اجل در قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها

آیات پیشین بیان‌گر این مطلب است که این موجودات، دائم و [[سرمدی]] نبوده ؛ بلکه در روز معینی که نزد [[خداوند]] روشن است، آنها نیز فانی و منقرض خواهند شد که براساس آیات دیگر {{متن قرآن|إِذَا الشَّمْسُ كُوِّرَتْ}}<ref>«آنگاه که خورشید فرو پیچانده (و خاموش) گردد،» سوره تکویر، آیه ۱.</ref>، {{متن قرآن|وَإِذَا النُّجُومُ انْكَدَرَتْ}}<ref>«و آنگاه که ستارگان به تیرگی گرایند،» سوره تکویر، آیه ۲.</ref>، {{متن قرآن|وَإِذَا الْجِبَالُ سُيِّرَتْ}}<ref>«و آنگاه که کوه‌ها را از جا بجنبانند،» سوره تکویر، آیه ۳.</ref>، {{متن قرآن|إِذَا السَّمَاءُ انْفَطَرَتْ}}<ref>«هنگامی که آسمان بشکافد،» سوره انفطار، آیه ۱.</ref>، {{متن قرآن|إِذَا السَّمَاءُ انْشَقَّتْ}}<ref>«هنگامی که آسمان شکاف بردارد،» سوره انشقاق، آیه ۱.</ref>، {{متن قرآن|وَأَذِنَتْ لِرَبِّهَا وَحُقَّتْ}}<ref>«و گوش به (فرمان) پروردگارش بسپارد و (همین) او را سزیده باد،» سوره انشقاق، آیه ۲.</ref> ، {{متن قرآن|وَإِذَا الْأَرْضُ مُدَّتْ}}<ref>«و هنگامی که زمین کشیده شود،» سوره انشقاق، آیه ۳.</ref>، {{متن قرآن|وَأَلْقَتْ مَا فِيهَا وَتَخَلَّتْ}}<ref>«و هر چه درون آن است فرا افکند و تهی گردد،» سوره انشقاق، آیه ۴.</ref>، {{متن قرآن|وَأَذِنَتْ لِرَبِّهَا وَحُقَّتْ}}<ref>«و گوش به (فرمان) پروردگارش بسپارد و (همین) او را سزیده باد،» سوره انشقاق، آیه ۲.</ref> آن روز، [[روز قیامت]] خواهد بود.

===اجل در امور اعتباری===

مقصود از آن سرآمد زمانی و مدّت معینی است که به واسطه [[قرارداد]]، برای امور اعتباری حاصل می‌شود؛ خواه به‌صورت قوانینی باشد که از سوی [[شارع]] وضع می‌شود؛ مانند عدّه [[طلاق]] و [[وفات]]، و خواه از ناحیه [[انسان‌ها]] وضع شده و [[شارع مقدس]] آن را جایز شمرده باشد؛ مانند [[اجل]] دَین. امور اعتباری که [[قرآن]]، اجل را درباره آنها به‌کار برده، عبارتند از:

از دیدگاه قرآن، همه اشیاء و حوادث عالم دارای اجل و مهلت معین می‌باشند. برخی موارد که در قرآن آمده عبارتند از:

#[[آفرینش آسمان]] و [[زمین]]{{متن قرآن|أَوَلَمْ يَتَفَكَّرُوا فِي أَنْفُسِهِمْ مَا خَلَقَ اللَّهُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُسَمًّى وَإِنَّ كَثِيرًا مِنَ النَّاسِ بِلِقَاءِ رَبِّهِمْ لَكَافِرُونَ}}<ref> "آیا با خویش نیندیشیده‌اند که خداوند آسمان‌ها و زمین و آنچه را که در میان آن دو، است جز راستین و با سرآمدی معین نیافریده است؟ و بی‌گمان بسیاری از مردم منکر لقای پروردگار خویشند" سوره روم، آیه ۸</ref>؛ {{متن قرآن|مَا خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَيْنَهُمَا إِلَّا بِالْحَقِّ وَأَجَلٍ مُسَمًّى وَالَّذِينَ كَفَرُوا عَمَّا أُنْذِرُوا مُعْرِضُونَ}}<ref>"ما آسمان‌ها و زمین و آنچه میان آنهاست جز به حق و در زمانی معین نیافریده‌ایم و کافران از آنچه بیمشان داده‌اند رویگردانند" سوره احقاف، آیه ۳</ref>؛ {{متن قرآن|خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ بِالْحَقِّ يُكَوِّرُ اللَّيْلَ عَلَى النَّهَارِ وَيُكَوِّرُ النَّهَارَ عَلَى اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّى أَلَا هُوَ الْعَزِيزُ الْغَفَّارُ}}<ref>"آسمان‌ها و زمین را راستین آفریده است؛ شب را به روز و روز را به شب در می‌پیچد و خورشید و ماه را رام کرده است، هر یک تا زمانی معیّن روان است؛ آگاه باشید که او پیروزمند آمرزگار است" سوره زمر، آیه ۵.</ref>.

#[[امت‌ها]] و جامعه‌ها. به این معنا که هر [[جامعه]]، گروه و یا ملتی، مهلتی معین دارد{{متن قرآن|فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيْهِمْ بِعِلْمٍ وَمَا كُنَّا غَائِبِينَ}} <ref>"و با دانش برای آنان حکایت خواهیم کرد و غائب نبوده‌ایم" سوره اعراف، آیه ۷</ref>؛ {{متن قرآن|وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ لَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ}}<ref>"و هر امّتی را زمانه‌ای است و چون زمانه آنان سر آید نه ساعتی واپس می‌روند و نه پیش می‌افتند" سوره اعراف، آیه ۳۴</ref>؛ {{متن قرآن|قُلْ لَا أَمْلِكُ لِنَفْسِي ضَرًّا وَلَا نَفْعًا إِلَّا مَا شَاءَ اللَّهُ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌ إِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَلَا يَسْتَأْخِرُونَ سَاعَةً وَلَا يَسْتَقْدِمُونَ}}<ref>"بگو: من برای خویش اختیار زیان و سودی ندارم مگر آنچه خداوند بخواهد؛ هر امّتی زمانه‌ای دارد که چون فرا رسد نه ساعتی دیر می‌کنند و نه پیش می‌افتند" سوره یونس، آیه ۴۹.</ref>.

#مدت [[عمر]] و [[حیات]] هر فرد در [[دنیا]]{{متن قرآن|وَهُوَ اللَّهُ فِي السَّمَاوَاتِ وَفِي الْأَرْضِ يَعْلَمُ سِرَّكُمْ وَجَهْرَكُمْ وَيَعْلَمُ مَا تَكْسِبُونَ}} <ref>"و او در آسمان‌ها و زمین خداوند است؛ پنهان و آشکار شما و آنچه را به دست می‌آورید می‌داند" سوره انعام، آیه ۳</ref>؛ {{متن قرآن|اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِهَا وَالَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنَامِهَا فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضَى عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَيُرْسِلُ الْأُخْرَى إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ}}<ref>"خداوند، جان‌ها را هنگام مرگشان و آن (جان) را که نمرده است هنگام خوابیدن آن می‌گیرد و آن را که مرگش را رقم زده است نگاه می‌دارد و دیگری را تا زمانی معیّن رها می‌کند؛ بی‌گمان در این، نشانه‌هایی است برای گروهی که می‌اندیشند" سوره زمر، آیه ۴۲.</ref>.