|
برچسب: تغییر هدف تغییرمسیر |
| (یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{ویرایش غیرنهایی}}
| | #تغییر_مسیر [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام]] |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[اهل بیت پیامبر خاتم]]''' است. "'''امام حسن مجتبی'''" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[امام حسن مجتبی در قرآن]] | [[امام حسن مجتبی در حدیث]] | [[امام حسن مجتبی در نهج البلاغه]] | [[امام حسن مجتبی در کلام اسلامی]] | [[امام حسن مجتبی در تاریخ اسلام]]</div>
| |
| <div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
| |
| : <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[امام حسن مجتبی (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
| |
| <div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">
| |
| {{ جعبه اطلاعات امام معصوم
| |
| | عنوان = امام حسن
| |
| | نام = حسن بن علی
| |
| | تصویر =
| |
| | اندازه تصویر =
| |
| | عنوان تصویر =عکس بقعه [[ائمه بقیع]] در سال ۱۳۰۸ قمری
| |
| | نقش = امام دوم شیعیان
| |
| | کنیه = ابومحمد
| |
| | زادروز = [[۱۵ رمضان]]، [[سال ۳ هجری قمری|سال ۳ق]].
| |
| | زادگاه = [[مدینه]]
| |
| | مدت امامت = ۱۰ سال (۴۰-۵۰ق)
| |
| | درگذشت = [[۲۸ صفر]]، [[سال ۵۰ هجری قمری|۵۰ق]].
| |
| | مدفن = [[بقیع]]، [[مدینه]]
| |
| | محل زندگی = مدینه، [[کوفه]]
| |
| | القاب = مجتبی، سید، زکی، سبط
| |
| | پدر = [[امام علی]]
| |
| | مادر = [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها]]
| |
| | همسران = [[ام بشیر دختر عقبه بن عمرو|ام بشیر]]، [[خوله دختر منظور فزاری|خوله]]، [[ام اسحق دختر طلحه بن عبیدالله تیمی|ام اسحق]]، [[حفصه همسر امام حسن مجتبی|حفصه]]، [[هند دختر سهیل بن عمرو|هند]]، [[جعده بنت اشعث|جعده]]
| |
| | فرزندان = [[زید بن حسن بن علی|زید]]، [[ام الحسن دختر حسن بن علی|ام الحسن]]، [[ام الحسین دختر حسن بن علی|ام الحسین]]، [[حسن بن حسن بن علی|حسن]]، [[عمر بن حسن بن علی|عمر]]، [[قاسم بن الحسن|قاسم]]، [[عبدالله بن حسن بن علی|عبدالله]]، [[ابوبکر بن حسن|ابوبکر]]، [[عبدالرحمن بن حسن بن علی|عبدالرحمن]]، [[حسین بن حسن بن علی|حسین]]، [[طلحه بن حسن بن علی|طلحه]]، [[ام عبدالله]]، [[ام سلمه دختر حسن بن علی|ام سلمه]]، [[رقیه دختر حسن بن علی|رقیه]]
| |
| | طول عمر = ۴۸سال
| |
| }}
| |
| | |
| [[امام حسن]] {{ع}} [[فرزند]] [[علی بن ابی طالب]] {{ع}} و کنیه‌اش [[ابومحمد]]، ملقب به مجتبی در نیمه [[ماه رمضان]] [[سال سوم هجری]] قمری در [[مدینه]] متولد شد و در سال ۵۰ یا ۵۱ [[هجری قمری]] با دسیسه [[یزید بن معاویه]] توسط همسرش [[جعده]] دختر [[اشعث]]، [[مسموم]] گردیده و در [[چهل]] و هفت سالگی [[شهید]] شد و در [[قبرستان بقیع]] [[دفن]] گردید<ref>ر.ک: [[حمیدالله رفیعی زابلی|رفیعی زابلی، حمیدالله]]، [[امامت امام حسن مجتبی (مقاله)|امامت امام حسن مجتبی]]، [[دانشنامه کلام اسلامی ج۱ (کتاب)|دانشنامه کلام اسلامی]]، ج۱، ص ۴۲۸</ref>.
| |
| | |
| ==[[تولد امام حسن]]{{ع}}==
| |
| *[[امام حسن مجتبی]]{{ع}} [[چهارمین امام]] از [[چهارده معصوم]]{{ع}} و پیشوای دوم [[مسلمانان]] است که در [[سال سوم هجری]] در [[مدینه]] به [[دنیا]] آمد. پدرش امیرالمؤمنین علی{{ع}} و مادرش [[فاطمه زهرا]]{{س}} بود<ref>ر.ک. [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۷.</ref>. [[القاب]] فراوانی همانند [[تقی]]، زکی، [[سبط]]، [[سید]] و مجتبی<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۹۸.</ref> به ایشان نسبت داده‌اند که مشهورترین آنها نزد [[ایرانیان]] [[لقب]] "مجتبی" است<ref>ر.ک. [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.</ref>. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} خود در گوش او [[اذان]] گفت و برایش [[عقیقه]] کرد<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۹۸.</ref> و با [[الهام الهی]] نام او را [[حسن]] نامید. نام [[حسن]] برگرفته از نام پسر [[هارون]] یعنی "شبر"، نامی از نام‌های بهشتی است که پیش از [[اسلام]] سابقه‌ای نداشته است. [[امام مجتبی]]{{ع}} از نظر ظاهری شباهت زیادی به [[پیامبر خاتم]]{{صل}} داشت. ایشان قامتی متوسط و محاسنی بلند داشت<ref>ر.ک. [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۷.</ref>.
| |
| | |
| ==[[فضائل]] و [[مناقب]] [[امام مجتبی]]{{ع}}==
| |
| *از فضیلت‌های والای او، [[عشق]] و [[محبت]] ژرف و شگفت [[پیامبر]] به ایشان است. در [[منابع تاریخی]] بسیار به این موضوع اشاره شده است. از جمله آنکه [[پیامبر]]{{صل}} آنان را بر دوش خود سوار می‌کرد و آنان از دوش [[پیامبر]] بالا می‌رفتند. [[پیامبر اکرم]]{{صل}} بارها در [[حق]] او و برادرش دست به [[دعا]] برداشت که [[خدا]] نیز او را [[دوست]] بدارد<ref>ر.ک. [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.</ref>. [[پیامبر]] درباره‌اش فرمود: «[[حسن]] از من است و من از اویم. [[خداوند]] [[دوست]] دارد کسی را که او را [[دوست]] بدارد»<ref>{{متن حدیث|حَسَنٌ مِنِّی وَ أَنَا مِنْهُ أَحَبَّ اللَّهُ مَنْ أَحَبَّه}}؛ بحار الانوار، ج ۴۳، ص ۳۰۶.</ref>.
| |
| *آن [[امام همام]] بسیار بزرگمنش بود و زیباروی، خردمند، بردبار، اهل [[گذشت]]، [[نیکوکار]]، [[پرهیزگار]]، پرهیبت، با حشمت و با [[وقار]]. پانزده مرتبه پیاده به [[حج]] رفت و دوبار هر چه داشت به [[فقیران]] داد و سه بار [[مال]] خویش را با [[خدا]] قسمت کرد و نیمی را به بینوایان بخشید<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۹۹؛ [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۷.</ref>.
| |
| ==[[امام حسن]]{{ع}} در دوران [[غصب خلافت]]==
| |
| *[[امام حسن]]{{ع}} هشت ساله بود که جد گرامی‌اش از [[دنیا]] رفت. در آن سی سال که پدرش، [[امام علی]]{{ع}}، [[خانه‌نشینی]] [[اختیار]] کرد و مدتی که [[حکومت]] [[مسلمانان]] را در دست گرفت، [[یاور]] و غمخوار او بود. در روزگار سه خلیفۀ نخست، به زبان از [[حق]] [[دفاع]] کرد، از [[غصب خلافت]] سخن گفت، در ماجرای [[فدک]] [[گواهی]] داد، با [[ابوذر]] ـ هنگام [[تبعید]] ـ [[همدردی]] کرد و چون خانۀ [[خلیفه سوم]] به محاصره درآمد، به [[فرمان]] [[پدر]] ارجمندش، به نگهبانی از [[خانه]] برخاست<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۹۹.</ref>.
| |
| ==[[امام حسن]]{{ع}} در دوران [[خلافت]] [[پدر]]==
| |
| *ایشان در روزگار [[زمامداری]] [[امام علی]]{{ع}} [[یار]] ایشان بود، [[مردم]] را برای [[نبرد]] با گردن کشان [[بسیج]] می‌کرد، با توجیه [[سیاسی]] [[مردم]] کوشش [[تبلیغی]] [[دشمن]] را بی‌اثر می‌ساخت و در [[جنگ‌ها]] با پاکبازی و [[بی‌باکی]] [[امیر المؤمنین]]{{ع}} را [[یاری]] می‌کرد<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۹۹.</ref>. در [[جنگ جمل]]، ضمن خطبه‌ای در میان [[کوفیان]]، آنها را به [[جهاد]] [[ترغیب]] کرد و در سمت راست [[سپاه امام]] مستقر شد. در [[جنگ صفین]] نیز [[فرماندهی]] [[قلب]] [[سپاه امام]] را بر عهده داشت. در ماجرای [[حکمیّت]] نیز به [[دستور امام]] به نقد و توضیح ماجرا پرداخت<ref>ر.ک. [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.</ref>. [[حضرت امیر]]{{ع}} در فرازهایی از [[نهج البلاغه]] [[امام حسن]] و [[امام حسین]] {{ع}} را مخاطب قرارداده‌اند؛ اما نقطۀ عطف سفارش‌های [[امام علی]]{{ع}} به [[امام حسن]] [[نامه]] ۳۱ و ۴۷ [[نهج البلاغه]] است<ref>ر.ک. [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.</ref>.
| |
| ==[[امام مجتبی]] در دوران [[امامت]]==
| |
| *[[پس از شهادت امام علی]]{{ع}}، [[امام حسن]]{{ع}} بر [[منبر]] رفت و در بیانی به معرفی [[شخصیت امام علی]]{{ع}} و خود به عنوان [[اهل بیت پیامبر]]{{صل}} که مورد توجه [[خداوند]] و [[پیامبر]] بوده‌اند، پرداخت. سپس ابن‌عباس ضمن ایراد سخنانی [[مردم]] را به [[بیعت با امام]] مجتبی{{ع}} [[دعوت]] کرد و [[مردم]] نیز در ۲۱ [[رمضان]] سال ۴۰ با ایشان [[بیعت]] کردند<ref>ر.ک. [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.</ref>. هر چند [[خلافت]] آن [[امام]] چند [[ماه]] بیش‌تر طول نکشید؛ اما هشت سال [[منصب امامت]] را بر عهده داشت. [[مقام امامت]] [[حضرت]] [[حسن بن علی]]{{ع}} از طرق متعدد ثابت شده است؛ از جمله تصریح [[پیامبر اسلام]]{{صل}} و [[حضرت علی]]{{ع}}. [[پیامبر]]{{صل}} بر [[امامت]] ایشان تصریح کرده و فرموده است که پس از [[علی]]{{ع}}، [[حسن]]{{ع}} [[وصی]] و [[جانشین]] من است<ref>ینابیع الموده، ۱۳۶.</ref>.<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۹۹.</ref> [[احادیث]] دیگری همانند [[حدیث کساء]]، [[ثقلین]] و سفینه در این باره از [[پیامبر]]{{صل}} [[نقل]] شده‌اند.
| |
| *[[قرآن]] در آیاتی همچون [[آیۀ تطهیر]]<ref>{{متن قرآن|إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا}}«جز این نیست که خداوند می‌خواهد از شما اهل بیت هر پلیدی را بزداید و شما را به شایستگی پاک گرداند» سوره احزاب، آیه ۳۳.</ref> و [[مباهله]]<ref>{{متن قرآن|فَمَنْ حَاجَّكَ فِيهِ مِنْ بَعْدِ مَا جَاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَأَبْنَاءَكُمْ وَنِسَاءَنَا وَنِسَاءَكُمْ وَأَنْفُسَنَا وَأَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ}}«از آن پس كه به آگاهى رسيده اى، هر كس كه درباره او با تو مجادله كند، بگو: بياييد تا حاضر آوريم، ما فرزندان خود را و شما فرزندان خود را، ما زنان خود را و شما زنان خود را، ما برادران خود را و شما برادران خود را. آن گاه دعا و تضرع كنيم و لعنت خدا را بر دروغگويان بفرستيم.» سوره آل عمران، آیه ۶۱.</ref> بر این [[حقیقت]] اشارت برده است. [[امیر مؤمنان علی]]{{ع}} نیز هنگام [[شهادت]] در حضور [[خانواده]] خویش و بزرگان شیعه، کتاب و [[سلاح]] خود را به او سپرد و فرمود که [[حسن]]{{ع}} [[وصی]] من است<ref>اعلام الوری، ۲۰۹- ۲۰۶.</ref>.<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۰۰.</ref>
| |
| ==[[صلح امام حسن]]{{ع}}==
| |
| *از مهم‌ترین حوادث [[زندگی]] [[مبارک]] [[امام مجتبی]]{{ع}} [[صلح]] او با [[معاویه]] است. ایشان بنا به [[مصالح اسلام]] و شرایط پیش‌آمده با [[معاویه]] [[صلح]] کرد. صلح‌نامه‌ای بین ایشان و [[معاویه]] [[امضا]] شد که مفاد آن در منابع مختلف آمده است. پس از این ماجرا [[امام حسن]]{{ع}} به همراه [[امام حسین]]{{ع}} [[کوفه]] را ترک کردند و ساکن [[مدینه]] شدند و تا پایان [[عمر]] در [[مدینه]] ساکن بودند<ref>ر.ک. [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.</ref>. [[صلح امام حسن]]{{ع}} برخی از اعتراضات را علیه ایشان دامن زد. در حالی که، [[امام حسن]] همواره از [[ضرورت]] [[صلح]] به منظور حفظ [[مصلحت]] [[شیعیان]] تأکید می‌ورزید<ref>ر.ک. [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ج۱، ص ۲۸۷- ۲۸۸.</ref>.
| |
| ==[[دلایل]] [[صلح]] با [[معاویه]]==
| |
| *برای راه یافتن به [[دلایل]] [[صلح امام حسن]]{{ع}}، بررسی دو موضوع ضروری می‌نماید: نخست شرایط نابسامان [[اجتماعی]] آن روزگار که [[امام]]{{ع}} را به [[صلح]] واداشت<ref>پیشوایان ما، ۱۱۷- ۱۰۵.</ref> و دیگر، [[مقام]] والای [[امامت]] و اینکه شخص [[امام]] با [[دانش]] آسمانی خویش همواره [[بهترین]] راه را بر می‌گزیند و از این رو، [[اطاعت]] از او بی‌چون و چرا [[واجب]] است<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۰۰.</ref>.
| |
| #جامعۀ روزگار [[امام حسن]]{{ع}} به [[دلیل]] جنگ‌های فراوان و کشمکش‌های [[سیاسی]] بسیار، در کمند اضطراب‌ها و نابسامانی‌ها گرفتار آمده بود و این امر، [[خلافت امام]] [[حسن]]{{ع}} را با وضعیتی پیچیده و دشوار رو به رو ساخته بود. از [[مشکلات]] بزرگ، وجود دسته‌ها و احزاب پرشمار در [[کوفه]] بود؛ همانند [[امویان]]، [[خوارج]]، مذبذبین فرصت‌طلب و سربازان نافرمان. دسیسه‌های [[معاویه]] ـ که از هیچ گونه [[قانون]] [[اخلاقی]] و [[انسانی]] [[پیروی]] نمی‌کرد ـ مشکلی دیگر بود<ref>مصنفات شیخ مفید، ۱۱/ ۲/ ۱۹- ۱۶.</ref> مشکل سوم، کمی [[یاران امام]] و همراه نبودن [[مردم]] و [[خیانت]] و [[دنیاپرستی]] برخی سران [[لشکر]] بود. از این رو، [[امام]] برای [[حفظ اسلام]] چاره‌ای جز [[صلح]] ندید. رهاورد [[صلح امام حسن]]{{ع}} عبارت بودند از: [[حفظ جان]] و [[مال]] و آبروی [[شیعیان]]؛ [[آشکار]] ساختن چهرۀ پلید [[معاویه]] و حفظ [[خلافت]] از لغزیدن به [[نظام]] موروثی؛ در [[امان]] داشتن [[کشور اسلامی]] از [[طمع]] و تعرض [[دشمنان خارجی]]<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۰۰.</ref>.
| |
| #[[امام]] [[معصوم]]{{ع}} از [[دانش الهی]] بهره‌مند است و آنچه انجام می‌‌دهد به [[فرمان خداوند]] است و از این رو، [[سرپیچی]] از [[فرمان]] او روا نیست و [[مؤمنین]] می‌باید بی‌چون و چرا از [[امام]]{{ع}} [[پیروی]] کنند. [[شیعیان]] با چنین ایمانی به [[امام]] [[معصوم]]{{ع}} قائلند [[صلح امام حسن]]{{ع}} دارای [[مصلحت]] و منفعت‌هایی بسیار مهم بوده است و راه نیافتن خِرَد ما به این [[مصلحت]] و منفعت‌ها به معنای ناصواب بودن [[تدبیر امام]]{{ع}} نیست. [[پیامبر اسلام]]{{صل}} می‌فرماید: «[[حسن]] و [[حسین]] امام‌اند چه بنشینند و چه [[قیام]] کنند»<ref>{{متن حدیث|الْحَسَنُ وَ الْحُسَيْنُ إِمَامَا حَقٍّ قَامَا أَوْ قَعَدَا}}؛ بحارالانوار، ج ۳۵، ص ۲۶۶.</ref>. [[شیعیان]] با [[الهام]] از چنین روایاتی، [[مطیع]] بی‌چون و چرای [[امام]] معصوم‌اند چه همانند [[حضرت]] [[حسن بن علی]]{{ع}} راه [[صلح]] را [[مصلحت]] زمان خویش بداند و چه همانند [[حضرت]] [[حسین بن علی]]{{ع}} برخیزد و راهی دیگر را [[مصلحت]] بشمارد<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۰۱.</ref>. | |
| *وانگهی، از [[روایات]] بر می‌آید تنها راه درست در روزگار [[امام حسن]]{{ع}} [[صلح]] بوده است؛ از آن جمله است روایتی از همان [[امام]] که می‌فرماید: «به [[خدا]] [[سوگند]] اگر من با [[معاویه]] می‌جنگیدم، [[مردم]] مرا [[تسلیم]] او می‌کردند... به [[خدا]] [[سوگند]]، آنچه من کردم، برای [[شیعیان]] بهتر است از هر آنچه [[خورشید]] بر آن می‌تابد و غروب می‌کند. آیا نمی‌دانید من [[امام]] شمایم و فرمانبرداری‌ام بر شما [[فریضه]] است؟ آیا نشنیده‌اید که [[پیامبر خدا]] مرا یکی از دو سالار [[جوانان]] بهشتی دانسته است؟ پس [[شک]] مکنید که من برای [[مصلحت]] [[امت]] و پاسداشت [[خون]] آنان به [[صلح]] تن دادم»<ref>{{متن حدیث|وَیْحَکُمْ مَا تَدْرُونَ مَا عَمِلْتُ وَ اللَّهِ الَّذِی عَمِلْتُ خَیْرٌ لِشِیعَتِی مِمَّا طَلَعَتْ عَلَیْهِ الشَّمْسُ أَوْ غَرَبَتْ أَ لَا تَعْلَمُونَ أَنِّی إِمَامُکُمْ وَ مُفْتَرَضُ الطَّاعَةِ عَلَیْکُمْ وَ أَحَدُ سَیِّدَیْ شَبَابِ أَهْلِ الْجَنَّةِ بِنَصٍّ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص...}}؛ بحارالانوار، ج ۴۴، ص ۱۹، ۲۱ و ۵۶.</ref>.<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۰۱.</ref>
| |
| | |
| ==[[شهادت]] مظلومانه و غریبانه==
| |
| *چون مدتی از [[صلح امام حسن]]{{ع}} [[گذشت]]، [[معاویه]] دریافت که مفاد [[صلحنامه]] به زیان اوست و از این رو، در پی [[قتل]] [[امام]] برآمد و سر انجام [[جعده]] ـ [[همسر]] [[امام]] ـ را [[فریب]] داد و به [[قتل]] شوهر برانگیخت. [[جعده]] به [[امام]] زهر خورانید و بدین‌سان امام حسن مجتبی {{ع}} به [[روز ۲۸ صفر]] سال ۵۰ﻫ. در [[چهل]] و هشت سالگی به [[شهادت]] رسید<ref>ر.ک. [[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۱۰۱.</ref>. [[امام حسین]]{{ع}} بر پیکر [[برادر]]، [[نماز]] گزارد و وی را در [[بقیع]] به [[خاک]] سپرد. هنگام [[وفات]] [[امام حسن]]{{ع}} جمعیت زیادی حاضر شدند و [[مردمان]] می‌گریستند و بازارها را تعطیل کرده بودند<ref>ر.ک. [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|دانشنامه نهج البلاغه]]، ص ۲۸۷- ۲۸۸؛ [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|فرهنگ‌نامه دینی]]، ص۸۷.</ref>.
| |
| | |
| == پرسش‌های وابسته ==
| |
| | |
| ==جستارهای وابسته==
| |
| {{فهرست اثر}}
| |
| {{ستون-شروع|5}}
| |
| * [[نام امام حسن]]
| |
| * [[کنیه امام حسن]]
| |
| * [[القاب امام حسن]]
| |
| * [[تبار امام حسن]] ([[نسب امام حسن]])
| |
| * [[خاندان امام حسن]]
| |
| ** [[پدر امام حسن]] ([[امام علی]])
| |
| ** [[مادر امام حسن]] ([[فاطمه زهرا]])
| |
| ** [[برادران امام حسن]]
| |
| ** [[خواهران امام حسن]]
| |
| ** [[ازدواج امام حسن]]
| |
| ** [[همسران امام حسن]]
| |
| ** [[کنیزان امام حسن]]
| |
| ** [[فرزندان امام حسن]]
| |
| ** [[همسران فرزندان امام حسن]]
| |
| * [[سرگذشت تاریخی امام حسن]] ([[سرگذشت زندگی امام حسن]])
| |
| * [[عصر امام حسن]]
| |
| * [[شرایط سیاسی و اجتماعی عصر امام حسن]]
| |
| * [[شرایط دینی و فرهنگی عصر امام حسن]]
| |
| * [[شمایل امام حسن]]
| |
| * [[صفات ظاهری امام حسن]] ([[سیمای امام حسن]])
| |
| * [[امامت امام حسن]] ([[ولایت امام حسن]])
| |
| ** [[امامت امام حسن در قرآن]]:
| |
| ** [[امامت امام حسن در حدیث]]:
| |
| *** [[حدیث ثقلین]]
| |
| *** [[حدیث سفینه نوح]]
| |
| ** [[خلافت امام حسن در حدیث]]:
| |
| *** [[حدیث دوازده جانشین]]
| |
| ** [[ولایت امام حسن در حدیث]]
| |
| ** [[امارت امام حسن در حدیث]]
| |
| ** [[وراثت امام حسن در حدیث]]
| |
| ** [[وصایت امام حسن در حدیث]]
| |
| ** [[هدایت امام حسن در حدیث]]
| |
| * [[نصب الهی امام حسن به امامت]]
| |
| * [[صفات امام حسن]] ([[ویژگی‌های امام حسن]]):
| |
| ** [[محبوبیت امام حسن]]
| |
| * [[صفات امامت در امام حسن]]
| |
| * [[علم لدنی امام حسن]]:
| |
| ** [[علم امام حسن در حدیث]]
| |
| ** [[جایگاه علمی امام حسن]]
| |
| ** [[انواع دانش‌های امام حسن]]
| |
| ** [[علم غیب امام حسن]] ([[پیشگویی امام حسن]])
| |
| * [[عصمت امام حسن]]:
| |
| ** [[عصمت امام حسن در حدیث]]
| |
| * [[افضلیت امام حسن]]
| |
| * [[فضایل امام حسن]]:
| |
| ** [[امام حسن از زبان پیامبر]]
| |
| ** [[دعاهای پیامبر خاتم برای امام حسن]]
| |
| ** [[پذیرفته شدن دعاهای امام حسن]]
| |
| * [[مناقب امام حسن]]:
| |
| ** [[امام حسن در قرآن]]
| |
| ** [[امام حسن در حدیث]]
| |
| * [[کرامت‌های امام حسن]]:
| |
| * [[رخدادهای خارق‌العاده زندگی امام حسن]]
| |
| * [[دیدگاه‌هایی درباره شخصیت امام حسن]] ([[امام حسن در نگاه دیگران]])
| |
| * [[سیره امام حسن]]:
| |
| ** [[ویژگی‌های عملی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره عبادی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره عرفانی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره اخلاقی امام حسن]]:
| |
| *** [[ویژگی‌های اخلاقی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره اعتقادی امام حسن]]:
| |
| *** [[مکتب فکری امام حسن]]
| |
| *** [[ویژگی‌های اعتقادی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره علمی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره تبلیغی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره تربیتی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره خانوادگی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره اجتماعی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره سیاسی امام حسن]]:
| |
| *** [[ویژگی‌های سیاسی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره اقتصادی امام حسن]]
| |
| ** [[سیره قضایی امام حسن]]:
| |
| *** [[داوری‌های امام حسن]]
| |
| ** [[سیره نظامی و جنگی امام حسن]]:
| |
| *** [[ویژگی‌های جنگی امام حسن]]
| |
| * [[مأموریت امام حسن]]
| |
| * [[نقش‌های ویژه امام حسن]]
| |
| ** [[یاری پیامبر در تبلیغ]]
| |
| * [[یاران امام حسن|یاران]] و [[شاگردان امام حسن]]
| |
| * [[مخالفان امام حسن|مخالفان]] یا [[دشمنان امام حسن]]:
| |
| * [[دشمنی با امام حسن]]
| |
| ** [[نیرنگ‌های دشمنان امام حسن]]
| |
| ** [[زیان‌های دشمنی با امام حسن]]
| |
| ** [[انگیزه‌های دشمنی با امام حسن]]
| |
| * [[وظایف امت نسبت به امام حسن]]:
| |
| ** [[شناخت شخصیت و جایگاه امام حسن]]
| |
| ** [[شناخت حقوق امام حسن]]
| |
| ** [[شناخت سیره و معارف امام حسن]]
| |
| ** [[ایمان به امام حسن]] ([[کفر به دشمنان او|کفر به دشمنان امام حسن]])
| |
| ** [[پذیرش ولایت امام حسن]] ([[بیزاری از دشمنان امام حسن|بیزاری از دشمنان او]])
| |
| ** [[محبت به امام حسن]] ([[بغض به دشمنان امام حسن|بغض به دشمنان او]]):
| |
| *** [[دوست داشتن امام حسن]]
| |
| *** [[برکات دوست داشتن امام حسن]]
| |
| *** [[ویژگی‌های دوستداران امام حسن]]
| |
| *** [[غلو در دوست داشتن امام حسن]]
| |
| ** [[مودت امام حسن]] ([[عداوت با دشمنان امام حسن|عداوت با دشمنان او]])
| |
| ** [[تمسک به امام حسن]]
| |
| ** [[اعتصام به امام حسن]]
| |
| ** [[تبعیت از امام حسن]]
| |
| ** [[اطاعت از امام حسن]]
| |
| ** [[معیت با امام حسن]]
| |
| ** [[وفاداری در بیعت با امام حسن]]
| |
| ** [[اجابت دعوت امام حسن]]
| |
| ** [[تسلیم امر امام حسن]] ([[جنگ با دشمنان امام حسن|جنگ با دشمنان او]])
| |
| * [[مظلومیت امام حسن]]
| |
| * [[شهادت امام حسن]] ([[ترور امام حسن]]):
| |
| ** [[توطئه برای ترور امام حسن]]
| |
| ** [[پس از شهادت امام حسن]]
| |
| * [[پرسش و پاسخ دوران امام حسن]]
| |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| {{فهرست اثر}}
| |
| {{ستون-شروع|2}}
| |
| * [[پرونده:13681048.jpg|22px]] [[دانشنامه نهج البلاغه ج۱ (کتاب)|'''دانشنامه نهج البلاغه''']]
| |
| * [[پرونده:13681040.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ‌نامه دینی (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه دینی''']]
| |
| * [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
| |
| {{پایان}}
| |
| {{پایان}}
| |
| ==پانویس==
| |
| {{یادآوری پانویس}}
| |
| {{پانویس2}}
| |
| | |
| [[رده:امام علی]]
| |
| [[رده:حسن بن علی]]
| |
| [[رده:مدخل نهج البلاغه]]
| |
