مسئولیت اخلاقی: تفاوت میان نسخه‌ها

*'''انجام دادن [[عمل نیک]] علی‌رغم فشار [[روانی]]''': [[امام علی]]{{ع}} درباره پاداش فردی که بر انجام [[کار ناپسند]] [[قدرت]] دارد، ولی [[خویشتن‌داری]] می‌کند، می‌فرماید: [[جهادگر]] کشته در [[راه خدا]]، بیش‌تر نیست از [[مرد]] [[پارسا]] که [[معصیت]] کردن تواند، اما پارسا ماند، و چنان است که گویی پارسا فرشته‌ای است از شمار فرشته‌ها<ref>نهج البلاغه، حکمت ۴۷۴؛ نیز ر.ک: تحف العقول، ص۳۹۸.</ref>. و [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: «کسی که [[خشم]] خود را فروخورد در حالی که بر [[اعمال]] خشمگینانه [[توانمند]] است، و [[خویشتن‌داری]] ورزد، [[خداوند]] به او [[پاداش شهید]] می‌دهد»<ref>کتاب من لایحضره الفقیه، ج۴، ص۸، ح۱؛ صدوق، الامالی، ص۵۱۶، ح۷۰۷.</ref>. خویشتن‌داری فرد [[خشمگین]]، که به شدت در چنگال فشارهای [[روانی]] است، [[ارزش]] [[عمل نیک]] او را دو چندان می‌کند.

*'''[[نیکی]] علی‌رغم فشارهای [[اجتماعی]]''': در این باب [[کلامی]] از [[امام علی]]{{ع}} به دست نیامد، ولی برای جامع‌تر شدن بحث از سخنان دیگر [[معصومان]]{{عم}} استفاده می‌شود. [[پیامبر]]{{صل}} فرمود: «هر کس از [[اهل کتاب]] [[مسلمان]] شود، از دو برابر [[پاداش]] برخوردار می‌شود و [[حقوق]] او همانند ما است و عهده‌دار [[تکلیف]] می‌شود»<ref>بحارالانوار، ج۲۰، ص۳۸۶، ح۸.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} درباره کسانی که هنگام بروز سختی‌های اجتماعی با بقیه [[زندگی]] می‌کنند، می‌فرماید که این گروه مصداق [[آیه]] {{متن قرآن|أُولَئِكَ يُؤْتَوْنَ أَجْرَهُمْ مَرَّتَيْنِ بِمَا صَبَرُوا}}<ref>«آنانند که پاداششان برای شکیبی که ورزیده‌اند دو بار به آنان داده می‌شود و بدی را با نیکی دور می‌سازند و از آنچه روزیشان کرده‌ایم می‌بخشند» سوره قصص، آیه ۵۴.</ref> هستند<ref>الکافی، ج۲، ص۲۱۷، ح۱؛ برقی، المحاسن، ج۱، ص۴۰۰، ح۹۰۰.</ref>. بنابراین اهل کتاب و [[تقیه]] پیشگان که با وجود فشارهای اجتماعی، [[حق]] و [[صلاح]] را پیشه خود می‌کنند، اجری مضاعف دارند.

*'''[[نیکی]] بستگان [[رهبران الهی]]''': نیکی این گروه به دلیل تأثیرگذاری بیش‌تر بر [[مردم]]، مضاعف دانسته شده است؛ همچنان‌که تأثیر [[گناه]] آنان مضاعف است. [[امام باقر]]{{ع}} در [[تفسیر آیه]] {{متن قرآن|يَا نِسَاءَ النَّبِيِّ مَنْ يَأْتِ مِنْكُنَّ بِفَاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ يُضَاعَفْ لَهَا الْعَذَابُ ضِعْفَيْنِ}}<ref>«ای زنان پیامبر! هر یک از شما دست به زشتکاری آشکاری زند عذاب او دو چندان می‌گردد و این (کار) بر خداوند آسان است» سوره احزاب، آیه ۳۰.</ref> می‌فرماید: «پاداش آن دو چندان و [[عذاب]] آن چند برابر است»<ref>تفسیر القمی، ج۲، ص۱۹۳.</ref>. [[امام صادق]]{{ع}} به یکی از [[اصحاب]] نزدیک خود فرمود: «خوبی از هر کسی خوب است ولی از تو نیکوتر است؛ به دلیل جایگاهی که نزد ما داری. [[بدی]] نیز از هر کسی بد است، ولی از تو بدتر»<ref>ابن شهرآشوب، مناقب آل ابی طالب، ج۴، ص۲۳۶.</ref>.

* '''تقویت [[پیوندهای خویشاوندی]]''': در [[نظام اخلاقی اسلام]]، آن‌چه موجب تقویت پیوندهای خویشاوندی شود، از [[ارزش]] بیشتری برخوردار است. [[رسول خدا]]{{صل}} فرمود: هر کس به [[جان]] و [[مال]] برای [[صله رحم]] گام بردارد، [[خداوند]] - عزوجل - [[اجر]] صد [[شهید]] به او عطا می‌فرماید، و با هر قدم، چهل هزار [[حسنه]] به او می‌بخشد و چهل هزار گناه را از دفتر عمل او زایل می‌کند و مرتبه او را چهل هزار درجه بالا می‌برد. گویی که صد سال، با [[پایداری]] و [[پشتکار]] و [[قصد قربت]]، خدای - عزوجل - را پرستیده باشد<ref>صدوق، کتاب من لا یحضره الفقیه، ج۴، ص۱۶، ح۴۹۶۸؛ همو، الامالی، ص۵۱۶، ح۷۰۷.</ref>.