اجرای حدود در کلام اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'وسیله' به 'وسیله'
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{خرد}} {{امامت}} <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; fo...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'وسیله' به 'وسیله')
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مقدمه==
==مقدمه==
از جمله [[شئون]] فرعی [[رهبر]] [[جامعه اسلامی]] [[اجرای حدود]] است. [[شیخ مفید]] در آثار خود به این [[شأن]] تصریح کرده است.<ref>محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، اوائل المقلات، ص۶۵؛ همو، الجمل، ص۲۱۲؛ همو، الفصول العشرة، ص۱۰۵-۱۰۶.</ref> افزون بر آن، او در آثار فقهی‌اش بارها از [[لزوم]] [[اجرای حد]] یا [[تعزیر]] به [[وسیله]] [[امام]]{{ع}}[[سخن]] به میان آورده است.<ref>برای نمونه، ر.ک: همو، المقنعة، ص۷۲۱، ۷۷۴-۷۷۶ و ۷۷۹.</ref> شیخ در گفتاری دیگر تأکید می‌کند که [[اقامه حدود]] از سوی [[خداوند]] به [[امامان]] واگذار شده است و این [[مسئولیت]] در غیاب ایشان به فقهای [[شیعی]] می‌رسد.<ref>همان، ص۸۱۰.</ref>
از جمله [[شئون]] فرعی [[رهبر]] [[جامعه اسلامی]] [[اجرای حدود]] است. [[شیخ مفید]] در آثار خود به این [[شأن]] تصریح کرده است.<ref>محمد بن محمد بن نعمان (شیخ مفید)، اوائل المقلات، ص۶۵؛ همو، الجمل، ص۲۱۲؛ همو، الفصول العشرة، ص۱۰۵-۱۰۶.</ref> افزون بر آن، او در آثار فقهی‌اش بارها از [[لزوم]] [[اجرای حد]] یا [[تعزیر]] به وسیله [[امام]]{{ع}}[[سخن]] به میان آورده است.<ref>برای نمونه، ر.ک: همو، المقنعة، ص۷۲۱، ۷۷۴-۷۷۶ و ۷۷۹.</ref> شیخ در گفتاری دیگر تأکید می‌کند که [[اقامه حدود]] از سوی [[خداوند]] به [[امامان]] واگذار شده است و این [[مسئولیت]] در غیاب ایشان به فقهای [[شیعی]] می‌رسد.<ref>همان، ص۸۱۰.</ref>


به [[باور]] [[سید]] نیز [[اجرای حدود]] یکی از [[شئون امام]] به شمار می‌رود.<ref>سید مرتضی علم الهدی، الرسائل، تحقیق مهدی رجایی، ج۱، ص۲۹۶.</ref> او تعطیلی حدود را برنمی‌تابد؛<ref>همان، ص۳۱۳.</ref> با وجود این، وقتی با مسئله [[غیبت امام عصر]]{{ع}} مواجه می‌شود، تعطیلی حدود را می‌پذیرد و [[گناه]] آن را به گردن کسانی می‌اندازد که با [[ظلم]] خود [[مانع]] [[حضور امام]] می‌شوند.<ref>همو، الشافی فی الامامة، تحقیق سید عبدالزهرا حسینی، ج۱، ص۲۱۰؛ همو، تنزیه الانبیاء، ص۱۸۲.</ref> پس اگر وقتی [[امام]]{{ع}} [[ظهور]] کرد، مستحق حد زنده بود، [[امام]]{{ع}} حد را بر او جاری می‌سازد.<ref>همو، الرسائل، تحقیق مهدی رجایی، ج۲، ص۳۰۰؛ همو، الشافی فی الامامة، تحقیق سید عبدالزهرا حسینی، ج۱، ص۲۰۸.</ref> این دیدگاه [[سید]] را برخی [[متکلمان]] پس از وی همچون [[شیخ طوسی]]، <ref>محمد بن حسن طوسی، النهایة، ص۳۷۶.</ref> [[نوبختی]]<ref>ابراهیم بن اسحاق نوبختى، الیاقوت فی علم الکلام، تحقیق علی اکبر ضیائی، ص۷۵.</ref> و [[فاضل مقداد]] نیز پذیرفته‌اند.<ref>فاضل مقداد سیوری حلی، اللوامع الالهیة، تحقیق شهید قاضی طباطبایی، ص۳۴۷.</ref>
به [[باور]] [[سید]] نیز [[اجرای حدود]] یکی از [[شئون امام]] به شمار می‌رود.<ref>سید مرتضی علم الهدی، الرسائل، تحقیق مهدی رجایی، ج۱، ص۲۹۶.</ref> او تعطیلی حدود را برنمی‌تابد؛<ref>همان، ص۳۱۳.</ref> با وجود این، وقتی با مسئله [[غیبت امام عصر]]{{ع}} مواجه می‌شود، تعطیلی حدود را می‌پذیرد و [[گناه]] آن را به گردن کسانی می‌اندازد که با [[ظلم]] خود [[مانع]] [[حضور امام]] می‌شوند.<ref>همو، الشافی فی الامامة، تحقیق سید عبدالزهرا حسینی، ج۱، ص۲۱۰؛ همو، تنزیه الانبیاء، ص۱۸۲.</ref> پس اگر وقتی [[امام]]{{ع}} [[ظهور]] کرد، مستحق حد زنده بود، [[امام]]{{ع}} حد را بر او جاری می‌سازد.<ref>همو، الرسائل، تحقیق مهدی رجایی، ج۲، ص۳۰۰؛ همو، الشافی فی الامامة، تحقیق سید عبدالزهرا حسینی، ج۱، ص۲۰۸.</ref> این دیدگاه [[سید]] را برخی [[متکلمان]] پس از وی همچون [[شیخ طوسی]]، <ref>محمد بن حسن طوسی، النهایة، ص۳۷۶.</ref> [[نوبختی]]<ref>ابراهیم بن اسحاق نوبختى، الیاقوت فی علم الکلام، تحقیق علی اکبر ضیائی، ص۷۵.</ref> و [[فاضل مقداد]] نیز پذیرفته‌اند.<ref>فاضل مقداد سیوری حلی، اللوامع الالهیة، تحقیق شهید قاضی طباطبایی، ص۳۴۷.</ref>
[[ابوالصلاح حلبی]] که افزون بر [[متکلم]] بودن، گرایش‌های [[فقهی]] نیز دارد، به جزئیات نقش [[امام]] در [[اجرای حدود]] اشاره کرده است. برای نمونه، بیان می‌کند که هنگام [[اجرای حد]] بر زناکار، [[امام]] باید نخستین کسی باشد که سنگ می‌زند.<ref>ابوالصلاح حلبی، الکافی فی الفقه، تحقیق رضا استادی، ص۴۰۶.</ref>
[[ابوالصلاح حلبی]] که افزون بر [[متکلم]] بودن، گرایش‌های [[فقهی]] نیز دارد، به جزئیات نقش [[امام]] در [[اجرای حدود]] اشاره کرده است. برای نمونه، بیان می‌کند که هنگام [[اجرای حد]] بر زناکار، [[امام]] باید نخستین کسی باشد که سنگ می‌زند.<ref>ابوالصلاح حلبی، الکافی فی الفقه، تحقیق رضا استادی، ص۴۰۶.</ref>
[[ابوالفتح کراجکی]] و [[ابراهیم]] [[نوبختی]] نیز [[اجرای حدود]] را از جمله [[شئون امام]] می‌دانند، اما جزئیات آن را بیان نکرده‌اند.<ref>ابوالفتح محمد بن علی کراجکی، التعجب، ص۴۹-۵۱.</ref> همچنین [[شیخ طوسی]] در آثار [[کلامی]] خود بر اصل [[شأن]] [[اجرای حدود]] برای [[امام]]{{ع}} تأکید کرده است.<ref>محمد بن حسن طوسی، الغیبة، تحقیق عبادالله تهرانی و علی احمد ناصح، ص۹۴-۹۵.</ref> به [[باور]] وی، این مدعا به [[وسیله]] [[نقل]] – نه عقل– ثابت می‌شود.<ref>همو، تمهید الأصول فی علم الکلام، تصحیح عبدالمحسن مشکوة الدینی، ص۳۵۹.</ref> او همچنین در آثار فقهی‌اش، با تفصیل بیشتری به بیان جزئیات این [[شأن]] پرداخته است.<ref>همو، النهایة، ص۷۰۰.</ref>
[[ابوالفتح کراجکی]] و [[ابراهیم]] [[نوبختی]] نیز [[اجرای حدود]] را از جمله [[شئون امام]] می‌دانند، اما جزئیات آن را بیان نکرده‌اند.<ref>ابوالفتح محمد بن علی کراجکی، التعجب، ص۴۹-۵۱.</ref> همچنین [[شیخ طوسی]] در آثار [[کلامی]] خود بر اصل [[شأن]] [[اجرای حدود]] برای [[امام]]{{ع}} تأکید کرده است.<ref>محمد بن حسن طوسی، الغیبة، تحقیق عبادالله تهرانی و علی احمد ناصح، ص۹۴-۹۵.</ref> به [[باور]] وی، این مدعا به وسیله [[نقل]] – نه عقل– ثابت می‌شود.<ref>همو، تمهید الأصول فی علم الکلام، تصحیح عبدالمحسن مشکوة الدینی، ص۳۵۹.</ref> او همچنین در آثار فقهی‌اش، با تفصیل بیشتری به بیان جزئیات این [[شأن]] پرداخته است.<ref>همو، النهایة، ص۷۰۰.</ref>


در قرن [[ششم هجری]]، مرحوم [[سدیدالدین حمصی]] از جمله شئونی که برای [[امام]] در نظر می‌گیرد، [[شأن]] [[اجرای حدود]] است.<ref>سدیدالدین محمود بن على حمصی رازی، المنقذ من التقلید، ج۲، ص۲۴۲.</ref> حمصی [[معتقد]] است کیفیت این حدود از [[شریعت]] گرفته می‌شود.<ref>همان، ص۲۴۵.</ref> البته نفس [[انزجار]] از [[قبایح]] و [[تشویق]] به [[خیرات]] متوقف بر [[شریعت]] نیست، ازاین‌رو در تمام کشورها و [[ملت‌ها]]، [[فرمانروا]] [[مردم]] را از [[قبایح]] می‌ترساند و به [[خوبی‌ها]] [[تشویق]] می‌کند.<ref>همان، ص۲۴۴-۲۴۵.</ref> در [[مذهب تشیع]] نیز [[امام]] چنان‌که با [[نص الهی]] به [[امامت]] می‌رسد، از راه [[شریعت]] با [[حدود الهی]] آشنا می‌شود و بر اساس آنها، [[جامعه]] را [[مدیریت]] می‌کند و به امر [[اجرای حدود]] [[همت]] می‌گمارد.<ref>همان، ص۲۴۸.</ref>
در قرن [[ششم هجری]]، مرحوم [[سدیدالدین حمصی]] از جمله شئونی که برای [[امام]] در نظر می‌گیرد، [[شأن]] [[اجرای حدود]] است.<ref>سدیدالدین محمود بن على حمصی رازی، المنقذ من التقلید، ج۲، ص۲۴۲.</ref> حمصی [[معتقد]] است کیفیت این حدود از [[شریعت]] گرفته می‌شود.<ref>همان، ص۲۴۵.</ref> البته نفس [[انزجار]] از [[قبایح]] و [[تشویق]] به [[خیرات]] متوقف بر [[شریعت]] نیست، ازاین‌رو در تمام کشورها و [[ملت‌ها]]، [[فرمانروا]] [[مردم]] را از [[قبایح]] می‌ترساند و به [[خوبی‌ها]] [[تشویق]] می‌کند.<ref>همان، ص۲۴۴-۲۴۵.</ref> در [[مذهب تشیع]] نیز [[امام]] چنان‌که با [[نص الهی]] به [[امامت]] می‌رسد، از راه [[شریعت]] با [[حدود الهی]] آشنا می‌شود و بر اساس آنها، [[جامعه]] را [[مدیریت]] می‌کند و به امر [[اجرای حدود]] [[همت]] می‌گمارد.<ref>همان، ص۲۴۸.</ref>
۲۱۸٬۶۲۴

ویرایش