اطاعت از حاکم جائر: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱۵۹: خط ۱۵۹:
در خطبه‌ای دیگر، [[ظلم]] را به انواع مختلفی تقسیم می‌کند. سپس [[ظلم]] بر [[بندگان]] را بدترین نوع آن می‌داند می‌فرماید:
در خطبه‌ای دیگر، [[ظلم]] را به انواع مختلفی تقسیم می‌کند. سپس [[ظلم]] بر [[بندگان]] را بدترین نوع آن می‌داند می‌فرماید:
[[آگاه]] باشید! [[ظلم]] بر سه دسته است: ظلمی که بخشوده نشود، و ظلمی که رها نگردد و ظلمی که قابل [[بخشش]] است و مورد تعقیب قرار نگیرد. اما ظلمی که بخشوده نشود، [[شرک]] ورزیدن به خداست؛ زیرا [[خداوند]] فرموده است: “قطعاً [[خداوند]] [[شرک]] به او را [[عفو]] نخواهد کرد”، و اما ظلمی که قابل گذشت و [[مغفرت]] است، [[ظلم]] [[بنده]] درباره خویشتن است؛ در مورد ارتکاب بعضی از [[زشتی‌ها]]، و اما ظلمی که [[رهایی]] ندارد، ظلمی است که [[بندگان خدا]] به یکدیگر روا می‌دارند. [[قصاص]] و [[مجازات]] در این مورد سخت است؛ زیرا این [[قصاص]] زخمی نمودن با کارد و زدن با تازیانه نیست، بلکه آن [[مجازات]] چیزی است که امثال این امور در [[قیاس]] با آن ناچیز است<ref>{{متن حدیث|أَلَا وَ إِنَّ الظُّلْمَ ثَلَاثَةٌ فَظُلْمٌ لَا يُغْفَرُ وَ ظُلْمٌ لَا يُتْرَكُ و ظُلْمٌ مَغْفُورٌ لَا يُطْلَبُ فَأَمَّا الظُّلْمُ الَّذِي لَا يُغْفَرُ فَالشِّرْكُ بِاللَّهِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ أَمَّا الظُّلْمُ الَّذِي يُغْفَرُ فَظُلْمُ الْعَبْدِ نَفْسَهُ عِنْدَ بَعْضِ الْهَنَاتِ وَ أَمَّا الظُّلْمُ الَّذِي لَا يُتْرَكُ فَظُلْمُ الْعِبَادِ بَعْضِهِمْ بَعْضاً الْقِصَاصُ هُنَاكَ شَدِيدٌ لَيْسَ هُوَ جَرْحاً بِاْلمُدَى وَ لَا ضَرْباً بِالسِّيَاطِ وَ لَكِنَّهُ مَا يُسْتَصْغَرُ ذَلِكَ مَعَهُ }} (عبدالواحد بن محمد تمیمی آمدی، غررالحکم و دررالکلم، ص۴۵۵؛ ورام بن ابی فراس، مجموعة ورام، ج۱، ص۵۴؛ ابوحامد عزالدین بن هبة الله بن محمد بن محمد بن ابی‌الحدید المدائنی، شرح نهج البلاغه، ج۱، تحقیق: محمد بن عبدالکریم النمری، ص۲۷۸۲).</ref>.
[[آگاه]] باشید! [[ظلم]] بر سه دسته است: ظلمی که بخشوده نشود، و ظلمی که رها نگردد و ظلمی که قابل [[بخشش]] است و مورد تعقیب قرار نگیرد. اما ظلمی که بخشوده نشود، [[شرک]] ورزیدن به خداست؛ زیرا [[خداوند]] فرموده است: “قطعاً [[خداوند]] [[شرک]] به او را [[عفو]] نخواهد کرد”، و اما ظلمی که قابل گذشت و [[مغفرت]] است، [[ظلم]] [[بنده]] درباره خویشتن است؛ در مورد ارتکاب بعضی از [[زشتی‌ها]]، و اما ظلمی که [[رهایی]] ندارد، ظلمی است که [[بندگان خدا]] به یکدیگر روا می‌دارند. [[قصاص]] و [[مجازات]] در این مورد سخت است؛ زیرا این [[قصاص]] زخمی نمودن با کارد و زدن با تازیانه نیست، بلکه آن [[مجازات]] چیزی است که امثال این امور در [[قیاس]] با آن ناچیز است<ref>{{متن حدیث|أَلَا وَ إِنَّ الظُّلْمَ ثَلَاثَةٌ فَظُلْمٌ لَا يُغْفَرُ وَ ظُلْمٌ لَا يُتْرَكُ و ظُلْمٌ مَغْفُورٌ لَا يُطْلَبُ فَأَمَّا الظُّلْمُ الَّذِي لَا يُغْفَرُ فَالشِّرْكُ بِاللَّهِ قَالَ اللَّهُ تَعَالَى إِنَّ اللَّهَ لا يَغْفِرُ أَنْ يُشْرَكَ بِهِ وَ أَمَّا الظُّلْمُ الَّذِي يُغْفَرُ فَظُلْمُ الْعَبْدِ نَفْسَهُ عِنْدَ بَعْضِ الْهَنَاتِ وَ أَمَّا الظُّلْمُ الَّذِي لَا يُتْرَكُ فَظُلْمُ الْعِبَادِ بَعْضِهِمْ بَعْضاً الْقِصَاصُ هُنَاكَ شَدِيدٌ لَيْسَ هُوَ جَرْحاً بِاْلمُدَى وَ لَا ضَرْباً بِالسِّيَاطِ وَ لَكِنَّهُ مَا يُسْتَصْغَرُ ذَلِكَ مَعَهُ }} (عبدالواحد بن محمد تمیمی آمدی، غررالحکم و دررالکلم، ص۴۵۵؛ ورام بن ابی فراس، مجموعة ورام، ج۱، ص۵۴؛ ابوحامد عزالدین بن هبة الله بن محمد بن محمد بن ابی‌الحدید المدائنی، شرح نهج البلاغه، ج۱، تحقیق: محمد بن عبدالکریم النمری، ص۲۷۸۲).</ref>.
 
'''دسته دوم: [[روایات]] خاص'''
'''دسته دوم: [[روایات]] خاص'''
برخی از [[روایات]] به طور خاص [[همکاری]] در دستگاه [[جور]] را، هرچند به اندازه ناچیز، مذموم شمرده‌اند. در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.
برخی از [[روایات]] به طور خاص [[همکاری]] در دستگاه [[جور]] را، هرچند به اندازه ناچیز، مذموم شمرده‌اند. در اینجا به برخی از آنها اشاره می‌کنیم.
۷۳٬۴۱۵

ویرایش