←برهان حدوث در دانشنامه بزرگ اسلامی
| خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
دلیل [[آفاق و انفس]] یا [[برهان حدوث]] صفات را در برخی از آثار [[اشعری]]<ref>اشعری، علی، اللمع، به کوشش مکارتی، ص۶.</ref> و نیز در پاره‌ای از آثار [[اشاعره]] می‌توان بازیافت <ref>شهرستانی، عبدالکریم، الملل و النحل، به کوشش محمد کیلانی، ج۱، ص۹۴.</ref>.<ref>[https://lib.eshia.ir/23022/11/4698 کتابخانه مدرسه فقاهت، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج۸، ص۳۵۱۵]</ref> | دلیل [[آفاق و انفس]] یا [[برهان حدوث]] صفات را در برخی از آثار [[اشعری]]<ref>اشعری، علی، اللمع، به کوشش مکارتی، ص۶.</ref> و نیز در پاره‌ای از آثار [[اشاعره]] می‌توان بازیافت <ref>شهرستانی، عبدالکریم، الملل و النحل، به کوشش محمد کیلانی، ج۱، ص۹۴.</ref>.<ref>[https://lib.eshia.ir/23022/11/4698 کتابخانه مدرسه فقاهت، دانشنامه بزرگ اسلامی، ج۸، ص۳۵۱۵]</ref> | ||
==اقسام حدوث== | |||
#'''حدوث زمانی:''' منظور از حدوث زمانی یک موجود، یعنی آن موجود پس از این که در برهه‌ای از [[زمان]] وجود نداشته، پا به عرصه وجود گذارده است. با توجه به این معنا، مقصود از ایجادکننده کسی است که این موجود را از عدم به‌وجود آورده و پس از آنکه در زمانی وجود نداشته، ایجاد کرده است. | |||
#'''حدوث ذاتی:''' منظور از حدوث ذاتی آن است که یک موجود - صرف‌نظر از اینکه حدوث زمانی نیز داشته یا نه - در ذات خود به‌گونه‌ای است که به خودی خود، نمی‌توانسته وجود پیدا کند، همچنان که مانعی نیز بر وجود پیدا کردن در ذاتش نبوده و ذات دیگری به او هستی بخشیده است. تفاوت [[افکار]] [[متکلّمان]] با [[حکمای اسلامی]] در همین‌جاست: متکلّمان عالم را حادث زمانی دانسته و با توجه به آن به [[اثبات]] ذات باری پرداخته‌اند، اما [[حکما]] و [[فلاسفه]] [[اسلامی]] برای [[استدلال]] بر وجود [[خداوند]]، نیازی به اثبات حدوث زمانی عالم نمی‌بینند و تنها حدوث ذاتی آن را کافی می‌‌دانند؛ زیرا حدوث ذاتی یعنی این که عالم در ذات خود محتاج به علّت و [[محدث]] است و این برای اثبات احتیاج آن به [[خالق]] کافی است. در نظر اینان، با توجه به تغییراتی که هر لحظه در مجموعه هستی رخ می‌دهد و عالم همچون هستی سیّالی است، اثبات می‌شود که در هر لحظه، به خالق نیاز دارد.<ref>[[جعفر کریمی|کریمی]] و [[قدرت الله فرقانی|فرقانی]]، [[توحيد از ديدگاه عقل و نقل (کتاب)|توحيد از ديدگاه عقل و نقل]]، ج۱، ص۴۴.</ref> | |||
== منابع == | == منابع == | ||