نیابت خاص: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جز (جایگزینی متن - '==پرسش‌های وابسته== {{پرسمان' به '{{پرسمان')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
(تغییرمسیر به نیابت خاص امام مهدی)
برچسب: تغییر مسیر جدید
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{مهدویت/بالا}}
#تغییر_مسیر [[نیابت خاص امام مهدی]]
{{مهدویت}}
 
==مقدمه==
*با توجه به ویژگی‏‌های دوران [[غیبت صغرا]]، یکی از مباحث مهم در این دوران، بحث [[نیابت خاص]] است.
*در دوره [[غیبت صغرا]]، [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ به واسطه چهار نفر [[نایبان خاص]] خود با [[شیعیان]] در رابطه بود و امور آنان را سروسامان می‌‏داد. این امور، افزون بر مسایل مالی، شامل مسایل عقیدتی و فقهی نیز می‏شد.
*رابطان میان آن حضرت و [[شیعیان]]، چهار نفر از [[اصحاب]] باسابقه و مورد اعتماد [[امامان]] پیشین بودند که یکی پس از دیگری این [[وظیفه]] مهم را بر عهده داشتند. آنان، به [[نواب خاص]] آن حضرت معروفند. این افراد، با [[وکیلان]] حضرت در دورترین نقاط شهرهای اسلامی در تماس بوده و نامه‌‏ها و خواسته‌‏های [[شیعیان]] را به محضر [[مقدس]] او می‌‏رساندند و در پاسخ، توقیعاتی از طرف آن حضرت صادر می‌‏شد.
*[[نیابت خاص]]، بدان‏سان بود که [[امام]]، شخص معین و مشخصی را [[نایب]] خود قرار دهد و به اسم و خصوصیات، او را معرفی کند؛ همان‏گونه که پیش از آن [[امام حسن عسکری]]{{ع}} این کار را انجام داده و فرمود: "عمری و پسرش - [[عثمان بن سعید]]، [[نایب اول]] و [[محمد بن عثمان]]، [[نایب دوم]] مورد اعتماد هستند؛ هر چه آنان به تو برسانند، از من می‏‌رسانند و آنچه به تو بگویند، از جانب من می‌‏گویند"<ref>  محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۳۲۹، ح ۱؛ شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۴۳ و ص ۳۶۰</ref>.
*و در جای دیگر فرمود: "گواه و [[شاهد]] باشید که [[عثمان بن سعید عمری]] - [[نایب اول]] [[وکیل]] من و فرزندش [[محمد بن عثمان]] -نایب دوم‏- [[وکیل]] [[فرزند من]]، [[مهدی]] شما است" <ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۳۵۵</ref>.
*[[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏، [[نایبان]] پس از [[عثمان بن سعید]] "[[نایب]] اوّل" را به وسیله [[نایب]] پیش از او معین و به [[مردم]] معرفی می‌‏کرد<ref>ر. ک: علی غفارزاده، پژوهشی پیرامون زندگانی نواب خاص امام زمان {{ع}}، ص ۳۴</ref>.
*[[نیابت]] و [[سفارت]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}‏ در دوران [[غیبت صغرا]]، از مسؤولیت‌‏های خطیری است که فقط برازنده کسانی است که ویژگی‌‏ها و ارزش‏های خاصی داشته باشند. برخی از این ویژگی‌‏ها چنین است:
#ایمانی استوار و خلل‏ ناپذیر؛
#امانت‏داری به مفهوم واقعی آن‏؛
#تقواپیشگی و پرهیزکاری‏؛
#[[رازداری]] و پوشیده داشتن اموری که باید [[نهان]] بماند؛
#دخالت ندادن [[رأی]] و نظر شخصی خویش در امور مخصوص به آن حضرت‏؛
#اجرای دستورهای [[امام]] ...؛
*آنچه میان ویژگی‏‌های [[نواب]]، دارای اهمیت ویژه‏‌ای بود، [[رازداری]] آنان بود.
*عده‌‏ای از [[ابو سهل نوبختی]] پرسیدند: "چطور شد امر [[نیابت]] به [[ابو القاسم حسین بن روح]] واگذار شد؛ ولی به تو واگذار نگردید؟ او پاسخ داد: آنان -[[امامان]]{{عم}}- بهتر از هرکس می‌‏دانند چه کسی را به این [[مقام]] برگزینند. من [[آدمی]] هستم که با [[دشمنان]] رفت ‏وآمد دارم و با ایشان [[مناظره]] می‏‌کنم. اگر آنچه [[ابو القاسم بن روح]] درباره [[امام]] می‌‏داند، می‌‏دانستم، شاید در بحث‏‌هایم با [[دشمنان]] و جدال با آنان، می‌‏کوشیدم دلیل‏‌های بنیادی را بر وجود [[امام]] ارائه کنم و در نتیجه محل اقامت او را [[آشکار]] سازم؛ اما اگر [[ابو القاسم]]، [[امام]] را در زیر جامه خود [[پنهان]] کرده باشد، و بدنش را با قیچی قطعه ‏قطعه کنند تا او را نشان دهد، هرگز چنین نخواهد کرد<ref>[[شیخ طوسی]]، کتاب الغیبة، ص ۳۹۱، ح ۳۵۸</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|فرهنگ‌نامه مهدویت]]، ص ۴۵۴ - ۴۵۶.</ref><ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|درسنامه مهدویت ج۲]]، ص۷۴-۷۶.</ref>.
==نیابت خاص در موعودنامه==
*آن است که [[امام]]، اشخاص معین و مشخصی را [[نایب]] خود قرار دهد و به اسم و رسم او را معرفی کند، همان‌طوری که [[امام حسن عسکری]] {{ع}} این کار را انجام داد و فرمود: عمری و پسرش مورد اعتماد هستند، هرچه آن‌ها به تو برسانند از من می‌رسانند و آن‌چه به تو بگویند از جانب من می‌گویند<ref>اصول کافی، ج ۲.</ref>. و در جای دیگر فرمود: [[شاهد]] باشید که [[عثمان بن سعید عمری]] [[وکیل]] من است و فرزندش [[محمد بن عثمان]] [[وکیل]] [[فرزند من]]، [[مهدی]] شماست<ref>غیبة طوسی، ص ۳۵۶.</ref>.
*[[حضرت مهدی]] {{ع}} [[نایبان]] پس از [[نائب اول]] ([[عثمان بن سعید]]) را به وسیله [[نایب]] قبلش تعیین می‌کرد و به [[مردم]] معرفی می‌نمود. بنابراین کسانی که در دوره [[غیبت صغری]]، [[نیابت]] داشتند و با اسم و مشخصات معرفی شده بودند، "[[نایب خاص]]" نامیده شده و [[نایبان خاص]] آن حضرت را "[[نواب خاص]]" و "[[نواب اربعه]]" می‌گویند. کتاب‌هایی که در قرون اولیه [[غیبت]] نگاشته شده است، به جای "[[نواب]]" بیشتر "[[سفراء]]" و "[[ابواب]]" تعبیر شده و گاهی "[[وکلا]]" نیز به‌کار رفته است. در [[دوران غیبت صغری]]، [[نیابت خاصه]] از آن چهار نفر بود: [[عثمان بن سعید عمری]]، [[محمد بن عثمان بن سعید عمری]]، [[حسین بن روح نوبختی]] و [[علی بن محمد بن سمری]].
*بالاخره چند روز به [[مرگ علی بن محمد سمری]] مانده بود که از [[ناحیه مقدسه]] توقیعی صادر شد که در آن به [[علی بن محمد سمری]] [[ابلاغ]] شده بود که تا شش روز دیگر بدرود زندگی خواهد گفت و پس از آن باب [[نیابت خاصه]] بسته و [[غیبت کبری]] واقع خواهد شد. و اما اثبات [[نیابت خاصه]] با یکی از این سه طریق ممکن است:
#نص‌ صریح و تصریح خود [[امام زمان]] {{ع}}؛
۲نص‌ صریح و تصریح [[نایب خاص]] [[امام]] {{ع}}؛
#[[آشکار]] شدن و وقوع [[کرامات]] و امور خارق عادت، از طرف مدعی [[نیابت خاصه]]، که نشانه ربط‍‌ و ارتباط‍‌ خاص او با [[خداوند متعال]] و آن حضرت، و تأیید اوست.
*هریک از [[نواب خاص]] [[امام]] {{ع}} در عصر [[غیبت صغری]]، یا با نصّ‌ خود [[امام]] و یا تصریح [[نایب خاص]] پیشین او [[منصوب]] شده‌اند. در عصر [[غیبت کبری]]، حصول این سه طریق بعید است<ref>[[مجتبی تونه‌ای|تونه‌ای، مجتبی]]، [[موعودنامه (کتاب)|موعودنامه]]، ص۷۴۸.</ref>.
==پرسش مستقیم==
*[[منظور از نیابت خاصه چیست؟ (پرسش)]]
 
{{پرسمان نیابت خاصه (سفیران امام مهدی)}}
== جستارهای وابسته ==
{{:فرهنگنامه مهدویت (نمایه)}}
 
==منابع==
* [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگ‌نامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مهدویت''']].
* [[پرونده:29873800.jpg|22px]] [[مجتبی تونه‌ای|مجتبی تونه‌ای]]، [[موعودنامه (کتاب)|'''موعودنامه''']].
* [[پرونده:136864.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[درسنامه مهدویت ج۲ (کتاب)|'''درسنامه مهدویت ج۲''']].
 
==پانویس==
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}
 
{{امام مهدی}}
 
[[رده:امام مهدی]]
[[رده:نیابت خاص]]
[[رده:مدخل موعودنامه]]
[[رده:اتمام لینک داخلی]]
[[رده:مدخل]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳ اکتبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۲۴

تغییرمسیر به: