جز
جایگزینی متن - '(مقاله)| مقاله "' به '(مقاله)|مقاله «'
جز (جایگزینی متن - '"]]، دائر' به '»، [[دائر') |
جز (جایگزینی متن - '(مقاله)| مقاله "' به '(مقاله)|مقاله «') |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
همچنین یکی از نظریه‌ها در [[تفسیر]] واژه "اِله" آن است که این کلمه از ریشه "وَلَه" به معنای تحیر است.<ref>زاد المسیر، ج۱، ص۹.</ref> البته [[اله]] به معنای ذاتی و نه وصفی از این ریشه بوده و به آن اشاره دارد که [[عقول]] و اذهان در [[شناخت]] او متحیّرند و خردها در کنه عظمتش سردرگم شده،<ref>مجمع البیان، ج۱، ص۵۲؛ المیزان، ج۱، ص۱۸.</ref> به [[آگاهی]] کاملی دست نمی‌یابند <ref>مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۸۶.</ref> و اذهان در شناخت ذات [[معبود]] مدهوش و سرگردان می‌شوند.<ref>الکشاف، ج۱، ص۶.</ref> [[زمخشری]] [[سعی]] کرده این مفهوم از تحیر را با مفهوم منفی پیشین این‌گونه پیوند دهد که تحیر در شناخت و [[ادراک]] صحیح و بی‌پیرایه از [[خدا]] زمینه [[گمراهی]] و سردرگمی پدید آورده و اندیشه [[استوار]] در این بین فراوان نیست. <ref> الکشاف، ج۱، ص۶.</ref> به مفهوم تحیر در شاخه‌های گوناگون اندیشه [[اسلامی]] توجه و درباره آن بحث شده است؛ در [[دانش]] [[کلام]]، [[خرد]] [[آدمی]] از ادراک ژرفای [[ذات خداوند]] [[ناتوان]] و تفکر در ذات موجب تحیر و امری نکوهیده شمرده شده است.<ref>توحید الامامیه، ص۲۰۰؛ ریاض السالکین، ج۵، ص۲۶ ـ ۲۸.</ref> در [[اخلاق]] از [[شک]] و [[حیرت]] به [[ناتوانی]] از تحقیق [[حق]] و ابطال [[باطل]] تعبیر شده و آن را از [[رذایل]] [[قوه]] ناطقه شمرده‌اند که در برابر [[فضیلت]] [[یقین]] قرار دارد.<ref>جامع السعادات، ج۱، ص۱۵۲ ـ ۱۵۴.</ref> | همچنین یکی از نظریه‌ها در [[تفسیر]] واژه "اِله" آن است که این کلمه از ریشه "وَلَه" به معنای تحیر است.<ref>زاد المسیر، ج۱، ص۹.</ref> البته [[اله]] به معنای ذاتی و نه وصفی از این ریشه بوده و به آن اشاره دارد که [[عقول]] و اذهان در [[شناخت]] او متحیّرند و خردها در کنه عظمتش سردرگم شده،<ref>مجمع البیان، ج۱، ص۵۲؛ المیزان، ج۱، ص۱۸.</ref> به [[آگاهی]] کاملی دست نمی‌یابند <ref>مجمع البیان، ج۱۰، ص۴۸۶.</ref> و اذهان در شناخت ذات [[معبود]] مدهوش و سرگردان می‌شوند.<ref>الکشاف، ج۱، ص۶.</ref> [[زمخشری]] [[سعی]] کرده این مفهوم از تحیر را با مفهوم منفی پیشین این‌گونه پیوند دهد که تحیر در شناخت و [[ادراک]] صحیح و بی‌پیرایه از [[خدا]] زمینه [[گمراهی]] و سردرگمی پدید آورده و اندیشه [[استوار]] در این بین فراوان نیست. <ref> الکشاف، ج۱، ص۶.</ref> به مفهوم تحیر در شاخه‌های گوناگون اندیشه [[اسلامی]] توجه و درباره آن بحث شده است؛ در [[دانش]] [[کلام]]، [[خرد]] [[آدمی]] از ادراک ژرفای [[ذات خداوند]] [[ناتوان]] و تفکر در ذات موجب تحیر و امری نکوهیده شمرده شده است.<ref>توحید الامامیه، ص۲۰۰؛ ریاض السالکین، ج۵، ص۲۶ ـ ۲۸.</ref> در [[اخلاق]] از [[شک]] و [[حیرت]] به [[ناتوانی]] از تحقیق [[حق]] و ابطال [[باطل]] تعبیر شده و آن را از [[رذایل]] [[قوه]] ناطقه شمرده‌اند که در برابر [[فضیلت]] [[یقین]] قرار دارد.<ref>جامع السعادات، ج۱، ص۱۵۲ ـ ۱۵۴.</ref> | ||
در [[عرفان]]، حیرت مورد اشاره [[قرآن]] به حیرت برخی [[آدمیان]] در اوهام و تخیلات [[نفسانی]] خویش [[تفسیر]] شده است،<ref>تفسیر ابن عربی، ج۱، ص۲۲۹.</ref> افزون بر آن به گونه مثبت [[تحیر]] نیز توجه و مرتبه‌ای از مراتب [[سلوک]] عملی شمرده شده<ref>شرح الاسماء الحسنی، ج۱، ص۱۶۲.</ref> که به هنگام [[مشاهده]] [[انوار]] [[ذات الهی]] و اشراقات درخشان ربانی و حجابهای [[نورانی]] رخ می‌دهد<ref>بحرالمعارف، ج۳، ص۸۰۹.</ref> و [[انسان]] [[محبّ]] با مشاهده [[جمال]] [[محبوب]] از همه [[آفریدگان]] و از خود نیز [[غافل]] و حیران می‌شود<ref>تفسیر ابن عربی، ج۱، ص۳۴۶.</ref>.<ref>[[مهدی احمدپور|احمدپور، مهدی]]، [[تحیر (مقاله)| مقاله | در [[عرفان]]، حیرت مورد اشاره [[قرآن]] به حیرت برخی [[آدمیان]] در اوهام و تخیلات [[نفسانی]] خویش [[تفسیر]] شده است،<ref>تفسیر ابن عربی، ج۱، ص۲۲۹.</ref> افزون بر آن به گونه مثبت [[تحیر]] نیز توجه و مرتبه‌ای از مراتب [[سلوک]] عملی شمرده شده<ref>شرح الاسماء الحسنی، ج۱، ص۱۶۲.</ref> که به هنگام [[مشاهده]] [[انوار]] [[ذات الهی]] و اشراقات درخشان ربانی و حجابهای [[نورانی]] رخ می‌دهد<ref>بحرالمعارف، ج۳، ص۸۰۹.</ref> و [[انسان]] [[محبّ]] با مشاهده [[جمال]] [[محبوب]] از همه [[آفریدگان]] و از خود نیز [[غافل]] و حیران می‌شود<ref>تفسیر ابن عربی، ج۱، ص۳۴۶.</ref>.<ref>[[مهدی احمدپور|احمدپور، مهدی]]، [[تحیر (مقاله)|مقاله «تحیر»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۷ (کتاب)|دائرةالمعارف قرآن کریم]]، ج۷.</ref> | ||
== پرسش‌های وابسته == | == پرسش‌های وابسته == | ||
| خط ۳۴: | خط ۳۴: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* [[پرونده:000058.jpg|22px]] [[مهدی احمدپور|احمدپور، مهدی]]، [[تحیر (مقاله)| مقاله | * [[پرونده:000058.jpg|22px]] [[مهدی احمدپور|احمدپور، مهدی]]، [[تحیر (مقاله)|مقاله «تحیر»]]، [[دائرةالمعارف قرآن کریم ج۷ (کتاب)|'''دائرةالمعارف قرآن کریم ج۷''']] | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||