ادراک در فلسفه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «==مقدمه== مفهوم لغوی ادراک، یافتن چیزی بعد از طلب آن است. استعمال کلمه ادراک...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ویرایش غیرنهایی}} | |||
{{امامت}} | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ادراک در قرآن]] | [[ادراک در حدیث]] | [[ادراک در نهج البلاغه]] | [[ادراک در کلام اسلامی]] | [[ادراک در اخلاق اسلامی]] | [[ادراک در فلسفه اسلامی]] </div> | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[ادراک (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | |||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | |||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
مفهوم لغوی ادراک، یافتن چیزی بعد از [[طلب]] آن است. استعمال کلمه ادراک به معنی [[علم]] از مصطلحات [[فلسفی]] است، و در لغت به معنی علم به کار [[برده]] نشده است، آنچه در لغت است از این قبیل: {{عربی|لیس من طلب الحق فأخطاه کمن طلب الباطل فأدرکه}}<ref>مقالات فلسفی (۳)، ص۱۶۵.</ref>. | مفهوم لغوی ادراک، یافتن چیزی بعد از [[طلب]] آن است. استعمال کلمه ادراک به معنی [[علم]] از مصطلحات [[فلسفی]] است، و در لغت به معنی علم به کار [[برده]] نشده است، آنچه در لغت است از این قبیل: {{عربی|لیس من طلب الحق فأخطاه کمن طلب الباطل فأدرکه}}<ref>مقالات فلسفی (۳)، ص۱۶۵.</ref>. | ||
| خط ۷: | خط ۱۶: | ||
==ادراک از نظر [[شیخ اشراق]]== | ==ادراک از نظر [[شیخ اشراق]]== | ||
یعنی اگر حالتی را [[احساس]] می‌کنیم به نام درد، حالتی را احساس می‌کنیم به نام [[لذّت]]، حالتی را احساس می‌کنیم به نام [[ترس]]، یک حالتی را هم در خودمان احساس می‌کنیم که آن را می‌گوئیم ادراک اشیاء در خارج<ref>شرح مبسوط منظومه، جلد اول، ص۳۲۴.</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۷۱.</ref> | یعنی اگر حالتی را [[احساس]] می‌کنیم به نام درد، حالتی را احساس می‌کنیم به نام [[لذّت]]، حالتی را احساس می‌کنیم به نام [[ترس]]، یک حالتی را هم در خودمان احساس می‌کنیم که آن را می‌گوئیم ادراک اشیاء در خارج<ref>شرح مبسوط منظومه، جلد اول، ص۳۲۴.</ref>.<ref>[[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|فرهنگ مطهر]]، ص ۷۱.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | |||
{{فهرست اثر}} | |||
{{ستون-شروع|7}} | |||
* [[ادراک بسایط]] | |||
* [[ادراک حسن و قبح]] | |||
* [[ادراک سعادت عقلی]] | |||
* [[ادراک عالم غیب]] | |||
* [[ادراک قبیح]] | |||
* [[ادراک مجردات]] | |||
* [[ادراک معدوم]] | |||
* [[شعور فاعل]] | |||
* [[غم]] | |||
* [[ادراک الهی]] | |||
* [[ادراک انسان]] | |||
* [[ادراک جزئیات]] | |||
* [[ادراک کلیات]] | |||
* [[ادراک ذات الله]] | |||
* [[ادراک صفات الله]] | |||
* [[ادراک خارق‌العاده]] | |||
* [[ادراک عادی]] | |||
* [[قوای مدرکه]] | |||
* [[ادراک تخیلی]] | |||
* [[ادراک حسی]] | |||
* [[ادراک عقلی]] | |||
* [[درک شهودی]] | |||
* [[ادراک محسوسات]] | |||
* [[ادراک معانی عقلی]] | |||
* [[ادراک معقول]] | |||
* [[مراتب درک]] | |||
* [[ادراک ظنی]] | |||
* [[ادراک علمی]] | |||
* [[آلام]] | |||
* [[لذت]] | |||
{{پایان}} | |||
{{پایان}} | |||
==منابع== | |||
* [https://thesaurus.isca.ac.ir/term/mnd5jzxyynyeqowp گنجینه اطلاعات علوم اسلامی] | |||
# [[پرونده:1100662.jpg|22px]] [[محمد علی زکریایی|زکریایی، محمد علی]]، [[فرهنگ مطهر (کتاب)|'''فرهنگ مطهر''']] | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس2}} | |||
[[رده:مدخل]] | |||
[[رده:ادراک]] | |||
نسخهٔ ۱۹ دسامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۵:۰۵
متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل ادراک (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
مفهوم لغوی ادراک، یافتن چیزی بعد از طلب آن است. استعمال کلمه ادراک به معنی علم از مصطلحات فلسفی است، و در لغت به معنی علم به کار برده نشده است، آنچه در لغت است از این قبیل: لیس من طلب الحق فأخطاه کمن طلب الباطل فأدرکه[۱]. ادراک یعنی دریافتن و رسیدن[۲].[۳]
ادراک از نظر بوعلی و فارابی
ادراک عبارت است از تمثّل حقیقت ادراک‌شده در ادراک‌کننده[۴].[۵]
ادراک از نظر شیخ اشراق
یعنی اگر حالتی را احساس می‌کنیم به نام درد، حالتی را احساس می‌کنیم به نام لذّت، حالتی را احساس می‌کنیم به نام ترس، یک حالتی را هم در خودمان احساس می‌کنیم که آن را می‌گوئیم ادراک اشیاء در خارج[۶].[۷]
جستارهای وابسته
- ادراک بسایط
- ادراک حسن و قبح
- ادراک سعادت عقلی
- ادراک عالم غیب
- ادراک قبیح
- ادراک مجردات
- ادراک معدوم
- شعور فاعل
- غم
- ادراک الهی
- ادراک انسان
- ادراک جزئیات
- ادراک کلیات
- ادراک ذات الله
- ادراک صفات الله
- ادراک خارق‌العاده
- ادراک عادی
- قوای مدرکه
- ادراک تخیلی
- ادراک حسی
- ادراک عقلی
- درک شهودی
- ادراک محسوسات
- ادراک معانی عقلی
- ادراک معقول
- مراتب درک
- ادراک ظنی
- ادراک علمی
- آلام
- لذت
منابع
پانویس
- ↑ مقالات فلسفی (۳)، ص۱۶۵.
- ↑ مجموعه آثار، ج۳، ص۴۸۹.
- ↑ زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر، ص ۷۱.
- ↑ مجموعه آثار، ج۵، ص۱۶۵.
- ↑ زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر، ص ۷۱.
- ↑ شرح مبسوط منظومه، جلد اول، ص۳۲۴.
- ↑ زکریایی، محمد علی، فرهنگ مطهر، ص ۷۱.