بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۹: | خط ۹: | ||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | ||
'''هویت''' به مجموعۀ صفات متمایز کنندۀ یک [[فرد]] از افراد دیگر، گفته میشود | '''هویت''' به مجموعۀ صفات متمایز کنندۀ یک [[فرد]] از افراد دیگر، گفته میشود. عوامل مختلفی در تشکیل [[هویت]] موثر هستند؛ عواملی نظیر [[سرزمین]]، [[زبان]]، [[تاریخ]]، [[دین]]، ساختار [[سیاسی]]، [[خانواده]] و... که دو عامل [[دین]] و [[خانواده]] بیشتر تأثیر را دارند. همچنین، [[هویت]] دارای ابعاد مختلفی نظیر [[هویت]] فردی، [[اجتماعی]]، [[دینی]]، ملی، [[فرهنگی]]، و تمدنی است. | ||
==چیستی هویت== | ==چیستی هویت== | ||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
نکتۀ مهم آن است که برخی افراد در دستیابی به هویت کامل دچار مشکل میشوند که نسبت به این مسئله ([[ناتوانی]] [[فرد]] در کسب هویت [[انسانی]])، تعبیرهای متفاوتی صورت گرفته است. روانشناسان از این حالت، بیشتر با عنوانهایی چون: [[آشفتگی]] هویت، [[اختلال هویت]] و [[بحران هویت]] یاد میکنند و بعضی صاحبنظران آن را "[[گم کردن خویش]]" یا "[[از خود بیگانگی]]" مینامند<ref>ر.ک: [[محمد سبحانینیا|سبحانینیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref>. | نکتۀ مهم آن است که برخی افراد در دستیابی به هویت کامل دچار مشکل میشوند که نسبت به این مسئله ([[ناتوانی]] [[فرد]] در کسب هویت [[انسانی]])، تعبیرهای متفاوتی صورت گرفته است. روانشناسان از این حالت، بیشتر با عنوانهایی چون: [[آشفتگی]] هویت، [[اختلال هویت]] و [[بحران هویت]] یاد میکنند و بعضی صاحبنظران آن را "[[گم کردن خویش]]" یا "[[از خود بیگانگی]]" مینامند<ref>ر.ک: [[محمد سبحانینیا|سبحانینیا، محمد]]، [[مهدویت و آرامش روان (کتاب)|مهدویت و آرامش روان]]، ص۱۱۳-۱۱۴.</ref>. | ||
== | ==ابعاد [[هویت]]== | ||
# [[هویت فردی]] | [[هویت]] با توجه به عناصر تشکیل دهندۀ آن و بستری که [[هویت]] در آن شکل گرفته است، به اقسام مختلفی تقسیم میگردد: | ||
# [[هویت اجتماعی]] | # [[هویت]] فردی: [[باورهای اساسی]] و بنیادی [[فرد]] دربارۀ خود، اهداف، [[ارزشها]]، [[باورها]]، ترجیحات و [[انتخاب]]، اجزای اصلی تشکیل دهندۀ "[[هویت]] فردی" هستند<ref>ر.ک: نوری، نجیب الله؛ عسگری، علی؛ نارویی نصرتی، رحیم؛ شجاعی، محمد صادق، «ساختار مفهومی هویت بر پایه منابع اسلامی»، روانشناسی و دین، ۱۳۹۵، شماره ۳۶، ص ۵-۲۴.</ref>. در [[هویت]] فردی، تلاش بر آن است تا به پرسشهایی نظیر من کیستم؟ نیازهای من چیست؟ نسبت به دیگران چه وظایفی دارم؟ دیگران، نسبت به من چه وظایفی دارند؟<ref>ر.ک: مولایی، ابوالفضل، «هویت دینی و ملی ایرانیان»، روزنامۀ کیهان، ۱۳/۵/۱۳۸۶.</ref> چه نسبتی میان من و [[جهان]] بیرون وجود دارد؟، میان تن و روان من چه رابطه ای است؟ پاسخ داده شود<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>. | ||
# [[هویت]] [[اجتماعی]]: [[هویت]] [[اجتماعی]]، یعنی اینکه [[فرد]] نقشها و [[وظایف اجتماعی]] خود را بشناسد و انتظارات [[جامعه]] را از خود بداند<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>. بر اساس [[منابع اسلامی]]، [[هویت جامعۀ اسلامی]] به دو عنصر اساسیِ [[تعهد]] به [[آرمانهای اسلامی]] و [[اطاعت از رهبری]] [[جامعه]]، بستگی دارد. از این رو، [[هویت]] [[اجتماعی]] هیچگاه از [[رهبری]] [[جامعه]]، قابل تفکیک نیست و به همین [[دلیل]] در متون [[اسلامی]]، [[شناخت]] [[رهبر]]، ملاک [[مسلمانی]] شناخته شده و کسی که بمیرد و [[امام]] زمانش را نشناسد، فاقد [[هویت اسلامی]]، شمرده شده است<ref>ر.ک. اراکی، محسن، نگاهی به رسالت و امامت، ص ۸۳.</ref>. در نتیجه، اگر [[جامعه]] ای از [[امام حق]]، [[تبعیت]] کند، دارای [[هویت]] [[اجتماعی]] سالم است و در صورت [[پیروی از امام]] ناحق و [[شیطانی]]، [[هویت]] [[اجتماعی]] آن [[جامعه]]، شکل [[ناهنجار]] به خود میگیرد. | |||
# [[هویت]] [[خانوادگی]]: منظور از این نوع [[هویت]]، [[تعیین]] نسبت میان [[فرد]] و [[خانواده]] اوست و اینکه چه پیوندهایی میان آنان وجود دارد؟<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref> | |||
# [[هویت]] ملی: [[هویت]] ملی، بدان معناست که [[فرد]] بداند در [[کشور]] خود، چه [[جایگاه]] و [[مسؤولیت]] [[مدنی]] دارد و چه [[خدمت]] شایستهای، میتواند برای [[کشور]] و [[ملت]] خود انجام دهد<ref>ر.ک: درآمدی بر فرهنگ و هویت ایرانی، مریم صنیع اجلال، انتشارات توسعه مطالعات ملی- ۱۳۸۴- ص ۱۰۴.</ref>. البته، مسئله [[وحدت]] بین تمامی افراد یک [[ملت]]، [[بهترین]] زمینه ساز بروز [[هویت]] ملی، است؛ زیرا [[ارزشها]]، افتخارات و ویژگیهای برجسته یک [[ملت]]، زمانی تبلور مییابد که [[وحدت]] کامل بین اقشار و آحاد آن [[جامعه]]، تحقق یابد<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>. | |||
# [[هویت دینی]]: [[هویت دینی]]، یعنی اینکه شخص بداند چه [[دینی]] را [[انتخاب]] کرده و آن [[دین]] چه چیزی را از او میخواهد که انجام دهد و چه چیزی را باید ترک کند. [[فرد]] [[مؤمن]]، با [[پذیرش]] [[دین]] به عنوان اصل [[اعتقادی]] و [[احساس]] [[تعهّد]] و تعلّق به آن در زندگیِ خود، تغییرات و نتایج مهمّی را تجربه میکند که [[هویّت]] [[دینی]]<ref>Religious Identity.</ref> نام دارد<ref>ر.ک: محمد جواد چیتساز قمی، گسست نسلی در ایران: افسانه یا واقعیت، تهران، انتشارات جهاد دانشگاهی، ۱۳۸۳، ص۲۱-۴۳.</ref>. | |||
# [[هویت]] [[فرهنگی]]: این بُعد از [[هویت]]، مهم ترین نوع [[هویت]] است؛ زیرا، [[هویت]] [[فرهنگی]] به صورت جدی در تحقق سایر هویتها نقش دارد. در این سطح از [[هویت]]، [[فرد]] به [[درستی]] باید [[فرهنگ]] خود را شناخته، [[درک]] کرده و وجوه امتیاز آن را نسبت به سایر [[فرهنگها]] بداند. همچنین قدردان آن باشد و در پرورش و اشاعه [[فرهنگ]] خود تلاش نماید<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>. | |||
# [[هویت]] تمدنی: منظور از [[هویت]] تمدنی، [[معرفت]] و [[آگاهی]] عمیق [[آدمی]]، نسبت به تمدنی است که منسوب به آن است. [[احساس]] تعلق به یک [[تمدن]]، به معنای [[وابستگی]] به تمامی مظاهر آن [[تمدن]]؛ از جمله مشاهیر، افتخارات، میراثها و ارزشهای آن است<ref>ر.ک: صفورایی پاریزی، محمدمهدی، «هویت»، مجلۀ دیدار آشنا، شهریور ۱۳۸۱، ش ۲۷، ص ۳۷.</ref>. | |||
==منابع== | ==منابع== |