|
|
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{مهدویت/بالا}}
| | #تغییر_مسیر [[نیابت خاص امام مهدی]] |
| {{مهدویت}}
| |
| | |
| ==مقدمه==
| |
| *با توجه به ویژگیهای دوران [[غیبت صغرا]]، یکی از مباحث مهم در این دوران، بحث نیابت خاص است.
| |
| *در دوره [[غیبت صغرا]]، [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} به واسطه چهار نفر نایبان خاص خود با شیعیان در رابطه بود و امور آنان را سروسامان میداد. این امور، افزون بر مسایل مالی، شامل مسایل عقیدتی و فقهی نیز میشد.
| |
| *رابطان میان آن حضرت و شیعیان، چهار نفر از اصحاب باسابقه و مورد اعتماد [[امامان]] پیشین بودند که یکی پس از دیگری این وظیفه مهم را بر عهده داشتند. آنان، به نواب خاص آن حضرت معروفند. این افراد، با وکیلان حضرت در دورترین نقاط شهرهای اسلامی در تماس بوده و نامهها و خواستههای شیعیان را به محضر مقدس او میرساندند و در پاسخ، توقیعاتی از طرف آن حضرت صادر میشد.
| |
| *نیابت خاص، بدانسان بود که [[امام]]، شخص معین و مشخصی را نایب خود قرار دهد و به اسم و خصوصیات، او را معرفی کند؛ همانگونه که پیش از آن [[امام حسن عسکری]]{{ع}} این کار را انجام داده و فرمود: "عمری و پسرش - [[عثمان بن سعید]]، نایب اول و [[محمد بن عثمان]]، نایب دوم مورد اعتماد هستند؛ هر چه آنان به تو برسانند، از من می‌رسانند و آنچه به تو بگویند، از جانب من می‌گویند"<ref> محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۲۹، ح ۱؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۴۳ و ص ۳۶۰</ref>.
| |
| *و در جای دیگر فرمود: "گواه و شاهد باشید که [[عثمان بن سعید عمری]] - نایب اول وکیل من و فرزندش [[محمد بن عثمان]] -نایب دوم- وکیل فرزند من، مهدی شما است" <ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۳۵۵</ref>.
| |
| *[[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، نایبان پس از [[عثمان بن سعید]] "نایب اوّل" را به وسیله نایب پیش از او معین و به مردم معرفی می‌کرد<ref>ر. ک: علی غفارزاده، پژوهشی پیرامون زندگانی نواب خاص امام زمان {{ع}}، ص ۳۴</ref>.
| |
| *نیابت و سفارت [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} در دوران [[غیبت صغرا]]، از مسؤولیتهای خطیری است که فقط برازنده کسانی است که ویژگیها و ارزشهای خاصی داشته باشند. برخی از این ویژگیها چنین است:
| |
| #ایمانی استوار و خلل ناپذیر؛
| |
| #امانتداری به مفهوم واقعی آن؛
| |
| #تقواپیشگی و پرهیزکاری؛
| |
| #رازداری و پوشیده داشتن اموری که باید نهان بماند؛
| |
| #دخالت ندادن رأی و نظر شخصی خویش در امور مخصوص به آن حضرت؛
| |
| #اجرای دستورهای [[امام]] ...؛
| |
| *آنچه میان ویژگیهای نواب، دارای اهمیت ویژهای بود، رازداری آنان بود.
| |
| *عدهای از [[ابو سهل نوبختی]] پرسیدند: "چطور شد امر نیابت به [[ابو القاسم حسین بن روح]] واگذار شد؛ ولی به تو واگذار نگردید؟ او پاسخ داد: آنان -[[امامان]]{{عم}}- بهتر از هرکس میدانند چه کسی را به این مقام برگزینند. من آدمی هستم که با دشمنان رفت وآمد دارم و با ایشان مناظره میکنم. اگر آنچه [[ابو القاسم بن روح]] درباره [[امام]] میداند، میدانستم، شاید در بحثهایم با دشمنان و جدال با آنان، میکوشیدم دلیلهای بنیادی را بر وجود [[امام]] ارائه کنم و در نتیجه محل اقامت او را آشکار سازم؛ اما اگر ابو القاسم، [[امام]] را در زیر جامه خود پنهان کرده باشد، و بدنش را با قیچی قطعه قطعه کنند تا او را نشان دهد، هرگز چنین نخواهد کرد<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۳۹۱، ح ۳۵۸</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص: ۴۵۴ - ۴۵۶.</ref>.
| |
| ==نیابت خاص در موعودنامه==
| |
| *آن است که امام، اشخاص معین و مشخصی را نایب خود قرار دهد و به اسم و رسم او را معرفی کند، همان‌طوری که [[امام حسن عسکری]] {{ع}} این کار را انجام داد و فرمود: عمری و پسرش مورد اعتماد هستند، هرچه آن‌ها به تو برسانند از من می‌رسانند و آنچه به تو بگویند از جانب من می‌گویند<ref>اصول کافی، ج ۲.</ref>. و در جای دیگر فرمود: شاهد باشید که [[عثمان بن سعید عمری]] وکیل من است و فرزندش [[محمد بن عثمان]] وکیل فرزند من، مهدی شماست<ref>غیبة طوسی، ص ۳۵۶.</ref>.
| |
| *[[حضرت مهدی]] {{ع}} نایبان پس از نائب اول ([[عثمان بن سعید]]) را به وسیله نایب قبلش تعیین می‌کرد و به مردم معرفی می‌نمود. بنابراین کسانی که در دوره [[غیبت صغری]]، نیابت داشتند و با اسم و مشخصات معرفی شده بودند، "نایب خاص" نامیده شده و نایبان خاص آن حضرت را "[[نواب خاص]]" و "[[نواب اربعه]]" می‌گویند. کتاب‌هایی که در قرون اولیه غیبت نگاشته شده است، به جای "نواب" بیشتر "[[سفراء]]" و "[[ابواب]]" تعبیر شده و گاهی "وکلا" نیز به‌کار رفته است. در دوران غیبت صغری، نیابت خاصه از آن چهار نفر بود: [[عثمان بن سعید عمری]]، [[محمد بن عثمان بن سعید عمری]]، [[حسین بن روح نوبختی]] و [[علی بن محمد بن سمری]].
| |
| *بالاخره چند روز به مرگ علی بن محمد سمری مانده بود که از ناحیه مقدسه توقیعی صادر شد که در آن به علی بن محمد سمری ابلاغ شده بود که تا شش روز دیگر بدرود زندگی خواهد گفت و پس از آن باب نیابت خاصه بسته و غیبت کبری واقع خواهد شد. و اما اثبات نیابت خاصه با یکی از این سه طریق ممکن است:
| |
| #نص صریح و تصریح خود [[امام زمان]] {{ع}}؛ | |
| ۲نص صریح و تصریح نایب خاص امام {{ع}}؛
| |
| #آشکار شدن و وقوع کرامات و امور خارق عادت، از طرف مدعی نیابت خاصه، که نشانه ربط و ارتباط خاص او با خداوند متعال و آن حضرت، و تأیید اوست.
| |
| *هریک از نواب خاص امام {{ع}} در عصر غیبت صغری، یا با نصّ خود امام و یا تصریح نایب خاص پیشین او منصوب شده‌اند. در عصر [[غیبت کبری]]، حصول این سه طریق بعید است<ref>[[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص:۷۴۸.</ref>.
| |
| ==پرسش‌های وابسته==
| |
| *[[منظور از نیابت خاصه چیست؟ (پرسش)]]
| |
| | |
| == جستارهای وابسته ==
| |
| {{:فرهنگنامه مهدویت (نمایه)}}
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| * [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگنامه مهدویت''']].
| |
| * [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']].
| |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{یادآوری پانویس}}
| |
| {{پانویس2}}
| |
| | |
| {{امام مهدی}}
| |
| | |
| [[رده:امام مهدی]]
| |
| [[رده:نیابت خاص]]
| |
| [[رده:مدخل موعودنامه]]
| |
