|
|
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) |
| خط ۱: |
خط ۱: |
| {{امامت}}
| | #تغییر_مسیر [[حضرت سمانه مغربیه]] |
| <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
| |
| <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[حضرت سمانه در حدیث]] - [[حضرت سمانه در تاریخ اسلامی]]</div>
| |
| | |
| ==[[سمانه]]، [[مادر]] [[امام علی النقی]]{{ع}}==
| |
| [[مکتب]] حیات‌بخش [[اسلام]] در [[محیط]] [[جهل]]، [[اختناق]]، تبعیضات ناروا و نابرابری‌های آن [[روز]] [[بشریت]]، با [[شعار]] و طرحی نو [[ظهور]] کرد. یکی از تبعیضات ناروای آن [[روزگار]]، مسئله برده و [[برده‌داری]] بود که صاحبان برده با آنها همانند حیوان [[رفتار]] کرده و قیود [[بندگی]] غیر [[حق]] به گردن آنها آویخته بودند؛ لذا [[پیامبر اسلام]]{{صل}} از همان ابتدا، راه‌ها و عناوین مختلف را برای [[آزادی]] آنها ایجاد کرد؛ مانند ثواب‌های فراوان برای [[آزادی برده]] و [[کفاره]] گناهانی چون [[افطار]] [[روزه]] [[ماه رمضان]] و شکستن [[عهد]] و [[نذر]] که در [[کتب فقهی]]، مفصّل بیان شده است. بعد از [[پیامبر]]{{صل}} [[امامان معصوم]]{{عم}} نیز از هر راه ممکن برای آزادسازی بردگان وارد می‌شدند. از این رو، [[ازدواج]] [[ائمه معصوم]] با [[کنیزان]]، یک [[مبارزه]] عملی با برده‌داری بود. بنابر آن‌چه از ابواب مختلف [[ارشاد]] مفید به دست می‌آید، [[مادران]] گرامی عده‌ای از [[ائمه]]{{عم}} [[کنیز]] بوده‌اند؛ از جمله مادران [[امام سجاد]]{{ع}}، [[امام کاظم]]{{ع}}، [[امام رضا]]{{ع}}، [[امام جواد]]{{ع}}، [[امام هادی]]{{ع}}، [[امام عسکری]]{{ع}} و [[امام زمان]]{{ع}}. به نظر می‌رسد علت این کار آن بوده که [[امامان]] خواسته‌اند در عمل بفهمانند که میان [[آزاد]] و کنیز فرقی نیست؛ لذا آن [[بانوان]] بعد از دیدن [[تربیت اسلامی]]، دارای بزرگ‌ترین [[مقام]] شدند و عده‌ای از حجج [[خداوند]] از آنها به [[دنیا]] آمدند<ref>خاندان وحی، ص۵۸۱. درباره ازدواج ائمه با کنیزان ممکن است سؤالاتی ایجاد شود که ما در این جا برای دور نشدن از موضوع، به همین مقدار بسنده می‌کنیم. درباره علل و اسباب ازدواج ائمه با کنیزان، ر.ک: حیاة الامام موسی بن جعفر{{ع}}، ج۱، ص۳۷ و ۴۰.</ref>.
| |
| امام جواد{{ع}} با کنیزی از [[مغرب]] به نام سمانه ازدواج کرد که حاصل این پیوند [[مبارک]]، وجود نازنین [[حضرت]] امام علی النقی{{ع}} بود.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۷۵.</ref>.
| |
| | |
| ==نام، [[لقب]] و [[کنیه]]==
| |
| [[سیره‌نویسان]] و [[محدثان]] درباره نام مادر امام علی النقی{{ع}} [[اختلاف]] فراوان دارند. نام او را [[سمانه مغربیه]]، [[سوسن]] و [[ماریه قبطیه]]<ref>الارشاد، ص۶۳۵؛ بحارالانوار، ج۵۰، ص۱۱۴.</ref> نوشته‌اند. از [[مادر]] [[امام علی النقی]]{{ع}} با ویژگی [[باتقواترین]] [[بانوان]] عصر خود یاد کرده‌اند<ref>عیون المعجزات، ص۱۳۰.</ref>. تنها لقبی که برای آن بانوی گرامی ذکر شده، سیّده (بانوی بزرگ عصر خود) می‌باشد<ref>مناقب آل ابی‌طالب، ج۴، ص۴۳۳.</ref>.
| |
| مادر گرامی [[امام هادی]]{{ع}} دارای چنان فضل و شایستگی‌هایی بود که به وی [[کنیه]] امّ الفضل داده بودند<ref>الدرّ النظیم، ص۷۲۱.</ref>.
| |
| | |
| در اعلام النساء المؤمنات آمده است:
| |
| [[سمانه مغربیه]]، [[مادر امام هادی]]{{ع}} باشد، به «[[سیده]]» معروف بود و کُنیه وی «امّ الفضل» بود. او از [[بهترین زنان]] عصر خود، بلکه بافضیلت‌ترین آنها بود و هیچ‌کس مانند او در [[زهد]] و [[تقوا]] نبود. او بیشتر روزها، [[روزه]] می‌گرفت. [[خداوند]] نیز به او [[شرافت]] بخشید؛ زیرا او را مادر امامی [[معصوم]]{{عم}} قرار داد<ref>أعلام النساء المؤمنات، ص۴۴۸.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۷۶.</ref>.
| |
| | |
| ==از کنیزی تا [[حریم]] [[امامت]]==
| |
| [[محمد بن فرج]] می‌گوید: [[حضرت امام جواد]]{{ع}} مرا‌طلبید و به من فرمود: قافله‌ای از طرف [[مغرب]] آمده که برده‌فروشی در بین آنهاست و با او چند [[کنیز]] است. این هفتاد دینار را بگیر، جاریه‌ای برایم خریداری کن که علامت و نشانه‌های آن کنیز چنین و چنان باشد.
| |
| من رفتم جاریه‌ای را که [[امام]]{{ع}} نشانه‌های آن را داده بود، پیدا کردم و به هفتاد دینار خریدم.
| |
| برده‌فروش، [[سمانه]] را از زنی خریده بود که سمانه نزد او [[تربیت]] شده بود. و او را برای فروش به [[مدینه]] آورده بود. او، دختری [[صالح]]، [[عفیف]] و [[محبوب]] بود<ref>دلائل الامامه، ص۴۱۰؛ مدینة المعاجز، ج۷، ص۴۱۹؛ ریاحین الشریعه، ج۳، ص۲۳.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۷۷.</ref>.
| |
| | |
| ==[[تکامل]] و [[شایستگی]]==
| |
| [[تاریخ]] [[ازدواج امام]] جواد{{ع}} با سمانه معلوم نیست. [[امام جواد]]{{ع}} با کنیزی که محمد بن فرج برای آن [[حضرت]] خریده بود، [[ازدواج]] کرد. ثمره این ازدواج بابرکت امام هادی{{ع}} بود. آن حضرت برای [[تهذیب]] و تربیت [[همسر]] خود - که با مفاهیم [[اسلامی]] آشنا نبود - وی را در کنار [[دختران پیامبر]] قرار داد و خود عهده‌دار [[تعلیم]] وی گشت. [[سلوک]] [[روحی]] و [[جاذبه]] امام هادی{{ع}} و [[زنان]] [[حرم]]، آن چنان نیرومند و پرجذبه بود که به تدریج از این [[کنیز]]، [[پارسایی]] شب زنده‌دار، [[صالح]] و [[قاری قرآن]] ساختند. این [[زن]] [[شایسته]]، نتیجه [[تهجد]] و [[تلاوت]] شبانه خود را دید و به بالاترین مرتبه [[افتخار]] دست یافت؛ زیرا افتخار [[مادری]] امامی از [[امامان شیعه]] و [[سروری]] از سروران [[مسلمین]] را کسب کرده بود. او عضوی از خاندانی گشته بود که [[خداوند]] آنان را [[پناهگاه]] [[بندگان]] و [[کشتی نجات]] قرار داده بود<ref>حیاة الامام علی الهادی{{ع}}، ص۱۲.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۷۷.</ref>.
| |
| | |
| ==بانوی بهشتی==
| |
| [[حضرت هادی]]{{ع}} درباره مادرش فرمود:
| |
| [[مادر]] من [[دانا]] و [[عارف]] به [[حق]] من است. او از [[اهل بهشت]] است. او بانویی است که [[شیطان]] [[سرکش]] به او نزدیک نشد. [[مکر]] و [[نیرنگ]] ستم‌کاران [[جور]] پیشه او را در نیابد. او زیر نظر توجه و [[الطاف]] خدایی که [[خواب]] ندارد، محافظت شده است<ref>اعلام الوری، ص۳۳۹؛ الدر النظیم، ص۷۲۲؛ اعیان الشیعه، ج۲، ص۳۶.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۷۸.</ref>.
| |
| | |
| ==[[تولد]] فرزند==
| |
| [[سمانه مغربیه]] از این که به افتخار همسری [[امام جواد]]{{ع}} دست یافته بود، خوشحال بود و همیشه [[خدا]] را [[سپاس]] می‌گفت. شبی مژده‌هایی پیاپی دریافت کرد که تو بعد از این، بار گران‌بهای [[الهی]] و دهمین [[وصیّ]] بر حق [[پیامبر خاتم]]{{صل}} را حمل می‌کنی<ref>امام صادق{{ع}} فرمود: «مادران اوصیا وقتی حامله شدند، بشارت‌هایی از غیب می‌شنوند». ر.ک: اصول کافی، ج۲، ص۲۹۹.</ref>.
| |
| | |
| [[امام هادی]]{{ع}} در نیمه [[رجب]] [[سال ۲۱۲ق]] در بصریا (روستایی در سه میلی [[مدینه]]) به [[دنیا]] آمد. [[پدر]] بزرگوارش، امام جواد{{ع}}، در گوش راست او [[اذان]] و در گوش چپ او اقامه گفت و در [[روز]] هفتم تولد او سرش را تراشید و به وزن موهای سرش، نقره به [[فقیران]] داد و گوسفندی را [[عقیقه]] نمود<ref>حیاة الامام علی الهادی{{ع}}، ص۱۴.</ref>.<ref>[[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|مادران چهارده معصوم]] ص ۱۷۸.</ref>.
| |
| | |
| == جستارهای وابسته ==
| |
| | |
| ==منابع==
| |
| {{منابع}}
| |
| # [[پرونده:IM009705.jpg|22px]] [[حیدر مظفری ورسی|مظفری ورسی، حیدر]]، [[مادران چهارده معصوم (کتاب)|'''مادران چهارده معصوم''']]
| |
| {{پایان منابع}}
| |
| | |
| ==پانویس==
| |
| {{پانویس}}
| |
| | |
| [[رده:حضرت سمانه]]
| |
| [[رده:مدخل]]
| |
