(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
#تغییر_مسیر [[ام‌کلثوم دختر عمرو]]
{{امامت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[ام‌کلثوم بنت عمرو در قرآن]] | [[ام‌کلثوم بنت عمرو در تاریخ اسلامی]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
==مقدمه==
وی [[ملیکه]] نام داشت <ref>البدایة والنهایه، ج ۷، ص ۱۱۳.</ref> و از [[قبیله خزاعه]] بود <ref>الطبقات، ج ۳، ص ۲۰۱.</ref> که نزدیک [[مکه]] می‌زیستند. بیشتر منابع او را دختر جَرْوَل<ref>تاریخ‌المدینه، ج۱، ص۶۵۴؛ المغازی، ج۲، ص۶۳۳.</ref> و برخی [[عمرو بن جروَل]] معرفی کرده‌اند.<ref>بحارالانوار، ج ۲۰، ص ۳۳۸.</ref> او ابتدا با [[عمر بن خطّاب]] (از [[بنی‌عدی]]) [[ازدواج]] کرد که حاصل آن، فرزندانی به نام‌های عبیدالله و [[زید]] بود.<ref>تاریخ دمشق، ج ۳۸، ص ۵۸.</ref> امّ‌کلثوم در دوره [[اسلامی]] بر [[کفر]] خود ماند، ازاین‌رو پس از [[صلح حدیبیّه]] <ref> المغازی، ج ۲، ص ۶۳۲؛ البدایة والنهایه، ج ۷، ص ۱۱۳.</ref> و با [[نزول آیه]] {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا جَاءَكُمُ الْمُؤْمِنَاتُ مُهَاجِرَاتٍ فَامْتَحِنُوهُنَّ اللَّهُ أَعْلَمُ بِإِيمَانِهِنَّ فَإِنْ عَلِمْتُمُوهُنَّ مُؤْمِنَاتٍ فَلَا تَرْجِعُوهُنَّ إِلَى الْكُفَّارِ لَا هُنَّ حِلٌّ لَهُمْ وَلَا هُمْ يَحِلُّونَ لَهُنَّ وَآتُوهُمْ مَا أَنْفَقُوا وَلَا جُنَاحَ عَلَيْكُمْ أَنْ تَنْكِحُوهُنَّ إِذَا آتَيْتُمُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ وَلَا تُمْسِكُوا بِعِصَمِ الْكَوَافِرِ وَاسْأَلُوا مَا أَنْفَقْتُمْ وَلْيَسْأَلُوا مَا أَنْفَقُوا ذَلِكُمْ حُكْمُ اللَّهِ يَحْكُمُ بَيْنَكُمْ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ}}<ref>«ای مؤمنان! چون زنان مؤمن هجرت‌کنان نزد شما بیایند، (ایمان) آنان را بیازمایید، خداوند به ایمان آنان داناتر است پس اگر آنان را مؤمن دانستید به سوی کافران بازنگردانید که ایشان برای آنان و آنان برای ایشان حلال نیستند و آنچه (آن کافران) هزینه کرده‌اند به آنها بپردازید و هر گاه مهر آنان را بدهید گناهی بر شما نیست که آنان را به همسری درآورید و به پیوند (پیشین خود با) زنان کافر پایبند نباشید و (اگر زنان شما نزد آنها بروند) کابین آنان را بخواهید و آنها نیز می‌توانند کابینی که (به زنانشان) داده‌اند (از شما) بخواهند؛ این حکم خداوند است که در میان شما داوری می‌کند و خداوند دانایی فرزانه است» سوره ممتحنه، آیه ۱۰.</ref>. که [[خداوند]] از [[مسلمانان]] خواست به همسری [[زنان]] [[کافر]] خود ادامه ندهند،<ref>جامع البیان، مج ۱۴، ج ۲۸، ص ۹۲؛ مجمع البیان، ج ۹، ص ۴۱۱.</ref> عمر وی را [[طلاق]] داد و به [[دستور پیامبر]] مهریه او از [[غنایم]] پرداخته شد.<ref>المحبر، ص ۴۳۳.</ref> او سپس با ابوالجهم (یکی دیگر از بنی‌عدی) ازدواج کرد و برای او نیز [[فرزندی]] به نام [[عبدالله]] به [[دنیا]] آورد.<ref> تاریخ دمشق، ج ۲۹، ص ۳۶۴.</ref> احتمالاً امّ‌کلثوم یک سال پس از جدایی از عمر و در [[فتح مکه]] [[اسلام]] آورد <ref> الاصابه، ج ۸، ص ۵۱۹.</ref>. گزارش منابع رجالی نیز حاکی است که وی مدتی [[همسر]] [[وهب]] [[خزاعی]] بوده و ثمره این [[ازدواج]] فرزندی به نام [[حارثه]] است که در میان [[راویان]] نامش آمده است.<ref> تاریخ دمشق، ج ۲۱، ص ۷۰۹.</ref> [[فرزندان]] امّ‌کلثوم از عمر، هر دو به همراه [[سپاه معاویه]] در [[پیکار]] [[صفین]] شرکت کردند و کشته شدند.<ref> الطبقات، ج۳، ص۲۰۱؛ تاریخ‌المدینه، ۱، ص۶۵۴.</ref> فرزند او از ابوالجهم نیز در [[فتوحات]] ([[نبرد]] اجنادین) کشته شد.<ref> الاصابه، ج۴، ص۱۴۱؛ تاریخ‌دمشق، ج۲۹، ص۳۶۵.</ref>البته اگر این گزارش درست باشد، جریان مشهور ازدواجش با ابوالجهم پس از جدایی از عمر، مورد تردید قرار می‌گیرد، زیرا این ازدواج پس از سال هفتم روی داده و طبیعی است که فرزندشان نمی‌توانسته در سال سیزدهم در [[نبرد]] اجنادین شرکت کند.
از فرجام او اطلاعی در دست نیست.<ref>[[علی رضا شالباف|شالباف، علی رضا]]، [[ام کلثوم بنت عمرو (مقاله)|مقاله «ام کلثوم بنت عمرو»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|دائرة المعارف قرآن کریم]]، ج۴.</ref>
== جستارهای وابسته ==
==منابع==
* [[پرونده:000055.jpg|22px]] [[علی رضا شالباف|شالباف، علی رضا]]، [[ام کلثوم بنت عمرو (مقاله)|مقاله «ام کلثوم بنت عمرو»]]، [[دائرة المعارف قرآن کریم ج۴ (کتاب)|'''دائرة المعارف قرآن کریم ج۴''']]
