰ ه. ق.، ج ۲، ص ۱۱۲.) این لغت در معنای ارسال و فرستادن نیز به کار رفته، مانند: «{{متن قرآن|بَعَثْنَا فِي كُلِّ أُمَّةٍ رَسُولًا}}<ref>«و به راستی ما، در میان هر امّتی پیامبری برانگیختیم (تا بگوید) که خداوند را بپرستید و از طاغوت دوری گزینید آنگاه برخی از آنان را خداوند راهنمایی کرد و بر برخی دیگر گمراهی سزاوار گشت پس، در زمین گردش کنید تا بنگرید سرانجام دروغ‌انگاران چگونه بوده است» سوره نحل، آیه ۳۶.</ref> و نیز در معنی نشر و پراکندن کاربرد دارد: {{متن قرآن|يَبْعَثُكُمْ فِيهِ}}<ref>«و اوست که شبانگاه (در خواب) روان شما را می‌ستاند و می‌داند که به هنگام روز چه به دست آورده‌اید سپس در همین روز شما را (از خواب) برمی‌انگیزاند تا زمانی نام‌برده سر آید؛ آنگاه بازگشتتان به سوی اوست و سپس شما را از آنچه انجام می‌دهید آگاه می‌سازد» سوره انعام، آیه ۶۰.</ref>یعنی شما را پراکنده می‌کنیم؛ و به معنی زنده‌کردن هم به کار رفته: {{متن قرآن|وَكَذَلِكَ بَعَثْنَاهُمْ}}<ref>«و بدین‌گونه ما آنان را (از خواب) برانگیختیم تا از هم باز پرسند؛ یکی از آنان گفت:» سوره کهف، آیه ۱۹.</ref> یعنی - احییناهم - این چنین زنده می‌کنیم شما را. باز در جایی {{متن قرآن|عَسَى أَنْ يَبْعَثَكَ رَبُّكَ مَقَامًا مَحْمُودًا}}<ref>«و پاره‌ای از شب را بدان (نماز شب) بیدار باش که (نمازی) افزون برای توست باشد که پروردگارت تو را به جایگاهی ستوده برانگیزد» سوره اسراء، آیه ۷۹.</ref>) به معنای قرار دادن در [[روز قیامت]] که گفته شده: در اینجا «یبْعَثَک» معنای «یقیمک مقاما محمودا» به معنای ضمانت کردن است، و [[دلیل]] آن نیز [[شفاعت]] [[پیامبر]] برای [[امت]] خویش در [[قیامت]] است (رک. طریحی، فخرالدین، مجمع البحرین و مطلع البدرین، [[تهران]]، مرتضوی، ۱۳۲۱ ق، ج ۲، ص ۲۳۶.). در تعدادی از [[آیات قرآن]] هنگامی که [[خداوند]] [[اراده]] خود را از [[بعثت]] بیان می‌کند، می‌توان مفهوم اصطلاحی [[بعثت]] را که فرستادن [[پیامبران]] برای [[هدایت]] است، به دست آورد<ref>[[محمد جعفر سعیدیان‌فر|سعیدیان‌فر]] و [[سید محمد علی ایازی|ایازی]]، [[فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم ج۱ (کتاب)|فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم]]، ج۱، ص ۲۳۱-۲۳۶.</ref>.
==[[فلسفه بعثت]]==
==[[فلسفه بعثت]]==
== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
۲۱۸٬۱۹۶

ویرایش