خرافه در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[خرافه در قرآن]] - [[خرافه در حدیث]] - [[خرافه در کلام اسلامی]] - [[خرافه در جامعه‌شناسی اسلامی]] - [[نفی خرافه در معارف و سیره نبوی]]</div>

*[[خرافات]] جمع [[خرافه]] و در اصل به سخنان بیهوده، [[باطل]] اسطوره و افسانه، [[خرافات]] می‌گویند.[[خرافات]] بیشتر یک [[عقیده]] و [[رفتار]] خصوصی است تا یک فعالیت [[اجتماعی]] و گروهی. هرچند گاهی می‌تواند رنگ گروهی پیدا کند، یا مستند [[رفتار اجتماعی]] شود. منظور از این مدخل و ارتباط آن با [[پیامبر]] [[مبارزه]] [[پیامبر]] با [[خرافات]] است، اموری که جایگزین روش‌های منطقی و [[عقلی]] و حتی غیبی صحیح مانند [[دعا]] و ارتباط [[معنوی]] با [[معبود]] و کمک گرفتن از [[خالق]] و استفاده از روش‌های علمی‌و [[خرد]] گرایانه و یا روش‌های غیبی مستند است. از این رو [[خرافات]] در بسیاری از مواقع جایگزین روش‌هایی منطقی است که پایگاه [[درستی]] دارند و بدلی آن روش محسوب می‌شوند. نکته دیگر اینکه [[دین]] امر قدسی است که با [[احساسات]] و [[عواطف]] [[انسان]] رابطه مستقیمی‌دارد. گاه [[بزرگ‌نمایی]] و هاله‌سازی و [[نقل]] داستان‌های محیر العقول و [[التزام]] به اموری درباره شخصیت‌های [[دینی]] بستر [[خرافات]] را فراهم می‌سازد. سرلوحه آموزه‌های [[ادیان الهی]] به ویژه [[پیامبر اسلام]] [[مبارزه]] با [[خرافات]] است. آنان تلاش بسیار کرده تا به [[انسان]] نشان دهند که چه چیزهایی را [[حقیقت]] بدانند و از چه چیزهایی بر حذر کنند. چگونه [[دعا]] کنند و چه چیزهایی بخواهند و از که بخواهند. مهم‌ترین بخش [[مبارزه]] با [[خرافات]] که در [[قلمرو دین]] قرار می‌گیرد، مسائل مربوط به [[معرفت‌شناسی]] [[نظام هستی]] و پیدایش [[جهان]] و [[آفریدگار]] و [[عبادت]] درست آن است. گاه [[پیامبران]] به این [[دلیل]] [[مبعوث]] شده تا راه را از [[چاه]] و [[عقیده]] صحیح از غیر صحیح را نشان دهند. سرلوحه آموزه‌های [[ادیان الهی]] به‌ویژه [[اسلام]] [[مبارزه]] با [[خرافات]] است. [[پیامبران]] تلاش بسیار کرده تا به [[انسان]] نشان دهند که چه چیزهایی را [[حقیقت]] بدانند و از چه چیزهایی بر حذر کنند. چگونه [[دعا]] کنند و چه چیزهایی بخواهند و از که بخواهند. مهم‌ترین بخش [[مبارزه]] با [[خرافات]] که در [[قلمرو دین]] قرار می‌گیرد، مسائل مربوط به [[معرفت‌شناسی]] [[نظام هستی]] و پیدایش [[جهان]] و [[آفریدگار]] و [[عبادت]] درست آن است. گاه [[پیامبران]] به این [[دلیل]] [[مبعوث]] شده تا راه را از [[چاه]]، و [[عقیده]] صحیح از غیر صحیح را نشان دهند.

'''نکات''':[[خرافات]] [[دینی]]، چیزهایی است که هیچ پشتوانه [[دینی]] و [[اعتقاد صحیح]] و استناد به [[کتاب و سنت]] و واقعیت [[تاریخی]] ندارد و آرام آرام وارد در متون [[دین]] و به عنوان [[شعائر مذهبی]] شده و [[منطق]] [[عقلی]] ندارد که هیچ، موجب [[بدبینی]] و سوء استفاده هم می‌گردد. در [[قرآن کریم]] واژه [[خرافات]] نیامده، اما در باره [[غلو]] سخن گفته شده است. کلمه «[[غلو]]» چهار بار در [[قرآن]] استعمال شده، ولی تنها دو بارآن به معنای مصطلح، یعنی بالابری بی‌حد و بی‌جا، آنهم در حوزه [[عقاید]] [[دینی]] و خطاب به [[اهل کتاب]] است. یکی در [[سوره]] نساء خطاب به عیسویان که در [[دین]] [[غلو]] نکنند و در باره [[خدا]] جز سخن درست مگویند و باید بدانند [[مسیح]] [[رسول خدا]] و کلمه او است که به [[مریم]] [[القا]] شده است: {{متن قرآن|يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ}}<ref>«ای اهل کتاب! در دینتان غلوّ نورزید و درباره خداوند جز راستی سخنی بر زبان نیاورید؛ جز این نیست که مسیح عیسی پسر مریم، پیامبر خداوند و «کلمه اوست» که آن را به (دامان) مریم افکند و روحی از اوست پس به خداوند و پیامبرانش ایمان آورید و سخن از (خدای) سه‌گانه س» سوره نساء، آیه ۱۷۱.</ref> و دیگری در [[سوره]] [[مائده]] که یاد آور می‌شود در [[دین]] خود بناحق گزافه گویی نکنند، از پی هوس‌های گروهی که پیش از این [[گمراه]] گشتند و بسیاری از [[مردم]] را [[گمراه]] کردند و از راه راست [[منحرف]] شدند، نروند. {{متن قرآن|قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لَا تَغْلُوا فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ}}<ref>«بگو ای اهل کتاب! در دین خود ناحق غلو نورزید و از هوس‌های گروهی که از پیش گمراه بودند، و بسیاری را گمراه کردند و از راه میانه به بیراه افتادند پیروی نکنید» سوره مائده، آیه ۷۷.</ref>

*'''حیض''': {{متن قرآن|وَيَسْأَلُونَكَ عَنِ الْمَحِيضِ قُلْ هُوَ أَذًى فَاعْتَزِلُوا النِّسَاءَ فِي الْمَحِيضِ وَلَا تَقْرَبُوهُنَّ حَتَّى يَطْهُرْنَ فَإِذَا تَطَهَّرْنَ فَأْتُوهُنَّ مِنْ حَيْثُ أَمَرَكُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ التَّوَّابِينَ وَيُحِبُّ الْمُتَطَهِّرِينَ}}<ref>«و از تو درباره حیض می‌پرسند؛ بگو که آن، گونه‌ای رنج است. پس در حیض از زنان کناره گیرید و با آنان آمیزش نکنید تا پاک شوند و چون شست و شو  کردند، از همان‌جا که خداوند به شما فرموده است با آنان آمیزش کنید، بی‌گمان خداوند توبه کاران و شست‌وشوکنندگان را دوست» سوره بقره، آیه ۲۲۲.</ref>

*'''[[بت‌پرستی]]''': یکی از مظاهر دیگر [[جاهلیت]] [[ستاره]] پرستی است که [[قرآن]] در چند جا با آن [[مبارزه]] می‌کند.

'''نکته''': در دو [[آیه]] فوق [[خداوند]] این موضوع را مطرح می‌کند که [[منافقان]] و افرادی بدون [[تعقل]] به هنگامی‌که [[نعمت]] و خوبی نصیب آنها می‌شود می‌گویند از [[ناحیه]] [[خدا]] است و هنگامی‌که [[بدی]] به آنها برسد به [[پیامبر]] -[[تطیر]] - می‌زنند و می‌گویند از [[ناحیه]] تو است. [[پیامبر]] به آنها بگو همه این حوادث و پیروزی‌ها و شکست‌ها از [[ناحیه]] [[خدا]] است که براساس لیاقت‌ها و [[ارزش]] وجودی [[انسان‌ها]] به آنها داده می‌شود: {{متن قرآن|قُلْ كُلٌّ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ}}<ref>«هر جا باشید  هر چند در دژهای استوار، مرگ شما را در می‌یابد و اگر نیکی‌یی به ایشان رسد می‌گویند این از سوی خداوند است و اگر بدی‌یی به آنان رسد می‌گویند این از سوی توست بگو همه (چیز) از سوی خداوند است؛ بر سر این گروه چه آمده است که بر آن نیستند تا سخنی را» سوره نساء، آیه ۷۸.</ref> و چرا این افراد [[تفکر]] و تعمق نمی‌کنند تاحقایق را [[درک]] کنند: «فَمٰا لِهٰؤُلاٰءِ الْقَوْمِ لاٰ یکٰادُونَ یفْقَهُونَ حَدِیثاً»

*'''خبائث''':

# [[مبارزه]] با زشتیها و پلیدی‌ها و آزاد‌سازی [[مردم]] از عادات، [[خرافات]] و [[قوانین]] [[طاقت]] فرسای [[جاهلیت]]، و [[حرمت]] خبائث از [[وظائف]] پیامبراسلام: {{متن قرآن|يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّبَاتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبَائِثَ وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ}}<ref>«همان کسان که از فرستاده پیام‌آور درس ناخوانده پیروی می‌کنند، همان که (نام) او را نزد خویش در تورات و انجیل نوشته می‌یابند؛ آنان را به نیکی فرمان می‌دهد و از بدی باز می‌دارد و چیزهای پاکیزه را بر آنان حلال و چیزهای ناپاک را بر آنان حرام می‌گرداند و بار (» سوره اعراف، آیه ۱۵۷.</ref>»..

*'''دخترکشی''':