←ریشهکنی تبعیض
خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
از صریحترین و پرجاذبهترین پیامهای [[اسلام]] در آغاز [[رسالت]]، [[نفی تبعیض]] و [[برتری]] جوییهای طبقاتی و [[نژادی]] بود که [[جامعه بشری]] را به شدت [[رنج]] میداد. در [[ایران]] آن [[روز]] [[جامعه انسانی]] طبقاتی شده و به صورت [[فرهنگ]] [[غالب]] در آمده بود. [داشتن] سواد و به دست گرفتن [[مناصب]] حکومتی، خاص طبقات بالای جامعه بود. مشهور است که فرزند پینهدوزی علاقمند به [[تحصیل علم]] بود؛ ولی انسداد طبقاتی اجازه تحصیل علم به طبقه پیشهوران جزء را نمیداد و با اینکه حاضر به پرداخت مبلغ هنگفتی [[پول]] گردید که سخت مورد نیاز [[حکومت]] بود، با این حال به وی اجازه تحصیل ندادند. [[مغرب زمین]] هم که از پیشینه طولانی [[تاریخی]] در [[تمدن]] و [[نظام اجتماعی]] برخوردار بود، وضعی بهتر از [[ایران]] نداشت. مالکان بزرگ، خاندانهای سلطنتی و [[ارباب کلیسا]]، [[حقوق اجتماعی]] و [[شهروندی]] را در انحصار خود داشته، طبقات پایین [[جامعه]] و بردگان و [[زنان]] در [[محرومیت]] کامل از [[حقوق شهروندی]] به سر میبردند<ref>مروج الذهب، ج۱، ص۲۶۳ - ۲۶۴.</ref>. | از صریحترین و پرجاذبهترین پیامهای [[اسلام]] در آغاز [[رسالت]]، [[نفی تبعیض]] و [[برتری]] جوییهای طبقاتی و [[نژادی]] بود که [[جامعه بشری]] را به شدت [[رنج]] میداد. در [[ایران]] آن [[روز]] [[جامعه انسانی]] طبقاتی شده و به صورت [[فرهنگ]] [[غالب]] در آمده بود. [داشتن] سواد و به دست گرفتن [[مناصب]] حکومتی، خاص طبقات بالای جامعه بود. مشهور است که فرزند پینهدوزی علاقمند به [[تحصیل علم]] بود؛ ولی انسداد طبقاتی اجازه تحصیل علم به طبقه پیشهوران جزء را نمیداد و با اینکه حاضر به پرداخت مبلغ هنگفتی [[پول]] گردید که سخت مورد نیاز [[حکومت]] بود، با این حال به وی اجازه تحصیل ندادند. [[مغرب زمین]] هم که از پیشینه طولانی [[تاریخی]] در [[تمدن]] و [[نظام اجتماعی]] برخوردار بود، وضعی بهتر از [[ایران]] نداشت. مالکان بزرگ، خاندانهای سلطنتی و [[ارباب کلیسا]]، [[حقوق اجتماعی]] و [[شهروندی]] را در انحصار خود داشته، طبقات پایین [[جامعه]] و بردگان و [[زنان]] در [[محرومیت]] کامل از [[حقوق شهروندی]] به سر میبردند<ref>مروج الذهب، ج۱، ص۲۶۳ - ۲۶۴.</ref>. | ||
[[رسول خدا]] به [[روابط انسانی]] و مناسبات [[اجتماعی]] [[سازماندهی]] جدید دادند که در آن، هیچ کدام از عوامل [[ثروت]]، [[خاندان]] و [[قبیله]]، رنگ پوست و نژاد، ملاک [[موقعیت اجتماعی]] نبود و به [[راحتی]] ارباب و برده در یک صف کنار هم جا میگرفتند؛ از همین رو، پیش از همه، بردگان و قشر [[محروم]] و [[مستضعف]] جامعه به [[پیام آسمانی]] [[اسلام]] لبیک گفتند.<ref>[[علی اصغر نصرتی|نصرتی، علی اصغر]]، [[نظام سیاسی اسلام (کتاب)|نظام سیاسی اسلام]]، ص ۱۸۴.</ref> | [[رسول خدا]] به [[روابط انسانی]] و مناسبات [[اجتماعی]] [[سازماندهی]] جدید دادند که در آن، هیچ کدام از عوامل [[ثروت]]، [[خاندان]] و [[قبیله]]، رنگ پوست و نژاد، ملاک [[موقعیت اجتماعی]] نبود و به [[راحتی]] ارباب و برده در یک صف کنار هم جا میگرفتند؛ از همین رو، پیش از همه، بردگان و قشر [[محروم]] و [[مستضعف]] جامعه به [[پیام آسمانی]] [[اسلام]] لبیک گفتند.<ref>[[علی اصغر نصرتی|نصرتی، علی اصغر]]، [[نظام سیاسی اسلام (کتاب)|نظام سیاسی اسلام]]، ص ۱۸۴.</ref> | ||
===استقرار [[نظامات]] [[اسلامی]]=== | |||
با تثبیت حکومت، رسول خدا{{صل}} به تدریج، برقراری سازوکارهای متناسب با [[جامعه اسلامی]] و [[نظامهای سیاسی]] - اجتماعی لازم، را در [[دستور]] کار خود قرار داد که از آن میان، میتوان به جمعآوری و صرف زکوه، [[قضاوت]] در حل مناقشات بین [[مردم]]، اعزام و [[نصب]] [[والی]] به مناطق و بلاد تابعه حکومت [[مدینه]]، سازماندهی [[نیروی نظامی]] و [[فرماندهی]] [[جنگها]] و سریّهها اشاره نمود. | |||
[[سیستم]] [[حکومتی]] جدید، توجه خاصی به [[قدرت]] عالی مرکزی داشت و [[حاکمیت]] بر جامعه اسلامی را از آن [[خدا]] میدانست و [[پیامبر]] به عنوان فرستاده و [[حامل وحی]] و اجراکننده [[فرمان الهی]]، [[ولایت]] [[عینی]] جامعه را از طرف [[خداوند]] بر عهده داشت. | |||
قضاوت در [[اختیار]] رسول خدا{{صل}} بود و ایشان، [[نزاع]] و نابهسامانیهایی را که [[امنیت جامعه]] را [[تهدید]] میکرد، برطرف مینمود. [[داوری]] رسول خدا، تنها شامل [[مسلمانان]]<ref>رجوع کنید به: تفسیر منهج الصادقین، ج۳، ص۶۲ - ۶۳.</ref> نبود؛ بلکه [[یهودیان]] [[مدینه]]، [[مشرکان قریش]] و [[مردم]] یثرب را که از ایشان [[تبعیت]] کردهاند، نیز شامل میشد<ref>تفسیر منهج الصادقین، ج۳، ص۲۳۲؛ غراوی، محمد، سازمان حکومتی در صدر اسلام، با ترجمه سید حسین اسلامی، فصلنامه حکومت اسلامی، ش۴، ص۱۲۶.</ref>. | |||
مهمتر از همه، شکلگیری [[دولت]] با عناصر اصلی آن، یعنی [[رهبری]]، [[امت]] و [[سرزمین]] است، در این دولت، رهبری با [[رسول خدا]] است که مورد پذیرش همه گروهها و [[قبایل مدینه]] است؛ سرزمین این دولت در ابتدای کار، [[شهر]] یثرب یا مدینةالنبی و اطراف آن است. و امت تنها اختصاص به [[مسلمانان]] مدینه ندارد؛ بلکه [[مهاجرین]]، [[انصار]] ([[اوس و خزرج]])، [[یهود]] هم [[پیمان]] اوس و خزرج ([[بنیالنجار]]، [[بنیالحارث]]، [[بنیساعده]]، [[بنیجشم]]، بنیالاوس و [[بنیثعلبه]]) یهود خارج مدینه و [[مشرکین]] داخل و خارج مدینه را نیز شامل میشود. چنانچه اهالی مدینه همه تحت عنوان [[امت واحده]] قرار میگیرند<ref>رجوع کنید به: المحامی احمد حسین یعقوب، النظام السیاسی فی الاسلام، ص۲۲۸.</ref>.<ref>[[علی اصغر نصرتی|نصرتی، علی اصغر]]، [[نظام سیاسی اسلام (کتاب)|نظام سیاسی اسلام]]، ص ۱۸۵.</ref> | |||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == |