سفرهای پیامبر خاتم: تفاوت میان نسخه‌ها

۹٬۷۷۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۲ مارس ۲۰۲۱
بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «==سفرهای رسول خدا{{صل}} پیش از بعثت== در منابع تاریخی برای رسول خدا{{صل}} د...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
==سفرهای [[رسول خدا]]{{صل}} پیش از [[بعثت]]==
{{خرد}}
{{امامت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث '''[[پیامبر خاتم]]''' است. </div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
 
==مقدمه==
در [[منابع تاریخی]] برای رسول خدا{{صل}} دو [[سفر تجاری]] به [[شام]] ذکر شده است. [[سفر]] اول او را در [[دوازده]] سالگی<ref>یعقوبی این سفر را در نه سالگی، ج۲، ص۱۹۱؛ و مسعودی، ج۲، ص۲۷۵، در سیزده سالگی.</ref> و همراه عمویش [[ابوطالب]] ذکر کرده‌اند. [[ابن هشام]]<ref>ابن هشام، ج۱، ص۱۹۱.</ref> گوید: [[پیامبر]] همراه عمویش [[ابوطالب]] با کاروان بازرگانی [[قریش]] به [[شام]] رفت. زمانی که کاروان به منطقه [[بصری]]، نزدیک شام رسید، راهبی به نام [[بحیرا]] که از [[کتاب‌های آسمانی]] [[آگاهی]] داشت و مدت‌ها در [[صومعه]] [[زندگی]] می‌کرد، پیامبر را از روی [[نشانه‌ها]] و مهر [[نبوت]] که بین دو شانه آن [[حضرت]] بود، [[شناخت]] و او را به عنوان پیامبر [[آینده]] که [[انجیل]] ظهورش را [[بشارت]] داده بود، ستود و ابوطالب را به [[مراقبت]] از آن حضرت [[ترغیب]] کرد و او را واداشت پیامبر را به [[مکه]] بازگرداند.
در [[منابع تاریخی]] برای رسول خدا{{صل}} دو [[سفر تجاری]] به [[شام]] ذکر شده است. [[سفر]] اول او را در [[دوازده]] سالگی<ref>یعقوبی این سفر را در نه سالگی، ج۲، ص۱۹۱؛ و مسعودی، ج۲، ص۲۷۵، در سیزده سالگی.</ref> و همراه عمویش [[ابوطالب]] ذکر کرده‌اند. [[ابن هشام]]<ref>ابن هشام، ج۱، ص۱۹۱.</ref> گوید: [[پیامبر]] همراه عمویش [[ابوطالب]] با کاروان بازرگانی [[قریش]] به [[شام]] رفت. زمانی که کاروان به منطقه [[بصری]]، نزدیک شام رسید، راهبی به نام [[بحیرا]] که از [[کتاب‌های آسمانی]] [[آگاهی]] داشت و مدت‌ها در [[صومعه]] [[زندگی]] می‌کرد، پیامبر را از روی [[نشانه‌ها]] و مهر [[نبوت]] که بین دو شانه آن [[حضرت]] بود، [[شناخت]] و او را به عنوان پیامبر [[آینده]] که [[انجیل]] ظهورش را [[بشارت]] داده بود، ستود و ابوطالب را به [[مراقبت]] از آن حضرت [[ترغیب]] کرد و او را واداشت پیامبر را به [[مکه]] بازگرداند.


درباره [[سفر]] او [[رسول خدا]]{{صل}} به شام، هفت [[روایت]] به صورت‌های گوناگون در مابع [[تاریخی]] و [[حدیثی]] ذکر شده است، اما اسناد و مدارک این [[روایات]]، غیر قابل [[اعتماد]] است<ref>برای ضعف سند و ضعف بریخ رجال سند، ر.ک: مزی، ج۸، ص۳۸۰ و ۳۸۱ ذهبی، سیر، ج۵، ص۳۱۴.</ref> و از نظر متن نیز در آنها اختلاف‌هایی وجود دارد که سبب [[اضطراب]] [[متن حدیث]] شده است. [[طبری]]<ref>طبری، ج۲، ص۲۷۸.</ref> گزارش سفر نخست آن حضرت را به شام از [[ابن اسحاق]] گرفته و [[سند]] ابن اسحاق در این گزارش مرسل است. [[ابن جوزی]]<ref>ج۱، ص:۹۶.</ref> گزارش ابن اسحاق را بدون ذکر نام او، به [[داود بن حصین]] نسبت می‌دهد، چنان که روایت دوم [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۱، ص۹۶.</ref> نیز از داود بن حضین است. [[سفیان بن عیینه]] درباره داود گفته است: از [[احادیث]] [[داود]] [[پرهیز]] می‌کنیم. و [[ابوحاتم]] نیز او را [[ضعیف]] دانسته است<ref>مزی، ج۸، ص۳۸۰.</ref>.
==[[سفر]] اول [[رسول خدا]]{{صل}} به [[شام]]==
درباره [[سفر]] اول [[رسول خدا]]{{صل}} به شام، هفت [[روایت]] به صورت‌های گوناگون در مابع [[تاریخی]] و [[حدیثی]] ذکر شده است، اما اسناد و مدارک این [[روایات]]، غیر قابل [[اعتماد]] است<ref>برای ضعف سند و ضعف بریخ رجال سند، ر.ک: مزی، ج۸، ص۳۸۰ و ۳۸۱ ذهبی، سیر، ج۵، ص۳۱۴.</ref> و از نظر متن نیز در آنها اختلاف‌هایی وجود دارد که سبب [[اضطراب]] [[متن حدیث]] شده است. [[طبری]]<ref>طبری، ج۲، ص۲۷۸.</ref> گزارش سفر نخست آن حضرت را به شام از [[ابن اسحاق]] گرفته و [[سند]] ابن اسحاق در این گزارش مرسل است. [[ابن جوزی]]<ref>ج۱، ص:۹۶.</ref> گزارش ابن اسحاق را بدون ذکر نام او، به [[داود بن حصین]] نسبت می‌دهد، چنان که روایت دوم [[ابن سعد]]<ref>ابن سعد، ج۱، ص۹۶.</ref> نیز از داود بن حضین است. [[سفیان بن عیینه]] درباره داود گفته است: از [[احادیث]] [[داود]] [[پرهیز]] می‌کنیم. و [[ابوحاتم]] نیز او را [[ضعیف]] دانسته است<ref>مزی، ج۸، ص۳۸۰.</ref>.


همچنین بعضی از کتاب‌های تاریخی، [[سند روایت]] ابن اسحاق را به استادش [[عبدالله بن ابی بکر بن حزم انصاری]]<ref>طبری، ج۲، ص۳۱۴.</ref> می‌رسانند که روایات مرسله فراوانی دارد<ref>ذهبی، سیر، ج۵، ص۳۱۴.</ref>. طبری، روایت دمی نیز از سفر نخست رسول خدا{{صل}} به شام آورده که احتمالا از [[سنن ترمذی]] است و سند آن به صورت منقطع به [[ابوموسی اشعری]] می‌رسد که از نظر [[علم رجال]]، مرفوع است، زیرا ابوموسی اشعری ده سال [[پیش از بعثت]] متولد شده و داستان [[سفر پیامبر به شام]] حدود سی سال [[پیش از بعثت]] اتفاق افتاده و [[ابوموسی اشعری]] در [[سال هفتم هجری]] به [[مدینه]] آمده است. از این‌رو، [[ابن کثیر]]<ref>ابن کثیر، البدایه، البدایه، ج۲، ص۲۶۳.</ref> نیز این [[حدیث]] را از مرسلات [[صحابه]] دانسته است. افزون بر اینکه در [[سلسله]] اسناد [[ابوموسی]]، افرادی مثل [[قراد ابونوح]] و [[یونس بن ابی اسحاق]] قرار گرفته‌اند که درباره قراد گفته شده است وی احادیث ناشناخته فراروانی درارد و ذهبی <ref>میزان، ج۲، ص:۵۸۱.</ref> گوید: من می‌گویم ناشناخته‌تر از آنها [[حدیثی]] است که [[یونس بن ابی اسحاق]] از [[ابوبکر بن موسی]] و او هم از پدرش ابوموسی اشعری درباره [[سفر پیامبر اکرم]]{{صل}} همراه عمویش به [[شام]] و [[ملاقات]] او با [[بحیرای راهب]] نقل کرده است.
همچنین بعضی از کتاب‌های تاریخی، [[سند روایت]] ابن اسحاق را به استادش [[عبدالله بن ابی بکر بن حزم انصاری]]<ref>طبری، ج۲، ص۳۱۴.</ref> می‌رسانند که روایات مرسله فراوانی دارد<ref>ذهبی، سیر، ج۵، ص۳۱۴.</ref>. طبری، روایت دمی نیز از سفر نخست رسول خدا{{صل}} به شام آورده که احتمالا از [[سنن ترمذی]] است و سند آن به صورت منقطع به [[ابوموسی اشعری]] می‌رسد که از نظر [[علم رجال]]، مرفوع است، زیرا ابوموسی اشعری ده سال [[پیش از بعثت]] متولد شده و داستان [[سفر پیامبر به شام]] حدود سی سال [[پیش از بعثت]] اتفاق افتاده و [[ابوموسی اشعری]] در [[سال هفتم هجری]] به [[مدینه]] آمده است. از این‌رو، [[ابن کثیر]]<ref>ابن کثیر، البدایه، البدایه، ج۲، ص۲۶۳.</ref> نیز این [[حدیث]] را از مرسلات [[صحابه]] دانسته است. افزون بر اینکه در [[سلسله]] اسناد [[ابوموسی]]، افرادی مثل [[قراد ابونوح]] و [[یونس بن ابی اسحاق]] قرار گرفته‌اند که درباره قراد گفته شده است وی احادیث ناشناخته فراروانی درارد و ذهبی <ref>میزان، ج۲، ص:۵۸۱.</ref> گوید: من می‌گویم ناشناخته‌تر از آنها [[حدیثی]] است که [[یونس بن ابی اسحاق]] از [[ابوبکر بن موسی]] و او هم از پدرش ابوموسی اشعری درباره [[سفر پیامبر اکرم]]{{صل}} همراه عمویش به [[شام]] و [[ملاقات]] او با [[بحیرای راهب]] نقل کرده است.
خط ۱۳: خط ۲۰:


برخی [[مستشرقان]] نیز برای ایجاد [[شبهه]]، به روایاتی استناد کرده‌اند که [[محدثان]] و [[مورخان]] بدون هیچ تدبری در محتوای آنها و بی هیچ تأملی در نتایجی که می‌تواند به بار آورد و آن هم در زمانی که هنوز [[پیامبر]] هشت ساله بود و به چنین معجزاتی که حتی در حساس‌ترین مراحل [[دعوت]] برای او فراهم نگشت، نیازی نبود، به تدوین آنها در مجموعه‌های [[حدیثی]] خود پرداخته‌اند<ref>برای اطلاع بیشتر در این باره، ر.ک: مینو صمیمی، ص۱۸۸-۱۸۹.</ref>. روایت [[دیدار]] پیامبر با [[بحیرای راهب]]، [[دست]] مایه برخی از مستشرقان قرار گرفته و آنان ادعا کرده‌اند آن [[حضرت]] آنچه را به عنوان [[آموزه‌های اسلامی]] [[ابلاغ]] کرد، در همین [[سفر]] کوتاه از [[راهب]] [[بحیرا]] آموخت<ref>یوسفی غروی، ج۱، ص۲۴۴.</ref>.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی (کتاب)|مقاله «محمد رسول الله"، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۶-۳۷.</ref>
برخی [[مستشرقان]] نیز برای ایجاد [[شبهه]]، به روایاتی استناد کرده‌اند که [[محدثان]] و [[مورخان]] بدون هیچ تدبری در محتوای آنها و بی هیچ تأملی در نتایجی که می‌تواند به بار آورد و آن هم در زمانی که هنوز [[پیامبر]] هشت ساله بود و به چنین معجزاتی که حتی در حساس‌ترین مراحل [[دعوت]] برای او فراهم نگشت، نیازی نبود، به تدوین آنها در مجموعه‌های [[حدیثی]] خود پرداخته‌اند<ref>برای اطلاع بیشتر در این باره، ر.ک: مینو صمیمی، ص۱۸۸-۱۸۹.</ref>. روایت [[دیدار]] پیامبر با [[بحیرای راهب]]، [[دست]] مایه برخی از مستشرقان قرار گرفته و آنان ادعا کرده‌اند آن [[حضرت]] آنچه را به عنوان [[آموزه‌های اسلامی]] [[ابلاغ]] کرد، در همین [[سفر]] کوتاه از [[راهب]] [[بحیرا]] آموخت<ref>یوسفی غروی، ج۱، ص۲۴۴.</ref>.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی (کتاب)|مقاله «محمد رسول الله"، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۶-۳۷.</ref>
==سفر دوم پیامبر خاتم به شام==
[[ابن اسحاق]]<ref>ابن اسحاق، ج۱، ص۱۹۹.</ref> می‌نویسد: [[پیامبر اکرم]]{{صل}} در [[سفر دوم به شام]]، ۲۵ سال داشت و همراه [[میسره]]، [[غلام]] [[حضرت خدیجه]]{{ع}} برای [[تجارت]] به [[شام]] رفت. حضرت خدیجه وقتی شنید [[حضرت محمد]]{{صل}} به شخصی [[امانت‌دار]] و [[کریم]] است، دنبال آن [[حضرت]] فرستاد تا برای تجارت به شام أجیر او شود<ref>ابن سعد، ج۱، ص۹۶ و ۱۰۵؛ طبری، ج۲، ص۲۸۰؛ اربلی، ج۲، ص۱۳۱؛ ذهبی، تاریخ ج۱، ص۶۴.</ref>، اما [[یعقوبی]]<ref>یعقوبی، ج۲، ص۲۱.</ref> به نقل از [[عمار یاسر]] گوید: [[رسول خدا]]{{صل}} هرگز [[اجیر]] کسی نشد؛ چنان که برخی نیز گفته‌اند: شاید [[عزت نفس]] [[پیامبر]] و [[شرف خانوادگی]] به وی اجازه نمی‌داد اجیر کسی شود. بنابراین، ممکن است در این [[سفر]] به صورت مضاربه‌ای شرکت کرده باشد<ref>جعفر مرتضی عاملی، ج۲، ص۱۰۶</ref>.
در [[روایت]] [[امام حسن عسکری]]{{ع}} نیز به مضاربه‌ای بودن سفر تجارتی رسول خدا{{صل}} به شام تصریح شده است <ref>مجلسی، ج۱۷، ص۳۰۸، ح۱۴.</ref>. [[موفقیت]] و [[امانتداری]] آن حضرت در این سفر، تحسین همگان را برانگیخت یعقوبی<ref>ج۲، ص۲۱</ref>، [[مسعودی]] <ref>ج۲، ص۲۷۵</ref> و [[بلاذری]] <ref>ج۱، ص۱۰۷</ref> تنها به اصل سفر دوم اشاره کرده‌اند، اما برخی منابع دیگر در حاشیه این سفر، به حوادثی مانند [[سجاده]] سنگ، [[سایه]] انداختن [[ابر]] و... اشاره کرده‌اند که جای [[تأمل]] دارد<ref>ر.ک: خرگوشی، ص۴۸؛ صدوق، کمال، ج۱، ص۱۹۰؛ دیاربکری، ج۱، ص۳۶۱؛ ابن سید الناس، ج۱، ص۶۹؛ شامی، ج۲، ص۱۵۸؛ جامی، ص۱۳۰.</ref>.<ref>[[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی (کتاب)|مقاله «محمد رسول الله"، دانشنامه سیره نبوی]] ج۱، ص:۳۷.</ref>
==منابع==
# [[پرونده:1100558.jpg|22px]] [[رمضان محمدی|محمدی، رمضان]]، [[دانشنامه سیره نبوی (کتاب)|'''مقاله «محمد رسول الله"، دانشنامه سیره نبوی ج۱''']]
==جستارهای وابسته==
{{فهرست اثر}}
{{ستون-شروع|5}}
* [[نام پیامبر خاتم]] ([[نام‌های پیامبر خاتم]])
* [[کنیه‌های پیامبر خاتم]]
* [[کنیه پیامبر خاتم]]
* [[القاب پیامبر خاتم]] ([[لقب‌های پیامبر خاتم]])
* [[تبار پیامبر خاتم]] ([[نسب پیامبر خاتم]])
* [[خاندان پیامبر خاتم]]
* [[پدر پیامبر خاتم]] ([[عبدالله بن عبدالمطلب]])
* [[مادر پیامبر خاتم]] ([[آمنه بنت وهب]])
* [[برادران پیامبر خاتم]]
* [[خواهران پیامبر خاتم]]
* [[ازدواج پیامبر خاتم]]
* [[همسران پیامبر خاتم]]
* [[کنیزان پیامبر خاتم]]
* [[فرزندان پیامبر خاتم]]
* [[همسران فرزندان پیامبر خاتم]]
* [[سرگذشت تاریخی پیامبر خاتم]] ([[سرگذشت زندگی پیامبر خاتم]]):
** [[پیامبر خاتم از ولادت تا بعثت]]
*** [[ازدواج پیامبر خاتم]]
** [[پیامبر خاتم از بعثت تا هجرت]]
*** [[دعوت پنهانی پیامبر خاتم]]
*** [[هجرت به حبشه]]
*** [[محاصره شعب ابی‌طالب]]
** [[پیامبر خاتم از هجرت تا رحلت]]
*** [[هجرت به مدینه]]
*** [[اسلام در مدینه]]
*** [[سال اول هجرت]]
*** [[سال دوم هجرت]]
*** [[سال سوم هجرت]]
*** [[سال چهارم هجرت]]
*** [[سال پنجم هجرت]]
*** [[سال ششم هجرت]]
*** [[سال هفتم هجرت]]
*** [[سال هشتم هجرت]]
*** [[سال نهم هجرت]]
*** [[سال دهم هجرت]]
** [[رحلت یا شهادت پیامبر خاتم]]
* [[بیعت با پیامبر خاتم]]
* [[جنگ‌های پیامبر خاتم]]
* [[عصر پیامبر خاتم]]
* [[شرایط سیاسی و اجتماعی عصر پیامبر خاتم]]
* [[شرایط دینی و فرهنگی عصر پیامبر خاتم]]
* [[شمایل پیامبر خاتم]]
* [[صفات ظاهری پیامبر خاتم]] ([[سیمای پیامبر خاتم]])
* [[امامت پیامبر خاتم]] ([[ولایت پیامبر خاتم]])
* [[نصب الهی پیامبر خاتم]]
* [[صفات پیامبر خاتم]] ([[ویژگی‌های پیامبر خاتم]]):
** [[محبوبیت پیامبر خاتم]]
* [[صفات امامت در پیامبر خاتم]]
* [[علم لدنی پیامبر خاتم]]:
** [[علم پیامبر خاتم در حدیث]]
** [[جایگاه علمی پیامبر خاتم]]
** [[انواع دانش‌های پیامبر خاتم]]
** [[علم غیب پیامبر خاتم]] ([[پیشگویی پیامبر خاتم]])
* [[عصمت پیامبر خاتم]]:
** [[عصمت پیامبر خاتم در حدیث]]
* [[افضلیت پیامبر خاتم]]
* [[فضایل پیامبر خاتم]]:
** [[پذیرفته شدن دعاهای پیامبر خاتم]]
* [[مناقب پیامبر خاتم]]:
** [[پیامبر خاتم در قرآن]]
** [[پیامبر خاتم در حدیث]]
* [[معجزات پیامبر خاتم]]:
* [[دیدگاه‌هایی درباره شخصیت پیامبر خاتم]]
* [[سیره پیامبر خاتم]]:
** [[ویژگی‌های عملی پیامبر خاتم]]
** [[سیره عبادی پیامبر خاتم]]
** [[سیره عرفانی پیامبر خاتم]]
** [[سیره اخلاقی پیامبر خاتم]]:
*** [[ویژگی‌های اخلاقی پیامبر خاتم]]
** [[سیره اعتقادی پیامبر خاتم]]:
*** [[مکتب فکری پیامبر خاتم]]
*** [[ویژگی‌های اعتقادی پیامبر خاتم]]
** [[سیره علمی پیامبر خاتم]]
** [[سیره تبلیغی پیامبر خاتم]]
** [[سیره تربیتی پیامبر خاتم]]
** [[سیره خانوادگی پیامبر خاتم]]
** [[سیره اجتماعی پیامبر خاتم]]
** [[سیره سیاسی پیامبر خاتم]]:
*** [[ویژگی‌های سیاسی پیامبر خاتم]]
** [[سیره اقتصادی پیامبر خاتم]]
** [[سیره قضایی پیامبر خاتم]]:
*** [[داوری‌های پیامبر خاتم]]
** [[سیره نظامی و جنگی پیامبر خاتم]]:
*** [[ویژگی‌های جنگی پیامبر خاتم]]
* [[مأموریت پیامبر خاتم]]
* [[نقش‌های ویژه پیامبر خاتم]]
* [[کارگزاران پیامبر خاتم]]
* [[صحابه پیامبر خاتم]] ([[یاران پیامبر خاتم]])
* [[یاران پیامبر خاتم]]
* [[مخالفان پیامبر خاتم|مخالفان]] یا [[دشمنان پیامبر خاتم]]:
* [[دشمنی با پیامبر خاتم]]
** [[ویژگی‌های دشمنان پیامبر خاتم]]
** [[نیرنگ‌های دشمنان پیامبر خاتم]]
** [[زیان‌های دشمنی با پیامبر خاتم]]
** [[انگیزه‌های دشمنی با پیامبر خاتم]]
* [[وظایف امت نسبت به پیامبر خاتم]]:
** [[شناخت شخصیت و جایگاه پیامبر خاتم]]
** [[شناخت حقوق پیامبر خاتم]]
** [[شناخت سیره و معارف پیامبر خاتم]]
** [[ایمان به پیامبر خاتم]] ([[کفر به دشمنان او|کفر به دشمنان پیامبر خاتم]])
** [[پذیرش ولایت پیامبر خاتم]] ([[بیزاری از دشمنان پیامبر خاتم|بیزاری از دشمنان او]])
** [[محبت به پیامبر خاتم]] ([[بغض به دشمنان پیامبر خاتم|بغض به دشمنان او]]):
*** [[دوست داشتن پیامبر خاتم]]
*** [[برکات دوست داشتن پیامبر خاتم]]
*** [[ویژگی‌های دوستداران پیامبر خاتم]]
*** [[غلو در دوست داشتن پیامبر خاتم]]
** [[مودت پیامبر خاتم]] ([[عداوت با دشمنان پیامبر خاتم|عداوت با دشمنان او]])
** [[تمسک به پیامبر خاتم]]
** [[اعتصام به پیامبر خاتم]]
** [[تبعیت از پیامبر خاتم]]
** [[اطاعت از پیامبر خاتم]]
** [[معیت با پیامبر خاتم]]
** [[وفاداری در بیعت با پیامبر خاتم]]
** [[اجابت دعوت پیامبر خاتم]]
* [[مظلومیت پیامبر خاتم]]
** [[پس از شهادت پیامبر خاتم]]
* [[پرسش و پاسخ دوران پیامبر خاتم]]
{{پایان}}
{{پایان}}
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
{{پیامبر خاتم افقی}}
[[رده:مدخل]]
[[رده:پیامبر خاتم]]
۱۱۵٬۱۸۳

ویرایش