|
|
| (۲۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{ویرایش غیرنهایی}}
| | #تغییر_مسیر [[حضرت فاطمه زهرا (علیها السلام)]] |
| {{امامت}}
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[فاطمه زهرا در قرآ«]] |[[فاطمه زهرا در حدیث]] | [[فاطمه زهرا در نهج البلاغه]]| [[فاطمه زهرا در تاریخ اسلامی]]</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[فاطمه زهرا (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
| |
| | |
| '''فاطمه زهرا''' [[دختر بزرگوار پیامبر خدا]]{{صل}} و [[همسر]] مظلومه و شهیدۀ [[امام علی]]{{ع}} که در سال ۵ [[بعثت]] در [[مکّه]] متولد شد و در سال ۱۱ [[هجری]] در [[مدینه]] در پی مصدومیت‌هایی که در راه [[دفاع]] از [[ولایت]] و حماسۀ [[غدیر]] متحمّل شد، به [[شهادت]] رسید<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۵۱.</ref>.
| |
| | |
| ==مقدمه==
| |
| *[[زنان]] بخشی از [[جامعه]] انسانی‌اند که در حوزه [[ایمان]] و کمال، تفاوتی با مردان ندارند و گاه به چنان شعاعی دست می‌یابند که مردان باید از آنان درس [[تقوا]]، [[شجاعت]]، [[دیانت]] و [[خضوع]] در برابر [[پروردگار]] بگیرند.
| |
| *[[قرآن کریم]] از برخی از [[زنان]] به عنوان "[[الگو]]" نام می‌برد. [[آسیه]]<ref>{{متن قرآن|وَقَالَتِ امْرَأَتُ فِرْعَوْنَ قُرَّتُ عَيْنٍ لِّي وَلَكَ لا تَقْتُلُوهُ عَسَى أَن يَنفَعَنَا أَوْ نَتَّخِذَهُ وَلَدًا وَهُمْ لا يَشْعُرُونَ }}؛ سوره قصص، آیه ۹</ref>، [[مریم]]<ref>{{متن قرآن| فَلَمَّا وَضَعَتْهَا قَالَتْ رَبِّ إِنِّي وَضَعْتُهَا أُنثَى وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِمَا وَضَعَتْ وَلَيْسَ الذَّكَرُ كَالأُنثَى وَإِنِّي سَمَّيْتُهَا مَرْيَمَ وَإِنِّي أُعِيذُهَا بِكَ وَذُرِّيَّتَهَا مِنَ الشَّيْطَانِ الرَّجِيمِ}}؛ سوره آل عمران، آیه ۳۶</ref> و [[زهرا]] مرضیه{{س}}<ref>{{متن قرآن|إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ الْكَوْثَرَ فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْ إِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الأَبْتَرُ }}؛ سوره کوثر، آیه 1-3</ref> الگوهایی نه‌تنها برای [[زنان]] بلکه برای همه [[مؤمنان]] اعم از مرد و [[زن]] هستند. [[زهرا]] مرضیه‌ای که [[پدر]]، دستش را می‌بوسد و هنگام ورودش در برابر او به پا می‌ایستد.
| |
| *[[حضرت فاطمه]]{{س}} در [[روز جمعه]] سی‌ام [[جمادی الثانی]] (هفت سال و هشت [[ماه]] و ده روز) [[قبل از هجرت]] [[رسول اکرم]]{{صل}}[[ سال]] ۶۰۳ میلادی دیده به [[جهان]] گشود. [[القاب]] زیادی برای ایشان یاد کرده‌اند، از جمله: [[زهرا]]،، [[صدیقه]]، [[مبارکه]]، [[طاهره]]، [[زکیه]]، [[راضیه]]، [[محدثه]]، [[بتول]]، [[انسیه]]، [[حوراء]]، [[سیدة نساء العالمین]]، [[حصان]]، [[حره]]، [[سیده]]، [[العذراء]]. از میان [[اسامی]] و [[القاب]] آن [[حضرت]]، اسم [[فاطمه]] و [[لقب]] [[زهرا]] مشهورتر است.
| |
| *واژه [[فاطمه]] در لغت از ماده "فَطَم" به معنای [[قطع]] کننده، جدا کننده و نگه‌دارنده است. در مورد وجه تسمیه [[حضرت]] به این اسم نکاتی گفته شده است، از جمله اینکه [[شیعیان]] او از [[آتش جهنم]] دورند.
| |
| *بررسی آثار [[علما]] و پژوهشگران و مؤرخان و [[محدثان]] [[اهل سنت]] و [[شیعه]] نشان می‌دهد که فاطمه زهرا{{س}} دارای شخصیتی ممتاز بود و در میان [[زنان]] عالم از اولین و آخرین، هیچ‌کس به مرتبه و [[مقام]] او نخواهد رسید. [[پدر]] او [[محمد مصطفی]]{{صل}} و مادرش [[حضرت خدیجه]]{{س}} بوده‌اند. [[حضرت خدیجه]]{{س}} از لحاظ [[حسب و نسب]] و [[شرافت]] [[خانوادگی]] ممتاز بوده و اولین زنی است که به [[پیامبر]] [[ایمان]] آورد و [[علما]] و [[محدثان]] [[شیعه]] [[اتفاق نظر]] دارند که نطفه [[فاطمه]]{{س}} از میوه بهشتی منعقد شده است. و [[پیامبر اسلام]]{{ع}} بوی [[بهشت]] را از وی استشمام می‌کرد و دخترش [[فاطمه]] را می‌بویید. دوران حمل و هنگام وضع حمل او نیز همراه با [[عنایت خاص الهی]] بود.
| |
| *[[فاطمه]]{{س}} در دامان [[بهترین]] مربی [[الهی]] همچون پدرش [[تربیت]] شد و به [[رشد]] و بالندگی رسید تا اینکه [[برترین]] و [[داناترین]] [[زنان]] عالم شد، به‌گونه‌ای که [[بهشت]] [[مشتاق]] اوست. [[زندگی]] مشترک او با [[علی]]{{ع}} و کانون خانواده‌اش پر از مهر و [[محبت]] و [[انسانیت]] و [[تقوا]] و [[ایثار]] بود. در این مدت چندین [[آیه]] [[قرآن]] مانند [[آیه تطهیر]] و [[آیه مباهله]] و [[رضایت]] و [[سوره کوثر]] در [[شأن حضرت زهرا]]{{س}} و [[فرزندان]] او نازل شد. آن [[حضرت]] در [[حیات اجتماعی]] خود نیز [[اسوه]] و [[الگوی بانوان جهان]] است. حضرتش [[تقوا]] را با [[شجاعت]] و [[حیا]] و [[عفت]] را [[حق‌طلبی]] و [[فریاد علیه ظالمان]] توأم ساخت و تا حد [[شهادت]] پیش رفت.
| |
| *در روایتی از [[پیامبر اسلام]]{{صل}} [[فاطمه]] محبوب‌ترین [[مردم]] نزد آن [[حضرت]] معرفی شده است. [[خشم]] و [[خشنودی]] [[فاطمه]] همان [[خشم]] و [[خشنودی]] [[پیامبر]]{{صل}} و در نهایت همان [[خشم]] و [[خشنودی]] [[خداوند]] دانسته شده است. بعد از [[رحلت پیامبر]]{{صل}} در پی [[حزن]] و [[اندوه]] شدید [[فاطمه]]{{س}}، [[خداوند متعال]] به‌عنوان دل‌جویی از آن [[حضرت]] مطالبی را به‌وسیله [[جبرئیل]] بر او نازل کرد و حضرتش{{س}} آن مطالب را بر [[امام علی]]{{ع}} [[املا]] کردند که این نوشته‌ها نزد [[اهل بیت]]{{عم}} به‌نام [[مصحف فاطمه]]{{س}} یاد می‌شود. [[شأن]] و مزلت [[حضرت فاطمه زهرا]]{{س}} در [[آیات قرآن کریم]] نیز یاد شده است که می‌توان به [[آیات]] زیر مراجعه کرد<ref>سوره آل عمران، آیه ۴۲ و ۱۱۰؛ سوره احزاب، آیه ۶ و ۳۳؛ سوره شوری، آیه ۲۳ و ۵۱؛ سوره سبأ، آیه ۴۷؛ سوره فرقان، آیه ۵۷؛ سوره هود، آیه ۲۹؛ سوره مائده، آیه ۳ و ۶۷؛ سوره توبه، آیه ۱۰۵؛ سوره فاطر، آیه ۳۵؛ سوره عنکبوت، آیه ۴۹؛ سوره بقره، آیه ۳۳، ۳۷ و ۱۴۷؛ سوره انعام، آیه ۹۰ و ۱۱۵؛ سوره زخرف، آیه ۲۸؛ سوره دهر، آیه ۵ و ۹؛ سوره مطففین، آیه ۱۸ و ۲۸؛ سوره واقعه، آیه ۱۰، ۱۱، ۷۷ و ۷۹؛ سوره انسان، آیه ۱۰ و ۱۷؛ سوره اسراء، آیه۳۶؛ سوره حشر، آیه ۶ و ۷؛ سوره انفال، آیه ۱ و ۴۲؛ سوره یوسف، آیه ۱۰۴؛ سوره کوثر، آیه ۱؛ سوره تحریم، آیه ۱۲؛ سوره دخان، آیه ۳۲ و ۱۶۰.</ref>
| |
| *[[امام علی]]{{ع}} نیز در سخنان خود به [[منزلت]] بانوی مکرم [[اسلام]] اشاراتی داشته‌اند که از جمله می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| |
| | |
| ==[[اندوه امام علی]]{{ع}} در [[شهادت]] [[حضرت فاطمه]]{{ع}}==
| |
| *[[سلام]] بر تو ای [[رسول خدا]]، سلامی از طرف من و دخترت که هم‌اکنون در جوارت فرود آمده و شتابان به شما رسیده است. ای [[پیامبر خدا]]، [[صبر]] و [[بردباری]] من با از دست دادن [[فاطمه]]{{س}} کم شده و توان خویش‌داری ندارم، اما برای من که [[سختی]] جدایی تو را دیده و سنگینی [[مصیبت]] تو را کشیدم، [[شکیبایی]] ممکن است. این من بودم که با دست خود تو را در میان [[قبر]] نهادم و هنگام [[رحلت]]، [[جان]] گرامی تو میان سینه و گردنم پرواز کرد "پس همه ما از خداییم و به [[خدا]] باز می‌گردیم." پس امانتی که به من سپرده بودی برگردانده شد و به صاحبش رسید. از این پس، [[اندوه]] من جاودانه و شب‌هایم [[شب زنده‌داری]] است تا آن روز که [[خدا]] [[خانه]] [[زندگی]] تو را بر من برگزیند. - به زودی دخترت تو را [[آگاه]] خواهد ساخت که [[امت]] تو چگونه در ستم‌کاری بر او اجتماع کردند. از [[فاطمه]]{{س}} بپرس و احوال اندوهناک ما را از او خبر گیر، که هنوز روزگاری سپری نشده و یاد تو فراموش نگشته است.
| |
| *[[سلام]] من به هر دو شما؛ [[سلام]] [[وداع]] کننده‌ای که از روی [[ناخشنودی]] یا خسته‌دلی [[سلام]] نمی‌کند. اگر از [[خدمت]] تو باز می‌گردم از روی خستگی نیست و اگر در کنار قبرت می‌نشینم از [[بدگمانی]] بدانچه [[خدا]] [[صابران]] را [[وعده]] داده نخواهد بود<ref>{{متن حدیث|السَّلَامُ عَلَيْكُمَا سَلَامَ مُوَدِّعٍ لَا قَالٍ وَ لَا سَئِمٍ فَإِنْ أَنْصَرِفْ فَلَا عَنْ مَلَالَةٍ وَ إِنْ أُقِمْ فَلَا عَنْ سُوءِ ظَنٍّ بِمَا وَعَدَ اللَّهُ الصَّابِرِين}}؛ نهج البلاغه، خطبه ۲۰۲</ref>.
| |
| *در بخش [[نامه‌های نهج البلاغه]] وصیتی از [[امام علی]]{{ع}} [[نقل]] شده است. در این [[وصیت]] [[حضرت]] [[سرپرستی اموال]] خود را با [[امام حسن]]{{ع}} و پس از وی به [[امام حسین]]{{ع}} واگذار می‌کند و در خصوص [[علت]] این [[انتخاب]] می‌فرماید: من [[سرپرستی]] اموالم را به [[پسران فاطمه]] واگذاردم تا [[خشنودی خدا]] و نزدیک شدن به [[رسول الله]]{{صل}} و [[بزرگ‌داشت]] [[حرمت]] او و [[احترام]] پیوند [[خویشاوندی]] [[پیامبر]]{{صل}} را فراهم آورد<ref>{{متن حدیث|وَ إِنِّي إِنَّمَا جَعَلْتُ الْقِيَامَ بِذَلِكَ إِلَى ابْنَيْ فَاطِمَةَ ابْتِغَاءَ وَجْهِ اللَّهِ وَ قُرْبَةً إِلَى رَسُولِ اللَّهِ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۲</ref>. این جمله نشان دهنده [[احترام]] فوق العاده [[امام]] نسبت به [[همسر]] گرامی‌اش، فاطمه زهرا{{س}} است. او به [[فرزندان حضرت زهرا]] به چشم [[فرزندان رسول خدا]]{{صل}} می‌نگریست و به همین [[دلیل]] برای آنان [[جایگاه]] ویژه‌ای نسبت به سایر فرزندانش قائل بود.
| |
| | |
| ==[[فاطمه]]{{س}}، [[بهترین زن جهان]]==
| |
| *[[امام]]{{ع}} در [[بیان]] برتری‌های [[بنی‌هاشم]] به موضوع فاطمه زهرا و [[منزلت]] ویژه ایشان اشارت دارد: [[بهترین زن جهان]] از ماست<ref>{{متن حدیث|وَ مِنَّا خَيْرُ نِسَاءِ الْعَالَمِينَ}}؛ نهج البلاغه، نامه ۲۸</ref>
| |
| *[[بهترین زن]]، [[حضرت زهرا]]{{س}} است. در [[حدیث]] مشهوری از [[پیامبر]]{{صل}} چنین آمده است: {{متن حدیث| أَنَّكِ سَيِّدَةُ نِسَاءِ الْعَالَمِين}}<ref>همانا تو ای فاطمه سرور زنان جهانی</ref><ref>[[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۲، ص ۶۰۳-۶۰۵.</ref>.
| |
| *[[قبر]] [[پنهان]] او [[گواه]] نارضایی وی از [[حکومت]] وقت است و وصیتش بر [[دفن]] پنهانی و مخفی بودن [[مدفن]]، مبارزه‌ای مستمر با [[باطل]] و [[سند]] [[مظلومیّت]] او و [[خاندان پیامبر]] است. او [[جوانی]] و [[عمر]] خود را نثار "راه [[ولایت]]" و [[حمایت]] از "[[فرهنگ غدیر]]" کرد و از [[راویان حدیث غدیر]] بود و خطبۀ بلند او در [[مسجد]] [[پیامبر]] در حضور [[خلیفه]] و [[مهاجران]] و [[انصار]]، محاکمۀ [[خلیفه]] و [[انتقاد]] از رجعت‌های پدیدآمده در [[امّت]] پس از [[پیامبر خاتم|پیامبر خدا]] و [[غصب خلافت]] و [[غصب فدک]] که به [[خطبه فدکیه]] معروف است، نشان‌دهندۀ [[علم]] و [[فضل]] و [[بینش]] و [[صلابت]] اوست. برای آشنایی با شخصیت این [[کوثر]] جاوید و [[شهید]] [[ولایت]] و نقش او در [[حمایت]] از [[امام علی|امیر المؤمنین]] باید به کتاب‌های مفصّل‌تر [[رجوع]] کرد<ref>«فاطمه در آئینۀ کتاب»، از اسماعیل انصاری بیش از دوهزار کتاب دربارۀ حضرت فاطمه را شناسایی و معرّفی کرده است</ref><ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۴۵۱.</ref>.
| |
| | |
| == جستارهای وابسته ==
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| * [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']]
| |
| * [[پرونده:13681049.jpg|22px]] [[دانشنامه نهج البلاغه ج۲ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه ج۲''']]
| |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{یادآوری پانویس}}
| |
| {{پانویس2}}
| |
| | |
| [[رده:مدخل]]
| |
| {{اهل بیت}}
| |
| [[رده:فاطمه زهرا]]
| |
| [[رده:مدخل فرهنگ غدیر]]
| |
| [[رده:مدخل نهج البلاغه]]
| |
| [[رده:اعلام]]
| |
