روح القدس در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

«در [[آیات قرآن کریم]]، از مخلوق یا مخلوقاتی به نام "[[روح]]"[[سخن]] گفته شده است. این نام، گاهی به همراه "ال" به صورت "الروح"،  و گاهی بدون آن آمده است.  مهم‌ترین مصادیق این [[ارواح]]، عبارت‌اند از:

# [[روحی]] که در هر [[انسان]] دمیده می‌شود و مایه [[حیات]] اوست.  این روح به تعداد [[انسان‌ها]] مصداق دارد؛  

#مصداق دیگر روح، "[[روح‌القدس]]" است. در برخی [[آیات قرآن کریم]]، از [[تأیید]] [[حضرت عیسی|عیسی بن مریم]]{{س}}، به وسیله روح‌القدس [[سخن]] گفته شده است. از ظاهر یکی از این آیات به ‌دست می‌آید که آن [[حضرت]] به واسطه تأیید روح‌القدس، در [[کودکی]] و بزرگی با [[مردم]] سخن گفته است. در آیه‌ای دیگر، [[نزول قرآن]]، به [[روح‌القدس]] نسبت داده شده است. این‌گونه [[آیات]]، به نقش روح‌القدس در [[آموزش]] [[برگزیدگان خداوند]] اشاره دارند. از [[ابن‌مسعود]]  و [[ابن‌عباس]]  [[نقل]] شده که روح‌القدس همان [[حضرت]] [[جبرئیل]]{{ع}} است. در آیه‌ای، "روح‌الامین" نازل‌کننده [[قرآن]] بر [[قلب]] [[مبارک]] [[رسول خدا]]{{صل}} معرفی شده است. [[قرآن کریم]] در آیه‌ای دیگر، [[نزول قرآن]] بر قلب [[پیامبر]]{{صل}} را به جبرئیل{{ع}} نسبت داده است: {{متن قرآن|مَن كَانَ عَدُوًّا لِّجِبْرِيلَ فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَى قَلْبِكَ}}<ref>بقره، آیه ۹۷.</ref> از آنجا که یک کار به دو عنوان نسبت داده شده است، می‌توان این احتمال را تقویت کرد که روح‌الامین همان جبرئیل{{ع}} است. از سوی دیگر می‌دانیم که حضرت جبرئیل{{ع}} به [[امین وحی]] [[خداوند]] مشهور است؛  چنان‌که در [[سوره تکویر]] نیز به این [[وصف]] یاد شده است. در [[روایات]] متعددی نیز حضرت جبرئیل{{ع}} همان روح‌الامین معرفی شده است.<ref>در روایات متعددی، این دو به صورت بدل یا صفت و موصوف آمده‌اند که نشانه یکی بودن آنهاست: رُوح الْأَمِین جَبْرَئِیلَ یا جَبْرَئِیلَ الرُّوحَ الْأَمِینَ. ر.ک: تفسیر الامام العسکری، ص۱۵۶ و ۴۳۷؛ محمدبن‌مسعود، کتاب ‌التفسیر، ج۲، ص۹۷ و ۱۴۱؛ محمد‌بن‌علی الصدوق، من لایحضره الفقیه، تحقیق علی‌اکبر غفاری، ج۱، ص۵۵؛ همو، الأمالی، ص۲۷۰ و ۲۹۳؛ محمدبن‌الحسن الطوسی، الأمالی، ص۵۸۸؛ محمد‌بن‌حسن حر عاملی، وسائل الشیعه، تصحیح مؤسسه آل‌البیت، ج۲، ص۲۳؛ ج۱۲، ص۲۴۱ و ج۱۷، ص۴۷.</ref> بنابراین مراد از الرُّوحُ الْأَمِینُ، همان حضرت جبرئیل{{ع}} است؛  

#در آیاتی، از [[روحی]] سخن گفته شده است که همراه [[فرشتگان]] در [[شب قدر]] نازل می‌شود  و در [[قیامت]] به همراه آنان [[عروج]] می‌کند  و همراهشان به‌ صف می‌ایستد.  در روایتی نقل شده است که فردی از امیرالمؤمنین علی{{ع}} پرسید: آیا [[روح]] همان جبرئیل است؟ [[امام]]{{ع}} فرمود: جبرئیل از فرشتگان است و روح غیر از جبرئیل است. آن مرد از پاسخ امام تعجب کرد و گفت: [[سخن]] بزرگی را ادعا کردی. هیچ‌کس [[گمان]] نمی‌کند که روح غیر از جبرئیل باشد. [[امیرالمؤمنین]]{{ع}} فرمود: تو [[گمراهی]] و از [[اهل]] [[گمراهی]] [[سخن]] [[نقل]] می‌کنی. سپس آن [[حضرت]] به این [[آیه]] [[استشهاد]] کردند: {{متن قرآن|يُنَزِّلُ الْمَلائِكَةَ بِالْرُّوحِ مِنْ أَمْرِهِ عَلَى مَن يَشَاء مِنْ عِبَادِهِ أَنْ أَنذِرُواْ أَنَّهُ لاَ إِلَهَ إِلاَّ أَنَاْ فَاتَّقُونِ}}،<ref>«فرشتگان را با روح از (مبدأ) امر خویش بر هر کس از بندگانش که بخواهد فرو می‌فرستد که بیم دهید: هیچ خدایی جز من نیست بنابراین از من پروا کنید»؛ سوره نحل، آیه ۲.</ref> که [[ظهور]] آن بیانگر تمایز [[روح]] از [[فرشتگان]] است؛ زیرا اگر روح یکی از فرشتگان بود، در کنار آنان به‌ طور مستقل یاد نمی‌شد<ref>ر.ک: [[محمد‌ بن یعقوب کلینی]]، الکافی، ج‏۱، ص۶۸۴؛ [[محمد‌ بن حسن صفار]]، بصائر الدرجات، ص۴۶۴؛ [[سید هاشم بحرانی]]، البرهان فی تفسیر القرآن، ج‏۳، ص۵۸۳.</ref>»<ref>[[علوم برگزیدگان (کتاب)|علوم برگزیدگان]]؛ ص۳۵الی۳۸.</ref>. <ref>ر.ک: هاشمی، سید علی، قلمرو علم امام از دیدگاه آیات روایات و اصحاب ائمه (پایان‌نامه) و علم امام تام یا محدود؟ (مقاله)</ref>

==پانویس==

{{پانویس}}